Het onderwerp van mijn scriptie is de iconografie van het dier in de zeventiende-eeuwse en hedendaagse kunst. Ik heb telkens zeven werken geanalyseerd van zowel de zeventiende eeuw als de hedendaagse periode. Voor de zeventiende eeuw besprak ik alleen olieverfschilderijen met zoogdieren of vogels als hoofdthema en maakte ik een onderscheid tussen de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden. Voor de hedendaagse tijd koos ik kunstwerken van nog levende kunstenaars en zijn de media verschillend. De verbeelding van het dier wordt beïnvloed door heersende denkkaders, de maatschappelijke en politieke context en door het menselijk zelfbeeld. Deze worden beschreven en komen in de analyses uitvoerig aan bod.

De scriptie bespreekt de iconografie van het Bijbelboek Tobit in westerse miniaturen in handschriften, maar ook hoe het iconografische thema in India terecht kwam en hoe het ook daar afgebeeld werd in de vorm van miniaturen.

Juridische image building uit vervlogen tijdenAls we het hebben over recht, flitsen dan spontaan allerlei gortdroge rechtsartikels door je hoofd of zie je voor je de rechter in toga, het eeuwig in de steigers staande Justitiepaleis of de gesticulerende advocaat? Een krachtig beeld blijkt vaak bepalender dan (enkel door insiders begrepen) woorden. Ook toen er van massamedia zoals we die nu kennen nog geen sprake was, deed het rechtswereldje al aan image building.

Voorbij het spiegeltje aan de wand…In onze hedendaagse maatschappij zijn spiegels frequent voorkomende gebruiksvoorwerpen, die bijna vanzelfsprekend overal aanwezig zijn. Winkels gebruiken reflecties als een handige manier ter visuele feedback over je nieuwe outfit. Autorijden is dankzij kunstig geïntegreerde spiegels een stuk veiliger en dankzij sneeuwwitjes’ kwaadaardige stiefmoeder weet zelfs het kleinste kind vandaag de dag waarvoor een spiegel zoal kan dienen.Toch blijkt de rol van de spiegel als object doorheen de tijd een evolutie te hebben doorgemaakt.

De zestiende eeuwse wereld gepersonifieerd.
1571, Abraham Ortelius klopt aan bij de Antwerpse uitgever Gillis Coppens van Diest aan wie hij vraagt zijn Theatrum Orbis Terrarum te publiceren. Het pronkstuk van deze lijvige atlas is het indrukwekkende titelblad waarop vier vrouwen zijn afgebeeld, vergezeld van tal van vreemde attributen. De dames personifiëren de vier toen gekende werelddelen. Deze prent van Ortelius is vooruitstrevend. Voor het eerst in de geschiedenis van de beeldende kunsten verschijnt hier de personificatie van Amerika, vergezeld van haar drie oude zusters.

 
Isis Sturtewagen
 
Goed gemutst!?
 
Nog niet zo heel lang geleden (ik spreek over de tijd toen mijn overgrootmoeder en grootmoeder nog jong waren) was het voor de westerse vrouw de gewoonste zaak van de wereld om dagelijks hoofddoeken of andere hoofdbedekking te dragen, zeker wanneer zij zich buitenshuis begaf.

Speculaties rond gebak uit houten prenten: een proces van intensivering naar extensivering
 
Tijdens mijn onderzoek kwam ik tot de vaststelling dat heel wat koekplanken, ook wel houten prenten genoemd, een stille dood sterven. Ze worden immers al te vaak als een minderwaardige kunstvorm en informatiebron beschouwd, hoewel ze ons veel kennis verschaffen over het verleden en meer specifiek over onze volkscultuur.
 
Koekplanken waren in het verleden gebruiksvoorwerpen: ze figureerden de koek.

Jiroft geteisterd door clandestiene opgravingen.
Ans Quintelier
 
Clandestiene opgravingen, een universeel probleem van alle tijden.
 
Archeologische opgravingen maken slechts een klein deel uit van de archeologische wetenschap. Ze zijn de enige manier waardoor zekerheid kan verworven worden over theorieën, die het verleden trachten te reconstrueren. Hierbij mag niet vergeten worden dat opgraven een éénmalige en destructieve methode is om kennis te vergaren. Opgravingen dienen bijgevolg zorgvuldig uitgevoerd te worden.

Zowel in het theoretische als praktische deel van mijn eindwerk in de opleiding juweelkunst nam ik “communicatie” als basisidee.
Juwelen brengen immers ideeën en boodschappen over, bijvoorbeeld door hun godsdienstige iconografie, hun sociale symbolen of doordat de drager met zijn juweel wil tonen wat hij zich kan veroorloven. Zelf was ik vooral geïnteresseerd in de wereld van de medailles, waarvan de inhoudelijke verwijzing de essentie is van zijn gehele vormgeving.

1
Marjan Dewulf
Begrensde verbeelding: El Greco en de contrareformatorische kunsteisen
Augustus 1605. De van oorsprong Kretenzische schilder El Greco (1541-1624) krijgt van
het Spaanse Hospital de la Caridad te horen dat een aantal personages uit zijn schilderij
Virgen de la Caridad overschilderd moeten worden. Het struikelblok vormen de portretten
van de burgers met hun rijke kanten kragen. Hun aardse aanwezigheid is niet gewenst in de
nabijheid van de maagd Maria.