Scriptiebank overzicht

“All Things Must Be Possible” (J. S. Bach)Maar muziek in literaire werken?De auteur Richard Powers (°1957) maakt originele connecties tussen muziek en literatuur. Over de grenzen van één kunstzinnige expressie, zoekt Powers een manier om meer uit te drukken dan mogelijk is in taal. Door muziek in zijn literaire werken te vertalen, nodigt hij zijn lezers uit om hun opvattingen te herzien ten opzichte van hedendaagse onderwerpen.

UV-straling van de zon is in staat schade aan te richten in de menselijke huid. Er kan UVA- (320-400nm), UVB- (290-320nm), en UVC- (

 Schreeuwende metalheads bijten nietWaar denk jij aan als men je vraagt een typische metalfan te beschrijven? Lange, wilde haren, zwarte kledij met duistere bandnamen, onverstaanbaar geschreeuw boven luide, agressieve gitaarlijnen? Je ziet misschien een kolkende mensenmassa bij een podium voor je, waarbij het lijkt alsof iedereen met elkaar aan het vechten is. Op de laatste editie van Maanrock te Mechelen legde de politie nog het optreden van Diablo Blvd. stil. De politie was van mening dat het er tijdens het optreden van de metalgroep van comedian Alex Agnew te ruig aan toe ging.

Fascinerend en penetrerend: schimmels op keversInleidingPaddenstoelen spreken sinds oudsher mensen aan. Allerlei interessante verhalen deden de ronde over deze eigenaardige organismen. Paddenstoelen hebben in de loop van de tijd voor heel wat ongure verhalen en angstwekkende – of lachwekkende? – verzinsels gezorgd. Zo werd van heksenkringen, cirkels van paddenstoelen, gedacht dat zij ontstonden na een rondedans van heksen, al of niet verkleed als katten. De duivel zelve zou huizen in paddenstoelen.

Stigma misleidt de huisarts bij de zorg voor psychiatrische patiënten. Psychiatrische patiënten werden lang bestempeld als demonen, zotten, krank- of zwakzinnigen. Men ving hen op in psychiatrische ‘gevangenissen’ ver weg van de ‘normale’ wereld, waar ze experimentele behandelingen moesten ondergaan. Zo namen artsen bijvoorbeeld een stuk van de hersenen weg.

Alzheimer, ALS, Parkinson … Wat is er mis met de zenuwcel?Verschillende ziekten, zoals Alzheimer, ALS, Parkinson en de ziekte van Charcot-Marie-Tooth, …, hebben als gevolg dat zenuw- of hersencellen niet meer goed werken. Wetenschappers zoeken naar de oorzaken. Daarom wordt onderzocht hoe die cellen werken. Met die resultaten hoopt men wat verder op de weg te zijn naar een genezing van deze ziekten.In de cel zijn allerlei mechanismen en materialen aanwezig om het celhuishouden te beredderen. Zo vinden we er onder andere mitochondriën. Hun taak bestaat er in energie te produceren.

Dogs: wolves in a sheepskin?Dogs are wonderful creatures. There is something about the twinkle in their eyes that makes them such a unique species. Like no other animal they have successfully found new ways to function in our human-made world. However their presence is not always filled with joy and happiness. As much as dogs seem to enjoy spending time with humans they still need us to treat them with the respect and handling that is appropriate to their nature.  Some dog owners are lucky enough to never have considerable trouble with their dogs.

Blauwe bananen
Genetisch gemodificeerde aardappelen worden in ‘t rond gegooid, Frankenstein-maïs spookt doorheen de velden en nu zou je geliefkoosde vrucht ook nog eens de kleur van een smurf krijgen! Waar gaat het toch naartoe met de wetenschap!  Of hebben deze ‘monsterlijke’ organismen een andere kant die we nog niet kennen?
 
De mogelijkheden van de plantenbiotechnologie
Het begon allemaal rond 1980, niet in het grote Amerika, maar dichter bij huis in ons klein België. Bent je verrast?

