Green-Home

Het doel van de Green-Home is het creëren van een totale en onafhankelijke maatschappij, dat inspeelt op de maatschappelijke noden. Met mijn architectuurontwerp wil ik de focus leggen op een intergenerationeel en zelfvoorzienend project dat enerzijds instaat voor de ontmoeting en samenwerking tussen jongeren en ouderen en anderzijds streeft naar het onafhankelijk functioneren ten opzichte van de voorzieningen van de stad (voeding, energie, water). Hoe kunnen we een duurzame relatie tussen mens en hun leefomgeving én ook tussen de verschillende generaties verzekeren?

Tijdens de analyse van de site werden een aantal boeiende aspecten ontdekt. De aanwezigheid van de Leie, grenzend aan de site, kan voor verschillende functies worden ingezet. Zo krijgt de Leie vanuit de stedenbouwkundige ingreep een recreatieve waarde en wordt ze ook ingezet als nieuwe transport-ader. De beslissing om de Kortrijksepoortstraat autovrij te maken en alle parkings uit het centrum te halen en een nieuwe plaats te geven op verschillende parkeerstructuren aan de ring speelde ook een belangrijke factor in dit idee. Zo wil ik optimaal inzetten op het openbaar transport, waarbij de toevoeging van de watertaxi een belangrijke meerwaarde zal vormen. Verder zal deze ingreep ook een positieve invloed hebben op de verdere ontwikkeling van de Kortrijksepoortstraat.

Naast de fysieke context zal ook de humane context een belangrijke rol spelen in het ontwerp. Zo bleek dat in de omgeving veel jonge mensen wonen, deze humane context en de bijkomende sociaal-maatschappelijke noden vormen voor mij een zeer belangrijke en bepalende factor in het ontwerpproces. Zo kom ik tot een eerste pijler in het ontwerp van de multifunctionele cluster; het creëren van een totale maatschappij. Het idee van de intergenerationele cluster waarbij verschillende leefgroepen in één ontwerp worden samengebracht zar bijdragen aan het ontstaan van een totale maatschappij, waarbij iedereen hun steentje kan bijdragen aan het functioneren van het project. In het ontwerp wordt woon- en werkgelegenheid voorzien voor vijf verschillende leefgroepen. Zowel ouderen, studenten, alleenstaande ouders met hun kind(eren), probleemjongeren en vluchtelingen kunnen hun verblijf vinden in dit project. Het idee is dat het ontwerp de ontmoeting en connectie tussen deze leefgroepen bevordert waarbij samen wonen, werken, leren en samen eten de basis vormen. Het project kan ook als schakel worden gezien, waarbij het in eerste instantie een schakel zal vormen tussen verschillende generaties. Daarnaast zal het project ook een schakel vormen tussen verschillende aspecten in de omgeving; een schakel tussen de twee zijden van de site, een schakel tussen de verschillende culturele voorzieningen in de buurt door de aanwezigheid van een buurttheater, een schakel in het netwerk van openbaar transport,… Het project als schakel en connectie tussen zowel fysieke als humane aspecten is het kernidee.

Een tweede belangrijke pijler in het ontwerp is het inspelen op sociaal-maatschappelijke noden. Hierbij kan het project inspelen op huidige maatschappelijke problemen zoals vergrijzing, vereenzaming en het stijgend aantal vluchtelingen. In het project zal een maximum aantal bewoners worden vastgelegd, maar het doel is om de private woonunits zodanig te ontwerpen dat ze voor alle leefgroepen geschikt zijn. In het project zijn zowel woonunits aanwezig voor één persoon, alsook voor twee en drie personen. Door deze woonunits te gaan ontwerpen met het oog op flexibiliteit, veranderlijkheid en een optimale inzetbaarheid voor iedereen, kan dit project in de toekomst ook inspelen op de veranderlijke sociaal-maatschappelijke noden.

Een derde en laatste pijler die meest bepalend is voor het ontwerp is het idee van de onafhankelijke maatschappij. Hierbij is het idee dat het project zoveel mogelijk zelfvoorzienend functioneert; zo zal het zowel voor voeding, energie en water volledig onafhankelijk functioneren van de voorzieningen van de stad. De eerste insteek hiervoor is voortgevloeid uit het idee om te werken rond het collectieve aspect van samen eten, samen eten bereiden... waarom dan ook niet samen het eten produceren? Het idee van de serre waarbij groenten en fruit voor de inwoners van het project worden gekweekt, vormde hiervoor de basis. Een ander aspect is het opwekken van duurzame energie die het volledige project kan voorzien. Hiervoor leek zonne-energie ideaal en ook de aanwezigheid van de Leie is een mogelijke bron van energie. Daarnaast leek ook de serre een bron van energie of warmte. Zo kwam ik bij onderzoek terecht bij de ‘Kaswoning’ van architect Bengt Warne. Hierbij wordt de effectieve woning in een serre geplaatst. Deze specifieke architectuur brengt verschillende positieve aspecten met zich mee; het ontstaan van een thermische buffer, de mogelijkheid om duurzame materialen te gebruiken, de aanwezigheid van een extra binnenruimte met overvloedig lichtinval en een natuurlijk geregelde temperatuur,… Dit aspect van de kaswoning vormt hierbij ook de basis van het architectuurontwerp.

Het ontwerp bestaat uit een serre die de verschillende publieke en private functies zal overkoepelen. Het buurthuis wordt beschouwd als de werkelijke kern en hart van het project. Dit buurthuis zal letterlijk de connectie maken tussen de zijde van de Leie en de straatzijde. Het zal de directe verbinding maken tussen de verschillende publieke functies in het project en het zal ook zorgen voor  de geleidelijke overgang tussen de publieke en private verdiepingen waarbij het buurthuis zelf van een publieke naar een meer private functie zal overvloeien. Eén bepaalde zone in het project vormt een aanvullende publieke ruimte bij het buurthuis. In deze zone wordt de directe connectie gemaakt tussen het niveau van het water en het niveau van de straat waardoor het idee van het project als schakel in de omgeving compleet wordt.

Het idee is dat ik met mijn ontwerp van deze multifunctionele cluster inspeel op verschillende relevante aspecten die zich in Gent, Vlaanderen of de wereld manifesteren. De zoektocht naar een nieuwe manier van wonen waarbij niet alleen de woonkwaliteit een rol speelt, maar waar ook op zoek wordt gegaan naar manieren om het gebouw zelfvoorzienend en autark te laten functioneren is een gegeven dat zijn opmars maakt en in de toekomst misschien wel de norm wordt. Het doel is een maatschappelijk relevant architectuurontwerp te creëren, dat door zijn multifunctioneel en architecturaal karakter kan bijdragen aan en inspelen op de nabije omgeving en context.