Sharing is Caring, maar ook als het op onze wagen aankomt?
- EllenDecock
- DeanMessany
- LeenStandaert
- NatasjaVandenberghe
Deelplatformen schieten als paddenstoelen uit de grond. Even klikken en je hebt een auto te pakken. Een auto van een andere particulier, misschien zelfs maar een straat verder, die hem dit weekend toch maar in de garage zou laten staan. Een nieuwe vorm van mobiliteit lijkt geboren, maar als het op onze auto aankomt staat Sharing zelden gelijk aan Caring.
Sharing of Earning ?
BlaBlaCar, CarAmigo, Drivy: lonkende namen die vast en zeker een belletje doen rinkelen. Dergelijke platformen vormen de missing link om de vernieuwde mobiliteit vorm te geven. Allen lijken ze de focus te leggen op de economische en ecologische voordelen van hun diensten. Maar alhoewel lang niet alle platformen in hetzelfde bedje ziek zijn, blijven dergelijke platformen hoe dan ook economische modellen waarbij de cijfers beter in het groen dan in het rood staan. Dat groen, dat doet tenminste nog een beetje denken aan het ecologisch bewustzijn die velen van hen propageren.
Maar wat is het dat rest? Dat merken we al snel als we hun voorwaarden grondig doornemen: in de praktijk zien ze zich eerder als een makelaar dan als een echte ‘dienstaanbieder’. Die voorwaarden zijn vaak bijna ondoorgrondelijk als particulier. Mogelijks zijn de voorwaarden niet eens beschikbaar in het Nederlands of is het niets meer of minder dan een slechte vertaling. Om het volgens de woorden van een interne bron te zeggen:
De verantwoordelijkheid ligt eigenlijk in alle gevallen bij de bestuurder, dit staat ook heel expliciet aangegeven in onze algemene voorwaarden
Sharing en Earning, dat dus wel – maar Caring, dat blijkbaar al veel minder.
Juridische en verzekeringstechnische problemen
Een auto op de weg brengen staat gelijk aan een geschikte verzekering burgerlijke aansprakelijkheid. Laat daar nu net het schoentje knellen. Wie vaak zijn auto zal uitlenen, zal mogelijks op problemen botsen met zijn verzekeraar. Dat is logisch, want met het verhuren verhoogt ook het risico. De verzekeraar heeft immers geen vat op de nieuwe bestuurder en diens rijverleden. In de eerste plaats ligt het probleem hier wel nog steeds bij verzekeraars, die steevast het eigendom van een wagen verzekeren en niet het gebruik ervan. Ere wie ere toekomt: heel wat deelplatformen zagen inmiddels het licht op hen nederdalen. Zij bieden intussen aangepaste verzekeringscontracten aan in samenwerking met progressieve verzekeraars die de verandering ook écht vorm willen geven. Maar de algemene teneur blijft: informeer steeds bij je eigen verzekeraar vooraleer je zomaar je wagen gaat verhuren.
En juridisch? Vanaf wanneer ben je een taxichauffeur? Vanaf wanneer moet je een zelfstandig statuut aannemen? Wat bij een ongeval of diefstal? Vragen waarop zelden antwoorden worden geformuleerd. Een belemmering voor de lankmoedige deler met een gezonde portie vernuft. Zonder concreet wettelijk kader zullen de problemen en vraagtekens zich blijven opstapelen. Een gek kan blijkbaar meer vragen dan tien wijzen kunnen beantwoorden.
De fiscus loert om de hoek
Aangezien bij deze nieuwe vorm van mobiliteit ook vaak inkomsten te pas komen, wordt ook de fiscus al snel in het verhaal betrokken. Neem je meer dan drie passagiers mee via het rittendeelsysteem BlaBlaCar ? Dan gaat het mogelijks al lang niet meer om ‘kosten delen’, maar eerder om ‘winst maken’. En winst, dat moet worden belast, ongeacht of het nu gaat om het delen van ritten of om het verhuren van een wagen. In het geval van BlaBlaCar gaat het in de praktijk om meer dan 25% probleemgevallen. De minister van digitale agenda Alexander De Croo beloofde dan wel een fiscaal kader voor de deeleconomie, maar aangezien het verhuur van voertuigen nog steeds onder de categorie ‘roerende inkomsten’ valt, blijven ook hier de vraagtekens aanwezig. Een kleine pleister op een dieperliggende en gapende wonde.
Hoe moet het dan wel?
Maar ongeacht deze uitbundige problematiek blijven we wel bereid om onze wagen te delen. Meer dan ooit zien we in dat ook particulieren moeten bijdragen aan de steeds groter wordende mobiliteitsproblematiek. Organisaties zoals het Vlaams Netwerk Autodelen verdienen daarbij alle lof.
Om de stand van zaken pas echt transparant te maken ontwikkelden studenten van de Arteveldehogeschool dan ook een handzame brochure boordevol tips en advies, op maat gemaakt voor het gebruik van verschillende deelplatformen én voor het klassieke autodelen. Die tips behandelen zowel de juridische probleemgevallen, maar ook de fiscale en verzekeringstechnische vraagstukken. Al deze vraagstukken komen bovendien ook uitgebreider aan bod in hun eindwerk zelf. Hierbij vervallen ze niet in een rondje moddergooien, maar kiezen ze voor concrete aanbevelingen naar de wetgever toe. Het is blijkbaar net die jeugd die gelooft in kant en klare oplossingen voor mobiliteitsproblemen – en dat alles in een samenleving waarbij een eigen wagen vaker wel dan niet een vereiste is op de arbeidsmarkt waar ze spoedig hun weg zullen moeten zien te vinden. Een contradictorisch slot van een dubieuze samenleving dat er blijkbaar veel te moeilijk in slaagt om Sharing en Caring te vereenzelvigen tot nieuwe ecologische- en mobiliteitsoplossingen.
Lorenzo Risack
Dit onderzoek en de bijhorende brochure kan geraadpleegd worden via: http://sites.arteveldehogeschool.be/entrepreneurship3/onderzoek-over-on…
Bibliografie
1. The Sharing Economy: What’s in a name?
Rechtsleer en literatuur
BAERT, A., “Deeleconomie kent groot groeipotentieel in België”, ING, 2015, van https://abou t.ing.be/Over-ING/Press-room/Press-article/Deeleconomie-kent-groot-groeipotentieel-in-Belgie-2.htm.
BAUWENS, M., “Deeleconomie, grootkapitaal en de nieuwe sociale klasse”, Mondiaal Nieuws, 2014, geraadpleegd op 12 december 2016, van www.mo.be/opinie-mo/deeleconomie-groot kapitaal-en-de-nieuwe-sociale-klasse.
BEERMAN, J., “Regulation of the sharing economy: Uber and Beyond”, Administrative & Regulatory Law News 2016, vol. 41.
BOCKMANN, M., The Shared Economy: It is time to start caring about sharing; value creating factors in the shared economy, Twente, University of Twente, 2014.
BOTSMAN, R., “The Sharing Economy Lacks A Shared Definition”, Collaborative consumption, geraadpleegd op 7 november 2016, van www.collaborativeconsumption.com/20 13/11/22/the-sharing-economy-lacks-a-shared-definition.
COOPBURO PAPER, Coöperatief ondernemen en deeleconomie, Leuven, Cera, 2016.
DARCY, A., “The Sharing Economy”, Institute of Public Affairs Review 2015, vol. 67, 3.
DECREUS, T., “Verwar deeleconomie niet met platformkapitalisme”, DeWereldMorgen, geraadpleegd op 12 december 2016, van www.dewereldmorgen.be/artikel/2016/07 /05/verwar-deeleconomie-niet-met-platformkapitalisme.
DIRECTORATE-GENERAL FOR INTERNAL POLICIES, “Research for tran committee-tourism and the sharing economy: challenges and opportunities for the EU”, European parlement, 2015, geraadpleegd op 28 september 2016, van http://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes /STUD/2015/563411/IPOL_STU(2015)563411_EN.pdf.
DYAL-CHAND, R., “Regulating Sharing: The Sharing Economy as an Alternative Capitalist system”, Tulane Law Review 2015, vol. 90, nr. 2.
GILLMORE, J. H. en JOSEPH PINE, B., The experience economy, Boston, Harvard Business Press, 2011.
GORE, E., “Nonprofits should lead the Sharing Economy”, Stanford Social Innocation Review, 2014, van www.ssir.org/articles/entry/nonprofits_should_lead_the_sharing_economy.
HENWOOD, D., “What the sharing economy takes”, Nation 2015, vol. 300, 7.
KREIJVELD, M., “De deeleconomie heeft platformen als Uber nodig”, Marketing facts, 2014, geraadpleegd op 5 januari 2017, van www.marketingfacts.nl/berichten/de-deeleconomie-heeft-platformen-als-ub….
MATOFSKA, B., “What is the Sharing Economy?”, The people who share, geraadpleegd op 6 oktober 2016, van www.thepeoplewhoshare.com/blog/what-is-the-sharing-economy.
MILLER, S., “First principles for regulating the sharing economy”, Harvard Journal on Legislation 2016,vol. 53, 1.
