Helpt kennis van het Frans de kennis van het Engels? Of omgekeerd?
Onderzoek naar de woordenschatkennis van Vlaamse leerlingen van 11-12 en 15-16 jaar suggereert dat er een verband is tussen de kennis van Engelse en Franse woorden die op elkaar lijken. Daarnaast blijkt ook dat buitenschools contact met de vreemde talen en woordenschatkennis in die talen aan elkaar gerelateerd zijn.
Aan het onderzoek van Joke Van Mol, masterstudente meertalige communicatie aan de KU Leuven, namen zowel leerlingen uit het zesde leerjaar als uit het vierde middelbaar deel. In dat onderzoek peilde de studente via enkele testen naar hun woordenschatkennis in het Frans en het Engels, en via een vragenlijst naar het contact met beide talen buiten de schoolmuren.
Woorden als tweelingen
Uit het onderzoek blijkt dat leerlingen woorden die op vlak van vorm en betekenis gelijkaardig zijn in beide talen, ook wel cognaten genoemd, meestal zowel in het Frans als het Engels kennen. Als leerlingen bijvoorbeeld het Engelse woord table kennen, dan begrijpen ze meestal ook het gelijkaardige Franse woord table, of omgekeerd. Dat is ook het geval bij woorden die niet exact dezelfde vorm hebben, zoals het Engelse attack en het Franse attaque. In die zin zou je kunnen zeggen dat de woordenschatkennis in de ene taal een invloed heeft op die in de andere taal.
Meer Franse lessen, meer Engelse kennis
Maar beïnvloedt het Frans het Engels? Of omgekeerd? Het lijkt erop dat kennis van het Engels die van het Frans beïnvloedt, eerder dan omgekeerd. De deelnemende leerlingen scoorden doorgaans hoger op de Engelse dan op de Franse woordenschattesten. Dat was ook het geval voor de leerlingen in het zesde leerjaar, ook al krijgen zij nog geen Engelse lessen op school.
De betere scores voor Engels kunnen we verklaren door het feit dat Vlaamse leerlingen buiten de schoolmuren vaker in contact komen met het Engels dan met het Frans. Zo besteden ze in hun vrije tijd heel wat tijd aan onder meer Engelstalige series, films, YouTube-video’s, muziek en games. Leerlingen die vaker met het Engels in contact komen, hebben doorgaans ook een bredere woordenschatkennis in het Engels.
Positieve invloed
Dat Vlaamse leerlingen gemiddeld een uitgebreidere Engelse woordenschat hebben, is vooral in het zesde leerjaar vrij opmerkelijk. Die leerlingen hebben immers nog geen Engelse lessen gevolgd. Dat toont aan dat contact met het Engels buiten de schoolmuren wel degelijk een positief effect kan hebben op hun Engelse woordenschat.
Meer dan enkel lessen volgen
Vreemdetaalonderwijs blijft van groot belang. Voor Vlaamse leerlingen begint hun weg naar vreemdetalenkennis in de lagere school, waar ze Frans leren. In het middelbaar komt daar Engels bij, en nadien vaak nog een andere vreemde taal, zoals Duits of Spaans. Maar een taal leer je dus niet alleen in de klas. Wat zich buiten de schoolmuren afspeelt, speelt ook een belangrijke rol.
Hoewel de leerlingen al langer Franse lessen dan Engelse lessen volgen, blijken ze vaak een uitgebreidere Engelse woordenschat te hebben. Door bijvoorbeeld meer Franstalige films te kijken, of vaker naar Franstalige muziek te luisteren of te gamen in het Frans, zou hun Franse talenkennis wel eens een boost kunnen krijgen.
Bibliografie
Anthony, L., & Nation, I.S.P. (2019). Picture Vocabulary Size Test (Version 1.2.0) [Computer Software]. Tokyo, Japan: Waseda University. http://www.laurenceanthony.net/software/pvst
Antón, E., & Duñabeitia, J. A. (2020). Better to Be Alone than in Bad Company: Cognate Synonyms Impair Word Learning. Behavioral Sciences, 10(8), 123. https://doi.org/10.3390/BS10080123
Baumert, J., Fleckenstein, J., Leucht, M., Köller, O., & Möller, J. (2020). The Long-Term Proficiency of Early, Middle, and Late Starters Learning English as a Foreign Language at School: A Narrative Review and Empirical Study. Language Learning, 70(4), 1091-1135. https://doi.org/10.1111/lang.12414
Bialystok, E. (2001). Bilingualism in development: language, literacy, and cognition. Cambridge University Press.
