Scriptiebank overzicht

De Vlaamse Scriptiebank is een vrij toegankelijke online databank. Deze bevat alle artikels en full text scripties van deelnemende bachelors en masters aan de

Geldt een pandemie als overmacht in het verbintenissenrecht

Universiteit Antwerpen
2022
Caro
Stuer
1. Het uitgangspunt is dat een overeenkomst die geldig wordt aangegaan, de partijen tot wet strekt. Een pandemie kan daar een voorbeeld van zijn een omstandigheid die het moeilijk of onmogelijk maakt een verbintenis na te komen. Overmacht zou ervoor kunnen zorgen dat een schuldenaar wordt bevrijd van zijn contractuele verbintenis.
2. Om na te gaan of er in de context van de coronacrisis sprake is van overmacht, dient in de eerste plaats te worden nagegaan of er sprake is van een toestand waarbij de schuldenaar kampt met een financieel onvermogen. In de meeste gevallen is dit in het kader van een handelshuurovereenkomst.
Luidt het antwoord positief, dan kan men er kort over zijn. De kans is groot dat de rechter de rechtsgrond overmacht niet zal aanvaarden. De meerderheid en de meest recente rechtspraak verwijst naar het cassatiearrest van 28 juni 2018. Het Hof van Cassatie aanvaardt namelijk niet dat financieel onvermogen een kwalificatie tot overmacht rechtvaardigt. Het Franse Hof van Cassatie aanvaardt dit evenmin.
Luidt het antwoord daarentegen negatief en is er geen sprake van een financieel onvermogen in hoofde van de schuldenaar, dan dient te worden nagegaan of aan de toepassingsvoorwaarden van overmacht is voldaan.
3. Er moet bij elke met corona verband houdende situatie geval per geval, sector per
sector, contract per contract worden nagegaan of er sprake is van overmacht.
Een schuldenaar moet zich ingevolge de coronacrisis in de onmogelijkheid bevinden de verbintenis na te komen en de contractuele fout dient ontoerekenbaar te zijn. Er is nog discussie over de vraag of het nu gaat om een absolute of een relatieve onmogelijkheid. De contractuele wanprestatie dient onvoorzienbaar en onvermijdbaar te zijn.
Indien aan de toepassingsvoorwaarden van overmacht niet voldaan is, dan is er geen sprake van overmacht. Er kan dan worden onderzocht of er beroep kan worden gedaan op de alternatieven van overmacht: de wijziging van de overeenkomst, de ontbinding, contractuele clausules of de uitvoering te goeder trouw.