NICA, E. en POTCOVARU, A.-M., The social sustainability of the Sharing Economy, Bucharest, Bucharest University of Economic Studies, 2015.
OWYANG, J., “Collaborative Economy Honeycomb 3.0”, Web strategist, 2016, geraadpleegd op 5 januari 2017, van www.web-strategist.com/blog/2016/03/10/honeycomb-3-0-the-colla borative-economy-market-expansion-sxsw.
PAREKH, E-J. en MARCHI, A., “How the sharing economy can make its case”, McKinsey Quarterly 2016, 1st Quarter, Issue 1.
SCHOR, J., “Debating the Sharing Economy”, A Great Transition Initiative Essay, 2014, ger-aadpleegd op 5 januari 2017, van www.tellus.org/pub/Schor_Debating_the_Sharing_Eco nomy.pdf.
SHARE NORT, “Voorstel fiscaal kader deeleconomie”, Taxistop, 2016, online publicatie.
SHARE THE WORLD’S RESOURCES, Financing the global sharing economy, Londen, STWR, 2012.
STEMBLER, A., “Betwixt and between: regulating the shared economy”, Fordham Urban Law Journal 2016, vol. 43, 1.
TRIBUNELLA, T. en TRIBUNELLA, H., “Twenty questions on the sharing economy and mobile Apps”, The CPA Journal 2016, 07.
VAN DE GLIND, P. en VAN SPRANG, H., Share. Kansen en uitdagingen van de deeleconomie., Antwerpen, Uitgeverij Business Contact, 2016.
VAN LIEFLAND, S., “Deeleconomie (2) volgens ING”, Slimme financiering, 2016, van www.slimmefinanciering.nl/deeleconomie-2-volgens-ing.
VOLBERDA, H., “Deeleconomie of platformkapitalisme”, Management executive 2015.
WEESSIES, R., “Panda: een wapen tegen ‘platformkapitalisme’”, Arichtectenweb, 2016, geraadpleegd op 5 januari 2017, van http://architectenweb.nl/aweb/redactie/redactie_detail .asp?iNID=39618ID=39618.
X, “Faq – Deeleconomie”, FiscoNet, geraadpleegd op 12 december 2016, van http://ccff02.minfin.fgov.be/KMWeb/document.do?method=view&id=e91ba733-….
ZEIJLSTRA, M. en VISSCHER, R., Delen doe je zo – De deeleconomie in de praktijk, Baarn, Forte Uitgevers BV, 2016.
2. Platformen en diensten
2.1. BlaBlaCar
Wetgeving
Besluit van de Vlaamse regering van 18 juli 2003 betreffende de taxidiensten en de diensten voor het verhuren van voertuigen met bestuurder, BS 19 september 2003.
Burgerlijk Wetboek.
Circulaire AAFisc 15 juli 2016, nr. 26/2016, nr. Ci.706.530.
Decreet van 20 april 2001 betreffende de organisatie van het personenvervoer over de weg, BS 21 augustus 2001.
MB 22 augustus 2006 waarbij de modaliteiten van afgifte en het model van de vrijstellingen van het verplicht gebruik van de veiligheidsgordel en het kinderbeveiligingssysteem op grond van gewich-tige medische tegenindicaties worden bepaald, BS 25 augustus 2006.
Omzendbrief nr. 654. “Aanpassing van het bedrag van de kilometervergoeding 2016”, BS 29 juni 2016.
Politiecodex, Titel 6 - Specifieke regelgevingen, hoofdstuk 7 - Taxidiensten en diensten voor het verhuren van voertuigen met bestuurde, https://assets.antwerpen.be/srv/assets/api/ down-load/dc5bc349-4fa0-410a-a794-e7dcadf75610/code_van_politiereglementen.pdf.
Reglement voor de taxidiensten en de diensten voor het verhuren van voertuigen met bestuurder, Antwerpen, www.ondernemeninantwerpen.be/content/stedelijk-taxireglement.
Richtlijn 91/671/EEG Raad 16 december 1991 betreffende het verplichte gebruik van veiligheidsgordels en kinderbeveiligingssystemen in voertuigen, PB. L 373, 31 december 1991.
Stedelijk reglement inzake taxidiensten en diensten voor het verhuren van voertuigen met bestuur-der, Brugge, van www.brugge.be/taxidiensten-en-verhuur-voertuigen-met-chauffeur-reglemen….
Vr. en Antw. Kamer 2006-2007, 20 augustus 2009 (Vr. nr. 110, 226, 531, 538, 553 en 640 PIETERS, T.)
Rechtspraak
Antwerpen 17 februari 1982, De Verz. 1984, noot J.R.
Antwerpen 23 januari 1986, RW 1986-87, noot PAUWELS, C.
Bergen 9 april 1992, RGAR 1995, nr. 12.474.
Brussel (5e k. S) 2 december 2003, RHA 2004, afl. 2.
Cass. (2e k.) 23 september 1997, AR P.96.0526.N, Royale Belge N.V. / Hug, Arr.Cass. 1997, Bull. 1997, Pas. 1997, I en Verkeersrecht 1998.
Cass. 10 mei 1984, AR 7051, Nationale Maatschappij der Waterleiding / Entreprises Laurent N.V., Arr.Cass. 1983-84, Bull. 1984, JT 1984, Pas. 1984, I, RW 1984-85, Res.Jur.Imm. 1985, Res.Jur.Imm. 1986 en T.Aann. 1985, noot FLAMME, M.
Cass. 19 juni 1890, Pas. 1890, I.
Cass. 22 maart 1979, Arr.Cass. 1978-79.
Cass. 23 december 1986, AR 444, De Sociale Voorzorg C.V./De Paepe, Arr.Cass. 1986-87, Bull. 1987, Pas. 1987, I en Verkeersrecht 1987, noot.
Cass. 25 januari 1968, Arr.Cass. 1968, Bull. 1968, Pas. 1968, I en RGAR 1968, nr. 8086.
Cass. 25 september 1959, JT 1960, noot ROTHIER, J., Pas. 1960, I, noot MAHAUX, P., RCJB 1960, noot DABIN, J., RGAR 1960, nr. 6.574, noot DALCQ, R., en Arr.Verbr. 1960.
Cass. 25 september 1970, Arr.Cass. 1971.
Cass. 27 mei 1993, Haegeman / Delgleize, Arr.Cass. 1993, Bull. 1993, Pas. 1993, I en Verkeersrecht 1993.
Cass. 4 juni 1971, RW 1971-72, Pas. 1971, I, RCJB 1976, Arr.Cass. 1971 en Eur.Vervoerr. 1974.
Corr. Aarlen 26 juni 1976, Revue Regional de droit 1976-1977.
Gent 18 februari 2009, nr. 2007/AR/1761, TVV 2009, afl. 4.
Kh. Hasselt (4e k.) 29 april 2003, NJW 2003, afl. 43, noot F. BRULOOT, RW 2004-05, afl. 9, TBH 2004, afl. 6.
Luik (20e k.) 22 november 2002, RGAR 2004, afl. 6, nr. 13.881.
Pol. Brussel (20e k.) 4 mei 2015, nr. 15B02898, Juristenkrant 2015, afl. 312, weergave DE RIDDER, E., JLMB 2015, afl. 24, noot en VAV 2015, afl. 3.
Rb. Antwerpen (14e k. B) 24 april 2009, RW 2010-11, afl. 2.
Rb. Antwerpen 19 maart 1982, RW 1982-83, noot.
Rb. Brussel (76e k.) 29 januari 2007, nr. 2003/6330/A, TBBR 2008, afl. 7, 385, noot STEENNOT, R. en TBH 2009, afl. 1, noot ANDRE-DUMONT, A.
Vred. St.-Truiden 22 november 2007, T.Agr.R. 2010, afl. 2.
Rechtsleer en literatuur
AERTS, S., CANTERS, R., DE CEUSTER, G., DE KONINCK, K., DENYS, T., DESMEDT, B., GOOSSENS, Y., KLYNEN, E. en VANDERBEYREN, R., Op weg naar een duurzame mobiliteit. Praktijkboek voor bedrijven en organisaties., Mechelen, Kluwer, 2013.
ALBERT, J., “Compensation of victims of cross-border road traffic accidents in the eu: comparison of national practices, analysis of problems and evaluation of options for improving the position of cross-border victims”, Commission europeenne for internal market and services, 2007, geraad-pleegd op 6 januari 2017, van http://ec.europa.eu/finance/insurance /docs/motor/20090129report_en.pdf.
DE RIDDER, E., “Uberchauffeur verliest wagen na veroordeling”, Juristenkrant 2015, afl. 312.
DEBRUYNE, E., “Taxidiensten en diensten voor het verhuren van voertuigen met een bestuurder”, Vereniging van Vlaamse steden en gemeenten vzw, 2012, online publicatie.
ENKELS, E., VAN DEN BROEKE S., DE CLERCK, T. en SCHRAEYEN, J. (ed.), Algemene voorwaarden, Brussel, Larcier, 2012.