Bisson, M.-J., van Heuven, W. J. R., Conklin, K., & Tunney, R. J. (2014). The Role of Repeated Exposure to Multimodal Input in Incidental Acquisition of Foreign Language Vocabulary. Language Learning, 64(4), 855-877. https://doi.org/10.1111/lang.12085
Cenoz, J. (2018). The Effect of Linguistic Distance, L2 Status and Age on Cross-Linguistic Influence in Third language Acquisition. In Cenoz, J., Hufeisen, B., & Jessner, U. (Eds.), Cross-Linguistic Influence in Third Language Acquisition (pp. 8-20). Multilingual Matters. https://doi.org/10.21832/9781853595509-002
Cobb, T. (n.d.). Compleat Web VP v.2.6 [Computer program]. Accessed December 1, 2022 at https://www.lextutor.ca/vp/comp/
Comesaña, M., Soares, A. P., Sánchez-Casas, R., & Lima, C. (2012). Lexical and semantic representations in the acquisition of L2 cognate and non-cognate words: Evidence from two learning methods in children. The British Journal of Psychology, 103(3), 378-392. https://doi.org/10.1111/j.2044-8295.2011.02080.x
Council of Europe. (n.d.). The CEFR Levels. Retrieved January 30, 2023, from https://www.coe.int/en/web/common-european-framework-reference%20languages/level-descriptions
De Wilde, V., Brysbaert, M., & Eyckmans, J. (2020a). Learning English Through Out-of-School Exposure: How Do Word-Related Variables and Proficiency Influence Receptive Vocabulary Learning? Language Learning, 70(2), 349-381. https://doi.org/10.1111/lang.12380
De Wilde, V., Brysbaert, M., & Eyckmans, J. (2020b). Learning English through out-of-school exposure. Which levels of language proficiency are attained and which types of input are important? Bilingualism: Language and Cognition, 23, 171-185. https://doi.org/10.1017/S1366728918001062
De Wilde, V., Brysbaert, M., & Eyckmans, J. (2021). Young learners’ L2 English after the onset of instruction: longitudinal development of L2 proficiency and the role of individual differences. Bilingualism: Language and Cognition 24(3), 439-453. https://doi.org/10.1017/S1366728920000747
De Wilde, V., Brysbaert, M., & Eyckmans, J. (2022). Formal Versus Informal L2 Learning. Studies in Second Language Acquisition, 44(1), 87-111. https://doi.org/10.1017/S0272263121000097
De Wilde, V. & Eyckmans, J. (2017). Game on! Young learners’ incidental language learning of English prior to instruction. Studies in Second Language Learning and Teaching, 7(4), 673-694. https://doi.org/10.14746/ssllt.2017.7.4.6
European Commission. (2012). First European Survey on Language Competences: Executive Summary [White paper]. https://ec.europa.eu/assets/eac/languages/library/studies/executive-summary-eslc_en.pdf
Hammarberg, B. (2018). Roles of L1 and L2 in L3 Production and Acquisition. . In Cenoz, J., Hufeisen, B., & Jessner, U. (Eds.), Cross-Linguistic Influence in Third Language Acquisition (pp. 21-41). Multilingual Matters. https://doi.org/10.21832/9781853595509-003
Hannibal Jensen, S. (2017). Gaming as an English Language Learning Resource among Young Children in Denmark. CALICO Journal, 34(1), 1-19. https://doi.org/10.1558/cj.29519
Hooft, H., Gobyn, S., & Van den Branden, K. (2019). Steunpunt onderwijsonderzoek, Gent.
Horst, M. (2005). Learning L2 Vocabulary through Extensive Reading: A Measurement Study. Canadian Modern Language Review, 61(3), 355-382. https://doi.org/10.1353/cml.2005.0018
Jaekel, N., Schurig, M., Florian, M., & Ritter, M. (2017). From Early Starters to Late Finishers? A Longitudinal Study of Early Foreign Language Learning in School. Language Learning, 67(3), 631-664. https://doi.org/10.1111/lang.12242
Jessner, U., Megens, M., & Graus, S. (2018). Crosslinguistic Influence in Third Language Acquisition. In Alonso Alonso, R. (Ed.), Crosslinguistic Influence in Second Language Acquisition (pp. 193-214). Multilingual Matters. https://doi.org/10.21832/9781783094837-012
Kuppens, A. H. (2010). Incidental foreign language acquisition from media exposure. Learning, Media and Technology, 35(1), 65-85. https://doi.org/10.1080/17439880903561876
Laufer, B. (1989). What percentage of text-lexis is essential for comprehension? In C. Laurén & M. Nordman (Eds.), Special language: From humans thinking to thinking machines (pp. 316-323). Multilingual Matters.
