Help! De vinger op de wonde leggen.
Bosnjak Andrea
Help! De vinger op de wonde leggen.
Elke dag gebeuren er ongevallen. De meest voorkomende ongevallen zijn valongevallen, verkeersongevallen, arbeidsongevallen of ongevallen thuis. Slachtoffers lopen hierbij traumatische wonden op. Weet jij hoe die correct te verzorgen?
Wist je dat trauma wereldwijd 1 op 10 sterfgevallen veroorzaakt? Veel slachtoffers sterven al aan hun verwondingen voor de professionele hulp is toegekomen. Omstaanders zijn de eersten bij het ongeval. Ook jij kan hulp bieden en levens redden.
De kennis van studenten bachelor in de verpleegkunde van Thomas More Lier omtrent wondzorg als onderdeel van eerste hulp.
Dit onderzoek toont aan dat veel mensen waaronder ook professionele hulpverleners de eigen kennis omtrent wondzorg als onderdeel van eerste hulp verkeerd inschatten. De opzet van dit onderzoek was om op de eerste plaats inzicht te krijgen in de kennis van de reguliere studenten bachelor verpleegkunde van Thomas More Lier. Ook heeft deze studie onderzocht of de voorkennis van de opleiding zelf een invloed heeft.
Dit onderzoek legt ook de nadruk op het feit dat er internationaal te weinig onderzoek wordt gedaan naar deze kennis zowel bij omstaanders als professionele hulpverleners. Het Rode Kruis heeft al aanzet gedaan om ervoor te zorgen dat de internationale richtlijnen omtrent wondzorg als onderdeel van eerste hulp evidence-based onderbouwd worden. Hiervoor heeft het Rode Kruis ook een applicatie opgericht op 1 april 2019 die toegankelijk is voor iedereen.
Op Thomas More Lier zijn er nog geen eerdere studies gedaan om deze kennis te toetsen. Deze studie heeft ook onderzocht in welke vakken dit thema al dan niet aan bod komt.
Deze studie is een cross-sectioneel onderzoek met slechts 1 meting. Via een gevalideerde vragenlijst werd data verzameld van 135 respondenten.
De kennis van de studenten is gemiddeld goed. De studenten zonder voorkennis scoren niet slechter dan de studenten met voorkennis. Ze scoren zelfs soms beter. Wat vooral opvalt is dat er een kennistekort is bij de studenten bij vaak voorkomende of levensbedreigende traumatische wonden. Niet alle traumatische wonden worden opgenomen in de opleidingsonderdelen van de opleiding bachelor in de verpleegkunde van Thomas More Lier. Wondzorg wordt enkel onderwezen in de eerste en tweede bachelor. Het vak reanimatie (CPR) komt pas in de derde bachelor aan bod, de verzorging van traumatische wonden wordt in deze fase zelfs niet behandeld.
Uit de literatuur komt naar voor dat het aanleren van eerste hulp, zowel CPR als het correct verzorgen van wondzorgen, vanaf de kleuterschool zou moeten gebeuren tot de volwassen leeftijd. Deze kennis zou ook op regelmatige basis opgefrist moeten worden.
Deze studie biedt als oplossing om zowel CPR als het correct verzorgen van traumatische wonden op te nemen in een apart opleidingsonderdeel EHBO dat in alle fases van de bachelor verpleegkunde onderwezen wordt. Een andere mogelijkheid is vakoverschrijdend te werken. De bedoeling is wel dat het elk academiejaar herhaald wordt. Ideaal zou zijn dat alle scholen van de kleuterschool tot de hoge scholen en universiteiten dit vak zouden onderwezen krijgen aangezien iedereen over deze kennis zou moeten beschikken. Iedereen kan een getuige van een ongeval zijn. De werkgevers zouden verder er moeten voor zorgen dat hun personeel op de hoogte blijft van de nieuwste evidence-based richtlijnen.
Dit onderzoek heeft slechts 50% van de studenten kunnen bevragen. De bereidheid tot het verlenen van eerste hulp is ook een belangrijke zaak en deze werd niet bevraagd.
Dit onderzoek legt de nadruk op het feit dat er zowel op lokaal, nationaal, Europees als internationaal vlak meer onderzoek moet gedaan worden omtrent dit thema. Meer onderzoek zou niet enkel in de opleidingen bachelor verpleegkunde moeten gedaan worden maar ook de kennis van andere professionele hulpverleners net als die van de omstaanders zou getest moeten worden.
CIJFERGEGEVENS
Cijfergegevens over de meest voorkomende traumatische wonden en welke ongevallen die veroorzaken moeten verzameld worden op internationaal, Europees als nationaal vlak. De kennis van zowel de omstaanders als de professionele hulpverleners moet jaarlijks getest worden en in statistieken opgeslagen worden. Cijfergegevens zijn nodig om de kennis omtrent wondzorg als onderdeel van eerste hulp te verbeteren en levens te redden.
EERSTE HULP IN BELGIË
Qua integreren van eerste hulp in België zijn volgende voorstellen in overweging te nemen: EHBO als verplicht onderdeel van het behalen van het rijbewijs, de nieuwe gratis applicatie 'Eerste hulp - Rode Kruis' promoten, meer reclame over het belang van eerste hulp, op scholen blijven inzetten naar het belang van eerste hulp. Het beste is omstaanders jaarlijks EHBO-cursussen laten volgen via het werk, of via het Rode Kruis.
Een Russisch spreekwoord luidt: ‘Повторенье мать ученья.’ (Herhaling is de moeder van studeren). Hoe vaker iemand iets doet, hoe bedrevener hij erin wordt.
VERPLEEGKUNDIGEN: KLINISCHE LEIDERS
Verpleegkundigen zijn specialisten in wondzorg en fungeren als rolmodellen. De verpleegkundige kan als klinische leider een belangrijke rol spelen in de educatie aan leken, maar ook coaching van collega’s omtrent wondzorg als onderdeel van eerste hulp. Het is belangrijk dat hij dit correct aanleert. Daarom moeten de verpleegkundigen kritisch tegenover zichzelf zijn of ze zelf wel over de recentste evidence-based richtlijnen omtrent dit onderwerp beschikken. Aangezien onze maatschappij multicultureel is, zou het tevens interessant zijn dat ook de groep van de bevolking die de Nederlandse taal niet machtig is educatie rond eerste hulp krijgt in de eigen moedertaal. Er zijn veel verpleegkundigen die meertalig zijn. Zij kunnen in de moedertaal van de zorgvragers over dit onderwerp educatie geven. Dit zou de kennis van de maatschappij rond dit onderwerp doen stijgen en nog meer slachtoffers van trauma vermijden.
Kortom: “Correcte eerste hulp wondzorg redt levens!”