GOOSSENS, V., “Speciale AXA verzekering voor autodelen BlaBlaCar”, Knack, geraadpleegd op 1 november 2016, van http://kanaalz.knack.be/nieuws/speciale-axa-verzekering-voor-auto delen-blablacar/video-normal-687963.html.
HELSEN, F., “Deeleconomie: de wetgever wordt pas wakker”, Juristenkrant 2015, 305.
JOCQUE, G., “Verjaring en verzekering”, T.Verz. 2006, afl. 1 en De Verz. 1983, 172-174.
LENVAIN, P., “Gedrag van weggebruikers”, Bestendig handboek verkeer, IV.
LEPERE, P., Koop-verkoopovereenkomst en de nuttige clausules in de recente regelgeving, Antwerpen, Maklu, 2007.
LUCY, “Make Your Impact with uberPOOL This Earth Day”, Uber, geraadpleegd op 28 november 2016, van https://newsroom.uber.com/us-california/make-your-impact-with-uber pool-this-earth-day.
R. DE CORTE, R. en B. DE GROOTE, Handboek civiel recht – Herziene editie, Brussel, Larcier, 2011.
R. KRUITHOF, “Contractele aansprakelijkheidsregelingen”, TPR 1984.
RUTSAERT, J., “Omtrent de verjaring van de regresvordering van de verzekeraar”, De Verz. 1983.
VAN BOXSTAEL, K., “Vlaamse successierechten: voorwaarde van ‘loonlasten’ in artikel 60bis Wetboek van Successierechten – wat bedoelt de decreetgever eigenlijk?”, TFR 2009, 362-363.
VAN HOOF, N., “Carpoolplatform BlaBlaCar maakt Belgische intrede”, Zdnet, geraadpleegd op 7 november 2016, van www.zdnet.be/nieuws/179113/carpoolplatform-blablacar-maakt-belgische-in….
VAN MIEGHEM, L., “De veiligheidsgordel en de medeaansprakelijkheid van het slachtoffer: een rechtspraakonderzoek”, 20 jaar Jura Falconis, 1984, Mechelen, Kluwer.
VANDEN BERGHE, O., “Exoneratiebedingen in het gemeen recht en in het consumentenrecht” in STIJNS, S. en VANDERSCHOT, K., Contractuele clausules rond de niet-uitvoering en beëindiging van contracten, Antwerpen, Intersentia, 2006.
WAUMAN, P., “Slachtoffer van oneerlijke concurrentie: wat kan u ertegen beginnen?”, Ondernemingsdatabank, geraadpleegd op 12 december 2016, van http://ondernemingsdata bank.indicator.be/oneerlijke_concurrentie/slachtoffer_van_oneerlijke_concurrentie__wat_kunt_u_ertegen_beginnen_/VLTAEBAR_EU08021401/91/related.
X, “Algemene Voorwaarden”, BlaBlaCar, geraadpleegd op 3 oktober 2016, 14 november 2016 en 12 december 2016, van www.nl.blablacar.be/blog/algemene-voorwaarden.
X, “Attest voor personenvervoer voor eigen rekening”, Vlaanderen, geraadpleegd op 19 december 2016, van www.vlaanderen.be/nl/mobiliteit-en-openbare-werken/voertuigen/attest-vo….
X, “Autoverzekering BlaBlaCar carpooling”, Axa Belgium, van www.axa.be/ab/NL/Pages/ autoverzekering-blablacar-carpooling.aspx.
X, “AXA Belgium & BlaBlaCar slaan de handen in elkaar om carpooling nog betrouwbaarder te maken”, AXA Belgium, geraadpleegd op 12 december, van www.axa.be/ab/NL/Pages/ autoverzekering-blablacar-carpooling.aspx.
X, “BlaBlaCar in een notendop”, BlaBlaCar, geraadpleegd op 3 oktober 2016 van www.nl. blablacar.be/blog/over-ons.
X, “Budgetvriendelijk carpoolen: een korte handleiding”, BNP Paribas Fortis, 2016, geraadpleegd op 12 december 2016, van http://cpb.bnpparibasfortis.be/Publieke-en-Social-Profit-sector/News-an….
X, “Carpoolen”, Vlaanderen, geraadpleegd op 12 december 2016, van www.vlaanderen.be/ nl/mobiliteit-en-openbare-werken/verkeer/carpoolen.
X, “Daling kilometervergoeding tot 0,3363 euro per kilometer”, Acerta voor boekhouders en accountants, geraadpleegd op 12 december 2016, van www.ikbenboekhouder.be/infobank /nieuws/daling-kilometervergoeding-tot-0-3363-euro-per-kilometer.
X, “Eigen materiële schade aan auto”, Verzekeringen, van www.verzekeringen.be/auto verzekering-eigen-schade-aan-het-voertuig.
X, “FAQ - Kan ik pendelen met BlaBlaCar”, BlaBlaCar, van www.blablacar.nl/faq/vraag/ kan-ik-pendelen-met-blablacar.
X, “Fiscale handleiding voor de Carpooler”, Taxistop, online publicatie.
X, “Hoe werkt het?”, BlaBlaCar, geraadpleegd op 12 december 2016, van www.nl.blablacar. be/hoe-werkt-blablacar#drvr
X, “Kilometervergoeding gedaald sinds 1 juli”, Tips & Advies 2016, 2.
X, “Motorrijtuigen Algemene Polisvoorwaarden”, Piette & Partners, www.pnp.be/files/cms1/ 3005565-1-1-pl-alg_vrw_motorrijtuigen_635658952671748000.pdf.
X, “Nieuw bedrag kilometervergoeding vanaf 01/07/2016”, Alteor bvba, geraadpleegd op 12 december 2016, van www.alteor.be/actua/2016/nieuw-bedrag-kilometervergoeding-vanaf-01072016.
X, “Ridesharing – kostendelend op reis”, Wegwijzer vzw, online publicatie.
X, “Van Blablacar tot Uber... Meerijden naar je reisbestemming: mogelijke valkuilen en hoe ze te ontwijken”, Wegwijzer vzw, geraadpleegd op 12 december 2016, van www.wegwijzer. be/blablacar%20tot%20Uber.
X, “Veel gestelde vragen: hoe bepaal ik mijn prijs”, BlaBlaCar, geraadpleegd op 5 januari 2017 van www.nl.blablacar.be/faq/vraag/hoe-bepaal-ik-mijn-prijs.
X, “Verbeurdverklaring goederen”, Justitie België, geraadpleegd op 12 december 2016, van http://justitie.belgium.be/nl/themas_en_dossiers/straffen_en_boetes/soo….
X, “Vervoer voor eigen rekening”, FOD Mobiliteit, geraadpleegd op 12 december 2016, van http://mobilit.belgium.be/nl/wegverkeer/vervoer_van_goederen_en_reizige….
X, “Wat dekken de verzekering en de bijstand van BlaBlaCar”, BlaBlaCar, van www.nl. blablacar.be/faq/vraag/wat-dekken-de-verzekering-en-de-bijstand-van-blablacar.
X, “Wat is BlaBlaCar”, BlaBlaCar, geraadpleegd op 12 december 2016, van www.blablacar .nl/faq/vraag/wat-is-blablacar.
X, “Welke autopapieren moeten steeds in uw wagen liggen?”, AG Insurance, geraadpleegd op 12 december 2016, van www.aginsurance.be/Retail/nl/mobiliteit/auto/Paginas/boord documenten.aspx.
X, “Welke vergoeding betaal ik als passagier aan mijn carpoolchauffeur”, Eurostop, geraadpleegd op 12 december 2012, van www.eurostop.be/eurnl/common/faq/
X., “Report from the commission to the european parliament and the council on certain issues rela-ting to Motor Insurance”, European Commission, geraadpleegd op 6 januari 2017, van http://ec.europa.eu/finance/insurance/docs/motor/report2006_en.pdf.
X., “Retail Insurance Market Study”, European, Commission, Final Report by Europe Economics, Europe Economics Chancery House, Londen, 2009, geraadpleegd op 6 januari 2017, van http://ec.europa.eu/finance/insurance/docs/motor/20100302rim_en.pdf.
2.2. Uber(POOL)
Wetgeving
Arbitragereglement van de Internationale Kamer van Koophandel, www.icc.nl/docman-geschillen/docman-geschillen-arbitrage/94-icc-arbitra….
Besluit van 18 juli 2003 van de Vlaamse regering betreffende de taxidiensten en de diensten voor het verhuren van voertuigen met bestuurder, BS 19 september 2005.
Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 29 maart 2007 betreffende de taxidiensten en de diensten voor het verhuren van voertuigen met chauffeur, BS 3 mei 2007.
Burgerlijk Wetboek.
Burgerlijk Wetboek (Nederland).
Decreet van 18 oktober 2007 betreffende de taxidiensten en de diensten van verhuur van wagens met chauffeur, BS 20 november 2007.
Decreet van 20 april 2001 betreffende de organisatie van het personenvervoer over de weg, BS 21 augustus 2001.
Europees Verdrag voor Rechten van de Mens, www.echr.coe.int/Documents/Convention_ NLD.pdf.
