Scriptiebank overzicht

Deze scriptie stelt dat de stedelijke commons een proces zijn van enerzijds het infrastructureren van de commons en het vergemeenschappelijken van infrastructuren. Wie aan het langste eind trekt en de endemische regels van de structuren volgt, krijgt toegang tot de waardevolle goederen en diensten die er circuleren.

Welk effect heeft de strenge stedenbouwkundige regelgeving van Brugge op het uitzicht van de stad en hoe zou Brugge er uitzien als deze regels niet zo strikt werden toegepast?

In 'Naar een stad', wordt gezocht naar een nieuwe manier om de stad te beschouwen en te verbeteren. Met bestaande projecten in de Vlaamse steden als inspiratie, wordt er gezocht naar een strategie voor stadsvernieuwing die de bestaande stad herbruikt.

Dit onderzoek beoogt het complexe stadsproject “het Eilandje” in Antwerpen te analyseren. Er zal achterhaalt worden of iedereen welkom is op Het Eilandje, of het een wijk is louter en alleen voor welvarende bewoners. Er zal onderzocht worden of de stadsontwikkeling in deze wijk geslaagd is en wat de weerslag hiervan is op maatschappelijk en sociaal vlak. Dit zal getoetst worden aan de hand van de aspecten: inkomen, leeftijd, type huishouden en etniciteit. Met andere woorden, hoe is de sociale mix verdeeld bij de reconversie van oude havengebieden?
Om geleidelijk aan tot een antwoord te komen op bovenstaande onderzoeksvraag, zal dit onderzoek verlopen in verschillende fases. Het eerste deel van dit onderzoek houdt een uitgebreide literatuurstudie in. Als eerste wordt er getracht het begrip stadsvernieuwing een kader te geven in de stad Antwerpen. Vervolgens wordt er onderzocht welke impact deze stadsvernieuwing heeft gehad op de cijfers. Aansluitend volgt het hoofdstuk waar het begrip reconversie uitgebreid omschreven wordt. Daarna wordt er geleidelijk dieper ingaan op de reconversie van oude havengebieden, om zo tot het hoofdstuk waterfrontontwikkeling te komen. Nadien wordt onderzocht welke sociale implicaties de stadsvernieuwing heeft waarbij de begrippen gentrificatie en sociale mix verder worden toegelicht.
In het tweede deel van dit eindwerk volgt de eigenlijke casestudie van het projectgebied het Eilandje. Vooreest zal de wijk gesitueerd worden in tijd en ruimte. Nadien wordt elk component van de sociale mix uitgebreid toegelicht. Daaropvolgend het hoofdstuk waarin oplossingen worden aangereikt om betaalbaar wonen in de stad mogelijk te maken. Tot slot werden experten uit het vakgebied geïnterviewd om meer kennis over het onderwerp te verwerven. Helemaal achteraan de bachelorproef kunt u de uitgeschreven interviews dan ook raadplegen.

Publieke ruimte als motor voor duurzame stadsontwikkelingHoe willen we dat onze steden evolueren? Kantoordistricten die niets teruggeven aan de stad buiten een weerspiegeling van de wolken zijn vaak nog het gevolg van stoffige 20e-eeuwse concepten. Stadsvernieuwing moet telkens opnieuw herdacht worden in het licht van veranderende contextuele en maatschappelijke factoren. Desalniettemin bepaalt het in een steeds meer individuele en digitale wereld de ruimte die verschillende partijen fysiek kan samenbrengen.

De tram als ruimtelijke en economische ontwikkelaar?Het verkeer op de ring rond Antwerpen staat vaak stil. De oorzaken zijn talrijk, de symptomen hardnekkig en het lijkt er niet onmiddellijk op dat de files op korte termijn zullen verdwijnen. Niet enkel in Antwerpen, maar ook in de rest van Vlaanderen zijn files en toenemende verkeersonveiligheid al langer dan vandaag een enorme uitdaging waartegen allerlei grote masterplannen ontwikkeld werden. Ook in Antwerpen kregen alternatieven voor de auto zoals nieuwe tramverbindingen en fietsinfrastructuur duidelijk een plaats.

De herbestemming van de Leuvense Verpleegstersschool: een pleidooi. Erfgoed gaat iedereen aan. Het zijn beeldbepalende elementen in de bebouwde omgeving. Telkens schuilt er een verhaal achter en steeds heeft het voor ieder van ons een andere betekenis. Zo ook de Verpleegstersschool, een icoon van de Ziekenhuissite te Leuven. Verbazingwekkend genoeg staat dit gebouw op het punt te verdwijnen in het voorgestelde masterplan. Is deze beslissing wel gegrond? Welke karakteristieke waarden bezit het gebouw om behoud te bepleiten?

Genua-Antwerpen: op weg naar een kruisbestuiving?Het is zondagochtend in Multedo (Genua, Italië). Je zou de hele dag in bed kunnen blijven liggen als je wil, maar de geur van foccacia en het geluid van de zee lokken je naar buiten. Je zoekt snel wat kleren bij mekaar, steekt je schoenen aan, bevestigt vlug de halsband rond de nek van je hond (deze stond uiteraard al ongeduldig te wachten), en slaat de deur open... Geen idyllisch beeld van de Ligurische kust spijtig genoeg, maar twee gigantische olietanks en verschillende loodsen en trucks.

Stadsvernieuwing verbetert ook het sociale buurtlevenDe opwaardering van lagere inkomensbuurten zorgt ervoor dat de buurtbewoners meer gehecht worden aan elkaar en aan de buurt zelf. Dat is de conclusie van de thesis van Eva Christiaens, master in de sociologie aan de UGent, die de sociale gevolgen van stadsvernieuwing in Gentse wijken onderzocht.

Compound-wooncultuur in Tema, Ghana: verleden of toekomst?De westerse wooncultuur heeft een onmiskenbare invloed op de traditionele compoundcultuur in Tema, een industriële havenstad in Ghana. Is er nog toekomst voor de traditionele manier van wonen of nemen binnen enkele jaren villa’s en hoogbouw het straatbeeld over? Kortom kunnen nieuw aangebrachte standaarden en comfort worden verenigd met traditie en zo ja, op welke manier?Voor- en nadelen van compoundwoningen afgewogenNiet enkel de Ghanese woningbouw maar ook de cultuur en levenswijze in het algemeen zijn sterk beïnvloed door compounds.

Gentse volksbuurt Brugse Poort gesloopt door (a)sociale nieuwbouw?De Brugse Poort is een bekende – of eerder beruchte – woonwijk in de grootstad Gent. Bekend en gewild wegens zijn ligging,vlakbij het historische centrum. Berucht vanwege de soms problematische multiculturaliteit, overlast, drugsproblematiek en slechte woonkwaliteit.“Zelfs de Turken willen hier niet meer wonen”.   (MELS Thomas, artikel « Brugse Poort, tussen bluts en buil »)Sinds 2000 is de buurt prioritair in de Gentse stadsvernieuwing.

Op 17 februari 2009 was het exact veertig jaar geleden dat de officiële inhuldiging van de Koning Albert I-Bibliotheek te Brussel plaatsvond. Een ideale gelegenheid dus om net dit academiejaar de boeiende ontstaansgeschiedenis, de invloed en de betekenis van dit architecturale en stedenbouwkundige geheel van naderbij te onderzoeken.