Scriptiebank overzicht

Cyberaanvallen zijn alomtegenwoordig. De gevolgen ervan worden met de dag ernstiger. Deze aanvallen vereisen daarom een strenge en duidelijke regelgeving. Het merendeel van de staten besloot dan ook na jaren van discussie dat het internationaal humanitair recht van toepassing is op cyberoorlogvoering. Het blijft echter onduidelijk hoe de principes geïnterpreteerd moeten worden. Over het beginsel van onderscheid rees bijvoorbeeld de vraag of digitale gegevens als voorwerp beschouwd kunnen worden. In dat geval zou dit beginsel namelijk persoonsgegevens beschermen. Gezien de interconnectiviteit van de cyberruimte is dit dan ook zeer wenselijk.

In twee niet-bindende instructies over cyberoorlogvoering besloten experten daarentegen dat persoonsgegevens geen voorwerp zijn. Verschillende auteurs hebben kritiek geuit op dezeinterpretatie. Volgens hen beschouwen staten digitale gegevens reeds als voorwerp en ontstaat er gewoonterecht. In hun argumentatie voor deze verklaring ontbreekt echter sluitend bewijs.

Deze masterproef onderzoekt daarom de waarachtigheid van dit standpunt. De masterproef analyseert bronnenmateriaal van veertien staten op zoek naar opinio juris en statenpraktijk. De staten zijn geselecteerd aan de hand van drie factoren wat betreft hun betrokkenheid in cyberoorlogvoering. Op basis van deze analyse besluit de masterproef dat staten de ‘scale and effects approach’ toepassen: ze evalueren of de niet-materiële gevolgen van een cyberaanval, bijvoorbeeld economische, gelijkaardig zijn aan de gevolgen die een fysieke aanval zou veroorzaken. Het standpunt van de auteurs is dus gedeeltelijk waar: staten beschouwen digitale gegevens niet als voorwerp, maar wanneer de omvang en gevolgen van een cyberaanval een bepaalde drempel overschrijden, beschermen ze digitale gegevens alsnog als een voorwerp. Deze bevinding resulteert in een alternatieve interpretatie voor huidige praktijken in de
cyberruimte. Om vervolgens bovenvermelde drempel te specifiëren, zijn de interpretatie van de experten en de alternatieve interpretatie toegepast op scenario’s. Deze toepassing toont aan dat staten vaker bescherming bieden tegen cyberaanvallen dan de experten in hun interpretatie aan bescherming voorzien. De masterproef concludeert daarom dat een herinterpretatie wenselijk is om de rechtszekerheid en de bescherming van persoonsgegevens te verhogen.

Als grootste militaire organisatie bezit de NAVO momenteel niet over een offensieve collectieve cybercapaciteit. Dit lijkt noodzakelijk om in de toekomst een oorlog in het cyberdomein tegen een vijandige natiestaat te bestrijden.

In deze masterthesis wordt onderzocht of "cyber-warfare" (= oorlogvoeren over het internet) een deel is geworden van buitenlandse zaken. Daarnaast werd onderzocht of het oorlogvoeren over het internet de conventionele manier van oorlogvoeren kan en/of zal vervangen in de toekomst.

Kun je bepaalde vraagstukken, via het interpreteren van de bestaande regels rond oorlogsvoering en het algemeen internationaal recht, een nieuw fenomeen zoals cyberoorlog reguleren?

Cyberoorlog: virtueel slagveld of vernieuwde samenwerking?Het lijkt futuristisch materiaal voor Tom Clancy-romans, of een Matrix-film, maar toch is cyberoorlogsvoering een realiteit. Meer zelfs, het is alomtegenwoordig.  Staten, bondgenoten of niet, bestoken elkaar met codes en elk serieus leger bezit een eenheid dat zich enkel met hacken bezighoudt. John Kerry noemde cyberwapens zelfs het 21e-eeuwse equivalent van kernwapens. De vraag is echter of betekent zeggen dat landen hierdoor meer in conflict zullen treden.

The A-Team, maar groter, beter en duurder
De opmars van de private militaire firma’s
 
If you have a problem, and no one else can help, maybe you can hire the A-Team. Zo luidt de intro van de bekende tv-serie waarin een handvol huurlingen het opnemen tegen alles en iedereen. Als u dacht dat dit pure fictie was, bent u eraan voor de moeite. Tegenwoordig is de huurlingenbusiness één van de snelst groeiende in de hele wereld. Huurlingen opereren overal. Alleen verplaatsen ze zich niet in een zwart busje en zijn ze niet op de vlucht voor de wet.