Gerechtelijk Wetboek.
Ordonnantie van 27 april 1995 betreffende de taxidiensten en de diensten voor het verhuren van voertuigen met chauffeur, BS 1 juni 1995.
Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, http://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/?uri=celex%3A12012E%2FTXT.
Verordening (EG) nr. 593/2008 van het Europees Parlement en de Raad van 17 juni 2008 inzake het recht dat van toepassing is op verbintenissen uit overeenkomst, http://data.europa.eu/eli/reg/2008/593/oj.
Vr. en Antw. Kamer, 2010-2011, 8 juli 2011 (Vr. nr. 5-2682 WINCKEL, F.).
Wet van 14 juli 1991 handelspraktijken en de voorlichting en bescherming van de consument, BS 28 augustus 1991.
Wet van 25 februari 1991 betreffende de aansprakelijkheid voor produkten met gebreken, BS 22 maart 1991.
Wet van 4 juli 1972 tot goedkeuring van de Europese Overeenkomst Houdende een eenvormige wet inzake arbitrage, ondertekend te Straatsburg op 20 januari 1966, en tot invoering in het Gerechtelijk Wetboek van een zesde deel betreffende arbitrage, BS 8 augustus 1972.
Wet van 6 april 2010 betreffende marktpraktijken en consumentenbescherming, BS 12 april 2010.
Rechtspraak
Cass. (1e k.) 8 februari 2001, AR. C.98.0470.N, Arr.Cass. 2001, afl. 2, Pas. 2001, afl. 2, RW 2001-02, TBBR 2004, afl. 7 en T.Not. 2001.
Gent (6de kamer) 4 februari 2013, TGR 2014.
Gent 19 april 2004, Jaarboek Handelspraktijken & Mededinging 2004, noot WELLENS, V.
Gent 21 september 2009, NJW 2010, afl. 232.
Hof Arnhem-Leeuwarden 8 januari 2013, 200.097.851/01, geraadpleegd op 31 oktober 2016, van http://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:GHARL:2013:B… .
HvJ 12 augustus 2010, CDC/Veolia Environment, 139/2004.
HvJ 27 oktober 2016, www.stradalex.com.
HvJ, Associaciòn Professional Elite Taxi / Uber Systems, C-434/15.
KG Kh. Hasselt 15 februari 1999, Limb.Rechtsl. 1999, noot MARTENS, P. en TBH 1999, 872, noot DE WILDE, A.
Kh. Brussel 23 september 2015, Taxis Vertsnetwerk/Uber, onuitg.
Kh. Brussel 9 juni 2016, onuitg.
Kh. Ieper 5 december 1994, TBH 1995.
Nederlandse Hoge Raad 19 mei 1967, Saladin/HBU en NJ 1967.
Pol. Brussel (Fr.) (20e k.) 4 mei 2015, nr. 15B002898, Juristenkrant 2015, afl. 312, weergave DE RIDDER, E., JLMB 2015, afl. 24, noot, en VAV 2015, afl. 3.
Rb. Amsterdam 12 november 1975, NJ 1977.
Rb. Arnhem 13 januari 1994, NJkort 1994, 16 en TVC 1994.
Rb. Kortrijk 11 oktober 1994, TBH 1994.
Rb. Roermond (vzr.) 18 september 2008, LJN BF 3687, r.o. 4.8.
Rb. Tongeren 15 januari 1997, Limb.Rechtsl. 1997, noot.
Rb.’s-Hertogenbosch 27 januari 1977, NJ 1978.
Voorz. Kh. Brussel 8 maart 1996, DCCR 1996, noot STUYCK, J., Jaarboek Handelspraktijken & Mededinging 1996.
Vred. Brussel 29 april 1999, Jaarboek Handelspraktijken & Mededinging 1999, noot DEMUYNCK, I. “De bescherming van de consument tegen een onrechtmatig bevoegdheidsbeding”.
Rechtsleer en literatuur
AERTS, P-J., “Uber pop(s) and then… it stops”, Juristenkrant 2015, afl. 315.
ALLEMEERSCH, B., “Een geactualiseerde inleiding tot de bemiddelingswet”, in VAN RANSBEECK (ed.), Bemiddeling, Brugge, die Keure, 2008.
ANALDEZ, J.-J., “Réflexions sur l’autonomie et le caractère international du Règlement d’arbitrage de la CCI”, Journ.dr.intern 1993.
BAECK, J., “Bijzondere overeenkomsten. Artikelsgewijze commentaar met overzicht van rechtspraak en rechtsleer”, in IV, Commentaar Verbintenissenrecht, Titel II, Hoofdstuk 6 (bijwerking 1 september 2006), 2006.
BALLON, G. en SAMOY, I., De factuur en verwante documenten, Brugge, Vanden Broele, 2008.
BALLON, G.L., “Exoneratieclausules in de relatie leverancier – consument”, in HERBOTS, J.H. (ed.), Exoneratiebedingen, Brugge, die Keure, 1993.
BUYLE, J. en THUNIS, X., “La fixation unilatérale du taux d’intérêt par le banquier est-elle opposable au client”, TBH 1995.
CAMBIE, P., Onrechtmatige bedingen, Brussel, Larcier, 2009.
CL, “Bespreking Hof van Beroep te Gent”, NJW 2010, nummer 232.
CLAES, M., “De plichten van de werknemer en werkgever”, in Individueel arbeidsrecht in de praktijk 2, Apeldoorn, Maklu, 1999.
CORNELIS, L. en CLAEYS, I., “De tegenstelbaarheid van algemene bankvoorwaarden en hun eenzijdige wijziging”, in Algemene bankvoorwaarden, Brussel, Bruylant, 2005.
DE BROECK, A., “UberPool komt naar Brussel”, De Morgen, geraadpleegd op 31 oktober 2016, van www.demorgen.be/binnenland/uberpool-komt-naar-brussel-b523c362.
DE BUS, W., “Bespreking van een aantal gebruikelijke bepalingen in algemene voorwaarden”, in ONGENA, S. (ed.), Algemene Voorwaarden (Reeks Recht en Praktijk), Mechelen, Kluwer, 2006.
DE CONINCK, C., Glossarium van Latijnse en Romeinse rechtstermen, Antwerpen, Maklu, 1997.
DE SAEDELEER, G., “Specifieke info taxibedrijven”, Boekhouding Taxibedrijf, geraadpleegd op 12 december 2016, van http://boekhouding-taxibedrijf.be/?menu=startersinfo&submenu=taxibedrij….
DEBRUYNE, E., “Taxidiensten & diensten voor het verhuren van voertuigen met bestuurder”, Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten vzw, Brussel, 2012, online publicatie.
DEMUYNCK, I. en MERCHIERS, Y., De inhoudelijke controle van onrechtmatige bedingen, onuitg. doctoraatsthesis Rechten UGent, 1999-2000, http://lib.ugent.be/catalog/rug01:000729533.
DIRIX, E., “Bezwarende bedingen”, in STUYCK, J. en WYTINCK, P. (eds.), De nieuwe Wet Handelspraktijken, Brussel, Story Scientia, 1992.
DIRIX, E., “De bezwarende bedingen in de wet handelspraktijken”, RW 1991-92.
ENGELFRIET, A., “Contracten en algemene voorwaarden”, ICT-recht, geraadpleegd op 31 oktober 2016, van www.ictrecht.nl/contracten-en-algemene-voorwaarden/veranderen-van-uw-al….
ENKELS, E., VAN DEN BROEKE S., DE CLERCK, T. en SCHRAEYEN, J. (ed.), Algemene voorwaarden, Brussel, Larcier, 2012.
ERAUW, J. en VERBIST, H., “Analyse van de resultaten van de enquête over commerciële arbitrage bij de bedrijfsjuristen”, CJ 2000, 2 en Jura Falconis 1992-93.
GLANSDORFF, F., "Contractuele aspecten van de burgerlijke en handelsmediatie" in VAN HOUTTE, H. en WAUTELET, P., (eds.), Mediatie van handelsgeschillen, Leuven, Acco, 2000.
GUBBELS, B., “Exoneratiebeding: aansprakelijkheid uitsluiten”, Wet en Recht, geraadpleegd op 31 oktober 2016, van www.wetrecht.nl/exoneratiebeding-aansprakelijkheid-uitsluiten.
GUBBELS, B., “Reflexwerking: als bedrijf aanspraak maken op consumentenrecht”, Wet en Recht, geraadpleegd op 12 december 2016, van www.wetrecht.nl/reflexwerking-als-bedrijf-aanspraak-maken-op-consumente….
JONGBLOED, A.W., Burgerlijk procesrecht praktisch belicht, Deventer, Kluwer, 2011.
KORTMANN, S.C.J.J., “Exoneratiebedingen”, TPR 1988.
LAPAGE, M., PIERS, R. EN STENHIT, R., Consumentenarbitrage in België en Europa, onuitg. masterproef Recht UGent, 2015, http://lib.ugent.be/catalog/rug01:002213464.
