Het stemgedrag van UKIP MEPs: resoluut tegen alles of genuanceerder dan het lijkt?

Laure-Anne Rigaux
Persbericht

De eurosceptische partij van Nigel Farage als dood gewicht in het Europees Parlement

‘Britain’s attitude to Europe contrasts with that of many of its EU partners. It’s a source of fascination, perplexity, and sometimes frustration for your friends elsewhere in Europe’ (Prodi, Oxford, 29 april 2002).

Het realiteitsgehalte van dit citaat, uitgesproken in 2002 door toenmalig Europees commissievoorzitter Romano Prodi, is dit jaar wederom en eens te pijnlijk aangetoond met het organiseren van het Brexit-referendum. De uitslag zorgde bovendien voor een ware schokgolf door de ganse Europese Unie. Deze gebeurtenissen betekenden echter showtime voor de Britse en eurosceptische United Kingdom Independence Party (UKIP), die in België voornamelijk bekend is om haar voorzitter Nigel Farage. UKIP voert reeds sinds haar ontstaan in 1993 campagne tegen het Britse lidmaatschap van de Europese Unie en een exit van het Verenigd Koninkrijk vormt dan ook de hoeksteen van haar partijprogramma. UKIP was al gedurende enige tijd aan een sterke electorale opmars bezig, toen ze in 2014 een echte politieke aardbeving veroorzaakte. De partij eindigde immers als eerste bij de Europese parlementsverkiezingen in het Verenigd Koninkrijk. Bovendien is UKIP niet de enige eurosceptische partij die doorheen de jaren sterk aan populariteit won. Velen staan er echter niet bij stil hoe deze partijen, eens verkozen te zijn, zich gaan gedragen in het Europees Parlement. Hoe participeren deze partijen immers in een instelling die ze net zo sterk bekritiseren en verwerpen? De masterproef van een studente EU-Studies aan de Universiteit van Gent paste deze vraag specifiek toe op de Britse eurosceptische partij van Nigel Farage en constateert dat UKIP europarlementsleden op het eerste gezicht resoluut tegen alles stemmen, maar dat diepere analyse meer nuance aan het licht brengt.

De UKIP europarlementsleden onder de loep

Het onderzoek in het kader van deze masterproef was erop gericht het stemgedrag van UKIP in het Europees Parlement nauwgezet en grondig in kaart te brengen op een breed gamma aan thema’s. Ondanks het verkennende en algemene karakter van het onderzoek, bracht het desalniettemin boeiende feiten aan het licht. Deze europarlementsleden lijken immers volgens een welbepaald en terugkerend patroon te stemmen. Op stemmingen in de plenaire vergadering over rapporten in hun geheel (zogenaamde eindstemmingen) stemt UKIP haast steevast tegen. Slechts in enkele gevallen onthoudt de partij zich en heel soms is ze gewoonweg afwezig of stemt ze niet. In geen enkel geval neemt de partij een rapport aan. Indien men enkel deze algemene stemmingen zou aanschouwen, dan lijkt het dus alsof UKIP europarlementsleden geblinddoekt in de plenaire vergadering zitten en systematisch tegen stemmen op elk dossier dat hen voorgeschoteld wordt, zonder de inhoud ervan te overdenken. Om te testen of dit effectief waar is, ging het onderzoek in een tweede stap dieper in op het stemgedrag door stemmingen van afzonderlijke paragrafen en amendementen onder de loep te nemen. Dit bracht meer nuance aan het licht dan louter “geblinddoekt” resoluut tegen alles te stemmen. UKIP stemt wel degelijk voor indien iets in lijn is met de eigen partijstandpunten. Het blijkt dus dat deze europarlementsleden toch de inhoud van stukken tekst in beschouwing nemen en er over nadenken. Dit blijkt ook uit de stemverklaringen, waar de europarlementsleden inhoudelijk aanwijzen waarom een rapport voor hen onaanvaardbaar is. UKIP stemt over het algemeen tegen wanneer het gaat over meer macht geven aan de Unie of extra Europese regels in het leven roepen. De partij stemt doorgaans dan weer voor wanneer het gaat over kritiek uiten op de Unie of over macht teruggeven aan de lidstaten. Het gaat hierbij echter haast uitsluitend om voorstellen die slechts door een minderheid in het Parlement gesteund worden en met andere woorden verworpen worden door de plenaire vergadering. De partij is bijgevolg nooit nuttig in het vormen van een meerderheid en het sluiten van coalities.

