Mijn patiënt kan terug naar huis... Kan hij ook terug aan het werk? Een project rond interprofessionele educatie.

Stien Hennaert
Persbericht

Mijn patiënt kan terug naar huis... Kan hij ook terug aan het werk?

Mijn patiënt kan terug naar huis… kan hij ook terug aan het werk?

Inleiding

Jonas is een jongeman van 28 jaar. Hij woont samen met zijn vriendin en heeft een dochtertje van 3 jaar. Jonas heeft altijd gewerkt als laborant in het labo van het universitair ziekenhuis te Antwerpen. 2 jaar geleden werd zijn toekomst onzeker. Jonas werd slachtoffer van een ernstig verkeersongeval en werd verlamd aan beide benen. Hij heeft een lange revalidatie achter de rug. Er werd geoefend op rijden met de rolstoel, krachttraining van de bovenste ledematen en  verplaatsingen zowel binnenshuis als buitenshuis. Jonas is klaar om naar huis te gaan, maar heeft nog grote zorgen. Hij wil absoluut terug aan het werk. Hij wil zijn oude leven zo goed mogelijk terug oppikken en hij wil voor zijn gezin kunnen zorgen. Zijn grote vraag voor zijn hulpverleners van het revalidatiecentrum: “ik wil terug aan het werk, kan dat? “

Werken met een beperking? Het kan!

Jonas kan wel degelijk terug aan het werk, ook al heeft hij ernstige beperkingen. Onze overheid heeft enkele maatregelen uitgewerkt die personen met beperkingen ondersteunen op de arbeidsmarkt. Dit kan gaan over premies die de werkgever ontvangt omdat hij zijn werknemer met een beperking een kans geeft, maar ook begeleiding op de werkvloer door jobcoaches en terugbetaling van aanpassingen en hulpmiddelen zijn mogelijk. De werkplek van Jonas zal rolstoeltoegankelijk gemaakt moeten worden. Aangepast taxivervoer naar zijn werk zal ook nodig zijn. Dit is allemaal mogelijk! Toch is het voor werknemers met een arbeidsbeperking zoals Jonas niet eenvoudig om zelf de weg te vinden naar deze mogelijkheden. Het is aan zijn hulpverleners van het revalidatieteam om hem hierin te begeleiden en hem voor te bereiden op de terugkeer naar zijn werk. Zowel de arts-specialisten, kinesitherapeuten, psychologen, logopedisten, maatschappelijk assistenten en nog vele andere professionele hulpverleners kunnen hem bijstaan, maar vooral zijn ergotherapeut!

Een… ergotherapeut?

Een ergotherapeut is een paramedisch hulpverlener die zich bezighoudt met hoe personen met beperkingen in hun dagelijkse leven functioneren. ergotherapeuten zullen iemand observeren in zijn dagelijkse handelen, uitzoeken wat er moeilijk gaat en methoden aanleren of hulpmiddelen aanreiken om alles terug vlotter te laten verlopen. We gaan ons toespitsen op het uitvoeren van activiteiten in de woon, werk en -vrijetijdsomgeving. Vaak wordt er in eerste instantie tijdens de revalidatie gericht op wonen. Het is natuurlijk belangrijk dat iemand zo zelfstandig mogelijk naar huis gaat, maar we moeten ook verder kijken dan dat. Onze job kunnen uitvoeren geeft zin aan ons leven, biedt ons participatie in de maatschappij en is eigenlijk een therapie op zich, omdat we al onze kennis en vaardigheden gebruiken. Als ergotherapeut moeten we op de hoogte zijn van welke mogelijkheden er zijn voor personen met arbeidsbeperkingen terug te begeleiden naar hun werk. Ook tijdens de revalidatie moet er meer gericht worden op arbeidsre-integratie en moet dit besproken worden in team. Hier begint meteen het grote probleem. Zeer veel ergotherapeuten zijn niet op de hoogte van de mogelijkheden die er zijn en kunnen hun patiënten dus ook niet begeleiden naar de arbeidsmarkt. Dat moet veranderen! Daarom werd enkele maanden geleden een project opgestart rond interprofessionele educatie in samenwerking met de VDAB Dienst Arbeidsbeperking.

Interprofessionele educatie: leren van elkaar en met elkaar.

‘mijn patiënt kan terug naar huis… kan hij ook terug aan het werk?’ Dit was de naam van het project. Hierin werd een informatieronde opgestart vanuit de VDAB Dienst Arbeidsbeperking van de provincie Antwerpen. Op deze dienst kunnen personen met een arbeidsbeperking terecht om informatie in te winnen over hun mogelijkheden. Zoals eerder aangehaald bereikt deze informatie zeer veel mensen niet, daarom besloten we de informatie naar hun hulpverleners te brengen. Binnen dit project werden voornamelijk ergotherapeuten van fysieke revalidatiediensten binnen de provincie Antwerpen betrokken. We spreken hier dus over interprofessionele educatie. Dit wil zeggen dat we via een informatieronde verschillende hulpverleners in contact brengen met elkaar om zo van elkaar te leren. Op korte termijn is het doel steeds geweest om ergotherapeuten meer alert te maken op het belang van werken en de mogelijkheden toe te lichten die er voor hun patiënten zijn. Op lange termijn hopen we dat zij de informatie tijdens de revalidatie zullen gebruiken en dat er zo langzaamaan ook een samenwerking ontstaat tussen de hulpverleners van VDAB Dienst Arbeidsbeperking enerzijds en de hulpverleners van de revalidatieteams anderzijds. Zo kunnen patiënten op een vlotte manier vanuit hun revalidatietraject doorstromen naar de arbeidsmarkt.

