Scriptiebank overzicht

Kwalitatief onderzoek naar de ervaring van chronisch zieke burgers met de overheidsdienstverlening. In het kader van service design en vereenvoudiging aan de hand van levensgebeurtenissen.

In mijn scriptie ga ik uit van 'de mens' in de rol van hulpverlener of -vrager binnen de maatschappelijke context. Ik onderscheid drie mensbeelden; economisch, biologisch en relationeel. De dominantie van de twee eerstgenoemde op de laatste is daarbij een hindernis voor hedendaagse hulpverlening.

In dit onderzoek werd artikel 60 op mesoniveau, binnen het OCMW van Aalst, onderzocht. Dit met als doel een zo duidelijk mogelijk beeld te krijgen over hoe deze tewerkstelling loopt en waar er eventueel marge is voor verbetering.

Mijn onderzoeksopzet bestond enerzijds uit een interview met de beleidsmensen, met de ambtenaren die verantwoordelijk zijn voor deze sociale tewerkstelling. Anderzijds uit een focusgesprek met ervaringsdeskundigen, met mensen die of een sociale tewerkstelling positief hebben beëindigd of nog steeds aan het werk zijn als artikel 60.

Aan de hand van mijn ervaring en mijn onderzoeksopzet heb ik mijn veranderingsdoelen opgemaakt. Gezien de ervaringsdeskundigen artikel 60 als een positieve ervaring beschouwden denk ik dat men eerst en vooral moet proberen meer tewerkstelling plaatsen te creëren. Meer plaatsen geeft ook meer kansen dus meer kwetsbare mensen die men zo kan helpen naar werkervaring of zelfs naar een doorstroom naar de reguliere arbeidsmarkt. Hiervoor zal de begeleiding anders moeten worden aangepakt en zal ook de bijhorende subsidiëring moeten herbekeken worden. Zowel op mesoniveau binnen het OCMW te Aalst als op macroniveau en dus op Vlaams, gezien dit recent is overgeheveld van Federaal naar Vlaams.

Een tweede veranderingsdoel, wat ik zou willen gerealiseerd zien, is het verbeteren van de sfeer op de werkvloer ten opzichte van de mensen in artikel 60. Het welbevinden op het werk draagt volgens mij ook bij naar enerzijds je goed voelen in je vel maar anderzijds ook het goed presteren op het werk zelf. Voor mensen in sociale tewerkstelling denk ik dat de motivatie om op zoek te gaan naar een job na artikel 60 groter zal zijn als men een positieve ervaring heeft mogen ervaren.

Ook na begeleiding moet volgens mij beter. In het focusgesprek gaf elke deelnemer aan dat men in het spreekwoordelijke zwarte gat valt na artikel 60. Ook hier zouden we door in te zetten op betere, intensievere begeleiding, de doorstroom naar de reguliere markt kunnen bevorderen.

Ik ben dit eerst en vooral juridisch gaan bekijken, wetgeving versus toepassingen die men hanteert in het OCMW te Aalst. Daaruit bleek onder andere dat een flexibel werktraject, bijvoorbeeld deeltijds werken, wettelijk wel kan. Iets wat mogelijk zou moeten zijn voor iedereen in deze hectische maatschappij, zeker voor kwetsbare mensen die geen (groot) sociaal opvangnet hebben. Ook het loon voor de artikels 60 bepaalt men zelf als OCMW. Naar privé werkgevers toe factureert men 740 euro, openbare instanties die mensen tewerk stelt in artikel 60 betalen niets. Ook het feit dat men enkel leefloon gerechtigden in artikel 60 toelaat, is specifiek voor Aalst en zou dus ook anders kunnen. Er is dus een duidelijk verschil tussen wat er wetmatig mag en wat er in Aalst wordt toegepast. De reden hiervoor ligt meestal bij de subsidiëring die men hiervoor krijgt.