4. Het eerste alternatief voor overmacht is de wijziging van de overeenkomst.
Een contract kan alleen gewijzigd of opgezegd worden mits wederzijdse toestemming van de partijen of op grond van de wet. Dit standpunt wordt gevolgd in het Franse recht en in het nieuwe Burgerlijk Wetboek.
5. Het tweede alternatief is de ontbinding van de overeenkomst. Wanneer de gedwongen uitvoering niet mogelijk is, kan er een keuze gemaakt worden tussen: de gerechtelijke ontbinding, de ontbinding op kennisgeving of het uitdrukkelijk ontbindend beding.
De ontbinding op kennisgeving werd recentelijk erkend door cassatierechtspraak en zal in het nieuwe Burgerlijke Wetboek een wettelijke grondslag krijgen. De ontbinding op kennisgeving is wellicht geïnspireerd op het Franse recht. Er dient bij een ontbinding op kennisgeving sprake te zijn van een wederkerig contract, een voldoende gekwalificeerde schending, een ingebrekestelling en een kennisgeving van de beslissing van de schuldeiser aan de andere contractspartij. Het klassieke voorbeeld van een wanprestatie is de niet-betaling van de huurgelden. Wanneer overmacht kan worden vastgesteld, zal er niet aanvaard worden dat er sprake is van een wanprestatie die de ontbinding rechtvaardigt.
6. Het derde alternatief voor overmacht zijn de contractuele clausules. Deze clausules zijn mogelijk nu het verbintenissenrecht van aanvullend recht is. Enerzijds zijn er de overmachtsclausules en anderzijds de imprevisieclausules. In zo een clausule kunnen contractspartijen bedingen welke omstandigheden in aanmerking komen als overmacht of imprevisie en wat de gevolgen zijn van deze kwalificatie op hun contract. Partijen kunnen dus zelf overeenkomen in welke mate een pandemie een impact zal hebben op hun overeenkomst.
In Frankrijk zijn contractuele clausules eveneens mogelijk.
7. Het vierde en laatste alternatief dat in deze thesis wordt voorgesteld voor overmacht, is de uitvoering te goeder trouw.
Er kunnen op grond van de aanvullende werking van de goede trouw bijkomende verbintenissen worden opgelegd aan partijen. Zo dienen de contractspartijen er zich van te onthouden de nakoming van de verbintenis door de wederpartij te bemoeilijken in de context van een pandemie. Er kan ook de verplichting worden afgeleid om bijkomende contractuele regelingen te treffen met het oog op de goede afloop van de basisovereenkomst. Ook het Franse recht en het nieuw Burgerlijk Wetboek geven deze betekenis aan de aanvullende werking van de goede trouw. Een contractspartij die zich in een situatie van overmacht bevindt, kan worden verhinderd zijn verplichtingen te goeder trouw na te komen. Vaak is een onderhandelde oplossing wel opportuun. Zo kan een betalingsuitstel, afbetalingsregeling of een prijsvermindering worden voorgesteld.
Het is bij de matigende werking en bij rechtsmisbruik aan een contractpartij verboden de haar uit de overeenkomt voortvloeiende rechten uit te oefenen op een manier die in strijd is met wat van een redelijke contractpartij mag worden verwacht. Wie in het kader van de coronacrisis de nakoming zou blijven eisen van een ingrijpend gewijzigde overeenkomst, kan zich schuldig maken aan rechtsmisbruik. De schuldenaar dienst daarnaast loyaal redelijke maatregelen te nemen die de schade van de niet-nakoming kunnen matigen of beperken. Deze redenering is in het Franse recht en het nieuw Burgerlijk Wetboek terug te vinden. Het ontbreken van een onderhandelde oplossing, zoals een betalingsuitstel, een afbetalingsregeling of een prijsvermindering, kan leiden tot rechtsmisbruik. De matigende werking staat de toepassing van de risicotheorie in geval van overmacht echter niet in de weg.
8. Imprevisie kan niet als alternatief worden gebruikt voor overmacht in het Belgische recht. Bij imprevisie is er, in tegenstelling tot bij overmacht, sprake van omstandigheden die de uitvoering van de overeenkomst bijzonder moeilijk of aanzienlijk zwaarder maken voor (één van) de partijen. De coronacrisis kan daar een voorbeeld van zijn. De imprevisieleer beoogt een heronderhandeling van de overeenkomst tussen de partijen. Noch het Burgerlijk Wetboek, noch het Hof van Cassatie en noch andere (corona)rechtspraak aanvaarden de imprevisieleer.
De bindende kracht van een overeenkomst blijft het uitgangspunt. Het Franse recht en het nieuwe Burgerlijk Wetboek aanvaarden de imprevisieleer wel.
Partijen kunnen wel steeds een contractuele imprevisieclausule opnemen. De imprevisieleer kan ook min of meer het recht binnensluipen via enerzijds de matigende werking van de goede trouw en de leer van het verbod op rechtsmisbruik en anderzijds door een soepele invulling van het overmachtsbegrip.
We hebben de imprevisieleer niet kunnen gebruiken tijdens de coronapandemie.
Mocht het nieuw Burgerlijk Wetboek al van kracht zijn geweest, had dit een grote invloed gehad op verschillende contracten en zou de rechtspraak vandaag anders luiden.
De aanvaarding van de imprevisieleer tijdens de coronacrisis had er wellicht toe geleid dat overmacht minder snel werd aanvaard.
Meer lezen

