In welke mate kan datalogging een kwalitatieve bijdrage leveren aan de begeleiding van ouders van jonge kinderen met CI? Datalogging en LENA als hulpmiddelen bij het bepalen van de kwantiteit en kwaliteit van de auditieve input.

Julie Catteeuw Charlotte Pauwels
Persbericht

In welke mate kan datalogging een kwalitatieve bijdrage leveren aan de begeleiding van ouders van jonge kinderen met CI? Datalogging en LENA als hulpmiddelen bij het bepalen van de kwantiteit en kwaliteit van de auditieve input.

Het volledige artikel staat in bijlage. 

Bibliografie

Literatuurlijst 
Auditory Neuroscience. (z.j.). The McGurk Effect. Geraadpleegd op 23 november 2015 via 
https://auditoryneuroscience.com/McGurkEffect 
Auditory-Verbal Therapy. (2015). What is Auditory-Verbal Therapy (AVT)? Geraadpleegd op 23 
oktober 2015 via http://www.auditory-verbal.org/what-is-auditory-verbal-therapy-avt/ 
Bilsen, & Lamoré. (2011). Richtinghoren. Geraadpleegd op 2 november 2015 via 
http://www.audiologieboek.nl/htm/hfd2/2-7-1.htm 
Boons, T. (2013). Understanding the variability in spoken language development in children with 
cochlear implants. p. 52. Leuven: University Press. 
Boons, T., Brokx, J.P.L., Frijns, J.H.M., Peeraer, L., Philips, B., Vermeulen, A., … van Wieringen, A. 
(2012). Effect of Pediatric Bilateral Cochlear Implantation on Language Development. 
Archives of Pediatrics and Adolescent Medicine Journal, 166(1), 28-34. 
doi:10.1001/archpediatrics.2011.748. 
Busch, T., Vanpoucke, F., & van Wieringen, A. (2016, maart). The Auditory Environment  
of Cochlear Implant Users. Lopende doctoraatsstudie gepresenteerd op de DAGA
conferentie, Aken, Duitsland. 
Caskey, M., & Vohr, B. (2013). Assessing language and language environment of high-risk infants 
and children: a new approach. Acta Paediatrica, 102(5), 451-61. doi: 10.1111/apa.12195 
Chowdhry, J. (2010). Auditory Verbal Therapy. Otorhinolaryngology Clinics: An International 
Journal, 2(2), 157-160. Geraadpleegd op 6 mei 2015 via 
http://www.jaypeejournals.com/eJournals/ShowText.aspx?ID=636&Type=FREE&…
&IN=_eJournals/images/JPLOGO.gif&IID=60&isPDF=NO 
Cochlear. (2013). Cochlear Nucleus CP910 en CP920 geluidsprocessor: handleiding. Geraadpleegd 
op 4 november 2015 via http://www.cochlear.com/wps/wcm/connect/7b92277f-0129
40d7-b96e
5f7706544629/414912_ISS2_NL_CP900_User_Guide_complete_lr.pdf?MOD=AJPERES&CO
NVERT_TO=url&CACHEID=7b92277f-0129-40d7-b96e-5f7706544629  
Cochlear. (2015a). Nucleus 6. Geraadpleegd op 5 november 2015 via 
http://www.cochlear.com/wps/wcm/connect/in/home/discover/cochlear
implants/nucleus-6-system/nucleus-6-for-children/nucleus-6-sound-processor 
Cochlear. (2015b). SmartSound iQ. Geraadpleegd op 23 november 2015 via 
http://www.cochlear.com/wps/wcm/connect/in/home/discover/cochlear
Bachelorproef 2015-2016 
80 
implants/nucleus-6-system/nucleus-6-for-children/nucleus-6-sound
processor/smartsound-iq  
Cochlear. (2016a). Beleef echte draadloze vrijheid. Geraadpleegd op 9 februari 2016 via 
http://www.cochlear.com/wps/wcm/connect/nl/home/discover/cochlear
implants/nucleus-6-for-adults/nucleus-6-sound-processor/true-wireless-freedom/true
wireless-freedom 
Cochlear. (2016b). Cochlear™ Wireless Mini Microphone 2+. Geraadpleegd op 31 maart 2016 via 
http://www.cochlear.com/wps/wcm/connect/au/home/discover/cochlear-wirel…
accessories/mini-microphone 
Cochlear. (2016c). Nucleus 6 afstandsbediening en basisafstandsbediening: eenvoudig uw gehoor 
beheren en bewaken. Geraadpleegd op 5 februari 2016 via 
http://www.cochlear.com/wps/wcm/connect/nl/home/discover/cochlear
implants/nucleus-6-for-adults/nucleus-6-remote-assistant-and-remote-control 
Cochlear. (2016d). Thank You For Your Interest in the Nucleus 6 System. Geraadpleegd op 9 februari 
2016 via http://www.cochlear.com/wps/wcm/connect/us/landing-pages/nucleus-6
webinars/nucleus-6-data-logging2  
Cochlear. (2016e). The breakthroughs continue with the Nucleus 6 System. Geraadpleegd op 9 
februari 2016 via http://www.cochlear.com/wps/wcm/connect/us/home/treatment
options-for-hearing-loss/cochlear-implants/nucleus-6-features#data 
Communicatiemethoden Ernstige Meervoudige Beperkingen [Communicatiemethoden EMB]. (z.j.). 