Als dood gewicht in het Europees Parlement

De vaststellingen uit het onderzoek tonen aan dat UKIP nog steeds een echte anti-EU partij is, die zich erg passief en weinig constructief gedraagt bij de werkzaamheden van het Parlement. Dit ruimt vooronderstellingen van de baan dat de partij richting institutionalisering evolueert, waarmee bedoelt wordt dat de partij zich zou conformeren met de meer klassieke partijpolitiek in het Parlement. Dit is namelijk een shift die nichepartijen soms maken na groot electoraal succes. Het onderzoek demonstreert eveneens dat de partij als een dood gewicht beschouwd kan worden in het Europees Parlement, daar het weinig of geen participatie vertoont en nooit deel uitmaakt van een meerderheid bij stemmingen in het Parlement. De studie benadrukt wel dat deze resultaten niet veralgemeent mogen worden naar andere eurosceptische partijen die in het Europees Parlement zetelen. Deze partijen vormen allesbehalve een homogene groep, waardoor ook hun stemgedrag grondig kan verschillen. Zo kan het stemgedrag van het Front National of de Partij voor de Vrijheid grondig afwijken van het patroon dat UKIP vertoont. Dit onderzoek kan als aanzet dienen voor verder onderzoek en het ontstaan van een ‘eurosceptische tak’ binnen wetenschappelijk onderzoek naar stemgedrag in het algemeen. Want met de uitvoering van de Brexit op de agenda mag UKIP dan wel niet lang meer in het Parlement zetelen, andere eurosceptische partijen blijven wel in groten getale aanwezig. En het is relevant voor burgers om te weten hoe deze parlementairen hun ambt in het parlement opnemen.

Bibliografie

Attiná, F. (1990). The voting behaviour of the European Parliament members and the problem of the Europarties. European Journal of Political Research, 18 (5), 557-579.

 

Abedi, A. & Lundberg, T. C. (2009). Doomed to Failure? UKIP and the Organisational Challenges Facing Right-Wing Populist Anti-Political Establishment Parties. Parliamentary Affairs, 62 (1), 72-87.

 

Benedetto, G. (2008). Explaining the Failure of Euroscepticism in the European Parliament. In A. Szczerbiak & P. Taggart, Opposing Europe? The Comparative Party Politics of Euroscepticism, Volume 2 (pp. 127-150).

 

Brack, N. (2012). Eurosceptics in the European Parliament: Exit or Voice? Journal of European Integration, 34 (2), 151-168.

 

Brack, N. (2013). Euroscepticism at the Supranational Level: the Case of the ‘Untidy Right’ in the European Parliament. Journal of Common Market Studies, 51 (1), 85-104.

 

Brack, N. (2015). The roles of Eurosceptic Members of the European Parliament and their implications for the EU. International Political Science Review, 36 (3), 337-350.

 

Dennison, J. & Goodwin, M. (2015). Immigration, Issue Ownership and the Rise of UKIP. Parliamentary Affairs, 68 (1), 168-187.

 

ECR fractie (2015a). ECR stemlijst, 8 september. Brussel.

 

ECR fractie (2015b). ECR stemlijst, 25 november. Brussel.

 

ECR fractie (2015c). ECR stemlijst, 2 december. Brussel.

 

ECR fractie (2016). ECR stemlijst, 12 april. Brussel.

 

Europees Parlement (2014). Rules of Procedure. Brussel.

Europees Parlement (2015a). Debat: De situatie van de grondrechten in de EU (2013-2014), 7 september. Straatsburg.

 

Europees Parlement (2015b). Stemverklaring: De situatie van de grondrechten in de EU (2013-2014) (A8-0230/2015 - Laura Ferrara), 8 september. Straatsburg.