Intense handelsrelaties tussen de Noordzee en het Baltische Zeegebied: de weg van Vlaamse lakenloodjes

Vrije Universiteit Brussel
2021
Ingrid
De Weert
Vlaanderen was in de middeleeuwen en vroegmoderne periode een gerenommeerd gebied voor de productie en handel van laken. Lakenloodjes aangetroffen in het Baltische Zeegebied getuigen hier van. Deze loden merktekens zijn een dankbaar, maar complex hulpmiddel om de lakenhandel in een ander perspectief te bekijken.
Meer lezen

Bouwen aan de UGent - Hoe duurzaam is het en wat kan er beter?

Universiteit Gent
2021
Sara
Helsen
Bouwen en gebouwen hebben een grote impact op het leefmilieu. Als grootgrondbezitter en universiteit heeft de Universiteit Gent een voorbeeldrol te spelen. In deze masterproef wordt onderzocht hoe duurzaam de UGent bouwt en wat er beter kan.
Meer lezen

Les malheureux Juifs! Aandacht voor de Jodenvervolging in de Belgische verzetspers (1940-1944)

Universiteit Gent
2021
Manon
Mortier
Via een kritische discoursanalyse van acht Belgische verzetskranten probeert deze scriptie om tools aan te reiken om een beter inzicht te verkrijgen in de berichtgeving rond de Jodenvervolging. Op de vraag waarom de sluikbladen er zo weinig over berichten, is het belangrijk om bij de basis te beginnen: de eigenschappen en doelstellingen van de verzetspers, frames als bouwstenen van discours en de mechanismen van nieuwsselectie.
Meer lezen

The reappearance of logic in Flemish secondary mathematics education

KU Leuven
2021
Alexander
Holvoet
Nu logica opgenomen is in de eindtermen voor wiskunde, zitten wiskundeleerkrachten met de handen in het haar. Deze thesis onderzoekt de theoretische aard en didactische functie van logica. De nieuwe eindtermen worden tegen een academisch licht gehouden, en voorstellen tot verbetering worden opgelijst. De thesis culmineert in het ontwerpen van extra ondersteunend lesmateriaal, gefundeerd op de beschikbare literatuur.
Meer lezen

De gerechtelijke reorganisatie door collectief akkoord en de Herstructureringsrichtlijn: De controversiële invoering van een Europese Relative Priority Rule

Universiteit Gent
2021
Louis
Destoop
Dit werkstuk bestudeert en beschrijft de verschillende voor- en nadelen die gepaard gaan met de relative priority rule, een regel die vanuit Europees initiatief in het nationaal recht kan worden opgenomen.
Meer lezen

Het verbod op commercieel draagmoederschap bekeken vanuit mensenrechtelijk en rechtsvergelijkend perspectief

Universiteit Hasselt
2021
Tessa
Quina
Er wordt onderzocht of een verbod op commercieel draagmoederschap noodzakelijk is vanuit mensenrechtelijk en rechtsvergelijkend perspectief. Uiteindelijk wordt een aanbevelend voorstel geschreven.
Meer lezen

Op welke afdeling hoor ik thuis chef? Een kritisch interpretatieve synthese over de classificatie van transgenders in de gevangenis.

Universiteit Gent
2021
Phaedra
D'hauwer
Deze scriptie legt de focus op transpersonen in detentie en de problematieken tijdens detentie. De hoofdfocus is hun plaatsingskeuze en het tekort aan informatie en beleid. In deze scriptie werd gebruikt gemaakt van een kritisch interpretatieve synthese als onderzoeksmethode.
Meer lezen

De belasting op tweede verblijven, een doorn in het oog van tweedeverblijvers en gemeentebesturen

Universiteit Gent
2021
Morgane
De Pourcq
Mijn scriptie geeft een duidelijk overzicht in de totstandkoming en evolutie van het belastingreglement op tweede verblijven met inachtneming van de rechtspraak en rechtsleer. Een aanzienlijk deel van de juridische aspecten betreft de belasting op tweede verblijven van de Vlaamse kustgemeenten.
Meer lezen

