Scriptiebank overzicht

Schorreplanten zijn flexibele helden!De huidige klimaatsverandering vormt een serieuze bedreiging voor kustgebieden. Door de zeespiegelstijging en de toenemende hoeveelheid zware stormen lopen miljoenen mensen, waaronder ook wij Vlamingen, het risico om binnen enkele jaren met onze voeten in het water te staan. Het onderhouden en het verhogen van dijken is duur en stelt het probleem enkel maar uit. Bijgevolg moeten we snel alternatieve oplossingen vinden voordat deze tikkende tijdbom afloopt. Hier treden de zogenaamde schorreplanten op de voorgrond.

UITKIJKEN VOOR EXOTEN VANUIT DE RUIMTE? “De verspreiding van invasieve planten is één van de meest uitdagende ecologische problemen van de 21st eeuw”. (Citaat uit Critical Reviews in Plant Sciences, 2004) Planten reizen zonder paspoort, toch komen ze overal De fauna en flora van de aarde hebben zich in de loop van miljoenen jaren ontwikkeld. Oceanen, zeeën, bergen, woestijnen en zelfs grote rivieren hebben fysische barrières gecreëerd die de verplaatsing en verspreiding van soorten van de ene naar de andere plaats niet mogelijk maakten.

Op de rand van de vulkaanVijf voor twaalf voor de Filipijnse zoetwaterkrokodil (Crocodylus Mindorensis)Het is erop of eronder voor de Filipijnse zoetwaterkrokodil, een endemische soort die op de Filipijnen ooit wijdverspreid was, maar nu nog slechts op een handvol plaatsen voorkomt. Vooral dan op Luzon, het grootste landoppervlak van de Filipijnse eilandengroep die zich bovenop de beruchte vulkanengordel, de zogenaamde Ring of Fire, bevindt. In deze paradijselijke setting woedt een onzichtbare oorlog om het behoud van de fabelachtige bioculturele diversiteit van het Zuidoost-Aziatische land.

De toekomst voor zuiver oppervlaktewater in VlaanderenLiebert KennyIndustriële wetenschappen chemie, KULeuven @ Campus De NayerDe kwaliteit van het oppervlaktewater in Vlaanderen kent de afgelopen twee decennia een sterke vooruitgang door een geïntegreerde aanpak van deze problematiek via centrale en decentrale waterzuiveringsinstallaties. Toch komen er nog te veel polluenten in ons oppervlaktewater terecht (zoals nitraten en fosfaten) die schadelijk zijn voor de gezondheid en welzijn van de mens, maar ook voor de natuurlijke ecosystemen.

Rivieren in opschuddingAardbevingen kunnen naast het instorten van gebouwen ook grondverschuivingen veroorzaken. Bij sommige aardbevingen gaat het om enorme massa’s rots en bodemmateriaal tot wel 47 miljard kubieke meter. Om dit materiaal te transporteren zou een konvooi vrachtwagens nodig zijn dat 725 maal langer is dan onze evenaar. Een deel van deze grondverschuivingen kan bovendien in rivieren terechtkomen, met alle gevolgen van dien.Iedereen kent de beelden waarbij men na een grondverschuiving met man en macht op zoek gaat naar overlevenden bedolven onder het puin.

MODDER MET EEN KLIMAATSVERHAALWeer en klimaat, het zijn concepten waar we willens nillens iedere dag mee in aanraking komen. Met de regelmaat van de klok vuren media feiten en cijfers op ons af, gaande van doordeweekse weerberichten tot onheilspellende scenario’s in verband met klimaatsverandering. Niemand ontsnapt nog aan deze overweldigende informatiestroom. Wetenschappers zijn echter al langer gefascineerd door het belang en de complexiteit van het aardse klimaatssysteem.

Wat als het goud op is? Een visie voor het landschap en de bewoners van de West Rand, Johannesburg.door Griet Juwet & Marjolien LyssensHoe zou jouw streek eruit zien als er een eeuw geleden goud was ontdekt in de ondergrond? Voor de bewoners van de West Rand, een regio ten westen van Johannesburg, is dit geen hypothetische vraag, maar dagelijkse realiteit. De goudkoorts laat heuvels met mijnafval achter, zuur water heeft de lokale ecosystemen en rivieren vervuild, en jaren van exploitatie en segregatie veroorzaakten vele sociale problemen.

