Scriptiebank is een vrij toegankelijke online databank. Deze bevat alle artikels en full text scripties van deelnemende bachelors en masters aan de Vlaamse Scriptieprijs.

Kleuters als expert: ‘Mantle of the Expert’ in het kleuteronderwijs

Priscilla Bellecoste
Onderzoek naar het implementeren van Mantle of the Expert in het kleuterwijs.
Kan een dramamethode meer leerwinst geven aan kleuters.
Hoe kunnen we een methode vereenvoudigen maar toch de essentie niet verliezen.

Fysieke structuurmodellen in het basisonderwijs: ontwerp van een experimentele leeromgeving ter bevordering van het structureel denken bij kinderen

Keano De Baets
In deze masterproef wordt onderzocht hoe het structureel inzicht bij kinderen wordt ontwikkeld en welke leeromgeving het meest effectief is om leerlingen hun vaardigheden en begrip van structurele concepten te verbeteren. Daarnaast worden verschillende soorten structuurmodellen en workshops geanalyseerd en wordt een eigen structuurworkshop voor het basisonderwijs ontwikkeld en getest.

Het stimuleren van patroonvaardigheden aan de hand van prentenboeken en activiteiten

Alicia Boone Joke Van Bael
Het stimuleren van patroonvaardigheden bij kleuters is belangrijk, omdat dit een basis vormt voor hun wiskundige ontwikkeling. Recent onderzoek stelt voor om verder te onderzoeken of een combinatie van patroonactiviteiten en -prentenboeken de patroonvaardigheden van jonge kinderen beter stimuleert, dan wanneer enkel patroonprentenboeken worden voorgelezen. Deze masterproef heeft als doel om na te gaan of het dialogisch lezen van patroonprentenboeken in combinatie met patroonactiviteiten een effectieve manier is om de patroonvaardigheden van kleuters te stimuleren en in het bijzonder de uitdagendere patroonvaardigheden.

Met friluftsliv zit het welbevinden van jonge kinderen in de lift!

Anaïs Van Hoyweghen
Welbevinden is een gekend begrip in het Vlaamse kleuteronderwijs. In het Noorse kleuteronderwijs is outdoor education dan weer een gekend begrip. Wat is het resultaat als we beide begrippen combineren?
Deze bachelorproef gaat over hoe we de Noorse outdoor education in ons Vlaamse onderwijs kunnen inzetten om ervoor te zorgen dat kleuters een hoger welbevinden hebben.

Etnisch-raciale diversiteit in prentenboeken

Christina Van Goethem Anouck Smeets Nancy Marivoet Rovena Hoxha
Onze basisscholen weerspiegelen tegenwoordig de steeds groter wordende diversiteit van cultuur, taal en vaardigheden in onze samenleving. De diversiteit van deze leerlingen zien we echter niet altijd terug in de educatieve benaderingen of materialen (Galda, Sipe, Liang & Cullinan, 2013). Voor ons onderzoek is het belangrijk om kort stil te staan bij multiculturele literatuur omtrent etnische achtergrond (kleur en cultuur). Kinderen hebben kennis nodig van hoe tekst en beeld samen een verhaal vertellen, oftewel van de mogelijke structuren van

Ouderbetrokkenheid in de kleuterklas in de context van co-ouderschap: ouders aan het woord

Lisa Lobbens
Het onderzoek gaat dieper in op de perspectieven van ouders op ouderbetrokkenheid in de kleuterklas in een context van co-ouderschap. Bij de conceptualisering van ouderbetrokkenheid wordt er veel verantwoordelijkheid bij ouders gelegd, maar hun perspectief wordt amper beluisterd. Aan de hand van diepte-interviews krijgt hun stem gehoor.

Hoe verloopt de taalontwikkeling van het Nederlands van anderstalige kleuters waarvan de ouders die taal niet machtig zijn in West-Vlaamse scholen?

Latifa Gueddas
We leven in een superdiverse samenleving en dat betekent dat het aantal anderstalige kinderen in
Vlaanderen elk jaar stijgt. Voor scholen blijft
die meertaligheid een uitdaging. De onderzoeksvraag luidt als volgt: “Hoe verloopt de taalontwikkeling van het Nederlands van anderstalige kleuters waarvan de ouders die taal niet machtig zijn in West-Vlaamse scholen?

