Te weinig diversiteit op de opiniepagina’s van De Morgen

Te weinig diversiteit op de opiniepagina’s van De Morgen

De opiniepagina’s van een krant zijn een goed gelezen rubriek. Ze informeren de lezer over andermans mening. Maar wiens meningen verschijnen daar zoal en waar gaan de opiniestukken eigenlijk over? Studente Kato Declercq zocht het uit voor De Morgen en kwam tot de conclusie dat er op de opiniepagina’s van die krant een gebrek is aan diversiteit.

Kato Declercq, studente Journalistiek aan de KU Leuven, vond in haar masterproef dat het altijd dezelfde soort auteurs en dezelfde paar thema’s zijn die aan bod komen op de opiniepagina’s van De Morgen. Voor haar onderzoek naar de samenstelling van de opiniepagina’s van De Morgen analyseerde ze de opiniestukken die De Morgen in december 2016 en januari 2017 publiceerde en vroeg ze de Chef Opinie van de krant hoe hij te werk gaat.

Blanke mannen

Zeker op het vlak van de auteurs is het niet goed gesteld met de diversiteit. “Hoewel er heel wat verschillende personen aan het woord komen op de opiniepagina’s van De Morgen, hebben die auteurs dikwijls dezelfde kenmerken.”, schrijft Declercq. Blanke mannen domineren de opiniepagina’s. In haar onderzoek waren maar liefst driekwart van de auteurs mannen en het aantal auteurs uit de etnische meerderheid lag zelfs op 86,5 procent. Het bleek ook dat de auteurs van opiniestukken allemaal mensen zijn met een hoge sociaaleconomische status.

Declercq stelde ook vast dat de auteurs van opiniestukken heel vaak dezelfde functies uitoefenen. De meest typische functies zijn academicus, politicus en schrijver. Een toch wel verrassend resultaat was dat in een progressieve krant als De Morgen drie vierde van de schrijvers met politieke bezigheden lid was van een rechtse partijen CD&V of NV-A. De verklaring daarvoor zou volgens Declercq zijn dat De Morgen op zoek gaat naar tegendraadsheid. De Chef Opinie van De Morgen, Ward Daenen, geeft aan dat zijn redactie eerder op zoek gaat naar meningen die verschillen van die van De Morgen als krant dan naar meningen die daarmee overeenstemmen.

Niet alleen bij de gastauteurs, maar ook in de kleine ploeg van vaste columnisten die schrijven voor De Morgen vond Declercq zeer weinig variatie. “Omdat het niet zo moeilijk is om diversiteit te brengen in een vaste ploeg, vinden wij dat de redactie van De Morgen wel wat meer moeite zou mogen doen om zo’n diverse ploeg samen te stellen.”, merkt Declercq daarover op. Uit haar onderzoek blijkt wel dat de hoeveelheid gastauteurs en de hoeveelheid vaste columnisten mooi in evenwicht is.

Overheersende onderwerpen

Bij de thema’s vindt de studente al evenmin diversiteit op de opiniepagina’s van De Morgen. Er zijn zes thema’s die constant terugkomen en daarvan zijn politiek, buitenland en mens en maatschappij de belangrijkste. Qua onderwerpen doen de opiniepagina’s van De Morgen het beter. “Met 92 verschillende onderwerpen op een totaal van 148 opiniestukken is er relatief veel variatie in de onderwerpen op de opiniepagina’s van De Morgen. Toch is er ook een groot aantal onderwerpen dat terugkomt.”

Dat er op de opiniepagina’s niet altijd genoeg afwisseling van onderwerpen is, zou komen doordat in bepaalde periodes sommige onderwerpen gewoonweg het nieuws beheersen. In de periode die Declercq onderzocht gingen bijvoorbeeld veel opiniestukken over de nieuwe Amerikaanse president Trump. Volgens de Chef opinie is er op de opiniepagina’s van De Morgen trouwens ook ruimte voor nieuwe onderwerpen. Die bewering werd bevestigd door Declercqs eigen onderzoek.

Dat Declercq niet veel diversiteit aantreft op de opiniepagina’s van De Morgen botst met de doelstellingen van De Morgen zelf. De Chef Opinie vertelde Declercq op alle vlakken diversiteit na te streven. Die diversiteit is voor hem wel geen prioriteit. Hij vindt het in de eerste plaats belangrijker dat een opiniestuk goed geschreven en goed beargumenteerd is. Naast schrijf- en argumentatiekwaliteit spelen ook nog criteria zoals nieuwheid en humor mee bij de selectie van een opiniestuk.

De masterstudente onderzocht ook in hoeverre in De Morgen echt debatten plaatsvinden op de opiniepagina’s. In tegenstelling tot wat je zou verwachtten, bleek dat dat amper het geval is. “Aangezien het in twee maanden tijd slechts 4 keer voorkomt dat iemand een opiniestuk schrijft als reactie op een ander opiniestuk, is er op de opiniepagina’s van De Morgen zeker geen sprake van debat.”