Positieve resultaten, hoopvolle vooruitzichten!

Aan het project werd ook een onderzoek gekoppeld. Als belangrijkste resultaat zagen we een kennisvergroting bij alle ergotherapeuten van de fysieke revalidatiediensten. Zij waren weinig tot niet op de hoogte over de mogelijkheden tot arbeidsre-integratie. Door in contact te staan met de hulpverleners van VDAB neemt hun kennis hierover toe. Daarnaast geven zij ook aan dat de informatie bruikbaar is binnen de revalidatiediensten. Ze willen de informatie gebruiken om patiënten terug aan het werk te krijgen. Ze geven echter aan dat ze dit niet alleen kunnen verwezenlijken, maar dat een samenwerking met de hulpverleners van de VDAB Dienst Arbeidsbeperking zeer gewenst zou zijn. Als deze samenwerking gerealiseerd zou worden, kan dit mogelijks zorgen voor vlotte doorstroom van revalidatietraject naar een re-integratietraject. Zo kunnen meer mensen terug aan het werk, en dat is ons doel! Dit is niet enkel belangrijk voor onze patiënten om terug hun plek in de maatschappij te vinden, maar ook voor de maatschappij zelf. We leven in een tijd van besparingen waarin het belangrijk is om te zoeken naar efficiëntie. Als we patiënten vanuit de revalidatie niet ondersteunen in de terugkeer naar werk dan blijven ze thuis. Dit kost de staat zeer veel aan invaliditeitsuitkeringen. Echter als we onze patiënten terug aan het werk kunnen krijgen heeft dit enkel voordelen. Patiënten worden geïntegreerd in de maatschappij, voeren zinvolle activiteiten en ontvangen een loon. Uitkeringen zullen hierdoor mogelijks dalen. Verdere projectmatige onderzoeken zijn nodig om hier duidelijke cijfers van in kaart te brengen. Zo kunnen we hopelijk onze overheid overtuigen om te investeren in interprofessionele educatie en samenwerking op gebied van arbeidsre-integratie.

 

 

 

 

Bibliografie

Berkhout, I., Jansen, M., Schepens, S., Slagter, M.,  & Zilverschoon, B. ( 2006,juni). Ergotherapeuten: (re)integreer in arbeid: de waarde van de ergotherapeut binnen de arbeidsre-integratie (afstudeeropdracht) [ergoinfo]. gedownload op 10 april 2016, van http://arbeidsreintegratie.ergoinfo.nl/

 

Désiron, H., Peters, E.,& Vaes, P. (2010). Ergotherapie en (herwinnen van) arbeidsparticipatie. In Vlaams ergotherapeutenverbond, W. Van Handenhoven. (red.), jaarboek ergotherapie 2010 (pp.213-236). Leuven/Den Haag : Acco.

 

Dr Baarda, D.B., Dr Goede, M.P.M. de, & Dr Teunissen, J. (2009). Basisboek kwalitatief onderzoek: Handleiding voor het opzetten en uitvoeren van kwalitatief onderzoek (2de herziene druk). Groningen/Houten: Noordhoff.

 

Granse, M. le, Logister-Proost, I., & Beeck, B. op de (2012). Een aantal occupation-based ergotherapiemodellen. In Granse, M. le, Hartingsveldt, M. van, & Kinébanian, A. (red.), Grondslagen van de ergotherapie (3de druk, pp.480-496). Amsterdam : Reed Business.

 

Houten, J. van de, & Kuiper, C. (2012). Leren en werken. In Granse, M. le, Hartingsveldt, M. van, & Kinébanian, A. (red.), Grondslagen van de ergotherapie (3de druk, pp.333-357). Amsterdam : Reed Business.

 

Lyons, E., & Pettigrew, J. (2013). Vocational Rehabilitation and Occupational Therapy: impact of a knowledge translation initiative [MEDLINE]. Musculoskelet Care, 12(2), 118-124. gedownload op 15 oktober, van http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/?cmd=HistorySearch&querykey=2

 

Oandasan, I., & Reeves, S. ( 2005 ). Key elements for interprofessional education part 1 : The learner, the educator and the learning context [Taylor & Francis ]. Journal of Interprofessional Care, 1, 21-38. gedownload op 15 oktober, van http://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1080/13561820500083550#.Vh_9uPntl…

 

Oandasan, I., & Reeves, S. ( 2005 ). Key elements for interprofessional education part 2 : factors, processes and outcomes [Taylor & Francis ]. Journal of Interprofessional Care, 1, 39-48. gedownload op 15 oktober, van http://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1080/13561820500081703#.Vh_-WPntl…

 

VDAB studiedienst. (2008). Werken met een handicap? moet kunnen!. VDAB ontcijfert, 13. gedownload op 29 april 2016, van https://www.vdab.be/trendsdoc/ontcijfert/ontcijfert2008nr13.pdf

 

World Health Organization ( 2010 ). Framework for Action on Interprofessional Education & Collaborative Practice. Gedownload op 3 oktober 2015, van http://www.who.int/hrh/resources/framework_action/en/

 

Universiteit of Hogeschool
bachelor in de ergotherapie
Publicatiejaar
2016
Promotor(en)
Nikolaj Basselé, Inge van Eupen
Kernwoorden
Share this on: