Scriptiebank is een vrij toegankelijke online databank. Deze bevat alle artikels en full text scripties van deelnemende bachelors en masters aan de Vlaamse Scriptieprijs.
Commonsense Reasoning. Do humans think?
Jo Bervoets
Het lijkt het soort vraag dat alleen tot verhitte diskussies leidt bij ontmoetingen tussen Star Trek adepten. Maar, geloof het of niet, dit is geen stukje over science-fiction. De titelvraag houdt al enkele eeuwen, sinds René Descartes ongeveer, de grootste onder de filosofen bezig maar werd pas in 1950 expliciet geformuleerd door Alan Turing. En – niet anders als meestal op café – verdeelt deze vraag de filosofen in 2 kampen. In de ene hoek vinden we de mensen van de strikte en pure logica, de Dr. Spock’s als U wil.
De centrale vraag die ik wil onderzoeken, is of altruïsme ooit losstaat van egoïsme. Altruïsme en egoïsme zijn termen die voornamelijk begrepen worden in het kader van motivaties, intenties en doelstellingen. Wat leidt ons in de keuzes die we maken en die uiteindelijk ons gedrag bepalen? Hoe komt het dat we doen wat we doen? Uitgaande van een materialistisch standpunt – met een amorele kosmos – moeten we op zoek gaan naar de manier waarop wij mensen zelf waarden creëren en onderscheiden.
Tsjechië en Slowakije zijn op 1 mei hand in hand de Europese Unie binnengestapt. Nochtans vonden beide landen het eind 1992 nodig om elkaar na maandenlange onderhandelingen de rug toe te keren. De splitsing was volgens de meeste Tsjechoslowaken absoluut niet noodzakelijk, maar toch besliste een kleine politieke elite dat beide landen vanaf 1 januari 1993 elk hun eigen koers zouden varen. Ruim een decennium later zijn vele vragen nog steeds niet opgelost.
De titel van de scriptie doet een zeer specifieke studie vermoeden; een weergave van het leven van een middeleeuwse, nota bene heilige koningin. Het onderwerp is echter veel minder concreet dan het op het eerste gezicht lijkt. Een biografie van Jadwiga van Anjou is een momentopname van een bij ons vrij onbekend stukje geschiedenis, dat de grenzen van het veertiende-eeuwse Poolse koninkrijk ruim overschrijdt. Jadwiga was een echte Centraal-Europese prinses. Ze stamde af van het Franse geslacht van Anjou, dat sinds het begin van de veertiende eeuw over Hongarije regeerde.
DE MULTISEKSUELE SAMENLEVING
Matthieu van den Bogaert
“Wat is de kleur van de homoseksueel? Ik denk niet dat de homoseksueel roze is. Ik denk al helemaal niet dat de homoseksueel rood is. Ik denk dat de homoseksueel geen kleur heeft, dat hij transparant is, doorzichtig. Hij kleurt naar zijn omgeving en past zich kameleontisch aan.”
Het bovenstaande citaat uit het werk van Sanders vat mooi samen wat het grootste probleem is bij het wetenschappelijk onderzoek naar holebi’s. Een gouden gids waarin alle mensen zijn opgenomen met homoseksuele gevoelens bestaat immers niet.
Stemmen horen die anderen niet horen, wartaal uitkramen, het einde van de wereld verkondigen... Een psychose wordt dit genoemd in psychiatrische kringen. Iemand die gedurende een langere periode hallucinaties, wanen en verwardheid vertoont, wordt al gauw gediagnosticeerd als iemand die lijdt aan schizofrenie.
‘Wie ben ik?’ is de centrale vraag in de schizofrene psychose. Deze vraag is niet te vergelijken met de zoektocht van een puber naar zijn plaats in de maatschappij. Een schizofreen verkeert in existentiële angst rond zijn identiteit.
Zegels die te dikwijls genadeloos afgesneden werden daar ze niet in de enveloppe pasten. Bonte stippen en vlekken duiken op tussen sobere ambachtelijke kleuren van het charter. Schimmels laten een spoor van vernieling achter en tasten een ganse verzameling aan zoals een bacterie tekeer gaat in subtropische gebieden. Slechte wandisolatie zorgt ervoor dat zegels van op elkaar gestapelde charters beginnen te smelten tijdens warme zomerdagen. Tekstgedeelten vervagen wegens vingertoppen die over de inktdeeltjes schuurden om de tekst beter te kunnen lezen.
Het is niet verwonderlijk dat één van de belangrijkste uitingen van Latijns-Amerika’s populaire cultuur, de telenovela, een wel heel vruchtbare voedingsbodem vindt in een samenleving die in velerlei opzichten als extreem valt te bestempelen. Nergens tekenen tegenstellingen als vreugde/verdriet, rijkdom/armoede, lach/traan… zich zo scherp af als in dit continent en nergens liggen ze zo dicht tegen elkaar aan. Het zijn niet toevallig net die grote emoties die zo kenmerkend zijn voor deze Spaanstalige variant van de soap opera.
