Kom van je eiland af: wat leerkrachten van elkaar kunnen leren
Leerkrachten uit het secundair onderwijs kunnen veel van elkaar leren. Vaak beperkt dit leren zich tot overleg of het uitwisselen van materiaal. Zelden leren leerkrachten uit het secundair van elkaar door zich te laten observeren door een collega. Collegiale visitatie heeft effecten die de professionele ontwikkeling van leerkrachten ten goede komt.
Leerkrachten hebben een grote invloed op de ontwikkeling van jongeren, daarom is het belangrijk dat we kwalitatief hoogstaande leerkrachten kunnen blijven vormen. Om de kwaliteit te blijven waarborgen wordt van leerkrachten verwacht dat ze zich professioneel blijven ontwikkelen. Deze ontwikkeling kan op verschillende manieren plaatsvinden, een daarvan is collegiale visitatie. In het kader van de masteropleiding Opleidings- en Onderwijswetenschappen aan de Faculteit Sociale Wetenschappen van de Universiteit Antwerpen, heeft masterstudent Bram Van Cauteren een onderzoek gevoerd naar collegiale visitatie bij leerkrachten in het secundair onderwijs. In het onderzoek heeft hij in kaart gebracht welke motieven leerkrachten hebben om elkaar te visiteren, op welke wijze visitatie plaatsvindt en welke effecten van de visitatie leerkrachten ervaren.
Leerkrachten die een collegiale visitatie opstarten, willen voornamelijk hun professionele vaardigheden aanscherpen, zij trachten uit het isolement van het klaslokaal te treden en te leren van een medeprofessional. “De effecten, van een collega die feedback geeft over het klasgebeuren, die deze leerkrachten ervaren, hebben voornamelijk een positieve invloed op het zelfvertrouwen en het gedrag en vaardigheden van de leerkrachten.”, aldus Van Cauteren. “Ze ervaren ook positieve effecten op de leerlingen, die begeleid kunnen worden door leerkrachten die zich sterker ontwikkeld voelen.“
De manier waarop leerkrachten zichzelf professioneel blijven ontwikkelen, is echter vaak ongecoördineerd en vanuit een buikgevoel. Hier ligt, volgens Van Cauteren, een kans voor de verschillende onderwijsinstanties. “Wanneer enkele aandachtspunten in acht worden genomen bij het uitvoeren van een collegiale visitatie, zal deze methode efficiënter worden en zullen de effecten op het professionele gedrag van leerkrachten nog opvallender zijn. Dit komt uiteindelijk ook de ontwikkeling van de jongeren ten goede, daar kunnen we toch niet tegen zijn?”
Meer weten?
Bram Van Cauteren: bramvancauteren@gmail.com
Prof. dr. Jan Vanhoof: jan.vanhoof@uantwerpen.be