Het Hanen-ouderprogramma (Hanencursus). Geraadpleegd op 23 oktober 2015 via 
http://www.communicatiemethodenemb.nl/methoden/overige-methoden/het-han…
ouderprogramma-hanencursus/ 
De Oorgroep. (2016). Cochleair Implant - oorimplantaat - cochleair implantaat. Geraadpleegd op 23 
november 2015 via http://www.eargroup.net/ingrepen/336/Cochleair-Implant--
oorimplantaat---cochleair-implantaat 
De Raeve, L. (2014). Samenvatting in het Nederlands. Paediatric Cochlear Implantation: outcomes 
and current trends in education and rehabilitation (p.342-349). Nijmegen: Radboud 
Universiteit. 
De Raeve, L., Kerkhofs, K., Tollenaere, C. (2015). Datalogging using Nucleus SmartSound iQ data 
logging in the habilitation of paediatric CI users. [poster abstract van het onderzoek]. 
De Raeve, L., Spaai, G., Uilenburg, N., Wiefferink, K., Vermeij, B., Bammens, M., … Vangeel, K. 
(2009). Invloed van het taalaanbod op de ontwikkeling van jonge dove kinderen met een 
cochleair implantaat. Signaal, 68, 18-33. 
Bachelorproef 2015-2016 
81 
de Smit, M., Vandaele, B., Franceus, J., & Ketels, H. (2014-2015). Therapie en begeleiding bij 
personen met gehoorverlies [Cursus]. Gent: Artveldehogeschool Bachelor in de logopedie 
en de audiologie. 
Dirks, E., de Vries, M., & Uilenburg, N. (2013). Zo hoor ik: een kijkje in het leven van jonge kinderen 
met gehoorverlies. Koog aan de Zaan: Poiesz Uitgevers. 
Fagan, M.K. (2014). Frequency of vocalization before and after cochlear implantation: dynamic 
effect of auditory feedback on infant behavior. Journal of experimental child psychology, 
126, 328-338. doi: 10.1016/j.jecp.2014.05.005 
Geers, A.E. (2006). Factors influencing spoken language outcomes in children following early 
cochlear implantation. Advances in oto-rhino-laryngology, 64, 50-65. 
doi:10.1159/000094644 
Gilkerson, J., Zhang, Y., Xu, D., Richards, JA., Xu, X., Jiang, F., … Topping, K. (2015). 
Evaluating language environment analysis system performance for Chinese: a pilot study in 
Shanghai. Journal of Speech, Language, and Hearing Research, 58(2), 445-52. doi: 
10.1044/2015_JSLHR-L-14-0014 
Hodges, A.V., & Balkany, T.J. (2012). Cochlear Implants in Children and Adolescents. Archives of 
Pediatrics and Adolescent Medicine Journal, 166(1), 93-94. 
doi:10.1001/archpediatrics.2011.1104 
Hoekman, S. (2015). Tussen de oren. Francken Vrij Focus, 19(3), 26-33.  
