Parlement roept unaniem de Vlaamse onafhankelijkheid uit
Stel u voor dat tijdens de plenaire vergadering te Brussel de parlementsleden de Vlaamse onafhankelijkheid zouden uitroepen. Voor menig Vlaams-nationalist zou een lange wensdroom in vervulling gaan. Toch heeft dergelijke stemming reeds plaatsgevonden. Exact 100 jaar geleden keurde de Raad van Vlaanderen op de zitting van 22 december 1917 de onafhankelijkheid goed.
Niets nieuws onder de zon
De toekomst van België vormt een heet hangijzer in de vaderlandse politiek. Elke verkiezingscampagne duikt het communautaire spook weer op en gaan stemmen op langs Vlaamse zijde om het land te splitsen. Deze denkbeelden zijn allesbehalve recent in de Belgische geschiedenis. Toen het Duitse leger tijdens de Eerste Wereldoorlog het land bezette en de Belgische regering in ballingschap ging, koos een deel van de Vlaamse Beweging ervoor om samen te werken met de bezetter. Zij werden activisten genoemd en streefden de Vlaamse onafhankelijkheid na. Met Duitse steun richtten activisten een Raad van Vlaanderen op die diende te fungeren als parlement. Lange tijd hebben historici de instelling dan ook benaderd als een amateuristische en chaotische marionettenbeweging. Dit onderzoek heeft echter voor een nieuwe benadering gekozen door de Raad te benaderen als hetgeen hij beaamde te zijn, een parlement van Vlaanderen. Aan de hand van de ledensamenstelling, behandelde thema’s, parlementaire gebruiken en zelfperceptie wordt nagegaan wat voor parlement de Raad juist was. De resultaten worden afgewogen met het toenmalige Belgische en Nederlandse parlement.
Paradoxaal Parlement
Doorheen de scriptie valt op dat de Raad een atypische assemblée was die bol stond van de paradoxen. Hoewel de Raad geen democratische basis had, kende de samenstelling een meer representatief karakter dan de toenmalige Belgische Kamer bevolkt door juristen en industriëlen. De Raad bestond veelal uit onderwijzend personeel, ambtenaren en handelaars. De Raadsleden portretteerden zich ook als ware vertegenwoordigers van het Vlaamse volk. Zij wilden breken met de huidige politieke klasse en zetten zich in de markt als anti-establishment, Donald Trump zou niet hebben misstaan in de plenaire vergadering. Toch lieten zij zich laatdunkend uit over het volk. Buiten de wil van het volk om wilden zij Vlaanderen haar onafhankelijkheid geven. Daarnaast namen zij vele gebruiken over van het Belgische en Nederlandse parlement. In debatten verwezen zij dikwijls naar tradities van parlementen waar zij zich van wilden afzetten.
Besluit
De Raad, hoewel een pseudoparlement, trachtte met man en macht om uit te groeien tot een volwaardig representatief instituut van Vlaanderen. De kerende Duitse oorlogskansen gooiden roet in het eten. Toch bleek de Raad op korte tijd veel te realiseren. Het vormt dan ook een interessante episode uit de geschiedenis van de Vlaamse Beweging.