MANSVELD, W.J., “Kamerbrief over evaluatie Taxiwet”, Rijksoverheid 2015, geraadpleegd op 12 december 2016, van www.rijksoverheid.nl/binaries/rijksoverheid/documenten/kamer stuk-ken/2015/05/05/evaluatie-taxiwet/evaluatie-taxiwet.pdf.
PIERS, M., “Consumer arbitration and European private law: a seminal consumer arbitration model for Europe”, EPLR 2013.
PIERS, M., “Is de contractpartij, wiens algemene voorwaarden verwijzen naar institutionele arbitrage, bevoorrecht bij de aanstelling van arbiters?”, P&B 2004, afl. 3-4.
PRUJNER, A., “La gestion des arbitrages commerciaux internationaux: l’exemplede la Cour d’Arbitrage de la CCI”, Journ.dr.intern. 1998.
RAUWS, W., VAN PUYVELDE, I. en VAN OEVELEN, A., (ed.), De bedongen arbeid : notie en relatie tot de goede trouw en goed werkgeverschap, Antwerpen, Intersentia, 2005.
REINER, A., “Le règlement d’arbitrage de la CCI, version 1998”, Rev.arb. 1998.
SCHOUTEN, S., “Exoneratiebedingen: hoe ver mag je gaan?”, AMS Advocaten, geraadpleegd op 31 oktober 2016, van www.amsadvocaten.nl/blog/verbintenissenrecht/exoneratiebeding-hoe-ver-m….
SMITS, R., STIJNS, S. en VANDERSCHOT, K., “Algemene bankvoorwaarden”, in TILLEMAN, B. en DU LAING, B. (eds.), Bankcontracten, Recht en Onderneming 9, Brugge, die Keure, 2004.
SNIJDERS, H. en DE TAVERNIER, P. Onvoorziene omstandigheden, verstoring en herstel van contractueel evenwicht, Apeldoorn, Maklu, 2013.
STEENNOT, R., Beëindigings-, exoneratie- en schadebedingen bij bijzondere overeenkomsten, Gent 2008, onuitg.
STEENNOT, R., Handboek consumentenbescherming en handelspraktijken, Antwerpen, Intersentia, 2008.
STEYAERT, J., “Het internationaal arbitragehof van de internationale kamer van koophandel”, Cepina 1991, 1.
STRAETMANS, G., “Recente tendensen in handelspraktijken”, CBR-Jaarboek 2005-2006, Antwerpen, Maklu, 2006
STUYNCK, J., “Handelspraktijken”, in Beginselen van het Belgisch privaatrecht, Mechelen, Kluwer, 2003.
VANDE LANOTTE, J. en HAECK, Y., Handboek EVRM, deel 2, volume 1, Antwerpen, Intersentia, 2004.
VANDERHAEGHEN, A., “Bemiddelbare geschillen”, in DAUW, P., DECONINCK, B. en WYLLEMAN, B. (eds.), Duiding Burgerlijk Procesrecht, I, Brussel, Larcier, 2016.
VERBIST, H., “De arbitrage van het internationaal arbitragehof van de internationale kamer van koophandel”, Jura Falconis 1992-93, 4.
VERBITS, H. en IMHOOS, C., “Le nouveau règlement d’arbitrage de la Chambre de Commerce Internationale de 1998”, Rev.dr.af.intern 1997, nr. 8.
VERHEUGT, J.W.P., Inleiding in het Nederlandse Recht, Hoofdstukken Vermogensrecht, Den Haag, Boom uitgevers.
VERSPEELT, F., “Drie vangnetten voor een danser op een slappe koord: de bescherming van de menselijke informatiebron in het strafproces ( deel I)”, Vigiles 2007, 1.
VERVOORT, D., “Rechtbank verbant UberPop uit België”, Zdnet, geraadpleegd op 31 oktober 2016, van www.zdnet.be/nieuws/172202/rechtbank-verbant-uberpop-uit-belgie.
WESSELS, B., JONGENEEL, R.H.C. en HENDRIKSE, M.L., Algemene voorwaarden, Deventer, Kluwer, 2010.
“Wettelijk vermoeden”, in THOE SCHWARTZENBERG, H.W.B., Civiel bewijsrecht voor de rechtspraktijk, Apeldoorn, Maklu, 2008
X, “Algemene Voorwaarden”, Uber, geraadpleegd op 14 november 2016 en 12 december 2016, van www.uber.com/legal/terms/be-nl.
X, “Chauffeur Uber – Je hebt nog geen vergunning”, Uber, geraadpleegd op 28 november 2016, van www.chauffeur-uber.be/nl/je-hebt-nog-geen-vergunning.
X, “Het wijzigen van de algemene voorwaarden”, Webwinkelrecht, geraadpleegd op 12 december 2016, van https://webwinkelrecht.nl/algemeen/het-wijzigen-van-de-algemene-voorwaa….
X, “Uber, Professionele chauffeur worden”, Uber, geraadpleegd op 31 oktober 2016, van www.chauffeur-uber.be/nl/faq.
Y. HERINCKX, “Le nouveau règlement d’arbitrage de la CCI: observations de droit belge”, TBH 2012, 3.
ZEIJLSTRA, B.L.V., Het exoneratiebeding in een overeenkomst met een kleine wederpartij niet-consument, onuitg. masterproef Privaatrecht Universiteit Amsterdam, 2013.
ZWAGER, D., “Algemene voorwaarden en bestaande overeenkomsten”, Dirkzwager ondernemingsrecht, geraadpleegd op 6 januari 2016, van http://dirkzwagerondernemingsrecht .nl/2016/03/02/algemene-voorwaarden-en-bestaande-overeenkomsten.
2.3. Drivy
Wetgeving
Burgerlijk Wetboek.
Code Civil (Frankrijk).
Gerechtelijk Wetboek.
KB van 1 december 1975 houdende algemeen reglement op de politie van het wegverkeer en van het gebruik van de openbare weg van 1 december 1975, BS 9 december 1975.
Verordening (EG) nr. 593/2008 van het Europees Parlement en de Raad van 17 juni 2008 inzake het recht dat van toepassing is op verbintenissen uit overeenkomst, http://data.europa.eu/eli/reg/2008/593/oj.
Verordening (EG) nr. 864/2007 van het Europees Parlement en de Raad van 11 juli 2007 betreffen-de het recht dat van toepassing is op niet-contractuele verbintenissen, http://data.europa.eu/eli/reg/2007/864/oj.
Wet van 25 februari 2003 ter bestrijding van discriminatie en tot wijziging van de wet van 15 febru-ari 1993 tot oprichting van een Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding, BS 17 maart 2003, Err. BS 13 mei 2003.
Wetboek van Economisch Recht.
Rechtspraak
Antwerpen (5de kamer) 29 juni 2007, RW 2009-2010.
Antwerpen 12 juni 2012.
Bergen 23 februari 1999, TBBR 2000, nr. 2
Cass. 17 april 1979.
HvJ (3e kamer) 28 juli 2016, C-191/15, Verein für Konsumenteninformation/Amazon EU Sàrl.
Kh. Brussel 15 december 2006, JDSC 2008.
Kh. Gent (afd. Dendermonde) 21 november 2013, A/13/1167, RW 2015-16, afl. 32.
Kh. Hasselt 2 oktober 2007, RW 2008-09, afl. 13.
Rb. Leuven 7 april 2006.
Voorz. Kh. Brugge 23 februari 2006, TVR 2006, afl. 6.
Vred. Antwerpen 4 oktober 2007, RW 2009-10, afl. 7.
Vred. Charleroi 13 mei 2009, JT 2009, afl. 6363.
Rechtsleer en literatuur
BAKKER, T.E., IJZERMAN, N., “Rome I vervangt het EVO: nieuw ipr voor de arbeidsrechtpraktijk”, Arbeidsrecht 2009/56, www.stibbe.com/~/media/03%20news/publications/amsterdam/
sophie%20zwartkruis-bakker/sophie%20zwartkruis-bakker%20arbeidsrecht%202009-56.pdf
DAMS, K., DEWITTE, S., VAN LOON, P., en VERREET, I., “Opstellen van Privaatrechtelijke Akten”, Cursus rechten Universiteit Antwerpen, Antwerpen, Universiteit Antwerpen, 2007-08.
DE CORTE, R. en DE GROOTE, B., Handboek Civiel Recht – Herziene editie, Brussel, Larcier, 2011.
DE MEYER, J., “De Rome I-verordening in een notendop: nieuwe verwijzingsregels voor het recht dat van toepassing is op verbintenissen uit overeenkomst”, CJ 2009, 3.
DE PAUW, L. en DE BONDT, W., Anticipatory breach of contract, onuitg. masterproef Rechten UGent, 2009-10, http://lib.ugent.be/catalog/rug01:001458278.
ENKELS, E., VAN DEN BROEKE S., DE CLERCK, T. en SSCHRAEYEN, J. (ed.), Algemene voorwaarden, Brussel, Larcier, 2012.
HEEB, C., De Makelaar: naar (een herinvoering van) een eengemaakt privaatrechtelijk statuut van de makelaar? Onderzoek naar de rechten en plichten in de verhouding tussen een makelaar en zijn opdrachtgever-consument, onuitg. doctoraatsthesis Rechten KU Leuven, 2011.