Het begin van de magister militum: Constantius II's beleid omtrent de magister equitum et peditum

Universiteit Gent
2021
Yannis
Brichant
Een onderzoek naar wat voor een beleid de Romeinse keizer Constantius II voerde omtrent zijn bevelhebbers.
Meer lezen

Bachelorproef kwaliteit van zorg en ondernemerschap

UC Leuven-Limburg
2021
Ella
Dethier
Deze scriptie gaat over communicatie binnen de gezondheidszorg. Meer specifiek over de patiëntoverdracht tussen verpleegkundigen op een ziekenhuisafdeling neonatologie. De literatuur werd doorzocht naar een geschikte methode om de overdracht te structuren, zodat er minder communicatiefouten worden gemaakt. Het eindresultaat is een flowchart volgens de SBARR en ABCDE methodiek.
Meer lezen

De BTW-hervormingen in het vastgoedlandschap: de concurrentiële handicap weggewerkt?

Universiteit Gent
2021
Charlotte
Eraly
Deze scriptie biedt een overzicht van de BTW-aspecten inzake onroerende verhuur. Hierbij wordt ingegaan op de betekenis van onroerende verhuur voor de toepassing van de BTW, de hervormingen van de wet van 14 oktober 2018 (BS 25 oktober 2018, 81448) en hun impact.
Meer lezen

Gezondheidsnieuws in quarantaine

Universiteit Gent
2021
Febe
Visart
Deze masterproef onderzoekt het gratis en betalende gezondheidsnieuws van Vlaamse nieuwsmedia tijdens de coronacrisis. Aan de hand van een inhoudsanalyse wordt nagegaan welke soorten artikels achter een betaalmuur zitten en waarom. Daarnaast wordt de aanpak van De Standaard vergeleken met die van De Morgen.
Meer lezen

Ethiek & Klimaatverandering: een achtdelige lessenreeks voor de tweede graad humane wetenschappen

KU Leuven
2021
Joren
Ossewaarde
  • Aaron
    Soens
  • Annika
    Beeck
Voor onze scriptie hebben wij onderzoek gedaan naar de beginsituatie van ethische kennis bij leerlingen uit de derde graad van de humane wetenschappen. Ook hebben wij gekeken wat de beste aanpak is om ethiek aan te brengen bij deze leerlingen. Onze bevindingen hebben wij verwerkt in een lespakket over klimaatproblemen en ethiek.
Meer lezen

Want al ben ik zwart als roet, 'k meen het wel goed. De evoluerende representatie van de knecht van Sinterklaas in Belgische kranten (1850-1970).

Universiteit Antwerpen
2021
Anke
Van den Broek
De scriptie gaat in op de evolutie van de Belgische knecht van Sinterklaas. De Belgische Zwarte Piet kwam anders tot stand dan de Nederlandse. Bovendien geeft de scriptie inzichten in de weergave en toenemende racialisering van Zwarte Piet.
Meer lezen

Vrouwelijk artistiek rollenspel. Een onderzoek naar alter ego's en persona's bij vrouwelijke kunstenaars vanaf de jaren 80 van de twintigste eeuw tot op heden

KU Leuven
2021
Ellen
Van Driessche
Deze master paper onderzoekt waarom vrouwelijke kunstenaars alter ego's en persona's creëren in de beeldende kunst vanaf de jaren 80 van de twintigste eeuw tot op heden. Aan de hand van een theoretisch kader worden er een aantal hypothesen gesteld. Die hypothesen worden daarna toegepast op twee casestudies waaronder de figuren 'Madame' en 'It' van Belgisch kunstenares Ria Pacquée en het businesspersona van Brits kunstenares Carey Young.
Meer lezen

The Beginning of the End of the Bacteriological Paradigm in the Japanese Empire –Space of Experience, Path Dependencies, and Generations as Factors in Conceptions of Japanese Experts about the 1918-1920 Influenza Pandemic–

KU Leuven
2021
Jorinde
Wels
Hoe beïnvloedden ervaringen de concepties en verwachtingen van Japanse experts tijdens de influenzapandemie van 1918-1920? Aan de hand van een reconstructie van de "ervaringsruimtes" van twintig Japanse experts en de analyse van artikels door hun geschreven in de jaren 20, brengt dit eindwerk aan het licht hoe de "Spaanse griep" een drijfveer was voor microbiologisch onderzoek.
Meer lezen

Onderzoek naar de maatschappelijke en economische opportuniteiten van Belgische pop-up stores in combinatie met e-commerce binnen de mode-industrie in tijden van economische onzekerheid - Een kwalitatieve analyse bij Belgische modebedrijven

KU Leuven
2021
Stefanie
Van Avermaet
De maatschappelijke en economische opportuniteiten van Belgische pop-up stores werden tijdens de COVID-19 pandemie extra uitgelicht. Ze kunnen namelijk internationalisering faciliteren, kosten en risico's beperken en leegstand helpen verminderen. Het concept biedt bovendien meerwaarde voor E-commerce onder bepaalde voorwaarden.
Meer lezen

De invloed van de COVID-19 crisis op de modewereld: een jaar in beeld

KU Leuven
2021
Bas
Verwaetermeulen
Een overzichtswerk van de mode industrie tijdens de COVID-19 crisis. Aan de hand hiervan worden de grote tendensen van het afgelopen jaar geschetst. Deze worden aangevuld met informatie van experten binnen deze industrie.
Meer lezen

A double-edged sword: the peculiar effects of polarisation on social cohesion in Antwerp

Vrije Universiteit Brussel
2021
Kamil
Bernaerts
Valt de Antwerpse samenleving uit elkaar? Deze masterproef onderzocht de effecten van polarisatie op sociale cohesie in de provincie Antwerpen. De resultaten tonen dat polarisatie de samenhang in dichte kring zowel doet afnemen als toenemen. Op maatschappelijk niveau, daarentegen, leidt polarisatie tot een duidelijke vermindering van het gevoel van verbondenheid. Deze bevindingen tonen dat het maatschappelijk weefsel erg kwetsbaar is voor polarisatie en zijn een waarschuwing voor de gezondheid van onze democratie.
Meer lezen

"Liever in het slachthuis, dan in de badkuip thuis" Botsende waardenkaders rond de islamitische slacht in Antwerpen 1974-1998

Universiteit Antwerpen
2021
Hanane
Llouh
Een historisch onderzoek naar de inbedding van de islamitische rituele slacht in Antwerpen tussen 1974 en 1998. Tot welke spanningen, maar ook vormen van mediatie heeft dit geleid? Is er aan het einde van de twintigste eeuw een nieuwe status-quo bereikt met betrekking tot deze religieuze praktijk in de publieke ruimte?
Meer lezen

Diversiteit in Sociale Huisvesting: typologische innovatie als antwoord op stijgende demografische diversiteit. (case: Sint-Bernadette tuinwijk)

Universiteit Gent
2021
Emmelien
Van Rooy
Deze masterproef onderzoekt mogelijke ontwerpscenario’s voor de vervangbouw van de sociale Sint-Bernadette tuinwijk te Gent. Daarbij werd de focus gelegd op verdichting van de wijk, zowel naar woning- als inwonersaantal, binnen de schaal en het karakter van de tuinwijk als stedelijk model.
Meer lezen

Klassieken op het internet. Alt-right en de racistische toe-eigening van de Grieks-Romeinse oudheid

KU Leuven
2021
Phaedra
Criaco
De term alternative right of alt-right doet bij sommigen misschien een belletje rinkelen. Deze extreemrechtse groepering uit de VS beweegt zich voornamelijk online voort op sociale media en websites zoals reddit en 4chan. Via deze fora verspreiden ze haatberichten, vaak in de vorm van een meme, en het zal niet lang duren voor je er een tegenkomt met een link naar de klassieke oudheid.
Meer lezen

nu we hier toch zijn

Universiteit Gent
2021
Luna
Terkessidis
De verwezenlijking van Institutionele Psychotherapie in de dagelijkse praktijk volgens zorgverleners
Meer lezen

