Waarom is de lerarenopleiding zo onpopulair?
Toen ik aan vrienden en kennissen vertelde dat ik leerkracht wou worden, omschreven ze het als 'een roeping' of iets waar je geboren moet voor zijn. Toch was ik daar niet van overtuigd: Ik wist pas in mijn laatste jaar van het middelbaar dat ik de talenten van een leerkracht heb. Hoe ik dat heb ontdekt? Heel simpel! Ik had dat jaar een vakantiejob waar ik met kinderen werkte én ik gaf bijles wiskunde aan mijn buurmeisje. Al snel merkte ik op dat ik voldoening haalde uit het werken met kinderen. Op die manier ging de bal aan het rollen...
Het lerarentekort is schrijnend. In veel scholen was het één grote puzzel om op 1 september een leerkracht voor de klas te hebben. Of nog erger: Ze hebben gewoonweg niemand gevonden. Daarnaast is de populatie leerlingen die na het middelbaar kiest voor de lerarenopleiding bijzonder klein. Het lerarenberoep is gewoonweg niet aantrekkelijk. Hoe komt dat?
Hoe kunnen wij via talentontwikkeling toekomstige leerkrachten in de klas aanspreken om te kiezen voor het lerarenberoep? Dat was dé centrale onderzoeksvraag in mijn bachelorproef. Ik ontwierp in samenwerking met onderwijsambassadeur Evi Geysels een workshop waarin kinderen uit het 5de middelbaar kunnen ontdekken of het lerarenberoep aansluit bij hun talenten. De workshop bestaat uit twee delen. Het eerste deel is een algemene talentenjacht waar het belang wordt geïllustreerd van een job te kiezen die aansluit bij hun talent. Tijdens het tweede deel wordt het talent in actie omgezet: De leerlingen van het 5de jaar geven les aan leerlingen uit de eerste graad. De resultaten? Verrassend! Zowel voor de leerlingen van de 1ste graad als de leerlingen van het 5de jaar was het een boeiend project. Ik kreeg heel wat fijne reacties van zowel de leerlingen, leerkrachten, directieleden en ouders.
Ooit zei Aristoteles: ‘Waar je talenten en de behoeften van de wereld elkaar kruisen, ligt je roeping.’ Na het voltooien van deze bachelorproef en de lerarenopleiding, is dit wel écht de nagel op de kop.
Bibliografie
Arvastat. (n.d.). https://arvastat.vdab.be/
Aspfors, J., & Eklund, G. (2017). Explicit and implicit perspectives on research-based teacher education: newly qualified teachers’ experiences in Finland. Journal of Education for Teaching, 43(4), 400-413.
Atteberry, A., Loeb, S., & Wyckoff, J. (2015). Do first impressions matter? Predicting early career teacher effectiveness. AERA Open, 1(4), 2332858415607834.
Christiaens, E. (2023). Lerarentekort raakt ook de jongeren zelf. Bruzz. p. 16-21.
De Witte, K. (2022). 2022. Geraadpleegd op 6 maart 2023 via https://feb.kuleuven.be/research/les/pdf/LES%202022%20-%20191%20leraren…
Denizoğlu, R. (2023, 4 januari). Opinie: Een algemeen lerarentekort en gebrek aan diversiteit in de lerarenopleiding: zou er een verband zijn? | StampMedia. StampMedia. https://www.stampmedia.be/artikel/opinie-een-algemeen-lerarentekort-en-…de-lerarenopleiding-zou-er-een-verband-zijn
Dewulf, L. (2014). Ik kies voor mijn talent (12e ed.). Lannoo.
Dewulf, L. (2021). De talentenfluisteraar (2e ed.). Lannoo.
Dhert, S. & Smits, B. (2011).
Talentenjacht geopend in het onderwijs. Geraadpleegd op 2 maart 2023 via https://www.kessels-smit.com/files/2011_Smits_ea_-_Talentontwikkeling_i…
DPG Media Privacy Gate. (n.d.). https://www.demorgen.be/nieuws/lerarentekort-dreigt-straks-nognijpender-te-worden-we-overwegen-sommige-richtingen-stop-tezetten~bebbc910/#:~:text=Een%20van%20de%20belangrijkste%20oorzaken,ook%20meer%20leerkra chten%20nodig%20zijn.
DPG Media Privacy Gate. (n.d.-b). https://www.demorgen.be/snelnieuws/nieuw-onderzoek-bewijstleerachterstand-neemt-toe-door-lerarentekort-grootste-bedreiging-voor-het-onderwijs~b166660b/.
Frederix, S. (2023). Hoe lossen we het lerarentekort op? Klasse. https://www.klasse.be/180314/hoelossen-we-het-lerarentekortop/#:~:text=Een%20van%20de%20redenen%20waarom,de%20Vlaamse%20hogescholen%20naar%2 019.700.
Leemans, L. (2022). Wat is er aan de hand met het imago van de leraar? Klasse. https://www.klasse.be/536209/waardering-imago-leraar/
Msn. (2021, October 27). Langverwacht onderwijsrapport pleit onder meer voor bindende instaptoets lerarenopleiding. De Standaard. https://www.standaard.be/cnt/dmf20211027_96042204
Nws, V. (2022, 7 juni). Het lerarentekort in cijfers: nu al meer dan dubbel zoveel openstaande onderwijsvacatures als 5 jaar geleden. vrtnws.be. https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2022/06/07/hetlerarentekort-in-cijfers/
Staiger D.O. & Rockoff J.E. (2010). Searching for effective teachers with imperfect information. Journal of Economic Perspectives 24(3), 97– 117.
Steunpunt Werk (2020). Jobmobiliteitsgraad naar leeftijd en geslacht – Vlaams Gewest. Data Statbel – EAK.
Struyven K. & Vanthournout G. (2014). Teachers' exit decisions: An investigation into the reasons why newly qualified teachers fail to enter the teaching profession or why those who do enter do not continue teaching. Teaching and Teacher Education 43, 37–45
Van Veen, K. (2015). Welke vier krachten zijn er in het universum?. Geraadpleegd op 3 maart 2023 via https://pure.rug.nl/ws/portalfiles/portal/31131755/klaasbetaleerkrachte…