Voorkom een wereld zonder waterInleidingSinds 20 Augustus 2013 leeft de wereld op krediet. De “Wereld Overschrijding Dag” betekent dat de aarde alle natuurlijke grondstoffen heeft benuttigd dat het kan vernieuwen op één jaar tijd. Deze dag komt elk jaar dichter bij het begin van het jaar. Water is één van de belangrijkste bronnen op aarde, ook gekend als de levensmolecule, omdat het 4 biljoen jaar geleden leven op aarde mogelijk maakte. Onze planeet, de blauwe planeet, bezit enorm veel water, maar toch heeft 1 op de 3 personen geen toegang tot water.

Het leven als waterval, of eerder een rustige rivier?Mijn afstudeerproject als ergotherapeute vond plaats in een kinder- en jeugdpsychiatrische crisissetting. Ik paste het Kawa-model, een ergotherapeutisch  model, toe om de crisissituatie vanuit het standpunt van het kind of de jongere duidelijk te krijgen.

Verontrustende bevindingen betreffende twee grote Ethiopische Riftvallei MerenDe Ethiopische Riftvallei meren Chamo en Abaya zijn zeer grote en economisch belangrijke meren met een hoge biodiversiteit ten opzichte van andere Ethiopische Rift meren. Abaya kan bij de grote meren van de wereld (>500km2) gerekend worden, en beide meren zijn economisch belangrijk qua visvangst en toerisme. Het bekken dat ze samen en met hun rivieren vormen bezit het hoogst aantal vissoorten van alle Ethiopische Riftvallei bekkens.

Vissen naar een nieuw proefkonijn: het zebravisembryoWereldwijd worden er duizenden chemische stoffen geproduceerd. Pesticiden, geneesmiddelen, plastics, parfums en nog veel andere chemicaliën komen in de omgeving terecht en kunnen ernstige gevolgen hebben voor het milieu en de menselijke gezondheid. Daarom is het belangrijk om de gevaren van deze chemische stoffen goed te kunnen inschatten. Met de huidige testmethoden zullen 2,6 miljoen proefdieren het leven moeten geven, willen we voldoende informatie verzamelen over de effecten van de vandaag gekende chemicaliën.

 Op zoek naar leefbare stadsruimteHoe zal de stad er in de toekomst uitzien? Hoe kunnen wij ervoor zorgen dat de stad leefbaar blijft? Wat doen we nu met grote stukken stadsruimte die vrijkomen? Met onze masterproef hebben we op deze vragen een antwoord willen bieden aan de hand van het gebied Spoor Oost te Antwerpen.

Superstormen in kaart gebrachtOverstromingen zijn één van de meest destructieve natuurkrachten. De schade die deze rampen veroorzaken, is nauwelijks te overzien. Ook Vlaanderen hoeft te vrezen voor de destructieve krachten van overstromingen. Door de versnippering van bebouwing en de vele steden die opgebouwd zijn langs rivieren, vormt ons gewest een enorm risicogebied.Om dit rampscenario te vermijden, moet er preventief gewerkt worden; risicogebieden moeten in kaart gebracht worden, evacuatieroutes moeten uitgetekend worden en de opslagcapaciteiten van waterreservoirs moeten berekend worden.

Potentieel van transport bouwsector via de binnenvaart in kaart gebracht Het fileprobleem is algemeen gekend en komt vaak met een negatieve bijklank. Aan de grond van dit probleem kan de oorzaak gevonden worden in het vrachtverkeer dat onze wegen teistert. Bijgevolg kan gezegd worden dat bij minder vrachtverkeer, ook het fileprobleem zal verdwijnen.

Natte voeten of niet: Intelligente sturing maakt het verschilTussen 1980 en 2009 werden wereldwijd 2,8 miljard mensen getroffen door watersnood. Intelligente sturing via Model Predictive Control (MPC) is een innovatieve sturingstechniek voor het beheersen van overstromingen. Bert Van den Zegel en Evert Vermuyten maakten voor hun scriptie in de ingenieurswetenschappen gebruik van deze techniek om de sturing van hydraulische regelstructuren zoals stuwen langs waterlopen te optimaliseren.

