Scriptiebank overzicht

Over the last thirty years, gender has become an increasingly hotly debated topic within the Roman Catholic
Church. The core of the debate seems to revolve around the nature of gender. On one side stand gender
scholars such as de Beauvoir, Wittig, and Butler who regard gender as socially constructed. Butler as the
most influential philosopher of gender suggested that gender is performative. It has no particular basis in
nature but it is rather in performing acts that the reality of gender comes to be. On the other stands a reading
of gender as undetachable from biological sex. Readings of the latter sort often draw upon John Paul II’s
complementarian anthropology as sketched in his Theology of the Body. However, as an academic in
philosophy, Karol Wojtyła developed an understanding of the human person as constituted through their
acts in his book Person and Act. Due to the similarity in the concept of performed gender and that of the
enacted person, the following question arises: how does gender fit within Wojtyła’s understanding of the
person and how does this add up to John Paul II’s later complementarian anthropology?
To answer these questions, the first chapter will outline gender performativity as Judith Butler
understands is. However, the emphasis is placed on performativity rather than gender per se. Therefore, the
chapter first explores the roots of Butler’s gender performativity in the performative speech theory of J.L.
Austin. Thereafter Butler’s own contributions and adaptations to Austin’s framework are explored. The
main takeaways constitute the definition of performativity as a new reality established through acting act
as well as the insight that any performance is by definition rooted in social conventions.
In the second chapter, the primary findings of Karol Wojtyła in Person and Act are examined in
relation to Butler’s concept of performativity. Wojtyła presents an analysis of the human person in which
the person itself is constituted, changed, even “made”, through acts. The chapter goes on to illustrate just
how similar Butler’s concept of performativity really is to Wojtyła’s understanding of the establishing of
the person through the act. From there on several other similarities and differences between both authors
are explored, showing them to be better read in tandem than as opposed to one another.
In the third and final chapter, we explore where performative gender would fit in Wojtyła’s
framework established in Person and Act. This exploration results in the finding that gender is more
properly understood as part of the acting, personal capacities of the human person rather than their
biological nature. From this intermediary conclusion, the chapter shifts focus to John Paul II’s Theology of
the Body to see whether Person and Act’s personalistic framework is applied correctly when it comes to
gender. The thesis concludes that it is not because Theology of the Body intertwines biological sex with
gender, thereby not doing justice to gender as part of the person and as constituted in the act.
The entire thesis comes together in a brief conclusion about the performance of drag, summarising
the main points and showing how drag is met with different responses by Karol Wojtyła and John Paul II.

De Dekaloog-serie van Krzysztof Kieslowski is gebaseerd op de Tien Geboden, wat de indruk wekt dat het een adaptatie is van de Geboden. Aan de hand van de geschiedenis van de adaptatiestudies wordt onderzocht hoe we inzicht kunnen krijgen in adaptaties en wordt het begrip gedefinieerd om na te gaan of de Dekaloog als een adaptatie kan worden beschouwd. Binnen de adaptatiestudies is er een stroming die adaptaties verbinden met intertekstualiteit. Laatstgenoemde concept verwijst naar de manier waarop teksten met elkaar verweven zijn. Een tekst kan immers meerdere interpretaties en betekenissen in zich dragen en op die manier bewust of onbewust verwijzen naar andere teksten. Die betekenis en verwijzingen kunnen bewust door de maker van de tekst in de tekst verwerkt worden, maar zij kunnen ook onbewust in de tekst sluipen. Daarnaast is er voor de lezer/kijker een grote rol weggelegd. Die kan immers aan de hand van het eigen referentiekader andere werken herkennen in de tekst en op die manier nieuwe en/of andere inzichten krijgen in de tekst. In deze scriptie zal beargumenteerd wordt dat de Dekaloog een adaptatie is en dat adaptaties zich omwille van hun specifieke aard lenen tot een intertekstuele analyse. Er wordt een intertekstuele analyse gemaakt van Dekaloog één, vijf en zes. Essentieel daarbij is kennis over het werk dat geadapteerd werd, de context waarin de adaptatie tot stand kwam en de dialoog met andere academische literatuur, filosofie en andere films. Op die manier wordt er inzicht gecreëerd in de betekenissen die aanwezig zijn in de films. Daaruit volgt geen definitieve interpretatie van de films maar een analyse die op zijn beurt uitnodigt om met andere teksten in dialoog te treden.