In een tweede invalshoek heb ik de psychosociale bril opgezet. Daar bleek, door de analyse van verschillende theorieën met betrekking tot het welbevinden en het hebben van een job, dat er wel effectief gevolgen kunnen zijn door het al dan niet hebben van een job. Zeker naar kwetsbare mensen toe moeten we hiermee rekening houden, zij hebben misschien bepaalde werkattitudes niet meegekregen van thuis. Doordat ze niet aan het werk zijn, worden ze uitgesloten uit de maatschappij. Men verliest zijn status en heeft niet het gevoel ergens bij te horen, ergens deel vanuit te maken. Aan het werk zijn zal hen dus empoweren, zal hun psychosociaal welzijn erop verbeteren.

Een laatste invalshoek is de hulpverlening. Doordat onze maatschappij volop in transitie is, dient de hulpverlening herbekeken te worden. Sleutelwoord bij hulpverlening is empoweren. Niet enkel doen wat wetmatig moet maar mensen helpen hun doelen te laten stellen en deze te verwezenlijken. De houding van de hulpverlener moet op voet van gelijkwaardigheid zijn en met een onvoorwaardelijke positieve houding ten opzichte van de cliënt met als doel zijn eigenwaarde te versterken.

Ik breng aan de hand van mijn onderzoeksopzet en theoretische staving vijf veranderingsstrategieën naar voor. Eerst en vooral moet artikel 60 voor iedereen kunnen en niet enkel voor mensen met een leefloon. Zo sluiten we mensen uit die ook zouden geholpen zijn door op deze manier aan het werk te kunnen. Ik denk bijvoorbeeld van een vrouw op leeftijd die van haar man is gescheiden en jaren voor de kinderen heeft gezorgd. Iemand van een iets oudere leeftijd, met een ‘black hole’ in haar CV van enkele jaren, zal niet makkelijk werk vinden.

Een tweede veranderingsstrategie is de mogelijkheid naar een flexibeler traject. Zeker nu we langer zullen moeten werken, is dit geen overbodige luxe. Zoals we ook in Finland zien, werkt zo’n systeem. Meer en meer mensen nemen ook hier ouderschapsverlof, tijdskrediet of loopbaanonderbreking om voor hun gezin of voor zichzelf te kunnen zorgen. Ook en zelfs vooral kwetsbare mensen die weinig of geen ervaring hebben en vaak niet beschikken over een sociaal opvangnet, zouden dit dus zeker moeten kunnen doen. Meer mensen zullen slagen in hun te presteren dagen in de opgegeven referteperiode en mensen gaan ook meer gemotiveerd zijn aan het werk te blijven in deze drukke geluksmaatschpapij.

Een derde strategie is de begeleiding van de mensen op de werkvloer die met mensen in artikel 60 moeten werken. Het stigmatiseren van deze groep tegen gaan door preventief de mensen op de werkvloer zelf grondig te informeren en hen te duiden wat de intentie is. Zo kunnen we taboes en vooroordelen wegwerken en eventuele pesterijen voorkomen. Een ‘workbuddy’, een gezinswetenschapper die niet alleen de mensen in sociale tewerkstelling maar ook de collega’s hierin begeleidt.

Een vierde strategie is het herbekijken van de kosten die men factureert aan privé firma’s. Zij krijgen een factuur van 740 euro per maand voor een werknemer, openbare instanties en vzw’s niet. Men hanteert dit omdat dit de kost is die het OCMW zelf zou moeten bijleggen, die men dus niet krijgt via subsidieringen. Op macroniveau zouden we dus moeten inzetten in het herbekijken van deze subsidieringen om deze gelijk te stellen. Maar ook OCMW Aalst zou zelf de beslissing kunnen nemen dit niet als grondvoorwaarde te hanteren. Zo creëren we meer tewerkstellingsplaatsen en vergroten we ook de doorstroom.

Een laatste voorstel naar verandering is de betere (na)begeleiding. Mensen in de laatste weken goed toeleiden naar het einde van hun tewerkstelling en al klaarstomen naar solliciteren op de reguliere arbeidsmarkt. Ook een betere samenwerking met onder andere VDAB is opportuun zijn. Ook hier is een rol weggelegd die perfect zou zijn voor een gezinswetenschapper.