Tom DesairBewaar je databank in de diepvriesWe leven in een tijdperk waarin we een exponentiële groei van opgeslagen data kennen. De sterke uitbreiding van het internet is hierbij één van de hoofdrolspelers. Zo wordt er op YouTube per minuut meer dan 48 uur beeldmateriaal geüpload (1), krijgt de fotodienst Flickr er elke dag 5 miljoen foto’s bij en worden er elke dag 140 miljoen berichten op Twitter geplaatst (2). Maar ook de technologische vooruitgang en de digitalisatie van steeds meer (oude) documenten dragen bij aan deze data-explosie.

 
De waarheid achter het uitsterven van de neanderthaler ontraadseld?
 
Ooit was de aarde bevolkt met verschillende mensensoorten. Elke soort bezat zijn eigen herseninhoud, lichaamsbouw en fysieke en intellectuele mogelijkheden. Het is dan ook verwonderlijk dat er vandaag slechts één enkele mensensoort overgebleven is en dat die bovendien alle gebieden op aarde bevolkt. Om dit te verklaren gingen wetenschappers er vroeger van uit dat al deze mensensoorten voorlopers waren van het ‘eindproduct’, de moderne mens.

“Ja ma leidster, oe moe ‘k ik da doen?”
Bent u een leid(st)er in een jeugdbeweging? Dan heeft u bovenstaande zin ongetwijfeld al ettelijke keren gehoord. Maar wist u dat deze zin maar liefst vijf kenmerken van tussentaal bevat?
Tegenwoordig is tussentaal onder taalkundigen een “hot item”. In de eerste publicaties over het fenomeen uitten taalkundigen vooral hun afkeer en schrik voor tussentaal. Ze vreesden dat tussentaal de Nederlandse standaardtaal zou vervangen en dat geen enkele Vlaming nog in staat zou zijn “naar behoren” te spreken.

 
Troepen, training en tiara’s
Krijgsvrouwen in de familie van Alexander de Grote
 
De krijgsdaden van Alexander de Grote werden eeuwenlang welluidend geprezen, bezongen en becommentarieerd. De militaire bezigheden van zijn vrouwelijke verwanten zijn daarentegen slechts gefluister in de geschiedenis. Nochtans moesten zij in sterke wil en strijdlust niet voor hem onderdoen. Sommigen van hen commandeerden troepen, anderen regen zelf vijanden aan hun speer. Wie waren deze dames, die het Macedonische rollenpatroon doorbraken?

 Het gelaat ontmaskerdWanneer een Japanse tsunami een dodelijk pad trekt over de kust van Sendai of wanneer een Boeing 727 crasht tijdens een landing in Kinshasa, tracht de media zo snel mogelijk cijfers weer te geven over het aantal slachtoffers. Duizelingwekkende cijfers om minstens even bij stil te staan. Maar heeft u er ook al eens bij stilgestaan dat alle slachtoffers ook geïdentificeerd moeten worden. Van een vriend, een kennis, een familielid of collega die betrokken was in de ramp, blijft soms weinig herkenbaars over.

Nieuwe wapens in de strijd tegen bacterieBesmette sojascheuten waren eind mei de oorzaak van een uitbraak van de EHEC-bacterie in Noord-Duitsland. Naast miljoenen euro’s schade voor de tuinbouwsector in bijna heel Europa was er ook veel menselijk leed. De bacterie was resistent tegen veel gebruikelijke antibiotica en eiste uiteindelijk 52 doden. Antibiotica resistente bacteriën veroveren de laatste tijd steevast meer terrein.

 CHARGE & SERVICE: EEN PARAMETRISCHE ARCHITECTUUR
INLEIDING
               
De autoconstructeurs zijn er allemaal mee bezig: ‘de wagen van de toekomst’. Hij is milieuvriendelijk, maakt geen lawaai, is gemakkelijk en goedkoop in het onderhoud en toch zie je er zelden eentje rijden. Waar blijft de elektrische auto? De idealist die voor dit voertuig kiest komt al snel tot de ontnuchterende vaststelling: ik kan nergens bijtanken…
Als je vandaag op het internet zoekt, merk je dat de meeste elektrische wagens pas in 2011 of later zullen verschijnen.