Horen met CI. (2015a). Bilateraal CI. Geraadpleegd op 29 november 2015 via http://horen-met
ci.be/toekomstige-ci-drager/bilateraal-ci 
Horen met CI. (2015b). Hoe werkt ons gehoor? Geraadpleegd op 29 november 2015 via 
http://horen-met-ci.be/toekomstige-ci-drager/hoe-werkt-ons-gehoor 
Horen met CI. (2015c). Wat is een cochleair implantaat of een CI? Geraadpleegd op 29 november 
2015 via http://horen-met-ci.be/toekomstige-ci-drager/wat-is-een-ci 
Horen met CI. (2015d). Wie komt in aanmerking? Geraadpleegd op 29 november 2015 via 
http://horen-met-ci.be/algemene-informatie/wie-komt-in-aanmerking 
Hostens, R. (2012). Zijn Cx26 kinderen met een CI steeds starperformers? [Masterproef]. Gent: 
Universiteit Gent, opleiding logopedie en audiologie, Faculteit Geneeskunde en 
Gezondheidswetenschappen. 
Kapteyn. (2011). De spraak- en taalontwikkeling van het kind. Geraadpleegd op 22 november 2015 
via http://www.audiologieboek.nl/htm/hfd11/11-1-1.htm 
Bachelorproef 2015-2016 
82 
Kind en Gezin. (z.j.). Fasen in taalontwikkeling. Geraadpleegd op 8 februari 2016 via 
http://www.kindengezin.be/ontwikkeling/taal-en-communicatie/fasen-in
taalontwikkeling/ 
Lamoré. (2007). Doofheid – Algemene informatie. Geraadpleegd op 4 februari 2016 via 
http://www.audiologieboek.nl/htm/hfd7/7-3-1.htm 
Lamoré. (2011). Oorzaken van doofheid. Geraadpleegd op 5 april 2016 via 
http://www.audiologieboek.nl/htm/hfd7/7-3-2.htm 
Langereis, M., Vermeulen, A. (2013). Duidelijke meerwaarde van cochleaire implantatie. Logopedie, 
85(9), 16-23. 
Lena Research Foundation. (2009). Introduction tot he LENA Language Environment Analysis 
System. The Power of Talk: 2nd Edition, 2009(n.v.t.), 6-7. Geraadpleegd op 9 februari 2016 
via https://www.lenafoundation.org/wp-content/uploads/2014/10/LTR-01
2_PowerOfTalk.pdf 
LENA Research foundation. (2015). Advanced technology to accelerate language development and 
close achievement gaps. Geraadpleegd op 6 mei 2015 via http://www.lenafoundation.org 
Litovsky R. Y. (2008). Binaural Hearing. Geraadpleegd op 4 november 2015 via 
http://www.cochlear.com/wps/wcm/connect/48d02c0b-bca2-4df4-8b17
aa1c192e1967/Litovsky+white+paper_Binaural+hearing.pdf?MOD=AJPERES&CONVERT_TO
=url&CACHEID=48d02c0b-bca2-4df4-8b17-aa1c192e1967 
Nederlandse Federatie van Ouders van Dove Kinderen [Fodok]. (z.j.). Rond de CI-operatie. 
Geraadpleegd op 10 februari 2016 via http://www.fodok.nl/themas/hulpmiddelen/4-een
ci-traject-in-stappen/rond-de-operatie/ 
Nederlandse Federatie van Ouders van Dove Kinderen [Fodok]. (z.j.). Aansluiting en afregeling. 
Geraadpleegd op 20 februari 2016 via http://www.fodok.nl/themas/hulpmiddelen/4-een
ci-traject-in-stappen/aansluiting-en-afregeling/ 
Nederlandse Federatie van Ouders van Dove Kinderen [Fodok]. (z.j.). Waarom is revalidatie nodig? 
Geraadpleegd op 20 februari 2016 via http://www.fodok.nl/themas/hulpmiddelen/een-ci
traject-in-stappen/revalidatie/ 
Nederlandse orde van beroepscoaches [NOBCO]. (z.j.). Definities van coaching. Geraadpleegd op 9 
april 2016 via http://www.nobco.nl/kenniscentrum/wat-is-coaching/definities 
Nederlandse Stichting voor het Dove en Slechthorende Kind [NSDSK]. (2008). Inzicht krijgen in de 
taalsituatie thuis: Een verkenning bij gezinnen met TOS-kinderen met behulp van LENA. 
