Scriptiebank overzicht

De Kunst van het meningsverschil“Het lijkt mij wel duidelijk dat er op Cultuur nog serieus bespaard kan worden.

Eerste Minister machtiger bij gratie van partijvoorzittersEen kwarteeuw lang stond een Vlaamse christendemocratische premier aan het roer van ons land. Maar liefst dertien regeringen onder leiding van achtereenvolgens Leo Tindemans, Wilfried Martens en Jean-Luc Dehaene bestuurden België van 1974 tot 1999. Van twee namen we onlangs afscheid, één is hoogbejaard. Elk van hen liet zijn beschouwingen achter in memoires. Wat leren hun herinneringen ons over de macht van de Eerste Minister? Is de premier doorheen de jaren een machtiger figuur geworden?

‘De kleine oorlog om de Groote Oorlog’. Het politieke beleid in België omtrent de honderdjarige herdenking van Wereldoorlog I (2014-2018).Annelien NoppeIn de periode 2014-2018 zal in veel landen het honderdjarig bestaan van de Eerste Wereldoorlog herdacht worden. Anno 2013 draaien in België de voorbereidingen hiervoor op volle toeren. Wanneer we de geschiedenis erop nagaan, dan wordt deze herdenkingsperiode omwille van zijn diversiteit en grootschaligheid uniek in de Belgische geschiedenis.

Het Huis van de Europese Geschiedenis - Het creëren van een plaats voor reflectie en debat of het construeren van een meta-narratief voor Europa?In 2015 zal de droom van de vorige President van het Europese Parlement, Hans-Gert Pöttering, uitkomen: het Huis van de Europese Geschiedenis zal openen in Brussel.

 Een monumentaal verleden 11 November 1918 de oorlog is voorbij. Vier jaar lang heeft het Engelse leger Ieper succesvol verdedigd tegen de Duitsers. Meer dan 200.000 soldaten zijn er gestorven, van de stad zelf blijft geen steen overeind.  Moet dit gevierd worden? Of kan men enkel nog rouwen?  In de directe nasleep van WOI wisten de Britten het zelf niet goed en de Menenpoort in Ieper weerspiegelt dit.  Aan de buitenzijde is het Britse monument een triomfboog, binnenin is het een tombe. Meer dan 50.000 namen van Britse soldaten sieren de muren.

 HET GEHEUGEN VAN GUATEMALAOf het verleden dat niet voorbij gaat In de Guatemalteekse hooglanden worden de herinneringen aan de genocide nu al een tiental jaar letterlijk bovengehaald. Forensisch antropologen voeren er opgravingen uit van clandestiene massagraven die tijdens de burgeroorlog (1960-1996) gevuld zijn geraakt met de stoffelijke resten van vele slachtoffers. De inheemse Rosalina L., die de burgeroorlog overleefde, neemt de botresten van haar vader opgerold in plastiek mee in haar rugzak: “Het doet pijn ze te dragen… Het is alsof ik de dood meedraag.

 De schaduw van een gewelddadig verledenNaast adembenemende Incaruïnes verbergt het Peruaanse Andesgebergte ook nog een minder glorieus en meer recent verleden. Amper drie decennia geleden, van 1980 tot 2000, werd Peru verscheurd door een wreed burgerconflict. De oorlog sloeg diepe wonden die het land nog steeds likt in een moeizaam verwerkingsproces. Historica Eva Willems ging op zoek naar deze historische wonden bij slachtoffers in Peru. RevolutieEen sprong in de tijd: Chuschi, Ayacucho (Peru), 17 mei 1980.

Het imago van Romeinse keizersWe zijn de laatste jaren vertrouwd geraakt met de val van dictators in de Arabische landen. Op tv zagen we hoe beelden van Saddam met Amerikaanse hulp omver werden getrokken of afbeeldingen van Khadaffi door opgejutte massa’s in brand werden gestoken. Die gebeurtenissen roepen vragen op. Waarom stonden die beelden daar? Hoe komt het dat de Libiërs zoveel afbeeldingen van hun leider hadden om te verbranden? We kunnen die vragen beantwoorden: Saddam liet beelden van zichzelf plaatsen als een herinnering aan zijn macht en aanwezigheid.

PIJNSTILLING EN KALMEERMIDDELEN BIJ KUNSTMATIG BEADEMDE PATIËNTEN OP EEN DIENST MEDISCHE INTENSIEVE ZORGEN Wie maakte het nog niet mee dat een dierbaar familielid op een medische intensieve zorgen opgenomen werd ? Eén van de meest prangende vragen die ons dan bezig houdt – buiten het genezen, beter worden van ons kind, ouder, broer, zus of echtgeno(o)t(e), is wel dat hij of zij niet zal ‘afzien’ en ‘lijden’.

 
Katholieken vs. Verzet tijdens WO II: een snel verzuurde relatie?
 
 
Hoe ‘leest’ u de krant? Als ‘objectieve nieuwsbron’ of eerder als ‘oppervlakkige lectuur’? Geschreven pers kan gezien worden als een belangrijke vertolker van de publieke opinie en verspreider van ideeën. Een interessant gegeven waar ik dankbaar gebruik van gemaakt heb voor een onderzoek naar beeld- en opinievorming over ‘Het Verzet’…
 
 
Kranten en tijdschriften maken deel uit van wat men zou kunnen omschrijven als de ‘burgerlijke openbaarheid’.