Nieuw geneesmiddel tegen epilepsie?
Epilepsie is een van de meest voorkomende neurologische aandoeningen en treft ongeveer 0,8 % van de bevolking. Recent onderzoek heeft aangetoond dat het immuunsysteem een belangrijke rol speelt in het ontstaan en het optreden van epileptische aanvallen en dat het onderdrukken van deze immuunrespons een gunstig effect heeft op het aantal en de duur van deze aanvallen. Er is echter nog geen onderzoek verricht naar de manier waarop het immuunsysteem wordt geactiveerd.

 Erfelijke aandoeningen worden veroorzaakt door een fout in ons genetisch materiaal, ons DNA. Het DNA kan onderverdeeld worden in kleinere eenheden, de genen. Door een goede orkestratie van genen bepaalt het DNA de werking van al onze cellen en bevat het informatie over onze kenmerken, zoals bijvoorbeeld de kleur van onze ogen. Een fout in het DNA, een mutatie genoemd, kan aanleiding geven tot ernstige afwijkingen. De schoolvoorbeelden van genetische aandoeningen zijn het Down syndroom, mucoviscidose en erfelijke borstkanker.

 Op zoek naar de natuurlijke gastheer van Mycobacterium ulcerans, veroorzaker van Buruli ulcus
 
In de tropische regio’s van onze planeet heersen er heel wat ziektes die veroorzaakt worden door micro-organismen, de zogenaamde infectieziekten. Allerlei spoelwormen, eencelligen, bacteriën en virussen teisteren de lokale bevolkingen, maar omdat we vaak redelijk goed weten op welke manier deze griezelige organismen de mens binnendringen hebben we ook een idee van hoe men zich ertegen kan beschermen. De malariaparasiet bijvoorbeeld komt uit muggen, dus slaap je best onder een muskietennet.

zie bijlage

 
“STAF, GE ZIJT IN DE LIJM AAN ’T SCHIJTEN”
20 jaar na het verschijnen van de Duitse vertaling van Het Verdriet van België van Hugo Claus wordt in een nieuwe vertaling heel anders omgesprongen met de Vlaamse cultuur.
door Esther de Boe
 
Laat een groepje vertalers los op exact dezelfde standaardtekst. Het resultaat: geen enkel resultaat is volledig identiek. Probeer dit vervolgens met een literaire tekst. Huizenhoge verschillen springen je in het oog.

 
HEEFT ONZE OMGEVING EEN INVLOED OP ONS ERFELIJK MATERIAAL?
De laatste paar jaren werd iedereen om de oren geslagen met het broeikaseffect. De aarde warmt op en de mens heeft daar de schuld aan. Behalve dat er op dit gebied dringend doortastende maatregelen genomen moeten worden, heeft het er ook voor gezorgd dat we ons meer bewust werden van het ons overal omgevende milieu. We zijn gaan inzien dat we er voorzichtiger met moeten omspringen, dat het ook grenzen heeft die we beter niet overschrijden. Tot daar het voor de meeste onder ons bekende deel.

Een van de grootste risico’s bij bloedtransfusie is de overdracht van pathogenen. Om dit risico te minimaliseren kan een pathogeeninactivatie worden uitgevoerd met een fotoactief psoraleen waarbij mogelijks aanwezige pathogenen worden geïnactiveerd. De bloedtransfusiedienst van het AZ Sint-Jan AV wil het INTERCEPT systeem als pathogeeninactivatietechniek voor afereseplasma introduceren.

Slimme cellen genezen diepe wonden.
 
Grote wonden vergen complexe behandelingen. Een onderzoeksteam van Plastische Chirurgen in het UZ-Leuven is erin geslaagd om diepe wonden te repareren met autologe (lichaamseigen) ‘smart tissue engineering’. Bij varkens is het een succes. Nu mensen nog.
 
Derdegraads brandwonden, uitgebreide verwondingen na verkeersongevallen of na een operatie vanwege kanker, de plastisch reconstructief chirurg wordt er dagelijks mee geconfronteerd.

Kanker, een onbegrepen vijand.