Wanneer de - relatief korte - geschiedenis van de hedendaagse sieraadkunst onder de loep wordt genomen, valt op dat de status van edele materialen erg fluctueerde. Naar dit aspect van de hedendaagse sieraadkunst is tot op heden weinig diepgaand onderzoek verricht, een hiaat dat deze masterproef tracht op te vullen door informatie die zich vaak in de marges van primaire en secundaire bronnen bevindt te verbinden.

Terwijl in het Westen tot ver in de 20ste eeuw voorname sieraden uit edele materialen - zoals edelmetalen, parels en edelstenen - vervaardigd werden, ontstond er geleidelijk aan een tendens die het roer helemaal omgooide en het juk van traditie wilde afwerpen. De evidentie dat sieraden edele materialen moesten bevatten, werd in de late jaren zestig van vorige eeuw uitgedaagd door creaties die uit alternatieve materialen - zoals papier, hout, plastic en aluminium – vervaardigd werden. De sociale betekenissen van materialen – qualities - werden losgekoppeld van hun natuurlijke eigenschappen – properties - waardoor zowel edele als onedele materialen uit puur esthetische overwegingen in sieraden geïntegreerd konden worden. Deze verschuiving, bekend als material relativism, benadrukte dat de waarde van een sieraad niet langer afhing van de gebruikte materialen, maar eerder van het achterliggende concept en de verrichte artistieke arbeid. Dit markeerde in de late jaren zestig het begin van de hedendaagse sieraadkunst, waarbij materiaalkeuze voortkwam uit artistieke overwegingen in plaats van traditie.
Hoewel sommige sieraadmakers resoluut voor alternatieve materialen kozen en het gebruik van edele materialen stiefmoederlijk behandelden, bleven andere edele materialen trouw en trachtten ze er een nieuwe vormentaal voor te ontwikkelen. In de jaren zestig was er in de Duitstalige sieraadscene bijvoorbeeld nog steeds animo om met edele materialen te werken, terwijl deze in de Nederlandse scene bijna volledig verbannen werden uit ideologische optiek. Edele materialen bleven dus sluimeren in de hedendaagse sieraadkunst én hun gebruik werd door sieraadmakers geïnnoveerd - twee aspecten die in bronnen vaak onderbelicht bleven. De status van edele materialen zou in de daaropvolgende decennia nog vaak fluctueren: in sommige decennia werd het gebruik van edelstenen, edelmetalen en parels op grote schaal omarmd, terwijl deze materialen in andere stiefmoederlijk behandeld werden. Zo kende het klassieke, uit edele materiaal vervaardigde sieraad aan het einde van de jaren tachtig een heuse revival, die zich in de jaren negentig doorzette.

Het in vraag stellen van edele materialen is sinds het ontstaan van de hedendaagse sieraadkunst de facto een belangrijk kenmerk van deze toegepaste kunstvorm geworden, dat zich zowel uit in specifieke sieraadcreaties met het gebruik van edele materialen als onderwerp, als in publiekelijk gevoerde debatten tussen sieraadmakers en -onderzoekers.

Hoe leven, denken en creëren we in onze huidige onstabiele tijden? Doorheen de velden van de landschapsarchitectuur en kunsten is deze scriptie een zoektocht naar hoe deze vraag bewuste en onbewuste keuzes over inhoud en structuur tijdens het creatieve proces kan beïnvloeden in deze velden.

Dit onderzoek vormt een wandeling door de stad Hasselt met de Demer als leidraad. Na een beknopte literatuurstudie wordt een dérive, een vrije wandeling, uitgevoerd en vervolgens gebruikt als inspiratie voor een (anti-)architectuurproject. Het belang van dit soort wandeling wordt op een organische manier duidelijk gemaakt met het project.

Deze masterproef gaat over de beeldvorming van de humanist Justus Lipsius van 1853 tot 1947. Hij paste binnen de herdenking van grote historische figuren om de natiestaat te legitimeren. Voor Leuven, Overijse en Ath riep hij lokale trots op. Lipsius werd vooral geëerd als groots wetenschapper. Maar in 1909 vond de liberale pers hem helemaal niet erenswaardig en bekritiseerde zijn intolerantie.