HOUBEN, I.S.J., Contractsdwang, Mechelen, Kluwer, 2005.
S. STIJNS en K. VANDERSCHOT, Contractuele clausules rond de beëindiging en de (niet-) uitvoering van overeenkomsten, Antwerpen, Intersentia, 2006.
STEENNOT, R., Handel- en economisch recht. Commentaar met overzicht van rechtspraak en rechts-leer, Antwerpen, Kluwer, losbl.
VAN GERVEN, W., Handels- en economisch recht. 1: Ondernemingsrecht in Beginselen van Bel-gisch privaatrecht, Antwerpen, Standaard, 1989.
VAN IN, F., CLAEYS, I., Kwalificatie van beëindigingsbedingen, onuitg. masterproef Rechten UGent, 2009-10, http://lib.ugent.be/catalog/rug01:001458433.
VERBEKE, A.L. en ARTESCHENE, I., Handboek Bijzondere overeenkomsten in kort bestek, Mortsel, Intersentia, 2013.
WYMEERSCH, E., “Strafbedingen zijn verboden, schadebedingen niet”, RW 1973-74.
X, “Aanvaarde voertuigen bij Drivy”, Drivy, geraadpleegd op 12 december 2016, van www.drivy.be/help/articles/145851ae14c2.
X, “Algemene gebruiksvoorwaarden”, Drivy, geraadpleegd op 19 december 2016, van www.drivy.com.
X, “Annulaties”, Drivy, geraadpleegd op 12 december 2016, van www.drivy.be/help/arti cles/4a125c54591c.
X, “Bereken BIV/belasting auto op cilinderinhoud/VAA”, Kluwer, geraadpleegd op 6 januari 2017, van http://tools.kluwer.be/BIV_AB/information_nl/legalhelp_nl.jsp.
X, “Btw-plichtig”, Belgium.be, geraadpleegd op 31 oktober 2016, van www.belgium.be/nl/belas tingen/btw/btw-plichtig_zijn.
X, “Budgetinfo: kostprijs per kilometer berekenen”, Autogids, geraadpleegd op 12 december 2016, van www.autogids.be/financieel-advies/kostprijs-per-km-per-maand.html.
X, “Huurovereenkomst”, Drivy, geraadpleegd op 12 december 2016, van www.drivy.be.
X, “Professionals”, Drivy, geraadpleegd op 12 december 2016, van www.drivy. com/professionnals.
X, “Ruling”, FOD Financiën, geraadpleegd op 12 december 2016, van www.ruling.be/nl.
X, “Voertuigcategorieën”, Drivy, geraadpleegd op 10 december 2016, van www.drivy.be/ help/articles/ffffc5ffb4bf.
2.4. CarAmigo
Wetgeving
Burgerlijk Wetboek.
Gerechtelijk Wetboek.
Vr. en Antw. Kamer 2008-09, 10 november 2008 (vr. 434 LOGGE, P.).
Rechtsleer en literatuur
B. DEBRUYNE, “CarAmigo wordt een Airbnb voor autodelen”, Knack 2014, geraadpleegd op 12 december 2016, van http://trends.knack.be/economie/ondernemen/caramigo-wordt-een-airbnb-vo….
Kbo: Public Search, geraadpleegd op 12 december 2016, van http://kbopub.economie.fgov.be/ kbopub/toonvestigingps.html?vestigingsnummer=2225548105.
R. DE CORTE en B. DE GROOTE, Handboek Civiel Recht – Herziene editie, Brussel, Larcier, 2011.
X, “Aanmaken van een ledenprofiel: professioneel bedrijf”, CarAmigo, geraadpleegd op 12 decem-ber 2016, van http://nl.support.caramigo.be/support/solutions/articles/6000134587-aan….
X, “Algemene Gebruikersvoorwaarden”, CarAmigo, geraadpleegd op 19 december 2016, van www.caramigo.co.
X, “Te respecteren criteria”, CarAmigo, geraadpleegd op 12 december 2016, van http://nl.sup port.caramigo.be/support/solutions/articles/6000115052-te-respecteren-criteria.
X, “Vingerafdrukken voor huurauto in Nederland”, Het Laatste Nieuws 2008, geraadpleegd op 8 december 2016, van www.hln.be/hln/nl/927/Auto/article/detail/417614/2008/09/16/ Vingerafdruk-voor-huurauto-in-Nederland.dhtml.
2.5. Het (gratis) uitlenen van een wagen
Wetgeving
Burgerlijk Wetboek.
KB van 14 december 1992 met betrekking tot de modelovereenkomst voor de verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen, BS 3 februari 1993.
Strafwetboek.
Wet 1 juli 1956 inzake de verplichte aansprakelijkheidsverzekering voor motorrijtuigen, BS 15 juli 1956.
Wet van 16 maart 19868 betreffende de politie over het wegverkeer, BS 27 maart 1968.
Rechtspraak
Antwerpen 20 november 1991, RGAR 1993, nr. 12.
Arbitragehof 21 maart 2000, BS 26 mei 2000, 17910, AA 2000, JT 2000, RW 2000-01, TBP 2001,verkort, TGR 2000, en Verkeersrecht 2000.
Bergen 29 juni 1993, JLMB 1993.
Brussel 18 april 2007, TBBR 2008.
Brussel 23 maart 2004, RGAR 2006, afl. 2, nr. 14081.
Brussel 6 mei 1992, De Verz. 1993, noot MUYLDERMANS, J.
Cass. (1e k.) 24 februari 2006, AR C.05.0112.F, H.F., Axa Belgium / R.H., Gemeenschappelijk Motorwaarborgfonds, Arr.Cass. 2006, afl. 2, Pas. 2006, afl. 2, RABG 2006, afl. 19, noot SIERENS, R., RGAR 2007, afl. 8, nr. 14299 en RW 2008-09, afl. 29, samenvatting.
Cass. (2e k.) 27 september 2016, AR P.15.0783.N.
Cass. 11 maart 2014, Pas. 2014, afl. 3 en Arr.Cass. 2014, afl. 3.
Cass. 12 maart 2002, Pas. 2002.
Cass. 13 februari 2002, Verkeersrecht 2002, nr. 2002/105.
Cass. 14 oktober 2014, RW 2015-16, afl. 2, samenvatting.
Cass. 16 april 2002, AR P.01.0119.N, Arr.Cass. 2002, afl. 4 en Pas 2002, afl. 4.
Cass. 17 augustus 1978, Pas. 1978, I.
Cass. 22 oktober 2013, Pas 2013, afl. 10.
Cass. 25 januari 2012, Arr.Cass. 2012, afl. 1, Pas. 2012, afl. 1 en RW 2013-14, afl. 42, noot BOLS, P
Cass. 25 oktober 1965, Pas. 1966, I.
Cass. 25 september 2013, Pas. 2013, afl. 9.
Cass. 26 november 2004, P.05.0055.F.
Cass. 28 maart 1968, Pas. 1969, I.
Cass. 29 april 2014, Arr.Cass. 2014, afl. 4, Pas.2014, afl. 4, VAV 2014, afl. 3 en VAV 2014, afl. 4, noot DE ROY, C.
Cass. 5 mei 2004, Arr.Cass. 2004, afl. 5, JLMB 2005, afl. 12, Pas. 2004, afl. 5-5 en RGAR 2006, afl. 2, verkort.
Gent 21 oktober 1994, RW 1994-95.
Gent 24 december 1998, RW 1999-2000, noot WEYTS, B.
Gent 27 november 1996, RGAR 1998, nr. 13011.
Luik 18 juni 1993, De Verz. 1995, noot.
Pol. Brugge 12 oktober 2009, VAV 2010, afl. 1, noot.
Pol. Mechelen 2 december 2005, CRA 2006.
Rb. Antwerpen (6e B k.) 9 juni 2009, VAV 2010, afl. 3.
Rb. Brussel 25 april 2014, VAV 2015, afl. 2, noot BREWAEYS, L.
Rb. Brussel 4 maart 2005, Res Jur.Imm. 2005, afl. 2.
Rb. Doornik (3e k.) 11 december 2001, T.Agr.R. 2002, afl. 1 en T.Not. 2002, afl. 12.
Rb. Gent 30 juni 2003, T.Vred. 2003, afl. 10.
Rb. Hasselt 5 december 2007, VAV 2008, afl. 3.
Vred. Diest 18 november 1985, RGAR 1986, nr. 1149.
Rechtsleer en literatuur
BOCKEN, H. en BOONE, I., Inleiding tot het schadevergoedingsrecht. Buitencontractueel aansprakelijkheidsrecht en andere schadevergoedingsstelsels, Brugge, die Keure, 2012.
BREWAEYS, L., “Dronkenschap, oorzakelijk verband”, in SIERENS, R. en JOCQUÉ, G. (eds.), Wegverkeer Duiding 2016, Brussel, Larcier, 2016.
BRUGGEMAN, I. en VAN DEN HEUVEL, E., Postal Wegverkeer, Mechelen, Kluwer, 2011.
