Evalueren in niet-confessionele zedenleer, een procesdoelengerichte evaluatietool
Stel dat u leerkracht niet-confessionele zedenleer bent en u moet een klas evalueren. Hoe zal u dat doen? Evalueren in niet-confessionele zedenleer is niet gemakkelijk. Ik ben de uitdaging aangegaan om een creatieve en attractieve methode te ontwerpen om niet-confessionele zedenleer te evalueren.
Graag wil ik u KIEM voorstellen. KIEM is een online-evaluatietool en staat voor Kwaliteiten, Inzicht, Evaluatie en Maatschappij. De tool is geschikt voor leerlingen in het secundair onderwijs. De leerling bouwt een portfolio uit aan de hand van verschillende zaken. Via KIEM zal de leerling kwaliteiten verwerven en uitbreiden. Hij zal meer inzicht krijgen in wat niet-confessionele zedenleer precies is. Het is de eerste online-evaluatiemethode voor dit vak en dat mag ik wel een primeur noemen. In niet-confessionele zedenleer zijn alle lessen gekoppeld aan maatschappelijk relevante thema’s voor de leerling.
KIEM verwijst ook naar een zaadje. De leerling bouwt doorheen de jaren in de secundaire schoool een portfolio uit. Op het einde van zijn schoolcarrière kan de leerling bekijken wat hij allemaal heeft gedaan tijdens die jaren.
Het is niet enkel een zaadje voor de leerling, maar ook voor het vak niet-confessionele zedenleer zelf. Het is de eerste online-evaluatietool voor het vak. De tool zorgt ervoor dat er op een vernieuwende en creatieve manier kan geëvalueerd worden.
Eerst en vooral krijgt de leerling een account. Via die account kan de leerling zich aanmelden en aan de slag gaan met de tool.
Wanneer de leerling is aangemeld, krijgt hij zijn platform te zien. In niet-confessionele zedenleer wordt er gewerkt aan de hand van vijf procesdoelen die de grondslag vormen van alle leerplannen n.c. zedenleer. Bij die vijf procesdoelen behoren er bijzondere procesdoelen. De leerlingen kunnen via parameters aangeven in hoeverre ze aan een procesdoel hebben gewerkt.
Nadien kunnen ze bewijsstukken toevoegen om te bewijzen hoe ze aan dat procesdoel hebben gewerkt, maar dat is niet het enige. Ze kunnen ook hun eigen mening toevoegen. Via een argumentenruimte kunnen de leerlingen weergeven waarom ze vinden dat ze aan een procesdoel hebben gewerkt. De bewijsstukken kunnen van verschillende aard zijn. Dat kan gaan van een taak tot een groepswerk, van een presentatie tot een foto.
Het profiel van de leerling is gelinkt aan het platform van de leerkracht. De leerkracht heeft een overzicht van alle klassen met daaronder de leerlingen.
Als de leerkracht een leerling in detail bekijkt, krijgt hij een overzicht van het werk van de leerling. Alle procesdoelen met de parameters in percentage komen dan tevoorschijn. Per procesdoel is er een gemiddelde score. Met die score kan de leerkracht rekening houden bij de uiteindelijke evaluatie.
Niet alleen de parameters, maar ook de meningen en de bewijsstukken krijgt de leerkracht te zien. Wanneer de leerling een mening toevoegt, komt deze direct terecht bij de leerkracht. Onderaan kan de leerkracht bewijsstukken terugvinden en eventueel downloaden.
Omdat de leerkracht steeds meer een begeleidende functie heeft binnen het onderwijsleerproces kan hij direct feedback geven op het werk van de leerling. De feedback komt onmiddellijk terecht bij de leerling. De leerling kan via de feedback zijn leerproces bijsturen.
KIEM gaat gepaard met handleidingen voor de leerlingen en voor de leerkrachten. Daarin wordt stap voor stap uitgelegd hoe de tool werkt.
De tool zal in het begin van het schooljaar worden voorgesteld aan de leerlingen. Om dit goed te kaderen heb ik een voorbeeldles gemaakt. De les bestaat uit een aantal stappen. Als eerste zullen de leerlingen brainstormen over de termen ‘niet-confessioneel’ en ‘zedenleer’. Deze leidt tot een omschrijving van wat niet-confessionele zedenleer is en wat de levensbeschouwelijke grondslag inhoudt. Daarna gaan de leerlingen aan de slag met de vijf verschillende procesdoelen. Ze zullen de betekenis ervan zoeken, de bijzondere procesdoelen leren kennen en enkele onderwerpen binnen het procesdoel aanhalen. Als voorlaatste stap worden de leerlingen opgedeeld in verschillende groepjes. Elk groepje krijgt een procesdoel. Rond dat procesdoel zullen ze een moodboard maken. Verschillende thema’s die te maken hebben met het procesdoel mogen op het moodboard worden gekleefd. Tot slot zullen de leerlingen hun moodboard voorstellen aan elkaar en zal het worden omhoog gehangen in de klas.
De leerlingen worden via de inleidende les en de tool bewuster over het vak niet-confessionele zedenleer.
De tool zorgt ervoor dat er nog steeds veel vrijheid is voor de leerkracht én voor de leerling. Een eigen invulling is mogelijk.
KIEM is een nieuwe online-evaluatiemethode voor het vak niet-confessionele zedenleer. Het doet leerlingen meer inzicht krijgen in het vak. Ze zullen bewuster en kritischer nadenken. De kiem van iets groots!
