Hulpverleningstraject bij jongvolwassen transgenderpersonen. wat gaat er goed? Wat kan er beter? Wat moet veranderen?

Welke uitdagingen, moeilijkheden en krachten ervaren transgender personen in de Belgische en Nederlandse hulpverlening? Wat betekent de term transgender? Zijn er kleine aanpassingen van hulpverleners dat voor transgender personen een grote hulp kunnen zijn? Dit zijn vragen waarop seksuologe Anke Struyven een antwoord zocht in haar onderzoek. Honderd transgender personen tussen de 18 en 25 jaar namen deel aan de vragenlijst.

Veel mensen denken bij het woord transgender automatisch aan Sam Bettens of Bo van Spilbeeck. De term transgender omvat meer dan de meeste mensen weten. Het is een paraplubegrip dat staat voor een grote variatie aan binaire en non-binaire genderidentiteiten. Onder binaire identiteiten is er de opdeling transmannen en transvrouwen, waarbij het geboortegeslacht niet overeenkomt met de gewenste genderidentiteit. Verder wordt er gesproken over non-binaire personen waarbij de genderidentiteit van een persoon kan tussen of buiten de typische man vrouw indeling vallen. Een andere mogelijkheid is dat een persoon zich het ene moment man voelt en op een ander moment vrouw.

Overwegend tevreden

Het grootste deel van de transgender personen is over het algemeen tevreden over de hulpverlening in België en Nederland. Toch zijn er enkele negatieve ervaringen waarmee transgender personen te maken krijgen in de hulpverlening. De meest voorkomende negatieve ervaring is het moeten informeren van de hulpverlener, met verkeerde namen en voornaamwoorden aangesproken worden en een ongepaste nieuwsgierigheid vanuit hulpverleners. Ongeveer een op de vijf personen kreeg te maken met een vorm van discriminatie of stigmatisering in de hulpverlening. Een gevolg van discriminatie en stigmatisering kan zijn dat personen zorg gaan vermijden of uitstellen, wat bij een op vier personen voorkwam. Elke vorm van discriminatie tegenover een persoon, is er een te veel.

Transgender personen voelen zich regelmatig ongemakkelijk in hulpverleningssituaties doordat er ongepaste vragen en fascinaties zijn voor de genderidentiteit. Het komt regelmatig voor dat er uitleg gegeven moet worden over het thema aan hulpverleners. Hierin zit dus een belangrijk verbeterpunt in de hulpverlening. Hulpverleners moeten meer kennis, inzicht en supervisie krijgen rond het transgenderthema zodat er een breder maatschappelijk draagvlak komt.

Wachten, wachten, wachten op transgenderzorg

Onder transgenderzorg valt een genderbevestigende behandeling met hormonen, operaties en psychologische ondersteuning om het uiterlijk beter te laten aansluiten bij de gewenste genderidentiteit. Wachttijden blijven in de transgenderzorg het grootste knelpunt, dit gaf meer dan de helft van de personen aan. Verder zoeken personen geen hulp omdat ze niet goed weten wat te verwachten en financiële redenen vormen regelmatig een drempel. Wederom zijn transgender personen over het algemeen tevreden over de transgenderzorg.

Wat kan er beter in de transgenderzorg? Het verkorten van de wachtlijst, het verhogen van het aantal gespecialiseerde hulpverleners en meer rekening houden met individuele behoeften en zorgen zouden kleine veranderingen kunnen zijn om de transgenderzorg te verbeteren.

Goede band met een hulpverlener

Een goede band met een hulpverlener is een zeer grote kracht in het hulpverleningstraject van transgender personen. Er zijn enkele specifieke kenmerken bij hulpverleners die zij zien als een grote meerwaarde. Daarbij vermelden ze behulpzaamheid, respectvol, een open houding, serieus nemen en kennis over het thema.

Als hulpverlener, maar ook als mens, is het belangrijk om een transvriendelijke houding aan te nemen. De maatschappij staat steeds meer aanvaardend tegenover transgender personen. Toch zijn mensen zich nog niet helemaal bewust van de uitdagingen die deze personen kunnen tegen komen binnen het dagelijks leven. Probeer daarom transgender personen steeds correct aan te spreken en zeg geen sorry maar bedankt als ze jou corrigeren. Dit zijn kleine dingen die voor hen zo belangrijk kunnen zijn. Als hulpverlener kan je aandacht schenken aan een genderneutrale infrastructuur, bewustzijn van gevoeligheden bij onderzoeken, het correct gebruiken van aanspreekwoorden,…

Wil je graag meer informatie over hulpverlening voor transgender personen? Neem dan zeker eens een kijkje op volgende sites: https://transgenderzorg.be/ en https://transgenderinfo.be/