Het voordeel van een natuurramp
Het voordeel van een natuurramp
Een ietwat weerzinwekkend idee dat natuurrampen voordeel zouden kunnen inhouden, is het niet? Toch is het net dat waarnaar onlangs onderzoek werd verricht.
Natuurrampen worden geassocieerd met lijden en verwoesting op meerdere niveaus. Denk maar aan de overstromingen in Pepinster en omliggende gebieden tijdens de zomer van 2021. Heel België stond in rep en roer dat zo een fenomeen zich ook bij ons kon voltrekken. De media schonken logischerwijze het merendeel van haar aandacht aan deze ramp. Is het hier nu net dat een mogelijk voordeel te behalen valt?
Klimaatverandering is een welbekend begrip en degene die dit trachten te negeren staan in de toekomst voor een moeilijke opdracht. Natuurrampen komen steeds meer voor en ook de berichtgeving rond rampen is niet meer weg te denken van onze schermen. Zo zijn er de jaarlijkse bosbranden, aardbevingen en allesverwoestende stormen. Beelden gelinkt aan klimaatverandering vliegen ons om de oren; er is geen ontsnappen aan. Of wel? Heeft het zien van deze beelden een fundamentele invloed op hoe we ons als kijker gaan gedragen?
Heel duidelijk in deze berichtgeving is het centraal stellen van lijden. We aanschouwen mensen in paniek tot lieve koala’s in nood. De kijker gekluisterd aan het scherm tot de volgende update binnen rolt.
Toch is het opmerkelijk dat bij de kijker, die een soort ramptoerisme aanschouwt, het gevoel van actie ondernemen blijkt te ontbreken. Een mogelijke reden hiervoor is het gevoel van onmacht bij de toeschouwer. Uit interviews met kijkend Vlaanderen kwam duidelijk naar voren dat de media een cruciaal onderdeel vergeten te belichten bij het rapporteren over natuurrampen. Namelijk: ‘de’ oplossing.
Al te vaak wordt met de vinger gewezen en hopeloos naar een schuldige gezocht. De klimaatproblematiek is veel groter dan dat. Mensen hebben tastbare oplossingen nodig om te kunnen overgaan tot actie willen we een positieve impact nalaten.
Hiernaast mogen we niet naïef zijn. Enkel het aanreiken van oplossingen zal niet leiden tot fundamentele veranderingen in gedrag.
Toch werd door onderzoek duidelijk dat de manier waarop de media natuurrampen weergeven niet tevergeefs is. Het doet de kijker nadenken. We worden met de neus op de feiten gedrukt.
Hoewel bleek dat dit niet meteen voor een verandering in gedrag zal zorgen, kan het wel een eerste stap richting bewustwording meebrengen rond de problematiek die voor ons staat. Op langere termijn daarbij hopelijk ook een aanpassing naar enkele ecologische duurzame alternatieven in de levensstijl van de kijker.
Het berichten over natuurrampen kan dus zeker wel voordeel inhouden als we de problematiek in het grotere plaatje bekijken. Klimaatverandering is een belangrijk punt op de agenda, waartoe alle beetjes kunnen helpen.