Dit praktijkonderzoek heeft als doel inzicht te krijgen in de wijze waarop het Steineronderwijs in Vlaanderen volgens hun pedagogie en filosofie hun ASO-leerlingen voorbereidt op het leven. Hierin staat de vraag centraal: wat is de meerwaarde van kunstzinnigheid en creativiteit in het secundair onderwijs en hoe vertaalt zich dat in het Steineronderwijs. Aansluitend hierop worden de sterktes en de zwaktes van dit type onderwijs verder onderzocht. Naast een uitgebreide literatuurstudie werden er diepte-interviews afgenomen van oud-leerlingen van MSV en Werner Govaerts, coördinerend directeur van de Federatie Steinerscholen. Deze scriptie werd geschreven naar aanleiding van een politieke tendens waarbij kunstzinnige vakken in het secundair onderwijs sterk worden teruggeschroefd. Er wordt geconcludeerd dat kunst een noodzaak is voor een brede, optimale ontwikkeling van een jongere. Hierdoor krijgen jongeren de kans om hun eigen stem te laten horen, hun eigen talenten te ontdekken, hun eigen creativiteit te ontwikkelen en hun eigen unieke identiteit tot uitdrukking te brengen. Binnen het Steineronderwijs wordt sterk de nadruk gelegd op die persoonlijke ontwikkeling van de leerlingen. Ze worden niet klaargestoomd om zich aan te passen aan de huidige maatschappelijke verwachtingen maar ondersteund in het groeien naar wie ze in wezen al zijn. Zo kunnen jongeren op een eigen unieke en creatieve wijze een meerwaarde bieden aan de maatschappij.

Dit is een literatuurwetenschappelijke scriptie over het Boeddhstisch, affectief en ecologisch denken in twee hedendaagse Amerikaanse romans. Als resultaat stelde ik vast dat deze twee romans die op het alledaags leven in het Anthropoceen focussen de verbondenheid tussen de verschillende levenssoorten vaak centraal stellen. Hieruit volgt dat zij onze geschiedenis anders bekijken en uit die verbondenheid ook hoop putten voor onze toekomst en een denkkader vinden om te leren omgaan met hun eigen angsten en zorgen over een klimaatveranderde toekomst.

Dit proefschrift richt zich op het verklaren van de sterk verschillende uitkomsten van de democratiseringsprocessen in de Volksrepubliek China en de Republiek China (Taiwan) in de late 20ste eeuw. Hierbij is de vraag gesteld waarom de Chinese Nationalistische Partij (KMT) slaagde in haar democratische hervormingen, terwijl de Chinese Communistische partij tot op de dag van vandaag vasthoudt aan haar monopolie op politieke macht.

Deze verhandeling biedt een nieuwe analyse van het tragische die een correctie aanbrengt op de
nietzscheaanse interpretatie van de tragedie als het overwegend dionysische principe in de cultuur. De
deconstructie van de dionysische oorsprongsmythe van de tragedie leert dat deze nietzscheaanse visie
kadert binnen de grote breuklijnen van de moderniteit: de tegenstelling tussen Verlichting en
Romantiek, ratio en betovering, logos en mythos. Nietzsches interpretatie van het dionysisch-tragische
als het irrationele tegenprincipe van het rationalisme en de metafysica maakt zelf deel uit van de moderne
funderingsmythe, en houdt zo de moderne breuklijnen in stand.

Dit werk is een poging om de breuklijnen te doorbreken vanuit een inclusieve reconstructie van het
tragische levensgevoel van de Oude Grieken. Ik vertrek vanuit het filosofische kader van de betovering
en onttovering van de wereld om de verschillen tussen het Oudgriekse tragische en de moderniteit te
duiden, en breng de tragedie in verband met de betovering, de mythe, de filosofie, de metafysica en de
polis. Via een labyrintische zoektocht tussen mythos en logos ga ik op zoek naar een nieuw en
authentieker begrip van het tragische levensgevoel; en naar de mogelijkheden en uitdagingen voor het
authentieke tragische om opnieuw een betekenisvolle plaats op te eisen in onze (post)moderne cultuur.

In onze bachelorproef wordt heel het proces neergeschreven over de ontwikkeling van een innovatief, duurzaam, toeristisch-recreatief product. We leggen uit hoe we aan het concept kwamen van onze Pan-Europese Picknick en waaruit dit project allemaal bestaat. Er worden reeds drie theoretische pilootprojecten voorgesteld van dit product.

