Scriptiebank overzicht

Het migratiedebat verhit in West-Europa sinds de laatste decennia van de twintigste eeuw de gemoederen. Het debat is vooral gericht op instroom en integratie. Daarbij is emigratie een onderbelicht aspect. Zo is er weinig onderzoek gedaan naar de remigratie van migranten naar het land van herkomst.

Bij remigratie is het opleidingsniveau een relevante factor. Anders dan soms vermoed wordt, zijn het niet kansarme, laaggeschoolde jongeren die remigreren, maar eerder hoogopgeleide jonge migranten. Omdat net zij in Turkije een gedegen opleiding, meertaligheid en nuttige beroepservaring kunnen inbrengen als troef op de arbeidsmarkt.

Deze hoogopgeleiden ervaren in West-Europa beperkte vooruitzichten op zowel sociaal, persoonlijk als professioneel gebied. Hoogopgeleiden met Turkse roots hebben het gevoel dat zij in Turkije hun kansen beter kunnen benutten en zijn daardoor eerder geneigd te vertrekken.

Daarnaast wijzen onderzoekers erop dat de uitstroom van jonge hoogopgeleiden in tijden van vergrijzing en de daarmee samenhangende schaarstes op de arbeidsmarkt, nadelig kan zijn voor West-Europese economieën. Het vertrek van hoogopgeleide Turken is een ‘braindrain’ en een ‘verlies van menselijk kapitaal’. Dit veroorzaakt een onevenwicht tussen hoog- en laagopgeleiden migranten in Europa.

Wat opvalt is dat ondanks hun studies en diploma, deze hoogopgeleiden geconfronteerd worden met discriminatie op de arbeidsmarkt. Deze pessimistische toekomstperspectieven in Belgie voeden de drang tot remigratie. Etnische minderheden scoren beduident lager op vlak van jobtevredenheid. Volgens Vandevenne & Lenaers (2007) geeft ongeveer 64% van de hoogopgeleide etnische minderheden in Vlaanderen aan minder kans te hebben om door te stromen naar hogere functies en 61% meent zich door zijn afkomst extra te moeten bewijzen.

Hierbij komen we tot de integratieparadox die als een pushfactor meespeelt voor remigratie: hoogopgeleide Belgische Turken komen meer in aanraking met autochtonen, waardoor ze hun eigen posities op de arbeidsmarkt vergelijken en bijgevolg een ‘relatieve deprivatie’ ervaren waardoor hun eigen jobtevredenheid afneemt. Deze hooggeschoolden met een migratieachtergrond hebben immers vaak een baan onder hun opleidingsniveau, ervaren meer moeite om werk te vinden en krijgen minder promotiekansen. Hoogopgeleide en ondernemende migranten ervaren deze discriminatie intenser en zijn daarom sterker geneigd om elders het geluk te zoeken.

Bovendien hebben deze hoogopgeleiden de perceptie, met hun verworven competenties, betere jobkansen en doorgroeimogelijkheden te kunnen krijgen in Turkije. Vrouwen bevinden zich in een extra benadeelde positie doordat ze dubbel gediscrimineerd worden: naast het behoren tot een etnische minderheid, behoren ze ook tot de symbolische minderheid op vlak van gender. Hierdoor zou de wil om te migreren bij vrouwen eveneens hoger liggen, in de hoop op een gunstiger positie in het land van herkomst.

Uit resultaten van het onderzoek dat uitgevoerd werd bij kandidaat remigranten in België en effectieve remigranten in Turkije is er een duidelijke discrepantie te vinden in hun motivaties. Uit het onderzoek blijkt dat de economische factoren minder belangrijk geacht worden als drijfveer bij de hoogopgeleide aspirant-remigranten dan bij de effectieve remigranten, omdat ze min of meer tevreden zijn met hun huidige arbeidsmarktpositie in België. Bij aspirant-remigranten draait het vooral rond maatschappelijke beweegredenen. Ten eerste zijn er gevoelens van frustratie doordat de participanten zich aanvankelijk als deel van de Belgische samenleving beschouwen, maar anderzijds continu geconfronteerd worden met hun ‘anders’ zijn en steeds het gevoel kregen niet volledig aanvaard te worden als deel van de Belgische samenleving. De negatieve beeldvorming over etnische minderheden en moslims in de media lijkt hierin een katalysator te zijn.

Een tweede, opvallend resultaat, is dat de angst voor assimilatiedruk en het risico op verlies van de Turkse cultuur bij hun kinderen een veel gebruikt argument vormt om te overwegen om naar Turkije te verhuizen.

Het ervaren van een identiteitsconflict maakt de aantrekkingskracht van Turkije als toevluchtsoord bovendien groter. Remigratie biedt de mogelijkheid om voortaan tot de meerderheid te behoren. Door remigratie heft de remigrant zijn minderheidsstatus op.

