Nieuwe High Line voor fietsers in Antwerpen!

Snel even de supermarkt binnenfietsen of een koffie uithalen bij de bike-to-go? Tijdens jouw dagelijkse traject naar Antwerpen fiets je tegenwoordig over het vernieuwde spoorviaduct en door hippe autoloze zones. Fietsen naar het werk wordt gegarandeerd een hele belevenis!  

Ambitieuze voorstellen waarmee Aurélie Ligon in haar masterproef ‘de perceptie van een fietscorridor’ de fietsers terug meer ruimte geeft in de stad. Buitenlandse projecten vormen hierbij een bron van inspiratie om de Antwerpenaren massaal op de fiets te krijgen.  De nieuwe ingrepen situeren zich op de F1 fietsostrade en de Mechelsesteenweg. Twee belangrijke fietsverbindingen naar het centrum van Antwerpen die tot fietscorridors werden getransformeerd.

Snelheidsduivels

Een fietscorridor vertrekt vanuit het idee dat fietsen voor iedereen mogelijk moet zijn. Door parallelle fietsstroken te voorzien, wordt er ingespeeld op de verschillende types van fietsers. Als snelle fietser begeef je jezelf op het vak ‘snelheidsduivels’ en ben je in een mum van tijd op jouw bestemming. Samen met jouw vriendinnen fietsen en de laatste roddels vertellen? Dan is de ‘praatjeslaan’ breed genoeg om zich naast elkaar, met of zonder bakfiets te verplaatsen. Tevens voorziet een fietscorridor alternatieve routes om zich van A naar B te verplaatsen. De keuze is afhankelijk van jouw behoefte op dat moment. Overdag kan een rustig afgelegen traject ideaal zijn om even te ontsnappen aan de chaos van de stad. ’s Avonds kan dit traject net onveilig aanvoelen en verkies je een drukke en levendige route.

Bike-in-supermarkt

De belevenis die men onderweg wilt ervaren speelt een belangrijke rol in de keuze van het traject.  Dit hangt niet enkel samen met de fietsinfrastructuur. Alles wat je tegenkomt tijdens het traject heeft een invloed op belevenis van de fietsers. Als belangrijk uitgangspunt dient men veel verder te ontwerpen dan enkel de infrastructuur. De ruimte rondom de fietsstroken omvat immers de nodige faciliteiten die het traject aantrekkelijk en efficiënt maken.  De bike-in-supermarkt is fiets-toegankelijk en voorziet de fietser van de laatste boodschappen op weg naar huis. Het fietscafé heeft zijn eigen wielerclub en herbergt tegelijk een openbare herstelplaats en fietsparking. Tenslotte heb je als fietser een geweldig uitzicht vanop het vernieuwde viaduct.

Door de stad veel meer op de fietsers te richten, hebben ze niet steeds het gevoel secundair te zijn aan de wagen. Tegelijk kan het dienen om automobilisten meer bewust te maken dat fietsen in de stad gemakkelijker, gezonder en sneller is dan de wagen.

Deze uitgangspunten vormen de basis voor innovatieve projecten te realiseren.   

Fietsen op hoogte

In de eerste plaats wordt de Mechelsesteenweg, ter hoogte van het Koning-Albert park, volledig autovrij gemaakt. De fietsers, trams en bussen krijgen meer ruimte waardoor de doorstroming sterk verbetert. De koppeling met de hierboven aangehaalde faciliteiten verhogen zowel het gebruiksgemak van de fietsers als de aantrekkelijkheid van het park. De kantoren en bedrijven die hier gevestigd zijn zullen hier ook gebruik van kunnen maken. Daarenboven wordt ook de Koning-Albertparkweg tot een autovrije weg omgevormd. Dergelijke inrichting zal resulteren in meer vrijetijdsactiviteiten zoals rolschaatsen, fietsen, e.d. Het project kan eenvoudig op korte termijn als proefproject starten. Op die manier worden bewoners en handelaars zich bewust van de voordelen en is er eventueel ruimte voor verbeteringen.

Daarnaast wordt het deel van de F1 fietsostrade tussen de treinstations Antwerpen-Centraal en Berchem op een hoger niveau getild. Momenteel kan deze verbinding niet als fietsostrade worden beschouwd. Het grote aantal fietsers in combinatie met de vele stoplichten en het smalle fietspad leiden tot dagelijkse conflicten en frustraties. Gelukkig biedt het spoorviaduct een oplossing. Hierop wordt een fietsostrade voorzien voor snelle en trage fietsers. Men kan erop fietsen ter hoogte van Berchem Station en aan de Plantin-Moretuslei wordt een op- en afrit voorzien. Treinreizigers kunnen heel gemakkelijk met een deel- of plooifiets hun traject voortzetten. De bestaande infrastructuur van de fietsostrade wordt ingezet als lokaal fietspad. Door deze lokale en bovenlokale fietsstromen te scheiden wordt dit overbevolkte fietspad veel aangenamer en veiliger om zich te verplaatsen. De ruimte onder het viaduct kan ingezet worden om nieuwe voorzieningen te koppelen aan dit lokale fietspad.

Met deze ambitieuze voorstellen kan Antwerpen verder groeien naar een stad op maat van de fietsers. En is dat net niet de doelstelling om duurzame en gezonde steden te ontwerpen? Alle hens aan dek om de pendelaars dagelijks van een portie fietsvreugde te voorzien!

Aurélie Ligon,

Master stedenbouw en ruimtelijke planning – Universiteit Antwerpen

2017-2018