Digitaal, het nieuwe normaal?

“De toekomst van leren is blended” ( Acco Learn , 2021). De voorbije schooljaren moest het Vlaamse onderwijs overschakelen naar afstandsonderwijs. Hierdoor moesten leerkrachten hun manier van lesgeven heruitvinden. Blended leren of gemixt leren, de combinatie van contact- en afstandsonderwijs, maakte daarbij zijn intrede in het onderwijs. Bovendien zorgden de onderwijshervormingen ervoor dat er nieuwe vakken ontstonden zoals maatschappelijke, economische en artistieke vorming (MEAV). Daardoor staat één vraag centraal: surft ook het lesmateriaal mee op de golven van de actuele ontwikkelingen?

47 uur en 59 minuten

De werklast van voltijdse leerkrachten secundair onderwijs bedraagt tijdens een normale werkweek 47 uur en 59 minuten (Grymonprez, 2018). Daarnaast bleek uit onze online bevraging dat de werkboeken voor het nieuwe vak MEAV onvoldoende aangepast waren om over te schakelen naar het afstandsonderwijs. De digitalisering van lesmateriaal is heel tijdrovend waardoor vele leerkrachten met de handen in het haar zaten. Ter ondersteuning van leraren die MEAV onderwijzen, legden wij de focus op de aanpassing van het materiaal voor de economische vorming.

Waar wringt het schoentje?

Volgens de bevraagde leerkrachten was het materiaal ten eerste onvoldoende aangepast aan het niveau van de leerlingen. Ten tweede was er geen ruimte voor differentiatie, sommige leerlingen bleven op hun honger zitten door het gebrek aan uitdaging. Bovendien bleken de werkboeken enkele hiaten te bevatten zoals de onvolledigheid van theoriekaders. Ten slotte was er weinig integratie van digitale tools waar tijdens de coronapandemie wel nood aan was.

De noodkreet weerklinkt

Om aan deze noodkreet uit het werkveld te voldoen maakte het leerwerkboek Level Up zijn intrede. Level Up is een doordachte combinatie van fysiek- en afstandsonderwijs waarbij de leerlingen zowel thuis als in de klas geprikkeld worden om bij te leren. Het leerwerkboek geeft toegang tot een digitale leeromgeving en een waaier aan werkvormen. Zo kunnen de leerlingen de leerstof thuis verwerken door online oefeningen te maken en kennisclips te bekijken. Kennisclips zijn korte video’s waarin een begrip of theoriekader wordt uitgelegd.

Gelijk onderwijs ≠ gelijke onderwijskansen

Omdat iedere leerling uniek is, kan elke leerling zijn eigen leerpad bewandelen in Level Up. Het leerwerkboek bevat oefeningen op verschillende niveaus en biedt extra ondersteuning aan de hand van bijvoorbeeld kennisclips. Verder heeft het boek aandacht voor de motivatie van de leerlingen door aan te sluiten bij hun leefwereld en de autonomie van de leerlingen aan te spreken. Leerlingen kunnen zowel zelfstandig als onder begeleiding aan de slag om nieuwe kennis te verwerven. Aangezien de aanpak aangepast kan worden, bevordert het leerwerkboek gelijke kansen voor elke leerling.

De puzzel past

Level Up biedt ondersteuning voor zowel de leerkrachten als de leerlingen. Door extra materiaal aan te reiken zoals tips over het aanpakken van de lessen, artikels, online oefeningen, digitale toetsen, kennisclips, een website waar het materiaal gebundeld staat… worden ook de leraren bijgestaan. Het leerwerkboek staat toe om op elk moment de methode van lesgeven aan te passen. Op deze manier vormt Level Up het ontbrekende puzzelstuk voor een ideale leeromgeving van leerkracht en leerling.

Ready, set, Level Up!

Intussen wordt Level Up gebruikt in een Aalsterse school. De derdejaars van het Sint-Maarteninstituut gingen aan het begin van dit schooljaar aan de slag met het leerwerkboek. Hun leerkrachten ervaren de werking met het boek heel positief, ze kozen ervoor om te werken met een online versie via OneNote. Daardoor kunnen de leerlingen zelfstandig te werk gaan en kunnen de leerkrachten ruimte vrijmaken om leerlingen te begeleiden die een extra instructie, maatwerk en differentiatie nodig hebben. Hun rol als leraar veranderde helemaal. “Een deel van de leerinhoud wordt nog steeds klassikaal gegeven, maar herhaling gebeurt meestal digitaal”, aldus de leerkrachten economische vorming van het Sint-Maarteninstituut in Aalst.

Level Up biedt de ondersteuning die leerkrachten en leerlingen nodig hebben om te kunnen proeven van blended learning. Want: “De toekomst van leren is blended” ( Acco Learn , 2021).