Negen maanden vlekkenloos

Het is niet voor iedereen weggelegd zwanger te worden, maar bij de meerderheid van de vrouwelijke populatie lukt dit succesvol. Eens zwangerschap is bevestigd, is het van groot belang de periode van ongeveer negen maanden vlekkeloos te overbruggen met de beste overlevingskansen voor moeder en kind.

Wat is de hersen-placenta ratio?

In deze studie, uitgevoerd aan de universiteit van Gent, is er nagegaan of een toestand van zuurstoftekort bij het ongeboren kind kan voorspeld worden tijdens de arbeid en bevalling bij vrouwen met normale eenlingzwangerschappen. Men trachtte dit te voorspellen aan de hand van de 'hersen-placenta ratio'. Dit is een ratio van enerzijds drukken van de bloedstroom in de hersenen van het ongeboren kind en anderzijds drukken van de bloedstroom doorheen een navelstrengbloedvat.

Wanneer er zuurstoftekort bij de foetus optreedt, treedt er een natuurlijk mechanisme in gang die ervoor zorgt dat er meer bloed naar de hersenen van de foetus wordt gebracht. Hierdoor wijzigen de drukken in de hersenbloedvaten en zal de hersen-placenta ratio dus ook wijzigen. Vorige studies hebben reeds aangetoond dat deze hersen-placenta ratio kan gebruikt worden om zuurstoftekort op te sporen in gecompliceerde, niet normale zwangerschappen.

Gevolgen van zuurstoftekort

De meeste moeders willen natuurlijk steeds het beste voor hun kind en willen weten of hun kind al dan niet een zuurstoftekort heeft. Dit zuurstoftekort kan namelijk een effect hebben op de verdere ontwikkeling van hun kind. Zo kan zuurstoftekort zorgen voor vroeggeboorte, wat op zijn beurt kan zorgen voor hersenverlamming en slechte neurologische ontwikkeling op lange termijn.

Studieverloop

In deze studie werden 315 vrouwen met ongecompliceerde éénlingzwangerschappen opgenomen. Zij moesten telkens op 36, 38, 40 weken zwangerschap op controle komen waar door middel van dopplerechografie de hersen-placenta ratio werd bepaald. Afhankelijk van deze waarden werden zij onderverdeeld in drie groepen: waarden van de hersen-placentaratio kleiner dan 10%, tussen 10% en 90% en boven 90%.  

Deze studie ging vervolgens na of een van deze drie groepen een verhoogd risico had op een van de volgende elementen:

• keizersnede om wille van zuurstoftekort bij het ongeboren kind
  
   
• een zuurtegraad kleiner dan 7.20 van het bloed uit het navelstrengbloedvat
  
   
• opname van de pasgeborene op de intensieve zorgen 
  
   
• een slechte Apgarscore (gescoord één minuut en vijf minuten na de geboorte en geeft inzicht in de conditie van de baby op vijf vitale criteria, zie tabel onder)
  
   
• meconium (eerste uitwerpselen) in het vruchtwater.

Geen geschikte voorspeller

Uit analyse van de gegevens kon geconcludeerd worden dat er geen verschil is tussen de drie verschillende groepen wat betreft bovenvermelde risico's en dit zowel op 36 weken, 38 weken als 40 weken zwangerschap. Er kan besloten worden dat regelmatige hersen-placenta ratio-screening tijdens de zwangerschapsfollow-up vanaf 36 weken uitgevoerd bij vrouwen met een ongecompliceerde éénlingzwangerschap voorlopig niet geschikt is als voorspeller van foetaal zuurstoftekort tijdens arbeid en bevalling, wat eerder wel als bruikbaar werd aangetoond voor niet-normale zwangerschappen.

Toch moet men de resultaten van deze studie met een korreltje zout nemen. Er zijn namelijk al eerdere studies geweest die het nut van de hersen-placenta ratio wél hebben aangetoond, deze studies voldeden dan natuurlijk wel aan andere condities (bv. hoe vaak de vrouwen worden gescreend, hoe lang ze worden opgevolgd, hoeveel vrouwen er deelnemen aan de studies, de criteria waaraan de vrouwen moeten voldoen,...).

Indien de hersen-placenta ratio dus zou gebruikt worden om zuurstoftekort bij het ongeboren kind op te sporen, is er nog verder onderzoek nodig.