De ziekte van Parkinson en diepe hersenstimulatie

Onderzoek naar de invloed op de pragmatieke taalproductie van patiënten„Diepe hersen-wadde?” is de reactie die ik van de meeste geïnteresseerden te horen kreeg wanneer ze me vroegen waarover ik mijn thesis schreef. Toegegeven, diepe hersenstimulatie van de nucleus subthalamicus (of STN-stimulatie) is geen kant-en-klare taal. Het is vrij specifiek vakjargon en wordt nagenoeg enkel gebruikt in de medische wereld, maar wat het is, wordt later duidelijk.

Kunnen we veranderingen in de taal voorspellen aan de hand van de observatie van iemands sociaal gedrag en psychologische ingesteldheid? Kunnen we uit individuele attitudes iets te weten komen over de evolutie van een nationale standaardtaal? Het is de droom van menig linguïst om antwoorden te zoeken op deze vragen. In deze masterproef onderzochten we, aan de hand van enkele experimenten, hoe een negatieve of positieve perceptie van regionale varianten van het Standaarditaliaans, de zogenaamde ‘accenten’, een invloed kan hebben op de ontwikkeling van die nationale taalnorm.

Schrijfvaardigheid van masterstudenten aan de Vrije Universiteit Brussel (VUB).Een exploratief onderzoek naar het effect van Engelstalig onderwijs op de ontwikkeling van Nederlandse taalvaardigheidSinds het Bolognadecreet van 1999, dat de Amerikaanse bachelor-masterstructuur in Europa introduceerde, heeft de verengelsing van het hoger onderwijs een enorme vaart gekregen. “Tussen 2002 en 2008 verdubbelde het aantal Engelstalige opleidingen aan universiteiten en hogescholen met ruim 168%.

Toetsing van de taalvaardigheid Engels via Dialang in het Hoger OnderwijsIn deze meesterproef wordt de taalvaardigheid Engels gemeten van de studenten Toegepaste Taalkunde en Meertalige Communicatie (KULeuven Campus Brussel), Office Management en Bedrijfsmanagement Marketing en Logistiek (Odisee, voormalig HUBrussel). De lees-, schrijf- en luistervaardigheid en de kennis woordenschat en grammatica worden geanalyseerd via het diagnostisch computerprogramma Dialang. Nadien worden de resultaten met de opgelegde eindtermen voor de bachelor en voor de master vergeleken.

Over de Franse taal zijn de meningen erg verdeeld. De enen moeten er niet van hebben terwijl anderen aan de charmes van deze taal niet kunnen weerstaan. Wat er ook van zij, het Frans is een taal die - net zoals alle andere talen- ieder individu iets kan bijbrengen. Dus hoe weerzinwekkend je de Franse liaisons ook vindt of hoe nichterig soms de uitspraak, elke eigenheid aan de Franse taal brengt je op de een of andere manier wel iets bij.

Een belangrijke term om over de taalkundige situatie in België te spreken, is die van taalcontact of het samenleven van twee of meer verschillende talen in een regio. Doordat in België drie gemeenschappen en drie talen naast elkaar leven, kunnen we, op nationaal niveau, spreken van een taalcontactsituatie, maar ook binnen de gemeenschappen is er sprake van taalcontact. In Vlaanderen, Brussel buiten beschouwing gelaten, wonen naar schatting 200.000 Franstaligen.

Liedjes kunnen kinderen helpen om moeilijke meervoudsvormen te lerenStel dat er geen duidelijke grammaticaregels waren, bijvoorbeeld dat er geen regeltjes waren die de woordvolgorde in een zin bepalen, dan zouden we dingen kunnen zeggen als “Links u rijdt op de volgende en neemt de dan u derde rotonde”. Nog zo’n regelsysteem is dat van het meervoud. We weten allemaal wat het meervoud is van kip of van haas. Zelfs kalveren en kinderen kennen we.

Taalproblemen bij kinderen met rolandische epilepsie: op zoek naar een neuro-anatomisch substraatSam Denys°Marjolein Verly*Dit artikel beschrijft de taalvaardigheid van kinderen met rolandische epilepsie en de meest recente ontwikkelingen binnen de structurele beeldvorming. Op basis van Diffusion Tensor Imaging (DTI) wordt een poging gewaagd om een neuro-anatomisch substraat te vinden dat aan de basis ligt van de taalproblemen bij deze kinderen.InleidingBenigne rolandische epilepsie is het meest voorkomende idiopathische epilepsietype bij kinderen.

