Circulair en duurzaam gebruik van materialen

Sien
Strauven

Binnen Ringpark Groene Vesten worden geluidsmaatregelen genomen om op korte termijn in te zetten op de leefbaarheid van de buurtbewoners. Op langere termijn is er de doorkijk naar een overkapping. De geplaatste geluidsmaatregelen in eerste fase zullen dus op termijn terug moeten worden afgebroken. Vanuit dit gegeven is het duurzame aspect van deze geluidsmaatregelen elementair.

Het onderzoek naar de meest duurzame geluidschermen of bermen verliep in 3 stappen. Om te beginnen moest er een passende invulling gevonden worden voor het begrip duurzaamheid. Duurzaamheid kan verschillen van situatie tot situatie. Om de geluidsmaatregelen goed te kunnen scoren was een correcte definitie nodig, of nog beter 10 definities over 10 kernthema’s.

Met behulp van het projectteam werd het begrip duurzaamheid beschreven met 10 woorden die aansluiten bij de ambities voor het project Groene Vesten. Deze woorden zijn geworden: circulariteit, uitstoot, life cycle analysis, duurzaam aankoopbeleid, biodiversiteit, supply chain, doelstellingen & KPI’s, transport, communicatie en welzijn van de buurt.

Vervolgens zijn deze thema’s gebruikt om de Vespa-tool voor geluidsbermen en -schermen op te stellen. Het kwantificeren van duurzaamheid is geen makkelijke opgave waardoor er enkele kanttekeningen nodig zijn voor wanneer men de tool wenst te gebruiken. De Vespa-tool staat los van de kosten, performantie of haalbaarheid van de geteste bermen en schermen. De vragen zijn subjectief en geven een globale weergave van de prestatie op vlak van duurzaamheid. Het is dus geen 100% objectieve score. De tool is opgesteld met als doel een eenvoudig en snel beeld te schetsen.

Zes verschillende types geluidbermen en -schermen hebben de selectie gehaald voor dit onderzoek. Drie worden naar voor geschoven door het ontwerpteam (schanskorven, transparanten schermen en de aarden wal), één standaard geluidscherm van aluminium en twee innovatievere ontwerpen uit kokosvezel en houtvezelbeton. De uiteindelijke scores van de schermen liggen dicht bij elkaar met als hoogste score 68% en als laagste score 51%. De innovatieve ontwerpen scoren duidelijk hoger op het totaal maar ook de aarden wal doet het goed wat duurzaamheid betreft. Dit komt door de hoge scores op circulariteit en supply chain. Het aluminium geluidscherm en de schanskorven scoren gemiddeld en de transparante schermen eindigen onderaan in het klassement.

Als de randvoorwaarden, kost en ontwerp, mee in rekening gebracht worden zijn de geluidschermen van houtvezelbeton de beste keuze. Deze scoren weliswaar niet het allerhoogste maar voldoen wel aan de kwaliteitseisen van de wegbeheerder, het Agentschap van Wegen en Verkeer (AWV), in verband met geluidsreductie in tegenstelling tot de kokosvezelwanden. Deze schermen nemen niet te veel grondoppervlakte in beslag zodat de ambitie om meer park te maken gevrijwaard blijft. Op vlak van recyclage en circulariteit zijn er zeker veel mogelijkheden eens de kap er komt zodat de materialen die gebruikt zijn toch hun volledige capaciteit en intentie kunnen waarmaken.

Download scriptie (2.55 MB)
Universiteit of Hogeschool
Hogeschool Gent
Thesis jaar
2021
Promotor(en)
Linde Raport