De invloed van de Vlaamse schilderkunst op de grafiek van Martin Schongauer en vice versa
Deirdre Lejeune
Martin Schongauer was een van de belangrijkste figuren in de laatmiddeleeuwse kunst ten noorden van de Alpen. Van zijn hand bleven 116 gravures en enkele schilderijen bewaard waarvan de toeschrijving zelden betwist wordt.
Schongauer was een enigmatisch figuur over wiens leven weinig vaststaande feiten gekend zijn. Over zijn geboortedatum noch over zijn opleiding bestaat een consensus. Dit totale ontbreken van informatie over zijn scholing heeft een belangrijke invloed gehad op het verdere onderzoek naar zijn werk.
Nairobi, juli 2003. Vanwege mijn statuut als buitenlands ‘onderzoeker’ was ik na vele omzwervingen beland op een kantoor dat ‘Credo’ werd genoemd. Een secretaresse verwelkomde me en liet me plaats nemen op één van de stoeltjes in wat men een wachtzaaltje zou kunnen noemen. Ik kreeg een schamel kopje thee met melk en las wat in een plaatselijke krant. Mutumishi, de eindverantwoordelijke van Credo, met wie ik een gesprek had gepland, zou me daar wel vinden.
Niet veel later kwam een oude man binnen en ging naast me zitten.
België, dat is dat kleine stipje op de wereldkaart, het land van de frieten met mosselen en de frisse pint. Het is dat kleine land met Brussel als hoofdstad, of was het nu omgekeerd? In het beste geval komt ook de tweetaligheid om het hoekje kijken, maar daar blijft het dan meestal ook bij wanneer buitenlanders hun kennis over ons Belgenland ten toon spreiden. Gelukkig doen wij het iets beter en weten we dat België veel meer troeven bezit dan alleen friet en bier en dat we wel degelijk een drietalig land zijn.
Joden en moslims in Antwerpen
Over postnationale identiteiten en transnationale solidariteit
Karolien De Prez
Sinds het voorjaar van 2002 wordt Antwerpen beschouwd als een lokale conflicthaard voor een internationaal conflict. Naar aanleiding van een aantal gewelddadige confrontaties tussen ‘joden’ en ‘moslims’ werd erop gewezen dat het Israëlisch-Palestijns conflict ook in Antwerpen voet aan grond begon te krijgen. Het gevolg daarvan zou onder andere, een toenemend antisemitisme zijn vanwege ‘islamitische’ allochtonen.
Als de gebouwde belichaming van de Belgische vakantie en masse, is onze kust altijd een toevallige rebel geweest in de nationale dictatuur van de ruimteverkwisting. Decennialang spoelden toeristen en dagjesmensen er jaarlijks ritmisch aan en af. Ze gaven vorm aan een bandstad met een steeds grotere recreatieve capaciteit. Vandaag echter kan een toekomstbeeld voor de Belgische Kust voor het eerst niet meer rechtlijnig vanuit haar realiteit geëxtrapoleerd worden.
Lien Foubert (K.U.Leuven) - Vlaamse Scriptieprijs 2004
Thesis: Het im ago van Agrippina Minor: beeldvorming van een Julisch-Claudische prinses in de antieke bronnen
Op 6 november 15 n.C. werd in Keulen een Romeinse prinses geboren. Men gaf haar de naam Agrippina. Als lid van de keizerlijke familie zou haar aan weelde en comfort niets tekort komen, maar toch lag haar geen gemakkelijke toekomst in het verschiet. Ze was immers een vrouw.
Al eeuwen lang hield de Romeinse samenleving vast aan het traditionele beeld van de ideale echtgenote.
De Ondraaglijke lichtheid van de zeden: beelden en zelfbeelden van druggebruikende prostituees – Natalie Claeys
De beeldvorming rond prostitutie is – door de geschiedenis heen – vaak op essentialistische vooronderstellingen gebaseerd en wordt op starre wijze gereproduceerd.
Dit schrijven is een welwillende poging om – vanuit een kritische antropologie – de dialectiek Ik/Ander binnen dit fenomeen, en de daaruit voortvloeiende processen van transgressie/alterisatie/objectificatie en fragmentatie te beschrijven – of eerder (en liever) deze abnormaliseringsprocessen te problematiseren.
‘War’ against ‘Terror’: een discourstheoretische politieke analyse naar het Amerikaanse neoconservatieve defensiediscours omtrent 11 september geïnspireerd op het conceptuele kader van Laclau en Mouffe
In de nasleep van 11 september en de daarop volgende gebeurtenissen kwamen er hevige discussies op gang omtrent de ware motivaties achter het gevoerde Amerikaanse beleid. Olie, kapitaal, de Noord-Zuid verhoudingen, anti-Islamitisme, al deze factoren werden vroeg of laat wel aangehaald om het Amerikaanse unilaterale beleid te verklaren.