MENEER of MENEER?Gendervariatie in Vlaamse GebarentaalMannen en vrouwen spreken niet op dezelfde manier, zelfs al spreken ze dezelfde taal. Ze hanteren een andere stijl en ook de woordenschat verschilt. Dit is ook zo voor Vlaamse Gebarentaal, de visueel-gestuele taal van de Vlaamse Dovengemeenschap. In haar onderzoek ‘Op zoek naar gendervariatie in Vlaamse Gebarentaal’ bestudeert Kristy Jonckers, de mogelijke lexicale verschillen in het taalgebruik van Dove mannen en vrouwen.

VRT en VTM verspreiden positieve holebi-clichés Vrouwen kunnen niet kaartlezen, mannen kunnen niet multitasken en Hollanders zijn gierig. Clichés en stereotypen zijn ingeburgerd in onze maatschappij. Op het eerste gezicht lijken ze onschuldig, maar in realiteit kan een ongenuanceerde beeldvorming heel wat schade aanrichten. Als ze bijvoorbeeld betrekking heeft op minderheidsgroepen als allochtonen, mensen met een handicap of holebi’s. En de rol van de media is hierbij niet gering.

Franstalige kinderen in het Nederlandstalig onderwijs die ook (een beperkte vorm van) onderwijs in het Frans volgen, lezen opmerkelijk beter in het Frans én in het Nederlands dan Franstalige kinderen die van meet af aan uitsluitend op het Nederlands gericht worden.

Een opstapje naar de lerarenopleidingOndanks de groei van het aantal studenten in het hoger onderwijs, volgt de lerarenopleiding die trend niet. Dat meldt De Standaard eind 2011, een proces dat eind 2012 gewoon verder loopt. Minister Smet waagt zich zelfs aan de voorspelling dat er in 2020 een lerarentekort zal zijn van 20 000. Een van de oorzaken is het aantal studenten dat stopt met de lerarenopleiding binnen het eerste jaar. Dat is wat ervaring ook ons leerde.

Masterstudent werkt analysekader uit voor historische schietspelletjes over WO II Videogames en geschiedenis, het is al lang geen ongewone combinatie meer. Iedereen kent waarschijnlijk titels als Age of Empires, Assassin’s Creed en – recenter nog – Red Dead Redemption, een game waarin je als cowboy de ondergang van het Wilde Westen rond 1900 kan herbeleven. Toch zijn het vaak spellen die door historici worden genegeerd, en dat heeft dan weer vooral te maken met een gebrek aan kennis. Want hoe zit zo’n videogame nu eigenlijk in elkaar?

De progressief: taalverandering in het Nederlands, Duits en Engels Taal verandert. Hoewel de grammatica van een taal vaak een statisch iets lijkt te zijn, iets dat vastligt, evolueren taal en taalregels met de tijd. Net zoals sommige nieuwe woorden of woorden uit de tussentaal hun weg naar de Van Dale vinden – ‘gesjost’ zal een plaatsje krijgen in de volgende editie –, kunnen ook bepaalde constructies na verloop van tijd in de grammatica van een taal worden opgenomen. Zo vormt de progressief een belangrijk onderdeel van de Engelse grammatica. De progressief?

« Je pause, donc je suis » : wat hebben tolken en de twijfeltheorie gemeen?Communicatie. Hieraan besteden we ongeveer een derde van de tijd die we wakker zijn.

De zoete pijn van een vergeten dichter: Joseph Brodsky als melancholicusGepest en verstoten, bespuwd, gekleineerd, mishandeld en weggestuurd. Dat was het droeve lot van Joseph Brodsky, de grootste dichter die Rusland sinds de Tweede Wereldoorlog heeft voortgebracht. Terwijl hij door het Soviet-regime werd vervolgd, werd hij in literaire kringen geroemd als de grootste levende dichter van Rusland, de meest welluidende, invloedrijke stem van de moderne Russische letteren.

L’écume des jours van Boris Vian in een nieuw kleedje.Een gedeeltelijke vertaling van een werk van Boris Vian zou het worden, de parel van mijn studies, en dan liefst een roman waarin die typisch vianesque talige virtuositeit heel sterk aanwezig was. Zoals die man speelde met de taal, ja, zo had je er natuurlijk nog wel een paar lopen, maar geen ander prozaschrijver die me zo kon bekoren. Op 23 juni 1959 overlijdt de negenendertigjarige Boris Vian onverwacht aan een hartaanval.