Geraadpleegd op 14 mei 2015 via 
Bachelorproef 2015-2016 
83 
http://www.nsdsk.nl/projecten/projecten_tos_kinderen/inzicht_krijgen_in…
_thuis_een_verkenning_bij_gezinnen_met_tos_kinderen_met_behulp_van_lena/ 
Nederlandse Vereniging voor Keel-Neus-Oorheelkunde en Heelkunde van het Hoofd-Halsgebied 
[KNO]. (2016). Cochleair Implantaat. Geraadpleegd op 4 februari 2016 via 
http://www.kno.nl/index.php/patienten-informatie/oor/cochleair-implanta…  
NKO Sint-Augustinus Antwerpen. (z.j.). Sensorineuraal of perceptief gehoorverlies. Geraadpleegd op 
31 maart 2016 via http://www.neus-keel
oor.be/nl/nko/oor/aandoeningen/gehoorverlies/perceptief_gehoorverlies/ 
Onafhankelijk informatiecentrum over cochleaire implantatie [ONICI]. (2004). ONICI nieuwsbrief. 
Geraadpleegd op 2 november 2015 via 
http://www.onici.be/wwwuploads/nieuwsbrieven/1355859321.pdf 
Onafhankelijk informatiecentrum over cochleaire implantatie [ONICI]. (2015a). Hoe zijn de 
resultaten? Geraadpleegd op 5 november 2015 via http://www.onici.be/informatie/ci/hoe
zijn-de-resultaten 
Onafhankelijk informatiecentrum over cochleaire implantatie [ONICI]. (2015b). ONICI nieuwsbrief. 
Geraadpleegd op 10 april 2016 via 
http://www.onici.be/wwwuploads/nieuwsbrieven/1438693359.pdf 
Onafhankelijk informatiecentrum over cochleaire implantatie [ONICI]. (2015c). Vooronderzoeken en 
operatie. Geraadpleegd op 27 november 2015 via 
http://www.onici.be/informatie/ci/vooronderzoeken-en-operatie#c-content 
Onafhankelijk informatiecentrum over cochleaire implantatie [ONICI]. (2016). Startpagina. 
Geraadpleegd op 27 november 2015 via http://www.onici.be/ 
Oostra, K., Liessens, D., Van Bost, G., Van Hove, H., & Van Weyenbergh, L. (2012). Overeenkomst 
met de centra voor ambulante revalidatie (c.a.r.) van diverse taal-, spraak- en 
stemstoornissen, mentale stoornissen en gedragsstoornissen. Geraadpleegd op 10 
november 2015 via 
http://www.riziv.fgov.be/SiteCollectionDocuments/overeenkomst_centrum_a…
validatie.pdf  
Pepper, J., & Weitzman, E. (2015). Praten doe je met z’n tweeën: een praktische handleiding voor 
ouders van kinderen met een vertraagde taalverwerving (vijfde druk). Amsterdam: SWP. 
Philips, B. (2013). Speech perception outcomes in cochlear implantees. Ghent University. Faculty of 
Medicine and Health Sciences. Ghent: University Press. 
Bachelorproef 2015-2016 
84 
Phonak. (z.j.). Gemengd gehoorverlies. Geraadpleegd op 31 maart 2016 via 
http://www.phonak.com/be/b2c/nl/hearing/awareness/pediatric_hearing_tes…
gree/types.html 
Rijksinstituut voor Ziekte- en invaliditeitsverzekering (RIZIV). (z.j.). Formulier C-Form-I-06. 
Geraadpleegd op 9 februari 2016 via http://riziv.fgov.be 
Schaerlaekens, A.M. (2009). De taalontwikkeling van het kind. p.77-78. Groningen: Noordhoff 
Uitgevers B.V. 
Single-sided Deafness. (2012). Gevolgen van eenzijdige doofheid. Geraadpleegd op 29 november 
2015 via http://www.single-sided-deafness.com/04-gevolgen.htm 
Snik, Neijenhuis, Crul, & Lamoré. (2013). Spraakaudiometrie bij kinderen. Geraadpleegd op 9 april 
2016 via http://www.audiologieboek.nl/htm/hfd8/8-4-6.htm 
Sparreboom, M. (2013). Cochleaire implantatie bij kinderen. Logopedie, 85, 8-14. 