 
“Een volk zonder poëzie is een overwonnen volk”

 
In mei 2008 'vierden' de Palestijnen en Israëli's de zestigste verjaardag van hun uiterst ingewikkelde en schijnbaar onoplosbare conflict. De voortdurende wederzijdse aanslagen en regelmatig doodlopende onderhandelingen worden bijna oud nieuws voor de doorsnee Europese krantenlezer of televisiekijker. Het is maar al te gemakkelijk om het menselijk lijden achter de nieuwsberichten uit het oog te verliezen.

 
De Bondt Bart
 
 
’t Was alsof de Hel al hare verdoemden over Baesrode had uitgebraakt!
Een halve eeuw dorpsleven en strijd: Baasrode 1870-1918.
 
Wie vandaag Baasrode bezoekt, voelt zich wat onwennig. De oever van het Scheldedorp ligt nog steeds bezaaid met de oude, vaak in ruïne staande industriecomplexen, als littekens uit een lang vervlogen verleden. De grote herenhuizen in de dorpskom liggen er verouderd en troosteloos bij. Baasrode lijkt de afgelopen decennia ten prooi gevallen aan een algemene verwaarlozing.

De hedendaagse stad – een opening tot analyse
 
De stad, neem nu Brussel, trekt mensen aan, stoot anderen af. Ze roept beelden op waarin men haar ambivalenties leest – de stad als een podium voor alle mogelijke antagonisten: belofte en bedreiging, orde en chaos, schoonheid en lelijkheid, melancholie en verlangen, romantiek en realisme. Op die wijze en aan de hand van die beelden tracht men haar te ‘vatten’, zoekt men naar wat de stad in wezen is – of zou kunnen zijn.

 
“Ik ben niet geïnteresseerd in het verleden. Ik ben geïnteresseerd in de toekomst,
want daar verwacht ik de rest van mijn leven te vertoeven.” - Charles Kettering
 
Toekomstverhalen over hulpverlening in sciencefictionfilms vormen een waardige ‘instrumental tool’. Huidige tendensen worden er haast karikaturaal in gerepresenteerd dankzij het stereotype ‘what if?’ template van het genre. Op die manier alarmeren ze ons en verhogen ze het bewustzijn omtrent actuele trends.

Past and passed in the present. Persistence of history in Westbank, a post-Apartheid township in South Africa.
 
Kaapstad 2010 – Zestien jaar geleden kon elke wereldburger de vrijlating en inauguratie van Nelson Mandela van dichtbij volgen. Na een periode van relatief stilzwijgen zijn ook nu alle cameraogen op Zuid-Afrika gericht. De komende maanden juni en juli is Kaapstad het Mekka voor duizenden voetbalfanaten.

Voor het Duitse vuurpeloton: executies in bezet België tijdens de Eerste Wereldoorlog: tussen realiteit en mythe“Hoe gaat dat doodschieting toe? En de geest verplaatst zich in het vroege schemeruur. De zon is nog niet opgestaan; het donker celrijtuig, dat u naar de strafplaats voert houdt stil en ge stapt af. Is het van schrik of van koude, dat ge beeft en dat uw kin knakt? Het is ook zoo killig daar aan dien muur, waar ge zijt gereedgesteld. Voor u, in nog twijfelduister is er een wemeling van enkele soldaten, een zwakke flikkering van staal. Het gaat zoo vlug niet toe, als ge denken zoudt.

Waarom moest Tsjechoslowakije splitsen?
 
Tsjechië en Slowakije zijn op 1 mei hand in hand de Europese Unie binnengestapt. Nochtans vonden beide landen het eind 1992 nodig om elkaar na maandenlange onderhandelingen de rug toe te keren. De splitsing was volgens de meeste Tsjechoslowaken absoluut niet noodzakelijk, maar toch besliste een kleine politieke elite dat beide landen vanaf 1 januari 1993 elk hun eigen koers zouden varen. Ruim een decennium later zijn vele vragen nog steeds niet opgelost.

De titel van de scriptie doet een zeer specifieke studie vermoeden; een weergave van het leven van een middeleeuwse, nota bene heilige koningin. Het onderwerp is echter veel minder concreet dan het op het eerste gezicht lijkt. Een biografie van Jadwiga van Anjou is een momentopname van een bij ons vrij onbekend stukje geschiedenis, dat de grenzen van het veertiende-eeuwse Poolse koninkrijk ruim overschrijdt. Jadwiga was een echte Centraal-Europese prinses. Ze stamde af van het Franse geslacht van Anjou, dat sinds het begin van de veertiende eeuw over Hongarije regeerde.

Pardon? Een Generaal Pardon?
Uitdagingen van een verzoeningspolitiek onder Filips II (1566-1576)
 
Pardon?
“Pardon? Een generaal pardon?” dacht u waarschijnlijk bij het lezen van een term die nauwelijks nog tot onze actieve woordenschat behoort. Misschien vermoedde u louter intuïtief dat het om één of andere ruime daad van vergeving ging. De zestiende-eeuwse mens had beslist verbaasd opgekeken bij onze taalkundige onwetendheid over de genademaatregel.

Naast de kracht van de verbeelding verwijst de befaamde historicus Johan Huizinga naar wat hij noemt de historische sensatie. “Een of ander historisch detail uit een schilderij, een prent of zelfs een fragment uit een geschreven bron, kan plots, zegt hij, een gevoel van onmiddellijk contact met het verleden geven, een sensatie even diep als het zuiverste kunstgenot, een (lach niet) bijna extatische gewaarwording van niet meer mijzelf te wezen, van over te vloeien in de wereld buiten mij, de aanraking met het wezen der dingen, het beleven der Waarheid door de Historie”.