CLAES, E., KRUITHOF, M. en GUILIAMS, S., Feitelijke versus juridische causaliteit: volgt de Belgische rechtspraak werkelijk de equivalentieleer?, onuitg. masterproef Rechten UGent, 2013-14.
DE CORTE, R. en DE GROOTE, B., Handboek Civiel Recht – Herziene editie, Brussel, Larcier, 2011.
GLORIEUX, F. en SLACHMUYLDERS, S., in SIERENS, R. en JOCQUÉ, G. (eds.), Wegverkeer Duiding 2016, Brussel, Larcier, 2016.
HERMAN, S., “Regresvordering tegen de verzekerde, niet verzekeringnemer”, in De regresvordering van de verzekeraar, tegen de verzekerde, die niet de verzekeringnemer is, geraadpleegd op 8 december 2016, van www.law.kuleuven.be/jura/art/13n1/sonck.pdf.
JOCQUÉ, G., “Excepties, niethgied en verval van recht in de aansprakelijkheidsverzekering”, in ENGELS, C. en LECOCQ, P. (eds.), Rechtskroniek voor de vrede- en politierechters 2006, Brugge, die Keure, 2006.
KERCKHOVEN, B. en VANHINSBERG, M., “Celstraf + rijverbod voor uitlenen auto aan dronken chauffeur”, Het Laatste Nieuws 2016, geraadpleegd op 8 december 2016 van www.hln.be/ plus/nieuws/nieuws/celstraf-rijverbod-voor-uitlenen-auto-aan-dronken-chauffeur-a3025485.
SIERENS, R., “Klapband: dansen op een slappe koord tussen bewijs van een gebrekkige zaak of bewijs van overmacht”, RABG 2006, afl. 19.
VAN BESIEN, L., “Dronkenschap: oorzakelijk verband”, in SIERENS, R. en JOCQUÉ, G. (eds.), Wegverkeer Duiding 2016, Brussel, Larcier, 2016.
VAN DESSEL, G., “Uitsluiting van de vergoeding van materiële schade: het lot van de echtgenoot”, Verzekeringsnieuws 2012, afl. 3.
VANDENBERGHE, H., VAN QUICKENBORNE, M., en WYNANT, L., “Overzicht van rechtspraak. Aansprakelijkheid uit onrechtmatige daad 1985-1993”, TPR 2000.
VERBEKE, A.L., Bijzondere overeenkomsten in kort bestek, Antwerpen, Intersentia, 2013.
VEREECKEN, S., LIEVENS, E., en TUYTTENS, I., “Personen tegen wie het verhaalsrecht kan worden uitgeoefend”, in SIERENS, R. en JOCQUÉ, G. (eds.), Wegverkeer Duiding 2016, Brussel, Larcier, 2016.
X, “Auto uitlenen 2013”, Touring Assurance, geraadpleegd op 1 november 2016, van https:// emag.touring-verzekeringen.be/auto/2013/december/auto-uitlenen.html#.
X, “Auto uitlenen: wat met de verzekering?”, P&V, geraadpleegd op 2 november 2016, van www.pv.be/dossiers/auto/auto-verzekeren/auto-uitlenen-verzekering.
X, “Uw auto uitlenen: ja, maar niet zomaar! Controleer uw verzekeringen”, Touring verzekeringen, geraadpleegd op 1 november 2016, van https://emag.touring-verzekeringen.be/ auto/2013/december/auto-uitlenen.html.
X, “Veelgestelde vragen”, Lokale Politie, geraadpleegd op 1 november 2016, van www.lokale politie.be/5416/faq/120.html#K.
2.6. Groepsaankoop van een wagen
Wetgeving
Burgerlijk Wetboek.
Gerechtelijk Wetboek.
Wet van 21 februari 2005 tot wijziging van het Gerechtelijk Wetboek in verband met de bemiddeling, BS 22 maart 2005.
Wet van 21 november 1989 betreffende de verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen, BS 8 december 1989.
Wet van 25 juli 1992 op de landverzekeringsovereenkomst, BS 20 augustus 1992.
Rechtspraak
Cass. 23 november 1967, Arr.Cass. 1968, en RW 1967-68.
Cass. 29 maart 2006, RGAR 2006, afl. 10, nr. 14, concl. VANDERMEERSCH.
Rechtsleer en literatuur
ANDRIES, K., “Bemiddelingsbeding”, NJW 2011, afl. 242
BAEL, J., “Het beding van aanwas”, in DE WULF, C. (ed.), Notarieel familierecht en familiaal vermogensrecht. Het opstellen van notariële akten, Deel II, Mechelen, Kluwer, 2011.
CLAESSENS, B., Totstandkoming en bewijs van overeenkomsten: algemene beginselen en contractuele modalisering, onuitgeg., van http://users.ugent.be/~rdecorte/documenten/doct rine/Claessens_verbintenis.pdf.
DE CORTE, R. en DE GROOTE, B., Handboek Civiel Recht – Herziene editie, Brussel, Larcier, 2011.
DEHOUCK, G. en DE PAEP, B., Goed verzekerd?! De basis, Tielt, Uitgeverij Lannoo, 2016.
DENEDERLANDSCHEBANK, Visie op de toekomst van de Nederlandse verzekeringssector, Amster-dam, DNB, 2016.
GELDOF, H., Beding van aanwas van roerende goederen. Aandachtspunten bij de redactie, onuitg. masterproef Rechten UGent, 2012, http://lib.ugent.be/catalog/rug01:001891903.
JOCQUÉ, G. en WEYTS, B., Wet en duiding Verzekeringen, Brussel, Larcier, 2013.
LEPERE, P., De koop-verkoopovereenkomst, Antwerpen, Maklu, 2007.
SNAET, S. en VERBEKE, A.-L., “Mede-eigendom en onverdeeldheid”, geraadpleegd op 5 januari 2017, van https://lirias.kuleuven.be/bitstream/123456789/310378/1/mede-eigendom+ en+onverdeeldheid.pdf.
VAN DE WEIJER, B., “Autofabrikanten gaan Uber achterna en investeren massaal in autodelen”, De Morgen 2016, geraadpleegd op 13 december 2016, van www.demorgen. be/economie/autofabrikanten-gaan-uber-achterna-en-investeren-massaal-in-autodelen-b97e1519.
VERBEKE, A.L., Bijzondere overeenkomsten in kort bestek, Antwerpen, Intersentia, 2013.
X, “Avira Autodelen”, REVA, geraadpleegd op 2 november 2016, online publicatie.
X, “FAQ”, Notaris, van www.notaris.be/faq/erven-schenken/mijn-vader-sterft-moet-ik-nu-instaan-….
X, “Starten met autodelen?”, Bewust verbruiken, geraadpleegd op 2 november 2016, van www.bewustverbruiken.be/artikel/starten-met-autodelen.
3. Fiscale regelgeving en de programmawet van 1 juli 2016
Wetgeving
Burgerlijk Wetboek.
Ontwerp van programmawet, Parl.St. Kamer 2015-16, nr. 1875.
Programmawet 1 juli 2016, BS 4 juli 2016.
Rulingovereenkomst 29 september 2015, beslissing nr. 2015.4555, Fiscalnet.
Vr. en Antw. Kamer 2015-16, nr. 1076 (Vr. nr. 2, VANDEN BURRE, G.).
Wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten, BS 22 augustus 1978.
Wetboek van de belastingen over de toegevoegde waarde.
Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992.
Rechtspraak
Arbh. Bergen (3e k.) 3 februari 2004, nr. 14349 en JTT 2004, afl. 890.
Arbh. Bergen (3e k.) 9 juli 2014, nr. 2013/AM/80, JLMB 2015, afl. 27, samenvatting, en JTT 2014, afl. 1203.
Arbh. Bergen 13 september 2005, JTT 2006.
Arbh. Brussel (3e k.) 22 mei 2015, nr. 2014/AB/552 en JTT 2015, afl. 1227.
Arbh. Luik 24 maart 1992, JTT 1992, en Soc.Kron. 1994.
Arbh. Luik 6 december 1985, JTT 1986, noot GOSSERIES, P.
Arbrb. Oudenaarde 6 maart 1997, AJT 1997-98, noot LIETAERT, B.
Bergen 16 juni 1995, FJF 1996.
Brussel 16 november 2012, FJF 2013, afl. 6, noot.
Brussel 25 april 2013, FJF 2013, afl. 10.
Cass. (1e k.) 6 mei 2011, AR F.10.0050.N, W.H. / Belgische Staat, Fisc.Koer. 2011, afl. 11, weergave, noot X., FJF 2012, afl. 1, www.cass.be (31 mei 2011), concl. THIJS, Pas. 2011, afl. 5, TFR 2011, afl. 404, noot VANHEESWIJCK, L., VANNESTE, F. en SPAGNOLI, K. en TFR 2011, afl. 407, samenvatting, noot KELL, L.
Cass. 14 december 2007, F.06.0055.F., P.D.,M.M./Etat Belge, Arr.Cass. 2007, afl. 12, FJF 2008, afl. 4 en Pas. 2007, afl. 12.