Once the boundaries between immanent existence and transcendence have been drawn, a typically modern undertaking, all we are left with is the sensible, whereas the supersensible becomes synonymous with the illusionary. This predicament does not have to be inherently problematic, at least from a religious point of view. For philosophy, however, it has often been understood in terms of a disaster, addressed with the ambiguous notion of nihilism. This is particularly true of post-Nietzschean philosophy, in which a holistic understanding of the notion of nihilism is often adopted to argue for the impossibility of both philosophy and transcendence. In this master’s thesis I investigate the relationship between nihilism, philosophy and transcendence as it came about in the philosophy of Karl Jaspers (1883–1969). This 20th century German thinker took great interest in the concern of the captivity of the immanence of thought and formulated creative answers to the question of transcendence after the alleged death of God. For Jaspers, the problem of nihilism was perennial to philosophy, and in the course of his life he devoted many pages to an attempt of overcoming it.
First, this thesis analyses the problem of nihilism on its own, in its pre-Nietzschean and Nietzschean manifestations, to come to terms with its alleged threat to philosophy. With regard to the vastness and richness of the notion, some topics are inevitably left out, such as the religious nihilism of Walter Benjamin and Gershom Scholem, or the extensive elaborations on nihilism in contemporary continental philosophy, for example on the divergence between the interpretations of Martin Heidegger and Emanuele Severino. Second, we turn to Jaspers’ own understanding of nihilism. Jaspers defined the nature and value of philosophy through its confrontation with nihilism, which, for him, represented a kind of anti-philosophy. Philosophy had to go through nihilism to become true philosophizing. Jaspers proposed an ingenious argument that separates nihilism from philosophy, existence from immanence and truth from knowledge. To make this case, we primarily turn to Jaspers’ Von der Wahrheit, Der philosophische Glaube and his books on Friedrich Nietzsche’s philosophy. In Nietzsche und das Christentum, for example, Jaspers argued that Nietzsche at times separated the figure of Jesus from Christianity. In this separation, Jaspers argued, a possible way of overcoming Nietzsche’s nihilism in a philosophy that originates in love was already made possible by the fundamental distinctions of Nietzsche’s own critique of Christianity, for example his dismissal of all contradictions.

De masterproef analyseert de religieuze aantekeningen in het wetenschappelijke dagboek van Isaac Beeckman - een pionier van de moderne natuurkunde. De thesis onderzoekt de bronnen van Beeckmans theologische en filosofische denken. De invloed van de theologie (van de universiteiten) op zijn mechanische filosofie wordt uitgebreid besproken.

Het in vraag stellen van homoseksualiteit als categorie. Aan de hand van thema's: bevrijding, historische en cross-culturele perspectieven op homoseksuele handelingen, en vloeibare seksualiteit.

Fenomenologisch onderzoek naar de context en representatie van paspoortfoto's in vreemdelingendossiers van joodse slachtoffers van Wereldoorlog II. De som van vier casussen vormt een vraagstelling naar de perceptie en representatie van paspoortfoto's in het kader van de herdenking van de Shoah.

Deze scriptie is een technische analyse van de rol van 'de logische functie' in Kants Kritiek van de zuivere rede, hetgeen brengt tot een technische analyse van wat een object is.

Een studie van wat er tijdens de jongerenvakanties van CM op tafel kwam, hoe dat in de loop van de tijd veranderde, wat de oorzaken waren van die veranderingen en waarin de eigenheid lag van de CM eetgewoontes

De discussie rond het soortconcept woedt ook nu nog. Het voorstel is om verschillende concepten in een overkoepelend systeem samen te brengen om een antwoord te bieden.

Er lijkt maar geen eind te komen aan de technologische vooruitgang in het algemeen en Artificial Intelligence in het bijzonder. Gaat dit effectief leiden tot 'The Singularity'?

Kunstwetenschappelijk werk dat nagaat hoe bepaalde ideologische strekkingen binnen het hedendaagse Turkije invloed hebben op de werking van de Turkse monumentenzorg en op de contemporaine architectuur.

Een onderzoek naar de redenen die Aristoteles en andere Griekse denkers gehad konden hebben om de vrouw als minderwaardig te conceptualiseren tegenover de man.