Inclusie op afstand. Communicatieve ervaringen van dove leerlingen en studenten tijdens het afstandsonderwijs in de COVID-19-pandemie. Door

KU Leuven
2021
Fien
Andries
Genomineerde longlist Klasseprijs
Tijdens de COVID-19-epidemie moesten onderwijsinstellingen overschakelen op afstandsonderwijs. Ook dove leerlingen en studenten die les volgen in het regulier onderwijs kregen tijdens die periode online lessen. Dove jongeren hebben echter andere communicatieve noden dan hun klasgenoten en medestudenten, vermits zij Vlaamse Gebarentaal (VGT) als voorkeurstaal hebben en/of nood hebben aan visuele communicatie. Ze hebben daarnaast de mogelijkheid om tolken VGT en/of schrijftolken in te zetten tijdens de lessen. Het doel van deze masterproef is om de ervaringen met afstandsonderwijs van dove (gebarentalige) leerlingen in kaart te brengen.
Meer lezen

Teaching Disability Acceptance: Disability Fiction as a Tool to Teach Perspective-taking in Secondary Education

Universiteit Gent
2021
Laure
Elyn
Diversiteit is een belangrijk onderdeel van hedendaags onderwijs. Deze scriptie bespreekt de mogelijkheid om literatuur binnen de Engelse taalles te gebruiken om begrip aan te moedigen voor mensen met beperkingen.
Meer lezen

Secondary debulking surgery in ovarian cancer: a critical appraisal

Universiteit Gent
2021
Ottilie
Derycke
Met deze thesis werd de rol van chirurgie in de behandeling van eierstokkanker na herval gerevalueerd naar aanleiding van de publicatie van twee grote gerandomiseerde studies die de overleving vergeleken tussen vrouwen die chirurgie ondergingen en vrouwen die geen chirurgie ondergingen.
Meer lezen

Die Emergenz universaler Irrelevanzkonditionale des Typs [IRR w-]. Variation anhand des Deutschen Referenzkorpus – Didaktisierung anhand der pädagogischen Konstruktionsgrammatik.

Universiteit Gent
2021
Flor
Vander Haegen
In het Duits kan je met zgn. 'om het even'-bijzinnen een boodschap overtuigender maken, zonder dat je daarvoor met je gesprekspartner in discussie hoeft te treden. Een voorbeeld van zo'n bijzin is 'egal welche Behinderung er hat' in de zin 'Wir nehmen jeden auf, egal welche Behinderung er hat' ('We nemen iedereen op, om het even welke beperking die heeft'). In mijn onderzoek toon ik op basis van 25.000 voorbeelden van 'om het even'-bijzinnen aan dat ze een nieuwe, autonome constructie vormen in het hedendaags Duits. Daarnaast ontwikkel ik in mijn masterscriptie een lessenreeks, waarin gevorderde leerlingen Duits 'om het even'-bijzinnen in verschillende communicatieve scenario's leren toepassen.
Meer lezen

La novela total en la era de la telenovela. Análisis de la intermedialidad en Mantra (2001) de Rodrigo Fresán

KU Leuven
2021
Annelore
Knoors
Deze scriptie presenteert een analyse van de intermedialiteit in Mantra (2001), geschreven door Rodrigo Fresán. Vervolgens bekijken we wat dit zegt over de impact van televisie op ons wereldbeeld.
Meer lezen

Een passende socialezekerheidsregeling voor zelfstandigen: wat is dat?

Vrije Universiteit Brussel
2021
Charlotte
Pauwels-Devillé
Naar aanleiding van de Aanbeveling Toegang Sociale Bescherming van 8 november 2019, werd de sociale zekerheid voor zelfstandigen onder de loep genomen. Er werd onderzocht wat men verstaat onder een "passende" bescherming en of het Sociaal Statuut der Zelfstandigen hieraan voldoet.
Meer lezen