iMATerials

Hannelore
Joosen
  • Annelies
    Meurs
  • Mattia
    Verreydt
  • Donna
    Belmans
  • Nina
    Caggiano
  • Gelinde
    Verdonck
  • Kelly
    Verhoeven

We kunnen er de dag van vandaag niet meer omheen. Meertalige kinderen zijn niet weg te denken in het onderwijs. Steeds vaker worden leerkrachten geconfronteerd met leerlingen die het Nederlands niet machtig zijn. Verschillende lagere scholen komen hiermee in contact. Vooral grootstedelijke scholen, maar ook plattelandsscholen vragen naar concreet materiaal om in te zetten tijdens de rekenlessen in reguliere klassen. Graag willen we DoorElkaar helpen met het aanpassen van het materiaal van iMAT aan de lagere school door prototypes te ontwikkelen. DoorElkaar ontwikkelde via het project iMAT rekentaalfiches in verschillende talen. Deze lijst met wiskundige begrippen is opgebouwd uit een symbool, de Nederlandse term, een korte verklaring in het Nederlands en de term in een andere taal. 

iMAT

iMAT focust zich op de wisselwerking tussen rekentaal en thuistaal. De thuistaal vormt een verbinding tussen de wiskundige symbolen en het Nederlands binnen de wiskundelessen. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat kinderen uit de lagere school een nieuwe taal veel sneller leren als ze kunnen terugvallen op de kennis en vaardigheden van hun thuistaal (Cummins, 2000). De visie van iMAT is dat het welbevinden op de eerste plaats komt en dat een anderstalige nieuwkomer dan pas tot leren kan komen. Door de nadruk te leggen op de thuistaal creëren ze een krachtige didactische leeromgeving. (DoorElkaar, 2016)

Doel

Het doel van dit onderzoek was om het bestaande materiaal van iMAT te vertalen naar het lager onderwijs. Via literatuur– en praktijkonderzoek hebben we de taalfiches van iMAT onderzocht. We maakten concrete materialen die als suggesties kunnen dienen voor het lager onderwijs.

De onderzoeksvraag van ons praktijkonderzoek luidt: “We onderzoeken het bestaande materiaal van iMAT rond rekentaal voor meertaligen. We willen weten hoe we rekentaal kunnen bevorderen bij meertalige kinderen in het lager onderwijs. Dit doen we door de bestaande materialen rond rekentaal voor meertaligen te vertalen naar de behoeften van meertalige kinderen in het lager onderwijs.”  

Onderzoek

In de literatuurstudie werden volgende aandachtspunten besproken: thuistaal, interactieve werkvormen, werkelijkheidsnabij onderwijs, directe en indirecte instructie, cultuur, visueel en auditief materiaal. Na het praktijkonderzoek bleek dat volgende aandachtspunten nog ontbreken: interactief werken, visueel materiaal, auditief materiaal en de thuistaal van het kind. De leerkracht kan een krachtige didactische leeromgeving stimuleren door rekening te houden met de thuistaal, interactieve werkvormen toe te passen, werkelijkheidsnabij onderwijs te voorzien, een directe en indirecte instructie aan te bieden en door de culturele achtergrond van elk kind te respecteren. Uit de enquête die we afnamen bij vakexperts blijkt dat leerkrachten vragen naar didactisch materiaal om rekentaal aan te bieden voor meertalige leerlingen in reguliere klassen. Met deze informatie hebben we prototypes ontwikkeld waarbij de focus ligt op de noden in het werkveld.

Prototypes

De uitgewerkte prototypes zijn terug te vinden op onze website: http://imaterials.weebly.com/. Op deze manier kunnen verschillende leerkrachten en ouders het materiaal gebruiken.

Bibliografie

agentschap van onderwijsdiensten. (2017, mei). Anderstalige nieuwkomers in het basisonderwijs. Gevonden op‌ http://www.agodi.be/sites/default/files/atoms/files/Anderstalige_nieuwk…

CLB. (2015, maart 9). Onthaal begeleiding anderstalige leerling op school. Gevonden op http://www.clbroeselare.be/documenten /onthaal_begeleiding_anderstalige_leerling_op_school.pdf

De Graaff, R. (2014). hoe​-leer​–je​-een​-nieuwe​-taal​-op​-school. Gevonden op http://www.taalcanon.nl/vragen/hoe​-leer​-je​-een​-nieuwe​-taal​-op​-school/

Elbers, E. (2003). een zoektocht naar verklaringen voor achterblijvende prestaties van allochtone leerlingen in het wiskundeonderwijs. Pedagogiek, 254​-256.

