VROUWELIJKE POLITICI VERLATEN NATIONAAL PARLEMENT EERDER DAN MANNELIJKE COLLEGA’S
Uit onderzoek van een masterstudente aan de Universiteit van Gent blijkt dat er verschillen zijn tussen mannen en vrouwen wanneer ze de Belgische Kamer verlaten. Vrouwen stoppen vroeger en hebben er dus een kortere ambtstermijn opzitten dan mannelijke politici, concreet gaat het over gemiddeld 3,6 jaar. Het onderzoek toont ook aan dat de motieven om de politieke arena te verlaten weinig verschillen tussen mannen en vrouwen.
Word de politiek tegenwoordig nog altijd gezien als een mannenwereld? Ondanks het feit dat er steeds meer vrouwelijke politici in parlementen wereldwijd terechtkomen, bekleden ze gemiddeld nog steeds maar 24,5% van de zetels. België doet het met z’n 43% vrouwen in de Kamer van Volksvertegenwoordigers wel beter dan dat mondiaal gemiddelde. Toch is ons nationaal parlement nog niet volledig paritair. In de wetenschappelijke literatuur benaderen onderzoekers de politieke vertegenwoordiging van vrouwen meestal vanuit de instroom. Voor dit thesisonderzoek besloot Maartje Du Pont een blik te werpen op de exit van politici. Want ook de uitstroom kan de vrouwelijke vertegenwoordiging beïnvloeden.
Op lange termijn
Op basis van biografische data van de Kamerleden tussen 2010 en 2019 werd een dataset samengesteld. Die dataset moest duidelijk maken of de lengte van de ambtstermijn bij ex-politici verschilt tussen mannen en vrouwen. Het onderzoek gebruikt ook interviews om na te gaan of de motieven om de politieke arena te verlaten, verschillen tussen mannen en vrouwen. Ten slotte werd ook gekeken of er verschillen tussen partijen zijn.
Uiteindelijk blijkt dat er op het vlak van de duur van de ambtstermijn een beduidend verschil is tussen mannen en vrouwen. De onderzochte ex-politici begonnen rond dezelfde leeftijd hun carrière in de Kamer, maar vrouwen beëindigen hun loopbaan in het nationaal parlement ook eerder, een verschil van gemiddeld 3,6 jaar. Dit heeft belangrijke gevolgen, aangezien de beleidsinvloed die een parlement heeft, sterk samenhangt met zijn of haar anciënniteit. Daarnaast doken ook verschillen tussen partijen op. Vrouwen bij linksgeoriënteerde partijen, waaronder sp.a of PS, hadden er een langere ambtstermijn opzitten in vergelijking met vrouwelijke ex-politici uit rechtse of centrumpartijen.
Vrijwillig of onvrijwillig?
Verschillen ook de motieven om de politiek te verlaten tussen mannelijke en vrouwelijke ex-politici? Traditioneel maken onderzoekers daarbij onderscheid tussen vrijwillig de politiek verlaten of dat onvrijwillig doen, bijvoorbeeld als gevolg van te weinig stemmen. Om op die vraag te antwoorden, werden 10 ex-politici van sp.a en CD&V geïnterviewd. Daaruit bleek dat er weinig genderverschillen zijn, maar dat het onderscheid zich voornamelijk situeert tussen de partijen. De nationale carrière eindigde voor alle bevraagden van CD&V omdat zij niet opnieuw herverkozen raakten. Bij de bevraagden van sp.a is dat beeld genuanceerder. Zij stopten om andere redenen, waaronder ontevredenheid met de aangeboden plaats, verhuizing naar een ander bestuursniveau of de moeilijke combinatie tussen het ambt als parlementslid en gezin.
Toekomstbeeld
Deze resultaten roepen enkele vragen op naar de toekomst. Zijn de resultaten van dit onderzoek over de exit zorgwekkend? Dit kan partijen of verschillende overheden bijvoorbeeld aanzetten om na te denken over hoe men dit verschil tussen mannen en vrouwen kan wegwerken en hoe men ook een langere nationale carrière van vrouwelijke politici mogelijk kan maken.
