Hoe kunnen we antibioticumresistente bacteriën opnieuw doden? In dit eindwerk werd gekeken naar virussen die gevaarlijke pathogene bacteriën zoals Pseudomonas aeruginosa afdoden. Door een moleculaire studie ontdekten we een nieuwe manier om de groei van deze bacteriecellen te blokkeren.

Integendeel tot hetgeen lang gedacht werd was de studie van hemelinvloeden in de achttiende eeuw helemaal niet dood. Wetenschappers, en dan voornamelijk artsen, deden wel afstand van de term'astrologie', maar bleven de effecten van zon, maan en planeten op het menselijke lichaam onderzoeken.

Een vergelijkende studie die de politieke rol van verenigingen onderzoekt in de leefwereld van Rome (1ste eeuw v.C. - 3de eeuw n.C.) en Vlaanderen (14de eeuw).

“Het Grote Sacrale Hotel” _______________ Marie van Kerckhoven  -Een hotel is vandaag een gebouw waar men zoveel mogelijk kamers in kwijt wil, met als gevolg een doolhof van gangpaden, aarzelende liften en soortgelijke kamers. Hoe kan een hotel, dat in de eerste plaats een commerciële functie heeft, zich bevinden op een plek die zo bijzonder is als Bolzano? Italië is een land waar geloof nog bestaat en sacraliteit nog gekoesterd wordt.

Gedachten in Kaart Gebracht: Hoe Geschiedenis en Aardrijkskunde een Symbiotisch leven leidenKaarten maken deel uit van ons materieel erfgoed. Ze zijn zowel wetenschappelijk, artistiek en cultureel-specifiek. Naast enkel geografische informatie, verlenen ze ook vitale aanwijzingen over hoe culturen de wereld en hun positie daarin zien. De studie van middeleeuwse cartografie dompelt ons onder in de toenmalige kosmologie; in het levensbeschouwelijk idee omtrent de herkomst van alles en omtrent het doel en de reden ervan, zoals de Nederlandse Van Dale kosmologie definieert.

Walter Paters Marius the Epicurean: mindfulness in een filosofisch jasjeTijdens de negentiende eeuw was het oude Griekenland hot. Steeds meer welgestelde Europeanen planden uitjes naar het verre Athene, volgden een cursus Oudgrieks of verslonden verhalen die zich afspeelden in de Griekse Oudheid. Ondanks de hype koos de Britse schrijver Walter Pater het Romeinse Rijk als achtergrond voor zijn eerste roman Marius the Epicurean (Marius de epicurist).

Spiegelschrift: any place, any time?We doen even een experiment: ga eens voor de spiegel staan met dit artikel en probeer het dan in het spiegelbeeld te lezen. Moeilijk? Voor de meesten waarschijnlijk wel. Neem dan eens een blanco blad en probeer je naam in spiegelschrift te schrijven. Waarschijnlijk was dat nog moeilijker dan het lezen.  Toch schreven we als kind wel vaker onze naam achterstevoren. Waarom is dat dan nu zo moeilijk?

BETER LATIJNSE WOORDEN OEFENEN DAN BLOKKEN"Latijn leren betekent woordjes leren". Dat krijg je vaak te horen wanneer je vraagt wat het vak Latijn precies inhoudt. Nochtans vormt vocabularium in de les Latijn geen doel op zich. De lectuur van antieke teksten is het belangrijkst, omdat die tot een verdere exploratie van de Oudheid kan leiden. Vocabularium dient ter ondersteuning van die lectuur, maar is er tegelijkertijd ook de voorwaarde voor. Toch is het net op het vlak van woordenschatverwerving dat veel leerlingen moeilijkheden of motivatieproblemen ondervinden.

Een verloren meesterwerk van Rogier Van der Weyden gereconstrueerdRond 1436 kreeg de bekende schilder Rogier Van der Weyden de opdracht om vier grote schilderijen te maken voor het Brusselse stadhuis. Het duurde een aantal jaren vooraleer de kunstenaar de werken voltooide maar nadien werden ze de trots van Brussel, enkel vergelijkbaar met het Lam Gods van Jan Van Eyck in Gent.  Het is moeilijk voor te stellen dat het Lam Gods niet meer zou bestaan maar voor de schilderijen van Van der Weyden is dit helaas het geval.