 

Europees Parlement (2015c). Amendement 3-8; Verslag A8-0317/2015 Elisa Ferreira, Michael Theurer; Fiscale rulings en andere maatregelen van vergelijkbare aard of met vergelijkbaar effect 2015/2066(INI), 18 november. Brussel.

 

Europees Parlement (2015d). Amendement 9-10; Verslag A8-0317/2015 Elisa Ferreira, Michael Theurer; Fiscale rulings en andere maatregelen van vergelijkbare aard of met vergelijkbaar effect 2015/2066(INI), 18 november. Brussel.

 

Europees Parlement (2015e). Amendement 14-21; Verslag A8-0317/2015 Elisa Ferreira, Michael Theurer; Fiscale rulings en andere maatregelen van vergelijkbare aard of met vergelijkbaar effect 2015/2066(INI), 18 november. Brussel.

 

Europees Parlement (2015f). Amendement 22-31; Verslag A8-0317/2015 Elisa Ferreira, Michael Theurer; Fiscale rulings en andere maatregelen van vergelijkbare aard of met vergelijkbaar effect 2015/2066(INI), 18 november. Brussel.

 

Europees Parlement (2015g). Amendement 3-12; Verslag A8-0316/2015 Rachida Dati; Het voorkomen van de radicalisering en werving van Europese burgers door terroristische organisaties 2015/2063(INI), 18 november. Brussel.

 

Europees Parlement (2015h). Amendement 36-47; Verslag A8-0316/2015 Rachida Dati; Het voorkomen van de radicalisering en werving van Europese burgers door terroristische organisaties 2015/2063(INI), 18 november. Brussel.

 

Europees Parlement (2015i). Stemverklaring: Fiscale rulings en andere maatregelen van vergelijkbare aard of met vergelijkbaar effect (A8-0317/2015 - Elisa Ferreira, Michael Theurer), 25 november. Straatsburg.

 

Europees Parlement (2015j). Stemverklaring: Het voorkomen van de radicalisering en werving van Europese burgers door terroristische organisaties (A8-0316/2015 - Rachida Dati), 25 november. Straatsburg.

 

Europees Parlement (2015k). Amendement 1; Verslag A8-0343/2015 Roberta Metsola, Ska Keller; Speciaal verslag van de Europese Ombudsman betreffende het onderzoek op eigen initiatief naar Frontex (OI/5/2012/BEH-MHZ) 2014/2215(INI); 30 november. Brussel.

 

Europees Parlement (2015l). Stemverklaring: Speciaal verslag van de Europese Ombudsman betreffende het onderzoek op eigen initiatief naar Frontex (OI/5/2012/BEH-MHZ) (A8-0343/2015 - Roberta Metsola, Ska Keller), 2 december. Straatsburg.

 

Europees Parlement (2016a). Amendement 1-8; Verslag A8-0066/2016 Roberta Metsola, Kashetu Kyenge; De situatie in het Middellandse Zeegebied en de noodzaak van een holistische EU-aanpak van migratie 2015/2095(INI), 6 april. Brussel.

 

Europees Parlement (2016b). Stemverklaring: De situatie in het Middellandse Zeegebied en de noodzaak van een holistische EU-aanpak van migratie (A8-0066/2016 - Roberta Metsola, Kashetu Kyenge), 12 april. Straatsburg.

 

Faas, T. (2003). To defect or not to defect? National, institutional and party group pressures on MEPs and their consequences for party group cohesion in the European Parliament. European Journal of Political Research, 42 (6), 841-866.

 

Ford, R. & Goodwin, M. (2014). Understanding UKIP: Identity, Social Change and the Left Behind. The Political Quarterly, 85 (3), 277-284.

 

Ford, R., Goodwin, M. & Cutts, D. (2012). Strategic Eurosceptics and Polite Xenophobes: Support for the United Kingdom Independence Party (UKIP) in the 2009 European Parliament Elections. European Journal of Political Research, 51 (2), 204-234.

 

Gruber, O. & Bale, T. (2014). And it’s a Good Night Vienna. How (not) to Deal with the Populist Radical Right: the Conservatives, UKIP and some Lessons from the Heartland. British Politics, 9 (3), 237-254.