Lindgren, E., & Muñoz, C. (2013). The influence of exposure, parents, and linguistic distance on young European learners’ foreign language comprehension. International Journal of Multilingualism, 10(1), 105-129. https://doi.org/10.1080/14790718.2012.679275
Longman. (2019). Chant. In C. Fox & R. Combley (Eds.), Longman Dictionary of Contemporary English (p. 282).
McKay, P. (2006). Assessing young language learners. Cambridge University Press.
Muñoz, C. (2014). Contrasting effects of starting age and input on the oral performance of foreign language learners. Applied Linguistics, 35(4), 463-482. https://doi.org/10.1093/applin/amu024
Muñoz, C., Cadierno, T., & Casas, I. (2018). Different Starting Points for English Language Learning: A Comparative Study of Danish and Spanish Young Learners. Language Learning, 68(4), 1076-1109. https://doi.org/10.1111/lang.12309
Nation, I. S. P. (2016). Making and using word lists for language learning and testing. John Benjamins Publishing Company.
Nation, I. S. P. (2022). Learning Vocabulary in Another Language (3rd ed.). Cambridge University Press.
Peters, E., Noreillie, A.-S., Heylen, K., Bulté, B., & Desmet, P. (2019). The Impact of Instruction and Out-of-School Exposure to Foreign Language Input on Learners’ Vocabulary Knowledge in Two Languages. Language Learning, 69(3), 747-782. 10.1111/lang.12351
Peters, E., Velghe, T., & Van Rompaey, T. (2019). The VocabLab tests: The development of an English and French vocabulary test. ITL. Institute for Applied Linguistics, 170(1), 53-78. https://doi.org/10.1075/itl.17029.pet
Peters, E., & Webb, S. (2018). Incidental vocabulary acquisition through viewing L2 television and factors that affect learning. Studies in Second Language Acquisition, 40(3), 551-577. https://doi.org/10.1017/S0272263117000407
Pfenninger, S. E., & Singleton, D. (2017). Beyond Age Effects in Instructional L2 Learning: Revisiting the Age Factor. Multilingual Matters. https://doi.org/10.21832/9781783097630
Puimège, E., & Peters, E. (2019). Learners’ English Vocabulary Knowledge Prior to Formal Instruction: The Role of Learner-Related and Word-Related Variables. Language Learning, 69(4), 943-977. 10.1111/lang.12364
Renard, O. Y. A., & Milt, K. (2023, March). Language policy. Fact Sheets on the European Union. https://www.europarl.europa.eu/factsheets/en/sheet/142/language-policy
Saito, K., & Hanzawa, K. (2016). Developing second language oral ability in foreign language classrooms: The role of the length and focus of instruction and individual differences. Applied Psycholinguistics, 37(4), 813-840. https://doi.org/10.1017/S0142716415000259
Schepens, J. J., Dijkstra, T., & Grootjen, F. (2012). Distributions of cognates in Europe as based on Levenshtein distance. Bilingualism: Language and Cognition, 15(1), 157-166. https://doi.org/10.1017/S1366728910000623
Schepens, J. J., van der Slik, F., & van Hout, R. (2016). L1 and L2 Distance Effects in Learning L3 Dutch. Language Learning, 66(1), 224-256. https://doi.org/10.1111/lang.12150
Schmitt, N., Jiang, X., & Grabe, W. (2011). The Percentage of Words Known in a Text and Reading Comprehension. The Modern Language Journal, 95(1), 26-43. https://doi.org/10.1111/j.1540-4781.2011.01146.x
Sundqvist, P., & Wikström, P. (2015). Out-of-school digital gameplay and in-school L2 English vocabulary outcomes. System, 51, 65-76. https://doi.org/10.1016/j.system.2015.04.001
Tonzar, C., Lotto, L., & Job, R. (2009). L2 Vocabulary Acquisition in Children: Effects of Learning Method and Cognate Status. Language Learning, 59(3), 623-646. https://doi.org/10.1111/j.1467-9922.2009.00519.x
Van der Slik, F. W. P. (2010). Acquisition of Dutch as a Second Language: The Explanative Power of Cognate and Genetic Linguistic Distance Measures for 11 West European First Languages. Studies in Second Language Acquisition, 32(3), 401-432. https://doi.org/10.1017/S0272263110000021