Referentielijst:

Adriaens, C. L. (2013). Praktisch handboek voor OCMW-recht. 612 Loopbaan met zorg. (2015). Betekenis van werk. Betekenis van werk.

Tine Van Regenmortel, K. H. (2013. Het concept ‘empowerende academische werkplaats’. Een innovatieve vorm van samenwerken aan werkzame kennis. Tijdschrift voor Welzijnswerk, 36-48 Van Regenmortel, S. (2015, april). Sociaal werk moet anders in de nieuwe samenleving. Entry-media

Vlieger, S. D. (2008, Juni). Schuld en schaamte: een vergelijkende studie tussen werkenden en werklozen. Gent: Universiteit Gent.

Vries, S. D. (2010). Basismethodiek psychosociale hulpverlening. In S. D. Vries, Basismethodiek psychosociale hulpverlening (p. 425). Hoten, Nederland: Bohn Stafleu van Loghum.

Praktijk(ge)test? “Het lijkt altijd onmogelijk tot het gerealiseerd is”, zei Nelson Mandela. Afschaffing van kinderarbeid en invoering van het leerplicht waren voor velen ondenkbaar, toch gebeurde het. Vrouwenstemrecht en vrouwelijke volksvertegenwoordigers, het was voor sommigen in een andere tijd onmogelijk. Hoe dan ook zijn deze maatregelen genomen. Het leken utopische verlangens, maar ze zijn allemaal werkelijkheid geworden.

Ongelijke educatie in KaapstadMeer dan twintig jaar na het afschaffen van apartheid wordt Zuid-Afrika gezien als het meest ongelijke land ter wereld. Een land waar geen verschil bestaat tussen mensen op basis van ras of afkomst, is voor vele Zuid-Afrikanen nog steeds een droom. Die ongelijkheid weerspiegelt zich ook in het onderwijs waar jonge mensen geen toegang hebben tot basisvoorzieningen en het verschil met rijkere scholen immens is.

Mogelijkheden zoeken waar er geen meer lijken te zijnDe scriptie van Liese Berkvens vertaalt een theorie die menselijk welzijn centraal zet, in een all-in-one pakket, om het psychiatrische veld te helpen de huidige uitdagingen aan te gaan. De nood voor deze hervorming is hoog nu de zorg voor mensen met een psychiatrische kwetsbaarheid meer en meer in handen van de samenleving wordt gelegd. Het werk reikt een breder perspectief op zorg aan.

Wie verdient er steun van onze welvaartsstaat?Sinds de economische crisis van 2008 en de meer actuele vluchtelingenstroom, is het besef dat er steeds minder te verdelen valt over een almaar groeiende bevolking sterk doorgedrongen in het politieke discours en in de gedachtenwereld van de doorsnee burger. De vraag aan wie de schaarse publieke middelen het best toebedeeld worden, wint andermaal aan belang. U hebt er ongetwijfeld een mening over, en u hebt er allicht al menigmaal over gedebatteerd met vrienden en familie.

TUSSEN KORAN EN KALASJNIKOVMijn buurjongen, Mo. Aardige knul, zegt altijd vrolijk gedag. Zo af en toe loopt hij wel eens door de straat. Al lijkt hij de laatste tijd wel wat minder buiten te komen. Eerst was hij ook nog regelmatig op de voetbalclub te vinden, nu vrijwel nooit meer. En waarom loopt ie eigenlijk opeens in zo’n jurk, zo’n djellaba-ding? Ach ja, ieder z’n hobby. Die baard vind ik hem overigens niet staan, maar dat zal er tegenwoordig wel bij horen.

Onthaalouders in crisis: het einde van een lange traditie of het begin van een nieuw verhaal?Eén van de oudste beroepen in de geschiedenis, de onthaalouder, is met uitsterven bedreigd. Anno 2015 lijken ze wel de Assepoesters van de kinderopvang: onthaalouders hebben een gebrekkig statuut, en kampen met een hoge werkdruk. De duurzaamheid van het beroep is quasi onbestaand en de uitval is groot.  Ook het nieuwe decreet kinderopvang van baby’s en peuters in Vlaanderen, lijkt deze teneur niet te kunnen keren. Wie wil vandaag nog onder zulke omstandigheden werken?