Niet toevallig: Pedro Ángel Palou
 
Literatuur in Mexico? Wordt er daar iets geschreven waarvan het de moeite loont erover te schrijven? En zoja, wie zit er op zo’n analyse te wachten? U zal begrijpen dat deze vragen onvermijdelijk elke literatuurwetenschapper teisteren. En toch loont het de moeite. Literatuur is immers meer dan letters en grammatica of holle woorden en constructies. Het is een manier om van de wereld een verhaal te maken. Daarom zouden de vragen veel eerder als volgt moeten luiden: Waarom schrijft iemand een boek?

 
“Ta mère!” “Ma mère, elle t’emmerde.” Deze dialoog is misschien niet meteen wat u zou verwachten in een roman die deel uitmaakt van de Franse literatuur. Toch staat Mehdi Charef’s Le thé au harem d’Archi Ahmed bol van de grofheden en vuilbekkerij. Deze woorden en uitdrukkingen zijn ongewoon, de Franstalige lezer verwacht zich niet aan dergelijke taal. Aan de vertaler om te proberen de Nederlandstalige lezer net zo vreemd te laten opkijken.
 
Charef wordt beschouwd als de grondlegger van de beurliteratuur.

Zo Gebekt, Zo Gedacht
De rol van taalverscheidenheid in de menselijke ervaring
 
Mensen hebben een natuurlijke neiging om alles in de wereld in stukjes te hakken en over vakken te verdelen. Het menselijk lichaam bijvoorbeeld bestaat uit hoofd, romp en ledematen. Onder de ledematen heb je armen en benen. Het been omvat bovenbeen, knie, onderbeen en voet. Of op een abstracter niveau: de wereld valt uiteen in mannelijk en vrouwelijk. Mannelijk is wat sterk, zwaar, hard, hoekig, enz.

Titel scriptie:
De rol van frequentie bij de perceptie van homografen in een zinscontext. Een bewijs voor niet-selectieve toegang?

Titel artikel:
Is er onderscheid tussen de talen binnen de ene woordenschatstructuur in de hersens?

Al lang proberen taalkundigen, psychologen en neurologen zich een beeld te vormen over de manieren waarop taal nu juist in onze hersens gestructureerd zit. Het debat loopt al zeker van rond halverwege de vorige eeuw toen Noam Chomsky furore maakte met zijn theorieën over generatieve grammatica en over het leren van taal.

Een duik in het on(der)bewustzijn van de tolk
 
In een wereld waarin de internationale communicatie alsmaar groeit en waarin volkeren zich willen verenigen zonder hun eigenheid te verliezen, groeit de vraag naar professionals die communicatie tussen mensen van verschillende achtergronden in goede banen leiden, zoals tolken. In Europa is er zelfs een Eurocommissaris die deze problematiek opvolgt.
De settings waarin tolken werken zijn legio: zo zijn er gerechtstolken, medisch tolken, sociaal tolken, conferentietolken, enz.

Taalverwerving, culturele waarden en persoonlijkheidskenmerken
 
De voorbije jaren is al veel onderzoek verricht naar taalverwerving. Zo stelden wetenschappers zich de vraag waarom sommige taalleerders in hun te leren taal zeer snel vooruitgang boeken, en andere bijna geen. Intelligentie bleek slechts een minimale rol te spelen. Is het mogelijk dat de culturele achtergrond van taalleerders een invloed uitoefent op het taalverwervingsproces? En hoe zorgt de individuele persoonlijkheid voor perfectionering van de te leren taal?

Waarom leren Nederlands is niet gemakkelijk
 
Wie al eens gesproken heeft met anderstaligen die Nederlands leren, merkte vast enkele “vreemde kronkels” in hun zinnen. Een zin als “Waarom leren Nederlands is niet gemakkelijk.” verraadt dat mensen die Nederlands leren het vaak moeilijk vinden om de woorden van een zin in de juiste volgorde te plaatsen. In zijn scriptie Germaanse talen onderzocht Adriaan D’Haens wat hiervan de oorzaken zouden kunnen zijn.
 
Als mensen talen leren, voltrekken er zich allerhande gecompliceerde processen in hun hersenen.

Dubbelzinnig, dubbel leerrijk

Hoe woordspelingen kunnen helpen bij het leren van een vreemde taal

Dat humor niet geanalyseerd dient te worden, lijkt een ongeschreven wet. Humoristen zullen dan ook ten stelligste afraden om grappen uit te leggen. Toch is juist dit een van de centrale punten in een nieuwe methode voor het vreemdetalenonderwijs.