Emotionele situaties bijleeringen in immersie

Amber Van Den Broucke
Mijn scriptie gaat over leerlingen in immersieonderwijs en emoties. Uit mijn onderzoek is gebleken dat taal en emoties niet te scheiden zijn en dat emoties in een tweede taal veel moeilijker uit te drukken zijn. Vanwege de problemen op mijn stageplaats heb ik een methodiek ontwikkeld om de leerlingen beter te ondersteunen bij het communiceren van emoties in hun tweede taal.

Genderbewust(er) lesgeven in de kleuterklas

Héleen Janssen
Mijn scriptie gaat over genderstereotypen in de kleuterklas. Ik ga hierbij in op hoe deze ontstaan en welke effecten het kan hebben op jonge kinderen. Verder heb ik ook nog verschillende dingen ontworpen om deze stereotypen te ontkrachten.

De impact van de COVID-19 schoolsluiting op de vroege leesontwikkeling

Elisa Put Paulien Eymael
Onderzoek naar de impact op lange termijn van de COVID-19 schoolsluiting op de leesontwikkeling van leerlingen uit het tweede leerjaar. Het lezen en fonemisch bewustzijn van de leerlingen werden vergeleken met de normgroep van de gestandaardiseerde testen en een controlegroep van het jaar 2013-2014. Daarnaast wordt de invloed van (een ondersteunende) omgeving op het leesniveau onderzocht.

Kleuters met weinig sociale wederkerigheid: van inzicht naar uitzicht (praktijkonderzoek in het ondersteuningsnetwerk Oost-Brabant)

Eleonora Tilkin-Franssens
Steeds meer kleuters worden bij het ondersteuningsnetwerk aangemeld met een (gemotiveerd) verslag type 9 of doorverwezen naar het buitengewoon onderwijs. Het ondersteuningsnetwerk waar ik voor werk, is een inclusiemotor die tracht zoveel mogelijk kinderen binnen het gewoon onderwijs tot leren te laten komen binnen het draagvlak van de school.
In dit onderzoek wordt onderzocht hoe ondersteuners leerkrachten beter kunnen begeleiden bij het creëren van een klasomgeving waarin kleuters met weinig sociale wederkerigheid wel tot ontwikkeling kunnen komen en waarbij de leerkracht minder gevoelens van onmacht, stress en handelingsverlegenheid ervaart.
Door uit te zoeken hoe de normale ontwikkeling van een kleuter er uitziet op het domein van sociaal-emotionele ontwikkeling, sociaal-communicatieve ontwikkeling, taalontwikkeling en spelontwikkeling probeert dit onderzoek een manier te vinden om leerkrachten en ondersteuners meer inzicht in de ontwikkeling van hun specifieke kleuter te bieden. Vanuit dat inzicht wordt getracht om te komen tot een beter afgestemde omgeving, aanpak en aanbod naar de kleuter toe.
Dit onderzoek tracht hierbij een antwoord te geven op wat ondersteuners en leerkrachten nodig hebben om dit te kunnen verwezenlijken en wat het gevolg is van een korte interventie op de beleving van de band tussen de leerkracht en de kleuter.
Overkoepelende conclusies trekken was niet mogelijk, aangezien de steekproef te klein was. Er kan wel afgeleid worden dat het inzetten van ondersteuners om de ontwikkeling van het jonge kind beter te begrijpen een meerwaarde kan betekenen.
Daarnaast is het aanreiken van een manier om kinderen te observeren en zo hun ontwikkelingsniveau te bepalen in combinatie met het bepalen van hun beleving van en door anderen een manier om te weten te komen waar net op kan ingezet worden om hun ontwikkeling te stimuleren.
Het opstellen van kleine, haalbare activiteiten om aan de band tussen kleuter en leerkracht te werken terwijl er naar een duidelijk doel wordt toegewerkt, kan ondersteuners helpen om gerichter de leerkrachten te ondersteunen zodat de kleuter zijn/haar ontwikkeling ook wordt gestimuleerd buiten ondersteuningstijd.

Hoe kan een kleuteronderwijzer(es) kanker een plaats geven in de klas wanneer hij/zij hiermee te maken krijgt?