Asprianten blijven in België tot zich een krachtige combinatie van negatieve en positieve acute gebeurtenissen voordoet die een kentering in hun leven te weeg brengt. Acute pushfactoren zoals ontslag, gemiste promotiekansen of een relatiebreuk stimuleren de aspirant-remigrant om de remigratiewens om te zetten in concrete plannen. Van zodra acute pullfactoren zich aandienen, zoals een aantrekkelijke werkaanbieding of een huwelijk, wordt het voornemen waargemaakt.

Bij de effectieve regimgranten zien we wel jobgerelateerde motieven zoals de ongunstige posities op de Belgische arbeidsmarkt en de ruimere carrièremogelijkheden in het land van origine. Het was voor hen niet evident om een job te vinden op het niveau van hun behaalde diploma, en ze maakten zich zorgen over hun loopbaanperspectieven. Daarenboven uiten deze hoogopgeleide participanten die op de sociale ladder willen opklimmen een gevoel van onbehagen. Vandaar dat deze groep zich niet langer uitsluitend op de Belgische arbeidsmarkt focuste en na ontslag of gefnuikte carrièrekansen tot het besef kwam dat ze beschikt over een alternatief, namelijk de arbeidsmarkt in Turkije. Na het maken van een kostenbatenanalyse verkoos deze groep te verhuizen naar Turkije, omdat zij daar een beter perspectief op werk en carrière zage. Een aantrekkelijke jobaanbieding in Turkije zorgde er uiteindelijk voor dat men daadwerkelijk de stap onderneemt.

Belonging als universeel ontwerp: het fundament voor een diverse school

Een onderzoek naar het gedrag van Rode Duivels-fans. Enerzijds wordt het nationaliteitsgevoel onderzocht in relatie tot de prestaties van de Rode Duivels en anderzijds wordt een discriminerende houding bij de fans onderzocht.

In welke context wordt voor jonge Afro-Vlamingen een 'zwarte identiteit' geboren en hoe wordt deze door middel van sociaal geheugen in stand gehouden?

Sinds 2010 zoeken wetenschappers naar oplossingen om discriminatie op de arbeidsmarkt te bestrijden. Lieven Miguel wilde onderzoeken als technologie 4.0 een oplossing kan zijn voor het verminderen van discriminatie op de arbeidsmarkt. Om het specifieker te maken, heeft hij zich toegespitst op de blockchaintechnologie.

In deze scriptie werd via interviews nagegaan wat Hindoestanen (kwetsbare doelgroep) in Den Haag (Nederland) nodig hebben in een app, meer specifiek gezondheidsapps, opdat ze hier gebruik van zouden maken. Met behulp van deze informatie kan in co-creatie met de doelgroep een app ontwikkeld worden waarmee gezondheidsproblemen efficiënt aanpakt kunnen worden.

Inloopteam Zuidrand ontwikkelde een instrument om stress te meten bij ouders met een migratieachtergrond. In dit onderzoek worden gerelateerde thema's behandeld in de literatuurstudie, en wordt aan de hand van 3 onderzoeksmethoden de betrouwbaarheid en validiteit nagegaan en wordt tevens onderzocht of het testinstrument afgestemd is op de doelgroep.

Sociologisch, landenvergelijkend onderzoek naar het effect van overheidsbezuinigingen op de zorgbehoeften van Europese zestigplussers tijdens de economische crisis. Middels multilevel-analyses werd onderzocht of informele zorg de minder toegankelijke professionele zorg vervangt. Daarbij werd er gecontroleerd voor effecten van BBP, werkloosheidsgraad, geslacht, leeftijd, de mogelijkheid om rond te komen, migratieachtergrond, het al dan niet hebben van een partner, opleidingsniveau, urbanisatiegraad en gezondheid.

Milieugeschiedenis kan bijdragen tot een betere framing van (gewelddadige) radicalisering in West-Europa. Het argument is dat grieven en frustraties die als mogelijke oorzaken van radicalisering worden beschouwd, kunnen worden versterkt door een gebrek aan overeenstemming tussen hoe een (huidige) samenleving hiermee omgaat en hoe een individu of groep percipieert dat ze in een andere historische of ecologische context zouden zijn benaderd. Deze 'andere context' kan de samenleving van een persoon zijn voordat hij naar een andere samenleving migreerde, of voordat ouders of grootouders migreerden; voor een persoon die nooit migreerde maar geconfronteerd werd met een veranderende fysieke en sociale omgeving kan het de perceptie zijn van een geïdealiseerd verleden.