“De student gaat aan de slag met een nieuw communicatiemiddel, maar beseft ook dat een korte periode niet voldoende is om structurele veranderingen aan te brengen binnen een team” (H. Bleyenbergh, 21 juni 2015).De maatschappelijk werker als regisseur is een vernieuwende en praktijkgerichte bachelorproef. Dit werk heeft tot doel om de disciplines sociaal werk en management met elkaar te verbinden. Het lijkt alsof beiden een totaal verschillend referentiekader hebben, maar toch is er een gemeenschappelijk raakvlak: bij beiden draait het om mensen ontwikkelen.

In het kader van mijn opleiding sociaal-cultureel werk liep ik twee maal stage bij de organisatie Netwerk Bewust Verbruiken. Een organisatie die duurzame consumptie bevordert. Dit doet men aan de hand van verschillende projecten en vormingen die zich focussen op twee themas, nl. consuminderen (delen, ruilen, repareren…) en consumanderen (fair trade, lokaal, biologische,…). Daarnaast vormen ze een netwerkfunctie voor verschillende consumenten- milieu en ontwikkelingsorganisaties. Zowel lidorganisaties, de collega’s als ikzelf ondervonden dat NBV voornamelijk de blanke middenklasse bereikt.

Samen-werkingsvaardigheden beoordelen, goed idee?Samenwerken in de gezondheidszorg is belangrijk. De zorg voor patiënten is afhankelijk van alle zorgverleners samen. In de opleiding van gezondheidswerkers neemt samenwerken dan ook een belangrijke plaats in.Aan de UA loopt al meer dan 10 jaar de IPSIG-module. In deze module gaan laatstejaarsstudenten uit verschillende opleidingen gezondheidszorg aan de slag rond samenwerkingsvaardigheden. Gedurende een week werken meer dan 700 studenten in kleine teams aan de ontwikkeling van … samenwerkingsvaardigheden.

De capability-benadering als evaluatief instrument voor sociale interventies: veldwerkonderzoek in India De capability-benadering is een denkkader om naar individueel welzijn, de ontwikkeling van een land of ongelijkheidsvraagstukken te kijken. Het belangrijkste kenmerk van deze benadering is dat het menselijke waardigheid centraal plaatst en afrekent met een overwegend economisch perspectief waar in tijden van crisis snel naar gegrepen wordt (Den Braber, 2013; Nussbaum, 2003).

Het Red Light District: door de ogen van een sociaal werker“Hallo, ik ben Anna en ik ben afkomstig van Hongarije. Ik was 19 toen ik via een kennis een job in de horeca aangeboden kreeg in België. Aangezien er in Hongarije veel armoede is en ik voor mijn zieke moeder en mijn kind moest kunnen zorgen nam ik de job aan. Eenmaal aangekomen in België bleek niets van het beloofde waar. Ik werd als prostituee tewerkgesteld in het schipperskwartier, het Red Light District van Antwerpen.

De strijd tegen sociale ongelijkheid op de Vlaamse arbeidsmarkt:De visie van de Vlaamse Sociale Economie op werkloosheidDe huidige dominante politieke en ideologische stromingen leggen steeds meer de nadruk op de individuele verantwoordelijkheid van de werkzoekende bij hun zoektocht naar een plaats op de arbeidsmarkt. Veel tooghangers eindigen hun discussie met de uitspraak: “Wie wil werken, vindt werk”. Is dit wel correct? Waar moet met andere woorden de oorzaak van werkloosheid worden gezocht? Bij het individu? Of bij de organisatie van de maatschappij?

Hiv en Disclosure: welke rol vervult de hulpverlener?“Dat is een thema dat heel fel leeft en waar veel mensen vragen rond hebben (…) En veel staat of valt eigenlijk met disclosure. Dat komt altijd wel ergens terug: naar werkgever, partner, … . Dus ik hoop daar nog veel in te kunnen leren.” – Respondent 9Omdat het aantal nieuwe hiv-diagnoses aanhoudt en mensen met de ziekte steeds langer leven, worden meer en meer seropositieven geconfronteerd met de moeilijke beslissing hun hiv-status al dan niet bekend te maken aan hun omgeving.

