Vrouwen in de marge

Steeds meer vrouwen bekleden politieke topposities. De nieuwe federale regering stoelt op gendergelijkheid. Is de strijd om de zogenaamde ‘femicratisering’ van de politiek daarmee gestreden? Zeker niet. Tegenwoordig beperkt de slag zich zelfs niet langer tot het politieke front. Ook de Vlaamse pers speelt een niet te onderschatten rol. Het glazen plafond ligt nog lang niet aan diggelen.

Toen Maggie De Block (Open Vld) in 2014 benoemd werd tot federaal minister van Volksgezondheid kwam er kritiek op deze keuze vanwege haar overgewicht. De Block wees toen al op de ongelijkheid tussen mannelijke en vrouwelijke politici in de Vlaamse pers. De kritiek die de minister krijgt op haar gewicht is niet alleen scherper, maar heeft volgens haar ook een andere effect dan de aandacht voor het vroegere gewicht van een politicus zoals Bart De Wever (N-VA).

Waar zijn de vrouwen?

Recent onderzoek toont aan dat de politica gelijk heeft. Zo’n 760 nieuwsartikels uit vijf Vlaamse kranten werden in detail geanalyseerd. Daaruit blijkt dat drie kwart van de vermeldingen een mannelijke politicus betreft. Vrouwelijke politici komen in louter 25% van de artikels aan bod. Daarnaast worden ze in slechts 1,64% van de krantenkoppen vermeld. Dat is zo’n 7,85% voor hun mannelijke tegenhangers. Een niet te onderschatten verschil van meer dan 6%.

Niet zo onschuldig als het lijkt

Dergelijke onderrepresentatie lijkt onschuldig, maar dat is ze zeker niet. Hoe vaker een politicus de krantenkoppen haalt, hoe gemakkelijker de kiezers hem of haar herkennen. Vooral op het nationale niveau is voldoende berichtgeving in de media een cruciaal element om (her)verkozen te worden. Een gebrek aan media-aandacht kan daarom desastreuze gevolgen hebben voor de (toekomstige) carrières van vrouwelijke politici.

Genderstereotiepe berichtgeving heeft daarnaast ook een belangrijk socialisatie-effect op de jonge generatie. Door vrouwen systematisch minder vaak af te beelden tonen de media dat vrouwen een minder prominente politieke rol in de samenleving spelen. Dat zorgt ervoor dat jonge meisjes ontmoedigt worden om deel te nemen aan het politieke schouwspel. Voor hen is er zogezegd geen plaats in de arena.

Wat nu?

Daarom is er dringend nood aan bewustwording bij journalisten en lezers. Wanneer jonge vrouwen vervreemd blijven van het zoeken naar een politiek ambt door media- en gendervooroordelen, zal het resultaat een voortzetting zijn van vrouwelijke politieke ondervertegenwoordiging. Zo komen we terecht in een vicieuze cirkel.

Moderne media zijn actief binnen een democratisch systeem en daarom wordt van hen verwacht dat ze zich aanpassen aan nieuwe sociale realiteiten door het vergroten van gendergelijkheid in domeinen zoals de politiek.

Er is nog heel wat werk aan de winkel om deze ongelijke zichtbaarheid te verkleinen en op termijn weg te werken. Het glazen plafond vertoont sterretjes, maar is nog niet gebarsten. Zowel de media als de politieke wereld draagt hier een grote verantwoordelijkheid, maar wij als lezers moeten ons ook bewust zijn van de onbewuste stereotypen die we in de massamedia tegen het lijf kunnen lopen.