Cass. 22 januari 2010, onuitg.
Cass. 4 oktober 2013, onuitg.
Gent (fisc.) (5e bis k.) 25 maart 2014, nr. 2012/AR/1365, FJF 2015, afl. 4, samenvatting, en TFR 2015, afl. 477, noot VANDEN BRANDEN, J.
Kh. Brussel (NL/FR) 23 september 2015, onuitg.
Luik 3 december 2008, FJF 2010, afl. 2.
Rb. Bergen (fisc. kamer) 20 juni 2013, nr. 07/110/A, 08/1462/A, 08/1463/A, 08/1464/A, 08/1465/A en FJF 2015 afl. 3, samenvatting.
Rb. Luik 22 november 2007, Fiscoloog 2008, afl. 1114, weergave CB.
Rechtsleer en literatuur
ABBELOOS, J.-F., “Strengere regels voor Airbnb”, De Standaard 2016, geraadpleegd op 5 januari 2017, van http://www.standaard.be/cnt/dmf20161229_02651070.
ABIUSO, R. et al, Tiberghien – Handboek voor fiscaal recht 2016-2017, Mechelen, Kluwer, 2016.
BAERT, A., “Deeleconomie kent groot groeipotentieel in België”, ING, 2015, van https:// about.ing.be/Over-ING/Press-room/Press-article/Deeleconomie-kent-groot-groeipotentieel-in-Belgie-2.htm.
BAUWENS, D., “Onvrede over fiscaal gunstregime deeleconomie: dit stimuleert ontduiking”, De Morgen, geraadpleegd op 2 november 2016, van www.demorgen.be/binnenland/onvrede-over-fiscaal-gunstregime-deeleconomi….
BINNEMANS, C., “Nieuw fiscaal kader voor de deeleconomie: verlaagd tarief tegen 10% voor in-komsten onder de 5000 euro/jaar”, Fisc.Week. 2016, nr. 250.
CLEEREN, E., “Hoe u ongestraft kunt bijklussen”, De Tijd 2013, van www.tijd.be/nieuws /archief/Hoe_u_ongestraft_kunt_bijklussen.9394308-1615.art.
DE BOECK, A., “Vervang Belbus door Uber”, De Morgen, geraadpleegd op 2 november 2016, van www.demorgen.be/binnenland/cd-v-vervang-belbus-door-uber-b52720c4.
DE RIDDER, E. “Tijd voor de sharing economie?”, Juristenkrant 2015.
DECROCK, P., “Autodelen 2.0 en P2Pplatformen”, Newsmonkey, geraadpleegd op 12 december 2016, van http://newsmonkey.be/article/64145.
LEDAIN, F., “Autodelen: beroepsinkomsten, diverse inkomsten of roerende inkomsten?”, Fisc.Week. 2016, nr. 226.
LEMARCQ, R., DE WULF, H., MATTHYS, E. en VAN EECKHOUTTE, W., Concurrentie en de arbeidsverhouding, onuitg. masterproef Rechten UGent, 2013, http://lib.ugent.be/nl/catalog /rug01:002060871.
LEMMENS, J., “Voorafgaande fiscale beslissingen (‘rulings’): ultieme hallucinatie ?”, TaxWorld, 2011, geraadpleegd op 12 december 2016, van www.taxworld.be/taxworld/voorafgaande-fiscale-beslissingen-rulings-ulti….
REKENHOF, Commentaar en opmerkingen bij de ontwerpen van staatsbegroting voor het begro-tingsjaar 2017, Brussel, Rekenhof, 2016, p. 39, geraadpleegd op 13 december 2016, van www.ccrek.be/NL/Publicaties/Fiche.html?id=2016d303-eaa1-4482-b07c-4a407….
RUYSSCHAERT, S., “Deeleconomie en btw”, Fisc.Week. 2016, nr. 252.
STEENHAUT, P., Typedwang in de inkomstenbelasting, onuitg. masterproef Rechten UGent, 2014-15, http://lib.ugent.be/fulltxt/RUG01/002/213/474/RUG01-002213474_2015_0001…. pdf.
VAN DIEST, N. en VANMEERHAEGHE, K., “Deeleconomie – een nieuw fiscaal regime”, Moore Stephens 2016, geraadpleegd op 2 november 2016, van www.moorestephens.be/nl/diensten/ tax-legal-services /294-deeleconomie-een-nieuw-fiscaal-regime.
VAN EECKHOUTTE, W. en RIGAUX, M. (eds.), Sociaal recht: niets dan uitdagingen, Gent, Mys & Breesch, 1996.
VAN GEEL, C., “Inkomsten uit deeleconomie afzonderlijk belast sinds 1 juli 2016 (art. 35-43 PW)”, Legal world, geraadpleegd op 2 november 2016, van www.legalworld.be/legalworld /content.aspx?id=96512&LangType=2067.
VAN HOOGENBEMT, H. “De arbeidsovereenkomst en het vermogen van de werknemer” in VAN EECKHOUTT en W. en RIGAUX, M. (eds.), Sociaal recht: niets dan uitdagingen, Gent, Mys & Breesch, 1996.
X, “Art 37bis § 2 deeleconomie”, Fiscolist 2016 - Bedragen oktober 2016, geraadpleegd op 12 december 2016, online publicatie.
X., “De fiscus kan niet zomaar kiezen hoe hij iets belast…!”, Tips & Advies 2010, geraadpleegd op 08-01-2017, van http://ondernemingsdatabank.indicator.be/prive___roerende_inkomsten/ de_fiscus_kan_niet_zomaar_kiezen_hoe_hij_iets_belast_____/VLTABTAR_EU161507/7/related.
X, “De occasionele activiteit”, UNIZO, geraadpleegd op 18 december 2016, van www.unizo.be/images/res125952_2.doc.
X, “Geldt die zgn. deeleconomie ook voor u? ”, Tips & Advies 2016, 3.
X, “Hoe worden inkomsten van gastenkamers belast?”, Tips & Advies Belastingen 2016, geraadpleegd op 5 december 2016, van http://plus.indicator.be/belastingen/articles/article/ VLTABTAR_EU22200201/?q=deeleconomie.
X, “Ruling”, FOD Financiën, geraadpleegd op 12 december 2016, van www.ruling.be/nl.
X, “Wat moet u zeker weten over de zgn. deeleconomie?”, Tips & Advies Belastingen 2016, geraadpleegd op 5 december 2016, van http://plus.indicator.be/belastingen/articles/article/ VLTABTAR_EU22190201/?q=deeleconomie.
X, “Wie bijklust in de deeleconomie moet 10 procent belastingen betalen”, Knack, geraadpleegd op 22 september 2016, van http://moneytalk.knack.be/geld-en-beurs/belast ingen/wie-bijklust-in-de-deeleconomie-moet-10-procent-belastingen-betalen/article-normal-702517.html.
X, “Zelfstandig worden”, Belgium.be, geraadpleegd op 2 november 2016, van www.belgium .be/nl/economie/onderneming/oprichting/zelfstandigen.
4. Aanbevelingen voor een Vlaanderen vol delers
X, “Wagenpark Vlaamse overheid”, Statistieken Vlaanderen, geraadpleegd op 5 december 2016, van http://statistieken.vlaanderen.be/QvAJAXZfc/opendoc.htm?document=DIV%2FW agenpark.qvw&host=QVS%40cwv100154&anonymous=true.
5. Bijlagen
Rechtsleer en literatuur
COZYCAR, Huishoudelijk reglement m.b.t. mede-eigendom van auto. Bijlage bij de overeenkomst van mede-eigendom van auto d.d., Cozycar, in samenwerking met autodelen.net, niet gepubliceerd.
COZYCAR, Huishoudelijk reglement m.b.t. uitleen van auto. Bijlage bij de overeenkomst m.b.t. uit-leen van auto d.d., Cozycar, met ondersteuning van autodelen.net, niet gepubliceerd
COZYCAR, Mede-eigendom met reservatiesysteem. Overenkomst van mede-eigendom van auto, Co-zycar, in samenwerking met autodelen.net, niet gepubliceerd.
COZYCAR, Uitleensysteem. Overeenkomst met betrekking tot uitleen van auto, Cozycar, met onder-steuning van autodelen.net, niet gepubliceerd.
H. GELDOF, Beding van aanwas van roerende goederen. Aandachtspunten bij de redactie, onuitg. masterproef Rechten UGent, 2012, http://lib.ugent.be/catalog/rug01:001891903.
PEETERS, K., Overeenkomst uitlenen/gebruik auto, geraadpleegd op 5 december 2012, van www.kantoorpeeters.be/uploads/docs/overeenkomst_uitlenen_auto.pdf.
X, “Bereken kilometer afstanden”, van www.kilometerafstanden.be/bereken-kilometer afstand-tussen-twee-plaatsen.htm.
X, “Mijlpaal voor BlaBlaCar: 10 miljoenleden”, Emerce 2014, geraadpleegd op 5 januari 2017, van www.emerce.nl/wire/mijlpaal-blablacar-10-miljoen-leden.
X., “Auto uitlenen” Budget & Recht 2015, nr. 240.