Sarah Bovens
Juf Griet staat al 30 jaar in het kleuteronderwijs. Ze kreeg in haar loopbaan meermaals te maken met kanker. Doorgaans betrof het familieleden van kleuters, maar tijdens de schooljaren 2013-2014 en 2014-2015 had ze een kleuter met kanker in de klas. Het verhaal van juf Griet is helaas geen alleenstaand geval.

Met de loep op onderzoek in de groene buitenruimte - Het kinderlabo in actie

Sarah Kestemont
Als kleuterleerkracht openstaan voor de ruimte die een kind nodig heeft om op onderzoek uit te gaan en vragen te stellen in de groene buitenruimte, blijkt soms makkelijker gezegd dan gedaan. Het is overduidelijk een proces waar je ook als professional in moet groeien.
Iedere kleuterleerkracht wil uiteraard die onderzoekende houding stimuleren bij deze leeftijdsgroep, maar meer dan anders betekent het afstappen van het traditionele uitwerken van thema’s en vooral durven openstaan voor het onbekende...

Kinderbuddy's

Elien van Veen Kaat De Saegher
Het uiteindelijke doel van dit praktijkonderzoek bestond erin om de kennis bij kinderen rond het
ouder worden te verruimen en de huidige stereotypering te achterhalen. Om hier een antwoord op
te kunnen geven werd er gebruik gemaakt van de literatuurstudie, enkele opdrachten, het gezelschapsspel
‘Geborgen Zorgen’ en de aanvullende “inleefdag”. De onderzoekers fungeerden als coördinatoren
tijdens een opgedragen samenwerkingssessie of spelsituatie met kinderen en ouderen.

ASS in het kleuteronderwijs: Ondersteuningsnoden binnen de klascontext

Johan D'hooge
Onderzoek naar de noden en draagkracht in de kleuterklas met een kleuter met al dan niet vastgestelde ASS.

Gelukkiger tijdens de middagmaaltijd? Laat kleuters participeren en verminder de wachttijd!

Célien Van Looy
Deze scriptie kadert binnen het thema warme en vlotte transities. Het onderzoek gaat meer specifiek over de micro-transitie van het reftergebeuren, met als focus het verhogen van het welbevinden van de kleuters tijdens het reftergebeuren. Dit door middel van participatie en het verkorten van de wachttijden.

Op weg naar onderzoekend leren!

Laura Dupont
Onderzoekend leren speelt een steeds belangrijkere rol in het hedendaags onderwijs. De basisschool Guido Gezelle te Waregem had daarom de vraag om onderzoekend leren binnen te brengen in hun kleuterschool. Om dit te bereiken werd er een onderzoeksproject opgestart waarbij zowel de kleuterleerkrachten als de kleuters onderzoekend leren zelf konden ontdekken en ervaren. Binnen het project was er de uitdaging om in elke kleuterklas een eigen poppenkast te maken vanuit de ideeën van de kleuters, wat voor verrassende resultaten zorgde...

Het effect van interactief voorlezen op de probleemoplossingsvaardigheden van kleuters

Joris Van Elsen
Problemen oplossen kan je leren. De kleuterleeftijd is het ideale moment om probleemoplossend denken te stimuleren. Dit quasi-experimenteel onderzoek toont aan dat interactief voorlezen uit prentenboeken een leuke en veelbelovende manier is om van kleuters (nog) betere probleemoplossers te maken.