Dit onderzoek richt zich op de wensen en behoeften van onderen met een migratieachtergrond, inzake een residentieel verblijf in het woonzorgcentrum Daar zij stilaan mee de ouderenzorg zullen 'kleuren' is het van groot belang om onderzoek te verrichten inzake dit thema, zodat er ook voor hen afgestemde zorg kan geboden worden.

De invloed van islam-framing op de identificatieprocessen en het nieuwsmediagebruik van Vlaamse jongvolwassenen met een Marokkaanse achtergrond

Deze masterproef onderzoekt (1) hoe jongeren in Brussel sociale cohesie ervaren; (2) welke rol de superdiversiteit en de aanwezigheid van meervoudige identiteiten bij deze jongeren daarin spelen; en (3) welke invloed ze ervaren van de aanslagen van 22 maart 2016 en hoe dat zich uit. Uit het verkennend kwalitatief onderzoek blijkt dat de Brusselse jongeren balanceren tussen hoop en angst over het samenleven in Brussel.

Etnische minderheden zijn politiek ondervertegenwoordigd in België. Kiezers spelen hierbij een cruciale rol. Deze masterproef gaat na hoe jonge kiezers kandidaten met een migratieachtergrond beoordelen en of ze hierbij gebruik maken van stereotypen. Uit de resultaten blijkt dat kiezers kandidaten met een migratieachtergrond niet minder competent, maar wel linkser inschatten.

Een cultuursociologisch, kwalitatief onderzoek naar symbolisch grenswerk en identiteitswerk bij Vlaamse moslimjongeren met een Marokkaanse migratieachtergrond.

Tussen 2002 en 2014 veranderde de etnische samenstelling van de Belgische nationale voetbalploeg grondig. In 2002 waren er slechts twee spelers met een migratieachtergrond die geselecteerd werden voor het WK voetbal in Japan en Zuid-Korea. Een minderheid in vergelijking met de elf Rode Duivels van vreemde origine die veertien jaar later deel uitmaakten van de spelerskern voor datzelfde toernooi in Brazilië. In deze masterscriptie vindt de lezer de resultaten terug van een onderzoek over hoe deze spelers werden geframed in de Belgische Nederlandstalige geschreven pers, meer bepaald in De Standaard en Het Laatste Nieuws.

Een pestonderzoek uitgevoerd in het Vlaams en Brussels secundair onderwijs naar de verschillen en gelijkenissen tussen leerlingen mét en zonder een migratieachtergrond. De inhoud van deze scriptie bevat zowel prevalentiecijfers, cijfers over de meest voorkomende pestvormen als cijfers over de beleving en perceptie van pesten, waarbij gekeken wordt naar de verschillen tussen slachtoffers, daders en getuigen.

Dit onderzoek handelt over migratie- en inburgeringsprocessen bij hoogopgeleide migranten. Er wordt daarbij gekeken naar het taalverwervingsproces van het Nederlands bij hoogopgeleiden met een migratieachtergrond die ten minste een bachelordiploma hebben behaald, hun positie en hun slaagkansen in het volwassenenonderwijs en naar het verloop van hun inburgeringsproces.

België: een doolhof van taalbarrières“De grenzen van mijn taal zijn de grenzen van mijn wereld” – WittgensteinWerd u in ons land ooit al geconfronteerd met iemand die een vreemde taal spreekt? Of met een persoon die een andere religie aanhangt? Wellicht wel. België wordt gekenmerkt door een smeltkroes van culturen. Dit vormt vaak zowel een uitdaging voor autochtone Belgen als voor personen met een migratieachtergrond. Deze laatste groep moet een plaats proberen te verwerven in de Belgische samenleving. Het sleutelwoord hierbij is ‘taal’.

Adverteren in Citétaal: ‘Vies geflipt’ of toch maar niet?De effectiviteit van Citétaal in een productadvertentieKijk jij nog raar op wanneer men je vraagt ‘wa make’? Of wanneer een s-klank wordt uitgesproken als ‘ssh’? Terwijl men de wenkbrauwen kan fronsen bij deze voorbeelden, is de populariteit van Citétaal de laatste jaren sterk toegenomen; denk maar aan tv-hype Smos van Safety First en zijn gekende uitspraak ‘vies belangrijk’.

“Onze buurt is de beste” – Gentse jongeren met migratieachtergrond in de ban van hun buurtDe buurt waarin ze opgroeien laat Gentse jongeren van vreemde origine duidelijk niet koud. In het kader van de scriptie ‘(Ver)bindt de buurt? Een kwalitatief onderzoek naar de buurtbinding van jongeren uit etnisch-culturele minderheidsgroepen in Gent’ werd bij Gentse jongeren met een migratieachtergrond onderzocht welke rol de buurt speelt in hun leven. De buurt blijkt voor verschillende jongeren een bron van een positieve identiteit, voor anderen een bron van ergernis en frustratie.