Onze Sol, die in de hemelen zijt: Julianus als laatste heidense keizerHet christendom telt momenteel zo’n twee miljard aanhangers en is daarmee de grootste religie op deze aardbol. Dat is natuurlijk niet altijd zo geweest, want in de eerste eeuwen van zijn bestaan kon de religie zich met moeite doorzetten, en was het slechts één van de vele geloofsovertuigingen.

Bij het horen van de term Renaissance wordt vaak gedacht aan waardige Italiaanse meesters, als Rafael en Michelangelo, die zich mateloos laten inspireren door de teruggevonden tradities van de Klassieke Oudheid. Maar ook in onze regio’s deed de Antieke traditie haar intrede en was haar invloed voelbaar tot ver buiten de grenzen van de beeldende kunst en architectuur.

Juridische image building uit vervlogen tijdenAls we het hebben over recht, flitsen dan spontaan allerlei gortdroge rechtsartikels door je hoofd of zie je voor je de rechter in toga, het eeuwig in de steigers staande Justitiepaleis of de gesticulerende advocaat? Een krachtig beeld blijkt vaak bepalender dan (enkel door insiders begrepen) woorden. Ook toen er van massamedia zoals we die nu kennen nog geen sprake was, deed het rechtswereldje al aan image building.

Waarom de dood ons leven zou moeten reddenIn de hedendaagse literatuur is het een gemeenplaats geworden om te beweren dat soevereiniteit niet meer van deze tijd is. Vroeger konden vorsten en staten beslissen over leven en dood van hun onderdanen. Vandaag dient de overheid daarentegen de bevolking te beschermen en haar productiviteit te vergroten. Bovendien beschikken mensen over allerlei mechanismen, bijvoorbeeld mensenrechten, om zich te beschermen tegen de staatsmacht. De Franse filosoof Michel Foucault sprak daarom over de evolutie van soevereine macht naar biomacht.

“De keizer die een schande was.”Seksschandalen van Romeinse keizersHet intieme leven van machtige, publieke figuren spreekt steeds tot de verbeelding, denk maar aan Berlusconi’s ‘bunga bunga-feestjes’, de kamermeidaffaire van DSK, de tumultueuze relatie van prins Charles en Lady Di, enzovoort. In de oudheid was dit niet anders, het volk speculeerde druk over het seksuele doen en laten van hun keizers. Kranten, televisie en andere media bestonden weliswaar nog niet, maar de wildste geruchten bereikten vlot zelfs de verste uithoeken van het Romeinse Imperium.

Op verkenningstocht door de hersenen: neuromodulatie en beeldvorming.De hersenen zijn ons belangrijkste orgaan, aldus de hersenen. Ze drijven ons denken en doen, ze zorgen dat we kunnen zien, voelen, horen en ruiken, maar toch laten ze het dan plots afweten wanneer je eindelijk de moed vindt om iets tegen die eeuwige verliefdheid te zeggen. Paradoxaal of niet, maar het brein heeft ons altijd geboeid. Het spreekt dan ook voor zich dat er reeds veel onderzoek naar de onderliggende processenis gebeurd.

Het 'Eeuwige Rome' in de Late Oudheid: nog niet aan het eind van haar LatijnBinnen het domein van de laatantieke literatuur is Claudius Claudianus (370?-404? n.C.) één van de auteurs die het thema behandelen van Roma Aeterna of het 'Eeuwige Rome'. In scherp contrast met de werkelijke destabilisatie van het Romeinse Rijk, roept de dichter voortdurend beelden op van een bloeiend Rome dat aan de top van de wereld staat, zowel op politiek, militair als moreel vlak.

Deze masterproef had als doel de verschillende opvattingen over de dood te bespreken, zowel de dood als een cultureel gegeven als individuele visies kwamen aan bod. De aandacht ging voornamelijk naar filosofen die volgens hun eigen mens-en wereldbeeld een houding tegenover de dood aannamen waarbij zij hem volledig leken te accepteren; opvattingen over de dood van vrienden en geliefden werden doelbewust niet opgenomen; het leek mij evident dat de dood van naasten altijd een pijnlijke ervaring is.

Moeder, waarom leven wij? Het was niet alleen een roman van Ludo Zielens uit 1932, het was ook het startpunt van mijn twee jaar durende queeste die startte in 2010. Het was een zoektocht vol gevaren en obstakels, ze bracht me zelfs tot in de meest zuidelijke uithoeken van deze planeet. En ja, ook daar zoeken mensen hetzelfde: welzijn. “Wat is welzijn en hoe kan je het bereiken?” vroeg ik me af…Al sinds de Klassieke Oudheid denken filosofen na over dit fundamentele vraagstuk.