De vraagstelling die in deze masterproef centraal staat is: wat is een actuele invulling/definitie van het begrip 'metafysica'? Er wordt een brede invulling/definitie van dit begrip verdedigd.

                                                 De zoektocht naar olie, en hoe water hierbij kan helpen“De zoektocht naar olie is een dynamische kunst… Het belangrijkste element voor elke zoektocht, in het verleden, het heden of de toekomst, is de bereidheid van de mens om zijn grenzen te verleggen”Everett DeGolyerMet deze filosofie heeft men voor de kust van Brazilië, in 2006, het Lula-olieveld gevonden. Het was de grootste vondst van de voorbije 30 jaar, verborgen onder 4000 meter gesteenten en 2000 meter water.

#YOLO OP GRAFISCHE, FILOSOFISCHE EN POËTISCHE WIJZEHoewel poëzie voor de meesten onder ons gaat over het op papier zetten van gedichten, kan het ook veel ruimer zijn. Poëzie is de kunst van de taal en taal is wat we allemaal gebruiken om te communiceren met elkaar. Of we nu spreken, schrijven of beeldtaal gebruiken. Maar zit er dan ook poëzie in onze dagelijkse omgang met taal? Bent u misschien eigenlijk ook een dichter? Door niet enkel dichtbundels als poëzie te bekijken, begrijpen we misschien sommige dingen anders.

Religiositeit in het werk van Wannes Van de VeldeIn de maat van de seizoenen vloeit den tijd ’lijk een rivier. ‘k Heb dat wel eens meer gezongen, maar vanavond zing ’k het hier.

Wegwijs in de digitale beeldcultuurMen heeft ons allemaal wel eens op school tijdens de geschiedenislessen verteld dat onze historische tijdslijn slechts artificieel is en dient ter beschrijving van onze evolutie als mens door tijd. Historici en andere wetenschappers delen onze geschiedenis op in verschillende periodes en geven die “tijdsvakken” een naam die de betreffende periode het meest omvattend beschrijven.

‘Mensen zijn zo vervangbaar als een plastic tas’Laten we dit artikel eens beginnen met iets dat ogenschijnlijk niet zo veel met mijn masterproef te maken heeft: het is crisis in Israël. Gaza bestookt het land met raketten die evenveel aanrichten als speldenprikjes en Israël geeft mokerslagen terug die dit kleine Palestijnse gebied in een hel op aarde veranderen. Lag ik een week geleden nog op het strand in Tel Aviv, is dat strand vandaag de dag opnieuw veranderd in een doelwit waar de sirenes meermaals per dag bombardementen aankondigen. Het Midden-Oosten lijkt eens te meer over te koken.

“Je plais à beaucoup de gens d’opinions opposées (…) parce qu’ils trouvent dans mon ouvrage, en ne le considérant que d’un seul côté, des arguments favorables à leur passion du moment.“[1] [Alexis de Tocqueville, 1835]Alexis de Tocqueville (1805-1859) is hot. De laatste decennia is er een geweldige opstoot van interesse in zijn werk. Als dé theoreticus van de democratie is Tocqueville niet weg te slaan uit hedendaagse politieke debatten. Niemand lijkt ooit beter het wezen en de werking van de democratie als samenlevingsvorm omschreven te hebben.

Journalistiek artikel Vlaamse Scriptieprijs 2013: Wouter Helsen – Leven in het ronde.Een revolutionaire vormenleer van bellen, globes en schuimWanneer Peter Sloterdijk enkele jaren geleden zijn sferen-trilogie presenteerde, waren de reacties van het grote publiek uiterst enthousiast, echter vanuit academische hoek bleef het muisstil. Toch is Peter Sloterdijk geen onbeduidend figuur binnen het hedendaags intellectueel landschap.

Hoe komen wetenschappelijke revoluties tot stand?Wetenschappelijke vooruitgang verloopt niet even rechtlijnig zoals sommigen nog altijd denken. Slechts sporadisch wordt er baanbrekend werk verricht. Fysicus en filosoof Thomas S. Kuhn was de eerste die dit idee uitgebreid naar voren bracht. Kuhn betoogt dat evolutie van wetenschap wordt gekenmerkt door revoluties. Een spraakmakend voorbeeld is de revolutie die de relativeitstheorie van Albert Einstein teweegbracht ten opzichte van de wetten van Isaac Newton.