Dorp, stad, continent en wereld tegelijk.India heeft de wereld ontdekt en komt alsmaar meer in de verleiding van het Westen. Maar de drang naar traditie is groot, zeker op het platteland. De democratie wordt bejubeld, maar de besluitvorming verloopt te traag voor een wereld waarin snelheid en besluitvaardigheid de norm zijn geworden. India is een land van contrasten, paradoxen, maar vooral veel extremen. Beschaving en barbaarse achterlijkheid bestaan naast elkaar, net als solidariteit en conflict. Alles gebeurt er, het is er allemaal: het rijke verleden, de mogelijk comfortabele toekomst.

Vissen met een zuiglichaam Ze zijn gemakkelijk beschikbaar en toch ontgaat de mensen vaak de aandacht aan hoe gespecialiseerd bepaalde aquariumvissen wel zijn. De platte grondels (Balitoridae) zijn daar een perfect voorbeeld van: populair vanwege hun sterk afgeplatte lichaam en schuifelende voortbeweging.Deze dieren komen oorspronkelijk uit Eurazië, waar ze leven in snelstromende rivieren. Deze omgeving vormt een lastige levensplaats voor de kleine vissen, aangezien voedsel er schaars is en de sterke stroming hen eenvoudigweg kan meesleuren.

Dura lex sed lexMalebranche en het kwaadEen theodicee is een werkstuk waarin geargumenteerd wordt voor de rechtvaardiging van God. In hoofdzaak betekent dit God vrijpleiten van het kwaad in de wereld. Welnu, Malebranche heeft nooit een theodicee geschreven. Maar het vraagt niet zo veel goede wil om in zijn oeuvre (en zeker in zijn Traité de la Nature et de la grâce en de Entretiens sur la métaphysique, sur la religion et sur la mort) een theodicee te lezen. Het is trouwens een bijzonder moeilijke opgave voor een filosoof of theoloog om God te rechtvaardigen.

A Common Tragedy: De Politieke Ecologie van de Visserij in Mweru-Luapula, Zambia21 september 2012: Zambiaans president Michael Sata roept voor het parlement op tot dringende maatregelen om de visvangst in de nationale meren en rivieren te behoeden van een ecologische ramp. “Het veelvuldig aanwenden van illegale vismethoden en het niet naleven van het jaarlijkse visverbod putten de gemeenschappelijke visvoorraden uit”.

 Digitale geografische technieken leggen kwetsbaar archeologisch erfgoed vast.Op de grens van Zuid-Siberië met Centraal Azië, waar Rusland, Mongolië, China en Kazachstan elkaar raken, ligt het Altai-gebergte. Het maakt deel uit van de Euraziatische steppegordel, die zich over meer dan 5000 km uitstrekt, van de Zwarte Zee tot Mantsjoerije. Enkele van ‘s werelds langste rivieren ontspringen hier. Het Altai-gebergte is één van de belangrijkste archeologische streken ter wereld. Over de uitgestrekte steppes en plateaus liggen duizenden monumenten goed zichtbaar verspreid.

Baden en zwemmen in Antwerpen (1875-1915) : “Zwart als negers in het water”Historicus Wouter Kesteloot geeft in zijn masterproef een beeld van de Antwerpse badgewoontes van meer dan een eeuw geleden. Arbeiders gingen na hun werk zich wassen in het stedelijke openluchtzwembad,  leraren trokken met hun klassen naar publieke douches en gaven zwemlessen aan hun leerlingen.

Puma belooft tegen 2020 alle gevaarlijke stoffen uit zijn productie te weren om de Chinese rivieren te redden. Unilever engageert zich om de chronische honger in Kenia te bestrijden. Al enkele jaren lijkt het maatschappelijk bewustzijn van internationale bedrijven te groeien. Door hun omvang hebben zij een grotere globale rol te vervullen dan het louter boeken van winst.