Eldering, L. (2006). cultuur en opvoeding. Rotterdam: Lemniscaat.

Ensie. (2017, januari 12). Rekentaal. Gevonden op  https://www.ensie.nl/ wizwijs/rekentaal

Godderis, M.​-A. (2007). Allochtone ouderparticipatie in het Vlaamse.

Hajer, M. (2008). de lat hoog voor vakonderwijs: taalbeleid in de klas via taalgerichte vakdidactiek. Vonk, 11​-29.

Heyerick, L. (2008, oktober). De thuistaal van allochtone leerlingen als hefboom voor gelijke onderwijskansen . Gevonden op http://www.meertaligheid.be/drupal/sites/default/files/De%20thuistaal%2…

Informatie Vlaanderen . (sd). onthaalonderwijs voor anderstalige kinderen okan . Gevonden op https://www.vlaanderen.be /nl/onderwijs​-en​-wetenschap/onderwijsaanbod/ onthaalonderwijs​-voor​-anderstalige​-kinderen​-okan

Jansman, S., & Neirynck, S. (2016, april 14). rekentaal. Gevonden op http://sprongvooruit.nl/assets/Uploads /2016​-04​-14​-Rekentaal​-Simea.pdf

Keijzer, R., Munk, F., Bakker, A., & Smit, J. (2015). rekentaal. Didactief, 46.

Klabbers, V. (1998). Werkwinkel, een creatieve manier om effectieve leertijd te verhogen. Jeugd in School en Wereld, jaargang 82 ​- nummer 5.

Klasse. (2017). Het pictogrammenwoordenboek. Brussel: Jo de Ro. Gevonden op https://www.diekeure.be/nl​-be/educatief/2432 /het​-pictogrammenwoordenboek

Kuiken, F. (2012). moeten​-allochtone​-ouders​-nederlands​-praten​-met​-hun​-kinderen. Gevonden op http://www.taalcanon.nl/vragen/moeten​-allochtone​-ouders​-nederlands​-praten​-met​-hun​-kinderen/

Muller, M. (2007, juli 16). 1874/22463. Gevonden op https://dspace.library.uu.nl/handle/1874/22463

Peeters, J. V. (2016). Talenten zien en laten bloeien. Jeugd in School en Wereld, 32​-35.

Pictogrammenwoordenboek. (sd). Gevonden op https:// www.klasse.be/wp/wp​-content/uploads/2015/05/ Pictogrammenwoordenboek.pdf

Pittomvils, S. (2016). Gevonden op http://taalrijk.be/Basiswoordenschat/ index.html

Prenger, J. (2005). Onderzoek naar taal en tekstbegrip bij wiskunde. Taal telt! Groningen .

Rijdt, C. d. (2007). Werken met visualisaties. Antwerpen​-Apeldoorn: Garant.

Ronald Keijzer, F. M. (2015). Rekentaal. Didactief.

schoolbrug, v. D. (sd). Gevonden op http://deschoolbrug.be/

Sclera, v. (sd). Pictogrammen, visualtisaties en vorming. Gevonden op http://www.sclera.be/nl/vzw/home

Smit, J. (2014). "En nu in rekentaal!" Talige ondersteuning bieden in een meertalige rekenklas. Levende talen tijdschrift , 28 ​- 37.

Van der Mierde, S. (2013 ​- 2014). Risicofactoren voor rekenproblemen ​- Opvolging van de rekenvaardigheid van kinderen in het tweede leerjaar. Gevonden op https://cdn.nimbu.io/s/7by7yyz/assets/VanderMierde_Sofie.pdf

van Putten, S., San Roque, L., & Majid, A. (2016). taal en de zintuigen . meer taal, 10​-13.

Vedder, P. (sd). Realistisch rekenen en rekenzwakke, allochtone kinderen ​- onderwijskansen op tafel ​-. tijdschrift voor nascholing en onderzoek van het reken​-wiskundeonderwijs, 15 ​- 20 .

Verheylesonne, F. (2007 ​- 2008). Zwakke rekenaars in het tweede leerjaar . Gevonden op http://lib.ugent.be/fulltxt/RUG01/001/299/717/RUG01​-001299717_2010_0001_AC.pdf

VVSG. (2016, januari 9). Handige Pictogrammen Anderstalige Hulpvragers. M​-Weter, 3. Gevonden op http://www.vocvo.be/content/communiceer​-pictogrammen​-met​-anderstaligen

Download scriptie (336.72 KB)
Universiteit of Hogeschool
Thomas More Hogeschool
Thesis jaar
2017
Promotor(en)
Thomas More Vorselaar
Thema('s)