Hiv en Disclosure: welke rol vervult de hulpverlener?“Dat is een thema dat heel fel leeft en waar veel mensen vragen rond hebben (…) En veel staat of valt eigenlijk met disclosure. Dat komt altijd wel ergens terug: naar werkgever, naar partner, … . Dus ik hoop daar nog veel in te kunnen leren.” – Respondent 9Omdat het aantal nieuwe hiv-diagnoses aanhoudt en mensen met de ziekte steeds langer leven, worden meer en meer seropositieven geconfronteerd met de moeilijke beslissing hun hiv-status al dan niet bekend te maken aan hun omgeving.

To be deaf or to be Deaf, that’s the questionDoof zijn is bij de meeste mensen gekend als het medisch fenomeen waarbij iemand niet kan horen. Over doof zijn bestaan echter verschillende visies. Waar de ene persoon dit ziet als een handicap, ziet de ander dit juist als een grote rijkdom en een eigen cultuur. Grosso modo kan men drie visies onderscheiden.De eerste visie is de doofheidsvisie. Bij deze medische visie is doof zijn een handicap en tracht men deze handicap weg te werken. De sociale visie is de tweede beschreven visie.

Een vergeten generatie?    Maghrebijnse senioren in Gent aan het woordIn de 60er jaren kwamen de eerste Maghrebijnse migranten naar Gent. De eerste generatie is ondertussen senior geworden. Het is een stille generatie die weinig opvalt. Toch hebben ook zij zorg en aangepaste vrijetijdsbesteding nodig. De Vlaamse organisaties voor senioren zijn echter niet of onvoldoende voorbereid op hun komst.Als student ‘ Sociaal Werk’  heb ik mijn bachelorproef gemaakt over Maghrebijnse senioren en hun vrije tijd. Vrije tijd is maar een deel van iemands leven.

 Hebben Turkse seniorenvrouwen andere noden en behoeften dan bijvoorbeeld Suzanne, Mia of Gertrude?Senioren en hun sociaal isolement vormen een steeds groter deel van onze maatschappij, een belangrijke uitdaging voor dienstverleners en overheden. Wie, wat, waarom en hoe zit dat met Turkse seniorenvrouwen uit Genk? Idem dito? En vooral, hoe pakken we dat aan, hoe halen we hen uit hun isolement? Studente Bachelor in het Sociaal Werk, Selma Yaylagul, onderzocht één en ander in het kader van haar bachelorproef en de conclusie?

Een van de eerste methodes/begrippen die ik heb geleerd op school tijdens mijn opleiding tot maatschappelijk assistent is empowerment. Een mooi streven en prachtige methodiek om mensen te versterken en aan te spreken op eigen kracht. Echter naarmate de opleiding vorderde en er een einde in zicht kwam ben ik erg sceptisch geworden en gaan  twijfelen aan de mogelijkheid van het uitwerken van deze methodiek.Er is in deze tijden van crisis met zijn besparingen geen tijd meer om te luisteren naar wat mensen willen, in dialoog te gaan en mensen aan te spreken op hun eigen krachten.

  Wat als je kind “mama” zegt tegen iemand anders? Ouders worden ouders op het moment dat hun kind geboren wordt. Ze blijven altijd de ouders van hun kind. Ook al kunnen of willen ze door omstandigheden die verantwoordelijkheid niet dragen. Als het niet lukt om die verantwoordelijkheid op te nemen, worden die soms doorgegeven aan een pleeggezin. Toch mogen we niet vergeten dat de ouders er zijn en zou het goed zijn als we ze kunnen blijven ondersteunen.