J’aime j’aime la patrie
Eurovisiesongfestival is mix van muziek én politiek
Poepsjieke cocktailjurken, middelmatige liedjes en de spannende puntentelling zijn al een halve
eeuw de vaste ingrediënten van het overbekende Eurovisiesongfestival. Ondanks de
neerbuigende kritieken van pers en publiek is de bejaarde televisiedame ook vandaag nog goed
voor honderden miljoenen kijkers en bijgevolg een speciale vermelding op de Europese
mediakalender waard. De wedstrijd is overigens meer dan pretentieloos vertier, zo werd onlangs
aangetoond.
Vlaamse Scriptieprijs Fonds Pascal Decroos 2003
Artikel ingeleverd door
Liesbeth Van Criekingen
De Kwakwaka’wakw potlatch. Dansen voor een eigen toekomst.
Wanneer een toeristische brochure omtrent Canada opengeslagen wordt, springen steeds opnieuw dezelfde beelden voor het oog: uitgestrekte landschappen waarin een kanotocht je terug dicht bij de natuur brengt, skiheuvels om u tegen te zeggen, een ontmoeting met walvissen, ruiters omgeven door bevers. Kortom, een waaier aan outdooractiviteiten waar de uitbaters in onze Belgische Ardennen slechts kunnen van dromen.
Inne Olders Het presidentschap van Milosevic 2002-2003
Milosevic verdediger van zijn eigen machten en rechten …
In deze tijd van George W. Bush en Silvio Berlusconi is de vraag naar hoeveel macht een president kan en mag beschikken brandend actueel. In hoeverre mag en kan het dat men de grondwet aanpast of nieuwe wetten stemt in het voordeel van een gewiekste zakenman en regeringsleider? Europa kijkt toe. We hebben al eerder toegekeken en weliswaar met grote gevolgen.
Een cinema van het lichaam: het tijdsbeeld van Gilles Deleuze in Lost Highway en Mulholland Drive
Ils Huygens
Midden jaren tachtig publiceerde de Franse filosoof Gilles Deleuze twee boeken over film. Hoewel Deleuze een aantal vernieuwende inzichten aanreikt voor het denken over film in het algemeen maar ook met betrekking tot bepaalde regisseurs werd er totnogtoe -mits een korte hetze in de jaren negentig- weinig aandacht aan besteed. Één van de redenen hiervoor is dat Deleuze van filmtheoretici enerzijds een grote filosofische voorkennis verwacht en van de filosofen dan weer een bijna cinefiele kennis van de filmgeschiedenis.
Cyberspace en de opheffing van lichamelijkheid.
Het virtuele ‘Self’, mythe of realiteit?
Als Internet ter sprake komt, schuift het laatje van de grote woorden al snel open. De virtuele ruimte overstijgt wat we voorheen konden, met nieuwe werelden, een anders georganiseerde samenleving en zelfs nieuwe persoonlijkheden tot gevolg. Als immateriële elimineert cyberspace het fysische wat niet enkel afstanden, maar ook onze eigen lichamen irrelevant maakt, zo klinkt dat dan. Vooral groepen die met hun eigen lichaam beperkingen zagen opdoemen halen deze retoriek aan.
HET WIELERFLAMINGANTISME ONDER DE LOEP: NATIONALISME IN KLIKPEDALENVlaggende sportnatiesDe hete sportzomer van 2004 werd begin juli op gang getrokken door de 91ste editie van de Ronde van Frankrijk. Het Tourcircus raasde toen vier dagen lang over Belgisch grondgebied. Of beter: over Waalse bodem. Renners en volgers zullen het alvast geweten hebben met de maar liefst 22000 Waalse vlaggen die toen het parcours (ont)sierden. Het massaal uitdelen van hanenvlaggen was een initiatief van de Waalse minister-president Jean-Claude Van Cauwenberghe.
Ze waren met zes, allemaal lang en smal, het ene al wat groter dan het andere. Hun kalfsleren en perkamenten banden omarmden honderden bladzijden gevuld met duizenden korte zinnetjes. Eeuwen geleden had Livina de Beer (1656-1741), de gravin van Bergeyck, ze één voor één neergepend in zwierige, wat kinderlijke letters. Van 1689 tot 1738 nam de gravin elke paar dagen plichtsbewust de ganzeveer ter hand om alle uitgaven van haar huishouden te noteren.
Met onze scriptie -die kadert in een onderzoeksproject van de Koning Boudewijn Stichting en de Universiteit Gent- wilden we oorspronkelijk een onderwijstraject voor kinderen van asielzoekers in het Vlaamse basisonderwijs uitdokteren. Er werden audiovisuele data verzameld in drie Antwerpse scholen. We hebben ons vooral gericht op de NT2-klassen (Nederlands als Tweede Taal), die los van het reguliere onderwijs worden georganiseerd. In deze klassen worden de nieuwkomers opgevangen voor een onderdompelingscursus Nederlands gedurende minstens één schooljaar.