Dankzij het toenemende onderzoek en de steeds groter wordende vooruitgang in kennis en oorzaak wordt tegenwoordig voor de meeste ziektes een geschikte remedie gevonden. Hierbij wordt niet alleen de nadruk gelegd op een mogelijke behandelingswijze bij het genezen maar ook op de ontwikkeling van nieuwe technieken die helpen bij het voorkomen. Door het gebruik van de vele geneesmiddelen en een goede vaccinatie kunnen heel wat ziektes relatief eenvoudig verholpen worden.

Sekswerkers kunnen door middel van een verkort vaccinatieschema sneller beschermd worden tegen infectie met hepatitis B.

Stel dat u vanwege uw beroep een risico loopt op een infectieziekte met mogelijk ernstige gevolgen. Zou u dan niet zo snel mogelijk hiertegen beschermd willen worden?  Hepatitis B is een infectieziekte die in ons land  vooral wordt overgedragen via onbeschermd seksueel contact of intraveneus druggebruik.  Het risico om geïnfecteerd te worden door seksuele overdracht stijgt met het toenemend aantal seksuele partners.

 
CRANIOFACIALE RECONSTRUCTIE VOOR FORENSISCHE TOEPASSINGEN MET BEHULP VAN BEELDVORMENDE TECHNIEKEN
 
Het gezicht van een individu kan op basis van de schedel heropgebouwd worden. Het reconstrueren van het gezicht door te werken met de schedel wordt craniofaciale reconstructie genoemd. Deze techniek wordt voornamelijk binnen de forensische onderzoekswereld gebruikt ter identificatie van een onbekend slachtoffer.

Het ‘Nieuwe Denken’ in het Chinese buitenlandse beleid? – Thijs Van de Graaf
 
De metamorfose die de Chinese samenleving de voorbije halve eeuw heeft ondergaan, is indrukwekkend. Van een communistische heilstaat waarin roerganger Mao iedereen een ‘ijzeren rijstkom’ garandeerde, is het land uitgegroeid tot het grootste neokapitalistische Wirtschaftswunder uit de moderne geschiedenis. Voor het eerst sinds de jaren vijftig, wanneer de Rode Boekjes in het westers straatbeeld opdoken, spreekt de Volksrepubliek vandaag weer écht tot de populaire verbeelding.

“Dieren zijn domme wezens. Een mens is een slim wezen. Volgens de islam kan uit een dom wezen nooit een slim wezen ontstaan.” Zo verwerpt de Marokkaanse Y. uit de 1e bachelor biomedische wetenschappen de evolutietheorie. Voor moslims is een verzoening tussen die theorie en het scheppingsverhaal in de Koran een heikel punt.
 
In het hoger onderwijs maakt de evolutietheorie al jarenlang een vast onderdeel uit van de wetenschappelijke opleidingen. Vanaf dit schooljaar is die theorie ook verplichte leerstof in het secundair onderwijs.

Weet u zeker dat het voortbestaan van het menselijke ras, wanneer u en iedereen die u kent er niet meer is, u echt interesseert? Dat vraagt Max Frisch zich af in zijn dagboek ‘Lastige Vragen’. Als we het huidige verbruik van energiebronnen onder de loep nemen, lijkt het of we koudweg ‘neen’ antwoorden. Après moi le déluge, of toch niet?
 
Olie in cultuur omzetten De hoofdbezigheid van alle levende wezens is ongetwijfeld het verzamelen van bruikbare energie. De mens is daar zeker geen uitzondering op.

Besmet met oorwormen en andere muzikale memen
De mens heeft een gemeenschappelijke voorouder met apen. Dit ooit duivelse idee wordt nu algemeen aanvaard. Toch kijken veel mensen raar op als ze horen dat we qua DNA maar 1,6% verschillen van chimpansees. We hoeven niet ver te zoeken naar grote verschillen tussen ons en andere dieren. Bijvoorbeeld op akoestisch vlak: ons merkwaardig muzikaal gedrag is uniek in de wereld. Daar waar geluid in het dierenrijk een voornamelijk communicatieve rol speelt, is de evolutionaire rol van muziek onduidelijk. Toch overheerst het onze samenleving.