Hartley-Parkinson, R. (2015, 8 mei). Tories get revenge on Mark Reckless by taking seat back from UKIP. Metro.

 

Hayton, R. (2010). Towards the mainstream? UKIP and the 2009 Elections to the European Parliament. Politics, 30 (1), 26-35.

 

Hix, S. (2001). Legislative Behaviour and Party Competition in the European Parliament: An Application of Nominate to the EU. Journal of Common Market Studies, 39 (4), 663-688.

 

Hix, S. (2002). Parliamentary Behavior with Two Principals: Preferences, Parties, and Voting in the European Parliament. American Journal of Political Science, 46 (3), 688-698.

 

Hix, S., Noury, A. & Roland, G. (2005). Power to the Parties: Cohesion and Competition in the European Parliament, 1979-2001. British Journal of Political Science, 35 (2), 209-234.

 

Hix, S., Noury, A. & Roland, G. (2006). Dimensions of Politics in the European Parliament. American Journal of Political Science, 50 (2), 494-511.

 

Hix, S., Noury, A. & Roland, G. (2007). Democratic politics in the European Parliament. New York: Cambridge University Press.

 

James, W. & Osborn, A. (2014, 21 november). In blow to Cameron, UKIP wins second parliamentary seat. Reuters.

 

Jensen, C. B. & Spoon, J. J. (2010). Thinking locally, acting supranationally: Niche party behavior in the European Parliament. European Journal of Political Research, 49 (2), 174-201.

 

Klüver, H. & Spoon, J. J. (2015). Bringing salience back in: Explaining voting defection in the European Parliament. Party Politics, 21 (4), 553-564.

 

Kreppel, A. & Hix, S. (2003). From “Grand Coalition” to Left-Right Confrontation. Explaining the Shifting Structure of Party Competition in the European Parliament. Comparative Political Studies, 36 (1/2), 75-96.

 

Kreppel, A. & Tsebelis, G. (1999). Coalition formation in the European Parliament. Comparative Political Studies, 32 (8), 933-966.

 

LIBE Commissie (2015a). Verslag over de situatie van de grondrechten in de Europese Unie (2013-2014) – Rapporteur Laura Ferrara. 2014/2254(INI), Brussel.

 

LIBE Commissie (2015b). Verslag over het voorkomen van de radicalisering en werving van Europese burgers door terroristische organisaties – Rapporteur Rachida Dati. 2015/2063(INI), Brussel.

 

LIBE Commissie (2016). Verslag over de situatie in het Middellandse Zeegebied en de noodzaak van een holistische EU-aanpak van migratie – Rapporteurs Roberta Metsola & Kashetu Kyenge. 2015/2095(INI), Brussel.

 

LIBE Commissie & PETI Commissie (2015). Verslag over het speciaal verslag van de Europese Ombudsman betreffende het onderzoek op eigen initiatief naar Frontex (OI/5/2012/BEH-MHZ) – Rapporteurs Roberta Metsola & Ska Keller. 2014/2215(INI),  Brussel.

 

Lynch, P. & Whitaker, R. (2011). Explaining support for the UK Independence Party at the 2009 European Parliament elections. Journal of Elections, Public Opinion and Parties, 21 (3), 359-379.

 

Lynch, P. & Whitaker, R. (2013). Rivalry on the Right: the Conservatives, the UK Independence Party (UKIP) and the EU Issue. British Politics, 8 (3), 285-312.

 

Lynch, P. & Whitaker, R. (2014). Understanding the Formation and Actions of Eurosceptic Groups in the European Parliament: Pragmatism, Principles and Publicity. Government and Opposition, 49 (2), 232-263.

 

Lynch, P., Whitaker, R. & Loomes, G. (2012). The UK Independence Party: Understanding a Niche Party’s Strategy, Candidates and Supporters. Parliamentary Affairs, 65 (4), 733-757.

 

Maerevoet, E., Arnoudt, R. & Segers, F. (2016, 18 maart). Akkoord over vluchtelingen tussen EU en Turkije is rond. De Redactie.be.

Mason, R. (2015, 16 juni). Ex-UKIP Janice Atkinson joins Le Pen-led EU group. The Guardian.

