Scriptiebank overzicht

Deze masterproef is een zoektocht naar oriëntatie in de moeilijke taak van hedendaagse architectuur om te reageren op een steeds heterogenere multiculturele samenleving zonder gemeenschappelijk wereldbeeld. Terwijl het gebruik van culturele referenties steeds meer wordt betwist, probeer ik aan te tonen dat het onmogelijk is om het sociaal-culturele volledig uit te wissen uit het door mensen gemaakte object. Omdat ik deze voorwaardelijke onafscheidelijkheid tussen de materiële aard van objecten en menselijke creatie accepteer, hanteer ik in de hele scriptie een materialistisch perspectief om de grote verscheidenheid aan materialen en vaardigheden die beschikbaar zijn in de casestudy te analyseren, en erken ik ze niet alleen als een mogelijkheid om ecologisch te bouwen, maar vooral om een vreugde uit te lokken die gesitueerd zou kunnen worden in het culturele domein, die je kunst zou kunnen noemen, maar die eigenlijk voortkomt uit de zichtbaar weergegeven contextuele omstandigheden.

In haar bachelorproef Fantastic beasts and their value in youth work – The magic of animals on the resilience of vulnerable adolescents breekt Hanne Van Hoylandt een lans voor de implementatie van dieren als co-coaches of -therapeuten in het zorgtraject van kwetsbare jongeren, zowel in het onderwijs als in een begeleidingscontext.

Met groeiende steden wordt groene ruimte cruciaal voor de onze mentale en fysieke gezondheid. In deze scriptie werd de Urban Green Accessibility Index (UGAI) ontwikkeld en berekend voor Vlaanderen. Dit is een tool die de toegankelijkheid, kwaliteit en context van groen weergeeft. De resultaten tonen dat slechts 55% van de Vlamingen toegang heeft tot groen binnen 10 minuten wandelen van hun woonplaats. De informatie uit deze scriptie kan waardevol zijn voor beleidsmakers om deze tekorten aan te pakken.

Vijftig jaar geleden schreef Frans filosoof en neomarxist Henri Lefebvre het manifest 'Vers une architecture de la jouissance' in context van een onderzoeksproject rond de Spaanse toeristische dorpen en steden en de 'architecture of pleasure' die hier gevonden kan worden. In deze masterproef wordt dit manifest op een nieuwe manier toegankelijk gemaakt, gefocust op de architect. Dit gebeurt aan de hand van de visualisatie van de architecturale referenties en een aantal verkennende essays die een beeld schetsen van waar jouissance mogelijks in kan huizen.

In deze scriptie wordt er nagegaan welke ruimtelijke ontwerpparameters van belang zijn om aandacht aan te schenken gedurende een langdurige opname van kinderen tussen de 6 en 12 jaar (leeftijd lagere school) in een kinder- en jeugdpsychiatrie opdat ze de nodige ondersteuning krijgen en een gevoel van huiselijkheid ervaren. Met andere woorden hoezeer de architecturale vormgeving impact kan hebben op het verblijf van een kind in deze kwetsbare omgeving. Dit gebeurt enerzijds aan de hand van een literatuurstudie en anderzijds door het analyseren van twee concrete projecten, met name het Kinderpsychiatrisch Centrum in Genk (KPC) en De Korbeel in Kortrijk. Bijkomend wordt de inhoud ondersteund door het zelf ontwerpen van een fictieve kinderpsychiatrie voor kinderen van de lagere school in centrum Hasselt.

Ontwerpvoorstellen voor nieuwe openbare zwembaden in Brussel, vertrekkend vanuit een stedenbouwkundige en historische beschouwing van openbare zwembaden in Parijs.

Volks- en buurttuinen zijn gegeerd in de stad en alomtegenwoordig in het academisch onderzoek. In deze masterproef willen we de stedelijke moestuinen koppelen aan het al even actuele onderwerp van een rechtvaardige transitie: een transitie naar een duurzame samenleving die niemand achterlaat. Ingebed in dit concept is het idee dat sociale en ecologische duurzaamheid samen behandeld moeten worden. Gemeenschappelijke moestuinen of volkstuintjes raken aan zowel sociale als ecologische bezorgdheden, dus is het zinvol om te bekijken in hoeverre ze zich positioneren binnen een rechtvaardige transitie. De masterproef focust op de stedelijke context van Gent,

De scriptie onderzoekt burgerinitiatieven die opvang verlenen aan migranten in doortocht naar Engeland. Ik vergeleek het politiek potentieel en de machtsdynamieken tussen twee soorten burgerinitiatieven, namelijk het Burgerplatform en kraakbewegingen.

De projectnota is opgesteld in het kader van de masterproef OMG! Van God Los en bundelt het onderzoekend en ontwerpend werk, opgebouwd uit drie blokken, opeenvolgend onderzoek, scenario’s en ontwerp. De masterproef spitst zich toe op het relevant en hedendaags vraagstuk rond de herbestemming van het kerkelijk erfgoed in Vlaanderen. Door de groeiende secularisering lopen de kerken, vaak gelegen in het centrum van een wijk of dorp, stilaan leeg. Toch zien architecten, stedenbouwkundigen en erfgoedspecialisten verschillende opportuniteiten ontstaan voor de gebouwen omwille van hun specifieke typologie, strategische ligging en publieke schaal. De casestudies richten zich specifiek toe op kerken gebouwd na de Tweede Wereldoorlog. De modernistische architectuur zowel in plan als opbouw verschilt fenomenaal van de kerken gebouwd voor de oorlog.
De vooropgestelde case van deze nota is de Sint-Ritakerk in Harelbeke van de Belgische architect Léon Stynen. De kerk staat als een losstaand sculpturaal artefact in een generische Vlaamse context. “Dit is een tent waar men God vindt”, concludeerde de pastoor bij de inwijding in 1966. De architectuur is een zoektocht naar de essentie van deze typologie waarin de sacraliteit wordt uitgedrukt in de piramidale oervorm en puurheid tussen het materiaal en structuur. Sinds 2016 is de kerk een beschermd monument.
De aanwezigheid van de Sint-Ritakerk laat zich gelden in de ruimte waarmee dit heilige object een spanningsveld creëert als monument op zijn omgeving. Hierom luidt de onderzoeksvraag als volgt: “Wat is de impact van een ‘beschermd monument’ op zijn omgeving op korte en lange termijn?”. De Sint-Ritakerk wordt hiermee niet enkel een ‘heilige’ plek voor christenen, maar ook voor architecten en erfgoedspecialisten.
Het uitgewerkte scenario is een masterplan dat de zones en perimeters die voortkomen uit de gedefinieerde spanningsvelden eerst gaat optekenen om ze vervolgens te gaan herformuleren in een groter netwerk. De intentie is om de kerk van zijn banale omgeving te onttrekken en hem een centrale rol als monument en kerk te geven in de nieuwe gecontroleerde stedelijke ruimte waar zowel de lokale als de globale actoren in en rond de kerk samenkomen. Het web van de kerk biedt zo een omkadering op uiteenlopende schaalniveaus dat de impact van de Sint-Ritakerk op zijn omgeving op korte en lange termijn kan meten.

Een historisch onderzoek naar de inbedding van de islamitische rituele slacht in Antwerpen tussen 1974 en 1998. Tot welke spanningen, maar ook vormen van mediatie heeft dit geleid? Is er aan het einde van de twintigste eeuw een nieuwe status-quo bereikt met betrekking tot deze religieuze praktijk in de publieke ruimte?

In de context van migratie en de Europese vluchtelingencrisis beproeft deze masterproef het potentieel tot veerkracht van zowel de aankomststad met een eigen crisishistorie als van haar nieuwkomers. Een netwerk van ngo’s (afkorting voor ‘non-gouvernementele organisaties’) spelen hierin een essentiële rol via hun sociale zorg en huisvesting als substituut voor een (tot nog toe) weinig responsieve overheid. De thesis steunt in concreto op onderzoek van en vrijwilligerswerk met de ngo ARSIS die werkt rond opvang en integratie van niet-begeleide minderjarige migranten in Athene, Griekenland.

Onderzoek naar een nieuwe afvalwaterzuiverinstechniek voor het herstellen van de Ganges.

Deze scriptie stelt dat de stedelijke commons een proces zijn van enerzijds het infrastructureren van de commons en het vergemeenschappelijken van infrastructuren. Wie aan het langste eind trekt en de endemische regels van de structuren volgt, krijgt toegang tot de waardevolle goederen en diensten die er circuleren.

“Leren om te leren? Interorganisationeel leren inzake integratiebeleid tussen lokale besturen in Vlaanderen” gaat na hoe Vlaamse steden en gemeenten van elkaar (kunnen) bijleren om het integratiebeleid dat zij voeren efficiënter en effectiever te maken. Aan de hand van kwalitatieve onderzoeksmethoden zoals diepte-interviews en focusgroepen wordt vastgesteld hoe onderlinge leerprocessen momenteel verlopen én hoe het eventueel beter kan om praktische “do’s-and-don’ts” op vlak van integratiebeleid uit te wisselen. Daarbij blijken een vijftal randvoorwaarden van belang om een dergelijke uitwisseling van goede praktijken mogelijk te maken.

Een ontwerpend onderzoek over de transformatie van een stedelijke rand aan een ecologische structuur. Op verschillende schalen wordt de ruimtelijke relatie tussen menselijke weefsels en een riviervallei bestudeerd en in vraag gesteld.

Tijdens de late middeleeuwen was de vrijwillige rechtspraak binnen Henegouwen vooral in handen van de grafelijke leenmannen en de schepenbanken. Toch mag ook de rol van notarissen hierbij niet onderschat worden.

In de masterproef 'Non-professional translation in the city of Antwerp' werden vertaalpraktijken onderzocht die zijn uitgevoerd door niet-professionele vertalers in de stad Antwerpen. Aan de hand van een vergelijkende corpusanalyse werd er nagegaan welk effect dit heeft op het microniveau, ofwel op de tekst zelf, en werd de invloed van het sociolinguïstische kader bekeken waarin de vertaling plaatsvindt.

Alvorens tot de uitwerking van lesmateriaal te komen, onderzochten we hoe Nederlandstalige migrantenliteratuur al dan niet werd geïntegreerd in de huidige methodes Nederlands voor de tweede graad aso. Daar ontdekten we heel wat hiaten. Om deze hiaten op te vullen, ontwikkelden we NEMI, een kant-en-klaar lessenpakket dat bestaat uit zes modules, om in te spelen op de vernieuwde eindtermen waarbij cultureel bewustzijn een streefdoel wordt binnen elk vak. NEMI staat dan ook voor Nederlandstalige migrantenliteratuur, literatuur geschreven door geïmmigreerde auteurs in het Nederlands. Vaak verwerven de schrijvers enkele autobiografische elementen in hun verhalen, zoals bij de romans van Kader Abdolah, Murat Isik ... Ook de poëzie van Radna Fabias of Barney Agerbeek kan tot migrantenliteratuur worden gerekend. Aan de hand van deze literatuur pogen we cultureel bewustzijn te stimuleren, waarbij we toespitsten op onderwerpen die vaak uit de weg worden gegan, denkend aan racisme, vooroordelen, integratie ... Zo hopen we via onderwijs de deur naar een interculturele maatschappij reeds op een kier te kunnen zetten.

In deze masterscriptie wordt er gezocht naar een manier om gemeenschappelijke woonvormen zodanig in te passen in de huidige individualistische wooncultuur dat ze een sociale meerwaarde bieden binnen een stedelijke omgeving. Gemeenschappelijke woonvormen zijn namelijk bekend om hun sociale meerwaarde binnen de projectgrenzen, maar hoe kunnen gemeenschappelijke woonprojecten een meerwaarde bieden voor de bredere omgeving en op deze manier een ware trendbreuk realiseren?

Voor kansarme gezinnen is een schoolfactuur betalen niet vanzelfsprekend. Hoewel het basisonderwijs kosteloos is, is dit niet gratis. Dit onderzoek gaat na of het recht op onderwijs van kinderen die leven in een precaire economische thuissituatie niet in het gedrang komt.

Deze masterproef architectuur is een ontwerpend onderzoek rond het thema 'dorpstedelijkheid'. Een academisch onderbouwd concept wordt tekstueel en visueel toegepast in verschillende contexten in Vlaanderen. Het resultaat is een haalbaar ideaalbeeld dat het evenwicht houdt tussen identiteit en innovatie.

Hoe kan tactiliteit van een non-plaats een geleefde ruimte maken?

Dit kwalitatief onderzoek focust op het informeel sociaal netwerk van minderjarige vluchtelingen. Het onderzoek heeft als doel het huidig sociaal netwerk te beschrijven en het gewenst sociaal netwerk in kaart te brengen.

Dit kwalitatieve onderzoek gaat over de ervaringen van jongens van veertien tot eenentwintig jaar in Luchtbal, een buitenwijk van Antwerpen, en over hoe zij hun identiteit construeren binnen de context van hun gestigmatiseerde wijk. Er wordt gekeken welke strategieën zij hiervoor inzetten, door middel van participerende observaties en semigestructureerde interviews.

If Given Half a Chance, is een alternatieve landschap strategie voor de herinrichting van postindustriële landschapen, gebaseerd op een case study van Charleroi. Het doel van het ontwerp is de hereniging van dit vervreemde gebied met de mensen in de omgeving, door het benadrukken van inherente kwaliteiten. Het doel is om de perceptie van mensen te veranderen doormiddel van kleinschalige interventies.

Deze scriptie focust op architecturaal erfgoed in Beiroet, alsook de Syrische vluchtelingen in Lebanon die proberen te integreren in hun nieuwe context. Aan de hand van een design-research aanpak onderzoekt deze thesis de mogelijkheden die zich mogelijk voordoen wanneer deze twee kwesties worden samengebracht.

Onderzoek naar de betekenis en functie van de vroegzestiende-eeuwse, Nederlandse portretten van Maria Magdalena onthult het belang van geur in de christelijke rituele praktijk. Bovendien wordt nagegaan waarom Maria Magdalena's dualiteit juist op dat moment tot een piek leidde in haar cultus.

Vanuit historisch en architectuur theoretisch onderzoek wordt in deze masterscriptie het huidig grond consumerende ruimtelijk model van de begraafplaats in vraag gesteld. ‘Dodensteden’ is een theoretische, grafische en ontwerpmatige zoektocht naar een actueel relevant typologisch model voor de het ritueel van de dood in de eenentwintigste eeuw. Als synthese van dit onderzoek wordt een concreet ontwerp van een nieuw begraafplaats uitgewerkt waar de rituelen van de dood en carnaval, sereniteit en feest samen komen in het verlengde van de stedelijke publieke ruimte van Maastricht.

Deze scriptie relativeert gentrificatie en zoekt een nieuwe veerkracht voor de gemengde buurt waarbij de kenmerkende tussenruimtes het naast elkaar bestaan van woon en werk, en van verschillende gemeenschappen toestaan.

De klimaatverandering is niet meer te ontkennen. Onze zomermaanden worden gekenmerkt door langere periodes van droogte gevolgd door neerslagperiodes met verhoogde neerslagintensiteiten. De concrete impact hiervan op overstromingen in de stad Antwerpen werd in deze thesis onderzocht. Aangetoond is dat meer en grotere overstromingen tegen het jaar 2100 te verwachten zijn.