Waarom geloven mensen? Omdat ze troost nodig hebben? Omdat ze dingen willen verklaren? Dat zijn geen juiste antwoorden, gezien het vermogen om te geloven eerst moet ontstaan, om het dan pas als troost of verklaring te kunnen aanwenden.
Als we kijken naar de structuur van onze hersenen, en de miljoenen jaren evolutie die de mens achter de rug heeft, dan zien we enkele interessante neurologische mechanismen die de kiemen van het geloof zaaien.
  Onze voorouders leefden gedurende miljoenen jaren in hechte groepen, en ontwikkelden hiervoor speciale cognitieve vermogens.

Plaatsnamen als getuigen van het verledenWie heeft het als kind niet gedaan, zelf plaatsnamen van een verklaring voorzien en dan nog liefst met een sappig verhaaltje errond? In Houthalen zou er wel een bos zijn waar je hout kon gaan halen, in Zomergem schijnt de zon altijd en in Bierbeek zou je beslist kunnen gaan zwemmen in een beek vol bier. Zelf was ik er ooit stellig van overtuigd dat je in mijn woonplaats, Evergem, wel eens oog in oog zou kunnen komen te staan met een troep everzwijnen.

 Duurzaam beheer van beschermde bosgebieden: voor bos én mens?‘Ze praten en zingen met de bomen, de bergen, de rivieren, de dieren en de planten. Het zijn deze mensen die de aarde beschermen.’ Het jaar 2011 werd door de Verenigde Naties uitgeroepen tot het Internationale Jaar van het Bos. Het wereldwijde verdwijnen van bossen, zo stelde de VN, versterkt de opwarming van de aarde en veroorzaakt een verlies aan biodiversiteit. Er is echter nog veel meer aan de hand, want de natuurlijke hulpbronnen, geborgen in die bossen, bieden toekomstzekerheid voor de gehele wereldbevolking.

 
Dioxines? Niet op mijn bord!
 
Wie herinnert zich de dioxinecrisis van 1999 niet? Tonnen kippen en zuivelproducten werden toen preventief vernietigd omdat dioxines in de voedselketen waren terechtgekomen. Maar weet je ook wat dioxines zijn en waarom iedereen er schrik van had? Dioxines zijn chemische verbindingen die extreem giftig zijn voor zowel dieren als mensen, zelfs bij zeer lage dosissen.

 Duitsland en de Europese klimaatpolitiek:
Van beste leerling van de klas tot beste leerling van de klas
 
De reputatie van de Duitsers op het vlak van milieu heet traditioneel uitmuntend: Toen de Europese Unie besloot Europawijde recyclage-regels in te voeren waren die gebaseerd op het Duitse afvalsysteem. Een label voor milieuvriendelijke producten? De inspiratie kwam van onze groene buur. Klimaatverandering, ze waren er al jaren mee weg: hun zon, hun wind en hun rivieren vonden aansluiting op het hoogspanningsnet.

 
Cant Patty
 
Onderzoek naar fysische sedimentkarakteristieken van de Demer en haar bijrivieren
Sedimentatieproeven in natuurlijk rivierwater
 
Het Demerbekken heeft een oppervlakte van 2.267 km². De Demer ontspringt te Ketsingen op een hoogte van 89 m TAW (= Tweede Algemene Waterpassing) en vloeit van hier over een afstand van 85 km naar het westen richting Werchter waar de rivier uitmondt in de Dijle op een hoogte van 10 m TAW.

 
Klimaatverandering. Houden we het kanaal Kortrijk-Bossuit op peil? Blijft het waterproductiecentrum de Gavers te Harelbeke voldoende bevoorraad?
Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat klimaatverandering een grote onregelmatigheid van het weer met zich meebrengt. Allerlei studies voorspellen en bevestigen dat er in de toekomst langere periodes van droogte zullen voorkomen. Bovendien zullen deze extreme droogtes zich vaker herhalen. Die langere periodes van droogte zullen het peil van rivieren beïnvloeden.

Waterplanten, ecologische schoonheid of economische ramp?
Rivieren met waterplanten zijn kleurrijker en aangenamer om langs te wandelen en fietsen. Toch is de aanwezigheid van waterplanten niet altijd zo rooskleurig en kan het noodzakelijk zijn om deze planten actief te verwijderen. Deze ingreep kent echter verschillende voor- en nadelen.