Sterk in grenzen verleggen [Sig]. (z.j.). Hanen-web. Geraadpleegd op 23 oktober 2015 via 
http://www.sig-net.be/nl/vormingen/werkgroepen/hanen-web_75.aspx 
Sterk in grenzen verleggen [Sig]. (z.j.). Hoofdstuk 2: gehoorstoornissen. Geraadpleegd op 10 
november 2015 via http://www.sig
net.be/uploads/rita_hoort_niet_goed/hoofdstuk2_gehoorstoornissen.pdf 
Thirty Million Words. (2016). Geraadpleegd op 24 februari 2016 via http://thirtymillionwords.org./ 
TOLK. (2012). Home. Geraadpleegd op 23 oktober 2015 via http://www.tolkinfo.be 
Tona, R., Naito, Y., Moroto, S., Yamamoto, R., Fujiwara, K., Yamazaki, H., … Kikuchi, M. (2015). 
Audio-visual integration during speech perception in prelingually deafened Japanese 
children revealed by the McGurk effect. International Journal of Pediatric 
Otorhinolaryngology, 79(12), 2072-8. doi: 10.1016/j.ijporl.2015.09.016. 
Universitair Ziekenhuis [UZ] Gent. (2015). Gehoorverlies. Geraadpleegd op 29 november 2015 via 
http://www.uzgent.be/nl/zorgaanbod/gezondheidsdossier/Gehoorproblemen/P…
hoorverlies.aspx 
Universitair Ziekenhuis [UZ] Leuven. (2015). CMV-infectie tijdens de zwangerschap. Geraadpleegd 
op 8 februari 2016 via https://www.uzleuven.be/gynaecologie-en-verloskunde/cmv
infectie-tijdens-zwangerschap 
Van Dam, M., Ambrose, S.E., & Moeller, M.P. (2012). Quantity of parental language in the home 
environment of hard-of-hearing 2-year-olds. Journal of Deaf Studies and Deaf Education, 
17(4), 402-420. doi: 10.1093/deafed/ens025  
Bachelorproef 2015-2016 
85 
Vandenreyt, C. (2014, 10 februari). “Drie keer meer dove kinderen in gewone school". Het Belang 
van Limburg, p. ..-.. 
Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap [VAPH]. (2012). Classificerende diagnostische 
protocollen: simulatie diagnose- en indicatiestelling 2011-2012. Geraadpleegd op 10 
februari 2016 via http://www.vaph.be/vlafo/view/nl/21470
Personen+met+een+handicap.html 
Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap [VAPH]. (2013). Infowijzer: Inhoudelijke 
module: handicap en indicering. Geraadpleegd op 10 november 2015 via 
http://www.vaph.be/vlafo/download/nl/7787799/bestand 
Vlieg, J. (2014). Voor- en vroegschoolse educatie: de relatie tussen de indicatiecriteria en 
taalachterstanden. [Masterproef]. Geraadpleegd op 20 april 2015 via 
http://dspace.library.uu.nl/handle/1874/299627 
VLOK-CI. (2013). Paediatric Cochlear Implantation: outcomes and current trends in education and 
rehabilitation. VLOK-CI Nieuwsbrief, 11(4), 12-14. Geraadpleegd op 4 november 2015 via 
http://www.vlok-ci.eu/Nieuwsbrief%20VLOK-CI%20winter%202013.pdf 
Wu, C., Lee, Y., Chen, P., & Hsu, C. (2008). Predominance of Genetic Diagnosis and Imaging Results 
as Predictors in Determining the Speech Perception Performance Outcome After Cochlear 
Implantation in Children. Archives of Pediatrics and Adolescent Medicine Journal, 162(3), 
269-276. doi: 10.1001/archpediatrics.2007.5

Universiteit of Hogeschool
Professionele Bachelor Audiologie na Logopedie
Publicatiejaar
2016
Promotor(en)
Mevr. Martine de Smit
Kernwoorden
Share this on: