Moslims zijn geen asociale vreemde nieuwkomers
De islam is geen uitsluitend Midden-Oosterse of Arabische godsdienst. In tegendeel, verreweg de meeste moslims (ca 900 miljoen) leven buiten de Arabisch-sprekende landen. De islam is ook geen nieuwe of vreemde godsdienst in het Westen. Toch maken sommigen zich niet zelden schuldig aan vervreemding van de islam als een religie die hier in West-Europa niet thuis hoort en geen wortel mag schieten. Echter heeft de islam 1300 jaren geleden reeds in West-Europa wortel geschoten.
In 711 veroverden moslims uit het Midden-Oosten het Visigotische Rijk en wisten in minder dan een halve eeuw een islamitische rechtssysteem te standaardiseren en bindend te maken. Binnen dat islamitische recht waren er enerzijds wetten opgenomen die betrekking hadden op niet-moslims onderling, en op de relatie van niet-moslims met moslims anderzijds. Hoewel de meesten zich vrij snel tot de islam bekeerden, kozen anderen er voor hun oorspronkelijke godsdienst te behouden, een vrijheid die door het islamitische recht van Andalusië beschermd werd.
Westerse historici van Andalusië concluderen hun studies naar de tolerantie van moslims in Andalusië tegenover niet-moslims in de regel aan de hand van het islamitische recht. Deze conclusies kan men over het algemeen in drie categorieën onder verdelen: 1) tolerant, 2) intolerant en 3) relatief tolerant, waarbij volgens de laatste conclusie een vergelijking getrokken wordt met de omringende landen van destijds. De tekortkoming die de historici met elkaar delen in deze conclusies is dat zij vrijwel alleen licht werpen op het islamitische recht, ofwel de schriftelijke formaliteit. Dit geeft weliswaar inzicht in hoe volgens het islamitische recht niet-moslims beschouwd en behandeld dienden te worden, maar laat de vraag hoe het in de dagelijkse werkelijkheid aan toe ging onbeantwoord. Het is niet onjuist om te stellen dat het islamitische recht omtrent niet-moslims zich niet zelden weerspiegelde in de dagelijkse werkelijkheid, maar het is evenmin onjuist om te stellen dat men het islamitische recht regelmatig aan de laars lapte. Een conclusie trekken over de islamitische tolerantie of gebrek daarvan enkel aan de hand van het geschreven, formele islamitische recht doet de sociale entiteit -die de dagelijkse realiteit kenmerkte- tekort. Aan de hand van een groot aantal gedocumenteerde praktijkvoorbeelden ben ik er in deze scriptie in geslaagd om de kloof tussen de geschreven formaliteit (het islamitische recht) en de dagelijkse realiteit aan te tonen. In sommige gevallen bleek het islamitisch recht toleranter dan de dagelijkse werkelijkheid, maar in andere gevallen juist minder tolerant. Dit vormde het uitgangspunt voor de conclusie dat de moslims van Andalusië de inter-religieuze sociale cohesie als noodzakelijk zagen voor het floreren en bijeenhouden van het land.
De hedendaagse sociale relevantie van de scriptie ligt mijns inziens in het gegeven dat er daarin wordt aangetoond dat binnen de islam ruimte is voor godsdienstvrijheid en sociale cohesie en integratie met andersgezinden. Anders dan wat zeer gul door de media en door bekrompen geesten wordt verkondigd, zijn daden van extremisme, religieuze intolerantie, barbarisme, geweld en "anders-zijn" een werkelijkheid die zich niet binnen, maar buiten de islam afspeelt. Hier bedoel ik mee dat 99,999 procent van de moslims deze ondeugden veroordeelt en als niet-islamitisch duidt. De islam geniet heden ten dage het tegenstrijdige privilege gekenmerkt te worden als een stevige, maar met geweld gepaard gaande gevestigde realiteit die ogenschijnlijk ongestoord zijn plaats in West-Europa afdwingt. Ik ben van mening dat deze gevestigde realiteit geen recente is, maar een zeer oude die door sociale cohesie en tolerantie niet enkel zichzelf heeft weten te laten floreren, maar ook een dominant deel van de rest van Europa waarvan er nog steeds sporen aanwezig zijn. Ik sluit dan ook graag af met de conclusie dat West-Europa noch puur joods-christelijk is, noch vrij van zeer oude islamitische invloeden. Zowel moslims als niet-moslims kunnen van de geschiedenis van de islam in Europa leren over zichzelf en elkaar.