 Aldegonde, eerste mystica van de Lage LandenIn het jaar 684 na Christus sterft in het klooster van Maubeuge een bijzondere vrouw aan de gevolgen van kanker. Haar naam was Aldegonde, en haar medezusters roemden haar om haar mystieke kwaliteiten. Ze werd een voorbeeld voor vele Merovingische vrouwen in een wereld geregeerd door mannen. Bijna een half millennium later, aan de vooravond van de hoogdagen van de mystiek, zijn twee van deze mannen haar naam vergeten. De eerste was Bernardus van Clairvaux, bekend van de tweede kruistocht. De tweede was de Luikenaar Willem van Saint Thierry.

 Van kleine saters tot troetels van de keizers Als we vandaag denken aan dwergen, denkt de ene automatisch aan Sneeuwwitje, een andere aan de Lord of the Rings-films, en zo kan iedereen wel een voorbeeld uit de moderne media halen. Maar kennen we dwergen als bekende zakenmannen, als succesvolle politici of professoren? Waarschijnlijk niet. Dit betekent niet dat ze er niet zijn, maar vertelt des te meer over de rol waarin we dwergen in onze maatschappij stereotiep zien verschijnen. En dit was in de oudheid niet anders.

Waarom wij belasting betalen…Parijs, augustus 2011. Nicolas Sarkozy en Angela Merkel stellen een beurstransactietaks voor als onderdeel van een pakket maatregelen om de crisis in de Eurozone te lijf te gaan. Via deze belasting zouden de veroorzakers van alle ellende, banken en speculanten, gaan meebetalen aan de bestrijding ervan, aldus de Frans-Duitse tandem. Wijselijk wordt verzwegen dat vrijwel alle westerse landen waarschuwingen betreffende het tekortschietende financiële toezicht sinds de jaren tachtig van de vorige eeuw stelselmatig in de wind slaan.

Het Oudgrieks als hulpmiddel op een kritiek moment in de geschiedenis
 
Het Oudgrieks is een dode taal. Met haar laatste sprekers, in de zachte overgangen, wandelingen en groeiprocessen van hun taalgebruik, stierf ze een langzame dood. Nu nog echter leeft ze voort in de harten, herinneringen, en vooral in de hoofden van enkelingen.
Her eternal summer shall not fade, nor lose possession of that fair she owes.
 
Het Oudgrieks leefde ook in Martin Luther Kings hoofd.

 
‘DE PLAATS VAN WAT GEZEGD WORDT IS BEWEEGLIJK’ [1]

In mijn masterthesis ga ik op zoek naar de grens tussen poëzie en theater in de toneelteksten van Stefan Hertmans. Hertmans (Gent, 1951) publiceerde voornamelijk poëzie. Daarnaast schreef hij een aantal romans en verhalenbundels, vele essays en drie toneelteksten.

De zestiende eeuwse wereld gepersonifieerd.
1571, Abraham Ortelius klopt aan bij de Antwerpse uitgever Gillis Coppens van Diest aan wie hij vraagt zijn Theatrum Orbis Terrarum te publiceren. Het pronkstuk van deze lijvige atlas is het indrukwekkende titelblad waarop vier vrouwen zijn afgebeeld, vergezeld van tal van vreemde attributen. De dames personifiëren de vier toen gekende werelddelen. Deze prent van Ortelius is vooruitstrevend. Voor het eerst in de geschiedenis van de beeldende kunsten verschijnt hier de personificatie van Amerika, vergezeld van haar drie oude zusters.

Zo Gebekt, Zo Gedacht
De rol van taalverscheidenheid in de menselijke ervaring
 
Mensen hebben een natuurlijke neiging om alles in de wereld in stukjes te hakken en over vakken te verdelen. Het menselijk lichaam bijvoorbeeld bestaat uit hoofd, romp en ledematen. Onder de ledematen heb je armen en benen. Het been omvat bovenbeen, knie, onderbeen en voet. Of op een abstracter niveau: de wereld valt uiteen in mannelijk en vrouwelijk. Mannelijk is wat sterk, zwaar, hard, hoekig, enz.