 Authenticiteit,  een antwoord op burnout?She burnt with love, as straw with fire flameth.She burnt out love, as soon as straw out burnethThe passionate Pilgrim, William Sheakspeare (1599)Wie denkt dat burnout de aandoening is van deze tijd… en misschien is ze dat ook wel...vergeet Shakespeare. Reeds 400 jaar eerder gebruikte hij deze term. Weliswaar niet werkgerelateerd maar wel gerelateerd aan de liefde. Een liefde die dooft als een strootje dat opbrandt.Maar wat is burnout? Hoe weet je, dat je jezelf aan het opbranden bent? Of hoe weet je, dat je je medewerkers aan het opbranden bent?

 ‘Tijdens moeilijke momenten is het even stil…’ Borstkanker door de ogen van de partner.De sociale omgeving en de hulpverleners beschouwen de partner van een vrouw met borstkanker vaak als een zorgverlener in plaats van als een zorgvrager. Daardoor worden de noden van de partner vaak over het hoofd gezien. In dit onderzoek werden ervaringen van partners in beeld gebracht aan de hand van een kwalitatieve onderzoeksmethode waarbij interviews afgenomen en geanalyseerd werden. Op basis van deze interviews werd inzicht verkregen in het proces dat partners van borstkankerpatiënten meemaken.

Van wantrouwen tot sociale duurzaamheid: mijnbouw vs gemeenschapstoerisme in Peru.In een wereld waar we steeds meer willen en de kloof tussen zij die krijgen wat ze willen en zij die daar de dupe van zijn steeds groter wordt, staat de zoektocht naar grondstoffen garant voor conflict.De ontginning van grondstoffen (zoals aardolie, koper, goud en zilver) gebeurt veelal in het Zuiden, de consumptie voornamelijk in het Noorden.

- Ouderschap onder druk-Goede ouders gezochtIn haar meesterproef ‘Vrijheid als afhankelijkheid’. Een genealogische studie van opvoedingsadvies in De Bond sinds 1960 gaat Emme Vandeginste na op welke manier ouders in opvoedingsliteratuur, door deskundigen aangesproken worden op hun opvoedingsgedrag. Ze gebruikt daarbij de gezinskrant De Bond (vroeger De Bond van Grote en Jonge Gezinnen) als onderzoeksmateriaal, die ze analyseert over een periode van vijftig jaar.

Tegenwoordig wordt er hevig gedebatteerd onder politici en academici over de aanpak van criminaliteit, maar evengoed worden deze discussies gevoerd bij de bakker of de slager. Kortom, criminaliteit is een hot issue. Het draait allemaal om de vraag of we moeten straffen of socialiseren.

 
Kwaliteit in dienstverlening: meten is zweten. Er is een toenemende aandacht voor de kwaliteit van dienstverlening in publieke diensten. De beleidsmatige invulling ervan lijkt vooral geïnspireerd door New Public Management. Elementen van kwaliteit zijn dan: efficiëntie, effectiviteit, en zuinigheid. En die kwaliteit moet gemeten worden. De uit de bedrijfswereld geadopteerde meetmethoden vertonen binnen de sociale sector diverse tekortkomingen.

Op(k)rotten!
 
 
Zo luidt de niet mis te verstane titel van de scriptie van KDG-Hogeschool studente Leentje Vriesacker. Hiermee wil ze de aanpak van huisjesmelkers in de stad Antwerpen aan het licht brengen. Gedurende een stageperiode van vier maanden bij de woondienst van de stad Antwerpen is zij intensief bezig geweest met het kritisch bekijken van de aanpak van huisjesmelkers binnen de stad Antwerpen.
 
 
Iedereen heeft recht op wonen!
Wonen is een grondrecht en een niet te onderschatten levensdomein dat aan de basis ligt van een menswaardig leven.

Voor vele mensen zal de link tussen de opvang van nabestaanden en de politie niet onmiddellijk duidelijk zijn. Als je aan mensen vraagt welke associaties het woord politie bij hen oproept, krijg je vaak antwoorden in de trend van : ‘de politie regelt het verkeer’, ‘de politie lost misdaden op’, ‘de politie geeft boetes’, … Slechts een beperkt aantal mensen is er zich echter van bewust dat één van de taken van de politie ook het opvangen van nabestaanden is.