Beeldend communiceren met anderstalige ouders

Emma Naudts
Dit onderzoek heeft als hoofdthema ‘taal in de kleuterklas’ en verdiept zich verder in de schriftelijke communicatie met anderstalige ouders. De ontwerpvraag luidde als volgt: hoe kunnen de leerkrachten ondersteund worden om de schriftelijke communicatie van de school aan te passen zodat de communicatie verstaanbaar en begrijpelijk overgebracht wordt naar alle ouders en zeker de ouders die de Nederlandse taal (nog) niet machtig zijn?
Hieruit ontstonden ook nog enkele deelvragen waar een antwoord werd op geformuleerd aan de hand van een schriftelijke bevraging, interviews, het bestuderen van de literatuur en het observeren en bevragen van een OKAN-leerkracht.
Het ontwerp van deze bachelorproef bestaat uit een pictogrammenlijst voor leerkrachten, een pictogrammenboekje met vertalingen voor de ouders en standaardsjablonen voor de brieven van de leerkrachten. Er zijn vijf verschillende standaardsjablonen waar de leerkrachten enkel nog de nodige informatie in moeten aanpassen met als thema’s: uitstap, meebrengen, informatie, uitnodiging en toneel. De lay-out van deze brieven is steeds hetzelfde om herkenbaarheid door uniformiteit te bekomen. De pictogrammenlijst en het pictogrammenboekje zijn met dezelfde structuur en pictogrammen gemaakt. Het enige verschil tussen de twee is dat de pictogrammenlijst enkel bestemd is voor de leerkrachten en uitsluitend digitaal beschikbaar is en het pictogrammenboekje vertalingen bevat in zeven verschillende thuistalen en voor de ouders op A5-formaat zal afgedrukt worden in zwart wit.
Het ontwerp werd getest door de leerkrachten en de directeur van de school. Beide waren zeer enthousiast over het ontwerp omdat het alle verwachtingen inlost. Ze zullen de standaardsjablonen en pictogrammen volgend schooljaar ook gebruiken in de hoofdschool. Hierdoor zal de school op een eenvoudige en voor de leerkrachten gemakkelijke wijze een duidelijke uniforme schriftelijke communicatie kennen die voor de ouders herkenbaar en begrijpelijk zal zijn.

Hoe krijgt sociaal-emotioneel leren vorm binnen een inclusief leefklimaat op kleuterleeftijd?

Nika Devolder
Hoe krijgt sociaal-emotioneel leren (SEL) vorm binnen een inclusief leefklimaat op kleuterleeftijd? Een conceptualisering van SEL aan de hand van casestudy onderzoek binnen drie Vlaamse kleuterscholen.

Op welke manier kunnen we doorheen het jaar werken aan de SDG’s, met de focus op SDG 10 en 16 ?

Rajmonda Osmanaj Lucinde Opsomer Amber Pecceu
'Op welke manier kunnen we doorheen het jaar werken aan de SDG’s, met de focus op SDG 10 en 16?' Dit is de vraag waarmee drie afstuderende kleuterjuffen aan de slag gingen om kinderen op een speelse en laagdrempelige manier te leren kennis maken met de duurzame ontwikkelingsdoelen.

Onderzoekend leren geen kinderspel? Wel met een differentiatietabel.

Nele Maes
Onderzoekend leren gedifferentieerd aanbieden is geen kinderspel. Deze handige tool in de vorm van een differentiatietabel, gebaseerd op de vier pijlers van onderzoekend leren, biedt ondersteuning aan leerkrachten.

Micro-transitie: het middagmaal. Een combinatie van zorg en leren

Nicky Latomme
Binnen de opleiding 'educatieve bachelor voor kleuteronderwijs' kreeg dit onderzoek het onderwerp transities toebedeeld. De transitie situeert zich op de overgang
van klas naar middag, met als focus het gebeuren in de eetzaal tijdens het middagmaal. De
ontwerpvraag luidde als volgt: ‘Hoe moet het eetmoment tijdens de middagpauze ingevuld worden
zodat er voor de kleuters ingezet wordt op zorg, leren en welbevinden?’

Mindfulness bij jonge kinderen: Hoe gaan ze om met hun emoties?

Tatjana Rens
Jonge kinderen hebben het moeilijk om op een positieve manier om te gaan met hun emoties. Mindfulness kan hen hierbij helpen waarbij er stap voor stap gewerkt wordt. Eerst gaan kinderen zich bewust worden van hun ademhaling en zintuigen om zo over te gaan naar het lichaamsbewustzijn en het omgaan met hun emoties.

Leerkrachten in de STEMming brengen voor onderzoekend leren

Emma Van Belle
Binnen mijn bachelorproef 'leerkrachten in de STEMming brengen voor onderzoekend leren' ben ik samen met het kleuterteam van Vrije Basisschool het Klimrek (Van Beverenplein) te Gent op zoek gegaan naar een manier of handleiding waarmee we STEM via onderzoekend leren kunnen binnenbrengen in de verschillende kleuterklassen.

Deze zoektocht of reis met de STEM-trein leidde uiteindelijk tot het ontwerpen van een ondersteunende handleiding / brochure voor leerkrachten van de kleuterschool, om onderzoekend leren via techniek van STEM te integreren in het klasaanbod binnen het thema ‘Lente’. Dit zowel binnen de normale klaswerking van de verschillende kleuterklassen als binnen het aanbod in het afstandsonderwijs.