Ik heb MEER in mijn mars...

Diane Ackerman zei ooit: “Play is our brain’s favourite way of learning.”. Mijn scriptie wordt hier in één zin samengevat. Ik onderzoek de werkvorm spelend leren en maak vanuit al mijn bevindingen een unieke educatieve escaperoom. Benieuwd? Lees dan snel verder.

Stel u voor: u zit in het lager onderwijs in het vijfde leerjaar. U zit boordevol energie en kan niet wachten tot u op de speelplaats tikkertje mag spelen. U telt de minuten tot de bel ongeduldig af zodat er eindelijk een einde komt aan deze saaie voormiddag. Al heel de ochtend zit u op een harde stoel. U voelt uw poep tintelen en de stoelleuning in uw rug porren. Dan gaat de bel, vol enthousiasme loopt u uit de klas om vervolgens als een energiebom te ontploffen op de speelplaats. De volgende dag vraagt de leerkracht wat u nog weet uit de wiskundeles van gisterenochtend. Oeps… Aftellen naar de speeltijd bleek blijkbaar interessanter dan de les.

Dit beeld schets de klassituatie van veel leerlingen: in de les (stil)zitten, kijken, luisteren en vervolgens afhaken. Ze voelen zich niet betrokken en vinden het allemaal wat saai. Motivatie is dan ver te zoeken. Lesgeven is toch zitten, kijken en luisteren, denkt u? Neen, in deze tijd is dit niet meer de waarheid. Heel veel verschillende methoden en werkvormen zijn ondertussen ontwikkeld om betrokkenheid, welbevinden en motivatie bij leerlingen te stimuleren. Met als resultaat dat ze beter onthouden, begrijpen en presteren.

Spelend leren, wat?

In mijn bachelorproef heb ik zo’n nieuwe werkvorm onder de loep genomen. Namelijk ‘spelend leren’. Om spelend leren concreet uit te leggen maak ik gebruik van het voorbeeld hieronder. Dit heb ik tijdens één van mijn stages uitgewerkt:

In het vijfde leerjaar tijdens het thema ‘De tijdlijn’, leren de kinderen over het leven in de fabriek.

Klassieke werkvorm:

Leerlingen kunnen lezen, foto’s bekijken, luisteren naar de leerkracht… Dit zijn veel voorkomende werkvormen maar allemaal redelijk passief. Leerlingen verliezen hun aandacht en haken af.

Spelend leren:

De leerlingen worden per twee verdeeld. Ze worden beide baas van een fabriek. Deze moeten ze op het einde een zo hoog mogelijke waarde geven. Het is een spel waarbij ze zelf hun (fictieve) fabriek opbouwen. Zo komen ze in contact met kinderarbeid, hun eigen goederen kopen, verwerken en verkopen, het arbeidsboekje… De leerkracht zorgt dat alle leerinhouden in het spel aan bod komen. De leerlingen zullen de leerstof op deze manier veel beter onthouden. Als je een week later praat met de leerlingen hoe het er vroeger in de fabrieken aan toe ging, zal het je verbazen hoeveel ze nog weten. Dit omdat ze het zelf "meegemaakt" hebben.   

Waarom spelend leren?

Mijn keuze voor dit onderwerp heb ik gebaseerd op mijn eigen ervaring als lager schoolkind. Ik was een zeer beweeglijk en snel afgeleide leerling. Stilzitten was een uitdaging op zich en aandacht behouden was vaak een onmogelijke opgave. M’n gedachten en alles rondom mij waren telkens veel interessanter dan de leerkracht die vooraan wat dan ook zat te verkondigen. Ik deed mijn uiterste best om een hele dag te luisteren maar leerstof opnemen verliep moeilijk.

Toen ik begon met mijn bachelorproef zag ik deze ervaring als een interessante case. Hoe kan ik zo’n leerlingen, als toekomstige juf, wél stimuleren? Ze de nodige motivatie geven en betrekken in mijn lessen? Mijn antwoord hierop kunt u ondertussen al raden: lessen ontwerpen waarin de leerlingen al spelend kunnen leren.

Natuurlijk is het onderzoek rond deze werkvorm eentje met meerdere lagen. Want spelend leren bestaat al langer dan vandaag. Hoe komt het dan dat dit nog steeds niet frequent wordt gebruikt? Wat zijn de wetenschappelijke resultaten hiervan? Welke theoretische kaders zijn er hierover al gevormd? Op al deze interessante vragen heb ik een antwoord gevonden. Deze staan grondig uitgeschreven in mijn bachelorproef en vormen de basis van mijn ontwikkeld project.

MEER                      

Ik heb in mijn bachelorproef een project op poten gezet. Niet zomaar een project, eentje uniek in zijn soort. Simpel gezegd is het een varende, educatieve escaperoom. Leerkrachten krijgen de kans om met hun klas deel te nemen aan een educatieve escaperoom op een boot. Niet enkel de leerlingen genieten van deze bijzondere en leerzame ervaring, ook de leerkrachten leren bij met dit bezoek. Zo kunnen ze al doende de voordelen van spelend leren (en zelfs andere actieve werkvormen) ter plaatse beleven. Ze kunnen zich laten inspireren en motiveren om klassieke werkvormen de deur te wijzen en hun lesgeven in een nieuw en leerlinggericht jasje te steken.

Met dit project wil ik zo veel mogelijk leerkrachten overtuigen van alle positieve aspecten omtrent spelend leren. Ik wil ze doen inzien dat het een efficiënte manier van werken is, dat het wel degelijk leerwinst kan genereren en dat terwijl leerlingen een unieke ervaring beleven. Een droom voor elke leerkracht en leerling, niet?

Aan de hand van dit eigen uitgewerkt project, is het mijn bedoeling een antwoord te geven op de vragen van leerkrachten omtrent de organisatie en uitwerking van een educatieve escaperoom waar spelend leren centraal staat.  

MEER is de naam van mijn project. Dit staat voor: “Mieps Educatieve EscapeRoom” en is een knipoog naar het feit dat deze escaperoom zich bevindt op een boot. De bedoeling is om met deze boot van haven naar haven rond te varen. Zo bekom ik een bredere en meer diverse doelgroep. Ik krijg op deze manier de kans om leerkrachten van over heel Vlaanderen te overtuigen en te inspireren. Om ze te laten geloven in spelend leren op een manier zoals ik er zelf honderd procent in geloof.

Er zijn nog zoveel zaken die ik hier zou willen neerschrijven. Nog zoveel argumenten die ik heb klaarstaan om u te overtuigen. Maar daarvoor zal u mijn bachelorproef moeten lezen. U vindt er het eindresultaat van mijn educatieve escaperoom, de puzzels, filmpjes, sfeerbeelden… Hopelijk heb ik u toch al wat warm kunnen maken.

Om af te sluiten nodig ik u graag uit de QR-code hieronder te scannen. Met dit introfilmpje krijgt u een eerste indruk van het project MEER.