Te oud om nog te erven?

“Beklaag u niet over de kortheid van het leven; er zijn meer mensen die te laat dan te vroeg sterven.” – Pythagoras, Griekse filosoof en wiskundige (580 v.C. – 504 v.C.).

Stel je eens voor, je bent al op pensioenleeftijd, je huis is afbetaald, je bent aan het genieten van het leven, maar je kinderen daarentegen moeten ploeteren om een huis te kunnen betalen. Een erfenis komt je richting uit, maar je kinderen kunnen die veel beter gebruiken dan jij.

Hoe komt een erfenis bij kleinkinderen terecht?

Momenteel zijn er vier manieren om als kleinkind te erven. Dit kan door een volledige vrijwillige erfenissprong waarbij een erfgenaam ervoor kiest de erfenis niet te aanvaarden.

Bij een doorgeefschenking daarentegen wordt er beslist de erfenis wel te aanvaarden maar een deel door te schenken aan de kleinkinderen. Daarnaast kan een kleinkind ook erven door middel van een testament. Tegenwoordig kan er ook een erfovereenkomst opgesteld worden, op die manier kan een kleinkind ook erven.

De voordelen

De vier mogelijkheden om een erfenissprong te doen ontstaan hebben niet enkel voordelen ten opzichte van de vergrijzing. Ze hebben ook voordelen ten opzichte van onze eigen portemonnee. Er kan namelijk een heleboel erf- en/of schenkbelasting uitgespaard worden.

Bij een volledige vrijwillige erfenissprong springt de erfenis over een generatie heen. Hierdoor moet je op de erfenis maar één keer erfbelasting betalen.

De doorgeefschenking is een erg interessante optie. Door dit figuur kan iemand die erft ervoor kiezen de erfenis te aanvaarden en een deel door te schenken aan de kleinkinderen. Wanneer iemand kiest om (een deel van) de erfenis door te schenken aan zijn of haar kind dan kan dit belastingvrij wanneer dit binnen het jaar gebeurt.

Daarnaast kan een kleinkind erven door middel van een testament. Op deze manier is het mogelijk om een erfenis in meerdere kleine stukjes te verdelen. Hoe kleiner het erfdeel is hoe lager de erfbelasting.

Bij een erfovereenkomst gaat de erfenis meteen over van grootouder op kleinkind waardoor er opnieuw een generatie overgeslagen wordt en die erfbelasting dus uitgespaard wordt. 

De nadelen

Hoewel deze vier opties heel wat voordelen hebben, hebben ze ook enkele nadelen.

De volledige vrijwillige erfenissprong is een alles-of-nietsverhaal. Dit wil zeggen dat wanneer je ervoor kiest om de erfenis niet te aanvaarden je deze volledig laat overgaan naar je kinderen. Je kan hier dan geen delen van behouden.

Wil je wel graag een deel van de erfenis behouden en ook een deel doorschenken aan je kinderen, dan kan dat door middel van de doorgeefschenking. Hierbij aanvaard je de erfenis volledig en schenk je daarna een deel belastingvrij door naar je kinderen. Hierbij is een nadeel verbonden; je hebt maar een jaar de tijd om door te schenken. Het komt wel eens voor dat dit tijdslimiet te kort is. Vaak zijn erfenissen in deze periode nog niet rond.

Bij een testament kiest de persoon die het testament opstelt aan wie diegene wat wil nalaten. Hierbij is er een beperking. De kinderen van de gestorvene krijgen altijd de helft van de nalatenschap. Laat degene die sterft meer na aan iemand anders, bijvoorbeeld een kleinkind, dan kan het kind zijn deel opeisen waardoor het kleinkind zijn deel niet (volledig) krijgt.

Met een erfovereenkomst kan dit probleem verholpen worden. Hierbij is er een nadeel. Erfovereenkomsten mogen tot op het heden niet over een volledige nalatenschap opgesteld worden, enkel over bepaalde delen. Daarnaast zal het je waarschijnlijk niet verbazen, maar wanneer je een erfovereenkomst opstelt moet er ook daadwerkelijk een overeenkomst zijn tussen alle partijen. 

Dat we steeds later erven is een feit waar we niet omheen kunnen. Toch zijn er manieren die ervoor zorgen dat een erfenis toch nog van pas kan komen, voornamelijk voor kleinkinderen. Er zijn vier manieren om dat te doen. Dit zijn door middel van de volledige vrijwillige erfenissprong, de doorgeefschenking, het testament en erfovereenkomsten. Hoewel deze opties heel wat voordelen hebben, zijn er ook nadelen aan verbonden. Desondanks is het interessant om te weten dat er voor elke situatie toch een mogelijke manier is om je kinderen voordelen te geven van een erfenis.