 

Mason, R. (2016, 22 februari). Who are the Tory MPs on each side of the EU debate? The Guardian.

 

McElroy, G. & Benoit, K. (2007). Party Groups and Policy Positions in the European Parliament. Party Politics, 13 (1), 5-28.

 

McElroy, G. & Benoit, K. (2012). Policy Positioning in the European Parliament. European Union Politics, 13 (1), 150-167.

 

Minten, D. (2015, 25 april). ‘Je kan Cameron niet vertrouwen’. De Standaard.

 

Pidd, H. & Watt, N. (2014, 10 oktober). Clacton byelection: Douglas Carswell wins UKIP’s first parliamentary seat. The Guardian.

 

Prodi, R. (2002). The EU, the UK and the World. Geraadpleegd op 12 april 2015 op:

http://europa.eu/rapid/press-release_SPEECH-02-186_en.htm.

 

Raunio, T. (2000). Losing Independence or Finally Gaining Recognition? Contacts Between MEPs and National Parties. Party Politics, 6 (2), 211-223.

 

Rettman, A. (2015, 15 juni). Far-right parties form group in EU parliament. EUobserver.

 

Ross, T. (2015, 24 januari). UKIP MEP Amjad Bashir defects to Conservative Party. The Guardian.

 

Staffordshire Newsletter (2015, 14 januari). New West Midlands Conservative MEP elected following the death of Philip Bradbourn. Staffordshire Newsletter.

 

TAXE Commissie (2015). Verslag over fiscale rulings en andere maatregelen van vergelijkbare aard of met vergelijkbaar effect – Rapporteurs Elisa Ferreira & Michael Theurer. 2015/2066(INI), Brussel.

 

The Secretary General (2014). Strategic Planning for the Secretariat-General of the European Parliament. Brussel.

 

Thillaye, R. (2014). British Political Parties in Europe. Reliable, Ambiguous, Reluctant and Dismissive (Policy Paper). Londen: Policy Network.

 

Tournier-Sol, K. (2015). Reworking the Eurosceptic and Conservative Traditions into a Populist Narrative: UKIP’s Winning Formula? Journal of Common Market Studies, 53 (1), 140-156.

 

Treib, O. (2014). The voter says no, but nobody listens: causes and consequences of the Eurosceptic vote in the 2014 European elections. Journal of European Public Policy, 21 (10), 1541-1554.

 

“Ukip's David Campbell Bannerman explains why the party cannot deliver” (2014, 16 april). The Telegraph.

 

Usherwood, S. (2008). The dilemmas of a single-issue party: The UK Independence Party. Working paper, geraadpleegd op 13 april 2015 op:

http://epubs.surrey.ac.uk/235575/3/The%20dilemmas%20of%20a%20single%20i….

 

Usherwood S. (2010). UKIP's Political Strategy: Opportunistic Idealism in a Fragmented Political Arena. Bruges, Belgium: University Association for Contemporary European Studies.

 

VoteWatch Europe (2016). Votes by political groups – European energy security strategy. Geraadpleegd op 22 april 2016 op:

http://www.votewatch.eu/en/term8-european-energy-security-strategy-moti….

 

VoteWatch Europe (2016). Votes by political groups – European Semester for economic policy coordination: implementation of 2015 priorities. Geraadpleegd op 22 april 2016 op: http://www.votewatch.eu/en/term8-european-semester-for-economic-policy-….

 

VoteWatch Europe (2016). MEPs by Member State and political group. Geraadpleegd op 24 april 2016 op:

http://www.votewatch.eu/en/term8-european-party-groups.html.

 

Watt, N. & Wintour P. (2014, 26 mei). UKIP wins European elections with ease to set off political earthquake. The Guardian.

 

www.efddgroup.eu, geraadpleegd op 24 april 2016.

 

www.europarl.europa.eu, geraadpleegd in februari, maart en april 2016.

 

www.guengl.eu, geraadpleegd op 15 april 2016.

 

www.votewatch.eu, geraadpleegd in februari, maart en april 2016.

Universiteit of Hogeschool
Master of Science in de EU-studies
Publicatiejaar
2016
Promotor(en)
Hendrik Vos
Kernwoorden
Share this on: