Leopold II, het ultieme taboe? De lessen over de Belgische koloniale geschiedenis in GO!-scholen in Brussel en de Vlaamse Rand

Vrije Universiteit Brussel
2021
Julie
Hardy
Een onderzoek naar de inhoudelijke en didactische keuzes die geschiedenisleerkrachten maken rond de lessen over de Belgische koloniale geschiedenis in GO!-scholen in Brussel en de Vlaamse Rand.
Meer lezen

‘Now Tell Me What You Think of the Missionaries’: Colonial Discourse and Women’s Imperial Mission in "The Englishwoman’s Domestic Magazine" (1852-1879)

Universiteit Gent
2020
Judith
Laemont
Groot-Brittannië was één van Europa’s grootste koloniale mogendheden met een rijk dat zicht uitstrekte van Canada tot Nieuw-Zeeland onder Queen Victoria. Kolonialisme was echter niet enkel een mannenzaak: vanaf het midden van de negentiende eeuw werden ook vrouwen actief betrokken bij het Britse koloniale project, vooral wat betreft Brits-Indië. Vrouwentijdschriften, zoals "The Englishwoman's Domestic Magazine" (1852-1879), speelden een belangrijke rol bij het vormen en verspreiden van de imperiale missie van Britse vrouwen.
Meer lezen

Le rêve d'un roi: Congo Free State and Its Unlikely Existence in 19th-Century International Law

KU Leuven
2020
Maxim
Smets
Onderzoek naar de status van Kongo-Vrijstaat in het negentiende-eeuwse internationaal recht. De thesis beschrijft ook hoe de kolonisatie op juridische wijze werd gerealiseerd.
Meer lezen

Metis in the Belgian Congo: an archival research on the racial categorisation and colonial treatment of metis

Universiteit Gent
2020
Emma
Van Hooste
Metissen in Belgisch-Congo. Een onderzoek van hun behandeling en categorisatie in de koloniale samenleving aan de hand van archiefmateriaal.
Meer lezen

Het Koloniaal Monument als 'Ongehoorzame' Readymade - Demonumentalisering en Remythologisering van Intentioneel Memorerende Beeldhouwkunst

Universiteit Gent
2020
Adam
Van Den Berghe
Een nieuw iconoclasme doet zijn intrede. Als zelfverklaarde mijlpalen in de geschiedenis en de
publieke ruimte worden symbolen van een geromantiseerde en eurocentrische visie op het
koloniaal verleden steeds meer onderhevig aan aantasting, bevraging en verwijdering. Als het
ware houden deze controversiële objecten een spiegel voor de ogen van de dagelijkse slenteraar.
In dit onderzoek is er gepoogd antwoord te krijgen op de hedendaagse relevantie van koloniale
monumenten in de openbare ruimte. Als centraal voorbeeld voor deze intentionele
memorerende monumenten worden de beeltenissen van Leopold II onder de loep genomen.
Hoewel deze objecten het tegenovergestelde van dekolonisatie symboliseren vormt deze
verhandeling geen betoog voor de aantasting of verwijdering van dergelijke monumenten.
Integendeel, het beheer en behoud van dergelijke monumenten in functie van
demonumentalisering en remythologisering geniet de voorkeur. Door herdefiniëring wordt
getracht een gemeenschappelijk koloniaal erfgoed en verleden na te streven.
De controversiële objecten omvatten, als voorbeelden van traditionele canonieke kunst, actuele
problematiek en hedendaagse relevantie. Als communicatiemiddel en metonymie van protest
stelt het koloniaal monument zichzelf aan de kaak. Dusdanig capteert het, als geval van
hedendaagse kunst, twee tegengestelde waarheden. Het object zelf als monument en pure vorm
van kolonialisme en het subject als strijd om de zuivere waarheid tussen de onderdrukker en de
onderdrukte. In dit onderzoek wordt getracht na te gaan of deze tegenstrijdige uitingen elkaar
in het object kunnen opheffen. Hierbij wordt een onderscheid gemaakt tussen twee
verschijningen die de standbeelden van Leopold II aannemen. Met name dat van een
intentioneel memorerend monument en dat van een koloniaal monument als readymade. Deze
nemen respectievelijk een amplische en een ciselante of beitelende fase aan.
De toestand van de mens verpersoonlijkt zich in het koloniaal monument als ongehoorzame
readymade. Het ziet zichzelf vervat in de terugkerende object-subject dialectiek die het beleeft.
De conclusie is dat de classificatie en criteria van een readymade ondersteuning biedt voor de
uitlijning van de maatschappelijke en politieke dilemma’s die de objecten meedragen. De inzet
is nog steeds de macht over tijd en ruimte. Het biedt een alternatieve werkwijze voor de
spektakeldemocratie waarin politiekers voor figuranten spelen en politieke correctheid als
illusie voor gelijkheid wordt gehanteerd. Als tweede verschijning nemen kunstenaars in dit
schouwtoneel de rol van burger-betoger op. Doormiddel van additivisme wordt er gemedieerd
tussen de verschillende actoren. Dit moet voldoen aan het erfgoedbeleid maar mag niet meer
als crimineel worden aanzien.
Meer lezen

Beyond the Postcolony? Investigating the Possibility of Genocide Recurring in Contemporary Rwanda.

Universiteit Gent
2015
Mathieu
Blondeel
Rwanda, gevangen in de ketenen van een koloniaal verleden?Genocide. Bestaat er een akeligere gebeurtenis die de mensheid te beurt kan vallen? In 1994 werd Rwanda op drie maanden tijd het slachtoffer van een genocide die het leven kostte aan zo’n 800 000 Tutsi en gematigde Hutu. De moordpartijen werden georkestreerd door een elite van extremistische Hutu rond de toenmalige president Habyarimana. De wereld keek opnieuw machteloos toe op een volkerenmoord 60 jaar na de Holocaust.
Meer lezen

Belgisch Congo Ontmaskerd

KU Leuven
2015
Dagmar
Dirkx
EEN KOLONIALE CATHARSIS IN DE BELGISCHE KUNST? Dagmar Dirkx Kom maar binnen zonder knecht! schreeuwden strakke letters op de protestborden van Annette Krauss en Petra Bauer. In 2008 plaatsten die twee Duitse kunstenaressen met hun performance Read the Masks, Tradition is not given de koloniale herkomst van de figuur van Zwarte Piet in de spotlight en sleurden zo bruusk het postkoloniale debat terug de publieke ruimte in. Daar volgde al gauw een orkaan van protest: Zwarte Piet is immers zwart door het schoorsteenroet, racisme een ver van ieders bed show.
Meer lezen

Congolezen in en met het KMMA. Een contrapuntische interpretatie van een contactzone

KU Leuven
2012
Lies
Busselen
 Congolezen in en met het KMMAEen contrapuntische interpretatie van een contactzone  “Dialogue and collaboration is the name of the game (…)” (Boast, 2011, p. 56). Koloniale etnografische musea profileren de laatste jaren steeds meer hun status door middel van samenwerking met en integratie van de Andere in de museumwerking. Met de Andere in relatie tot etnografische musea verwijzen we naar de voormalig gekoloniseerde.
Meer lezen

Barbaren uit een vreemd land: Vroegmoderne etnografie en cartografie uit de Chinese provincie Yunnan

KU Leuven
2010
Mario
Cams
 
China in de 17de eeuw: even sterk als Europa?
 
In de 17de en 18de eeuw gebruikten verschillende grote rijken een hele reeks nieuwe technieken om hun macht en grondgebied uit te breiden. Deze nieuwe technieken lieten machthebbers bijvoorbeeld toe om specifieke informatie over vreemde volkeren te verzamelen en om correctere kaarten van hun rijk te produceren. Hierdoor konden zij op een efficiëntere manier de grenzen van hun grondgebied verleggen en vreemde volkeren onderwerpen aan hun gezag.
Meer lezen