Schoolleiders zijn niet op zoek naar de ‘klassieke leerkracht’
Antwerpen – 30 juni 2022 - Als het over onderwijskwaliteit gaat heeft de klassieke leerkracht afgedaan. Schoolleiders uit het basisonderwijs zijn niet op zoek naar de strenge leraar die veel vakkennis en ervaring heeft. De onderwijskwaliteit van de school is volgens de schoolleiders beter af met de ‘sociale leraar’ en de ‘efficiënte leraar’. Dit blijkt uit een onderzoek dat Frank Cauterman deed in het kader van zijn masterscriptie in de opleidings- en onderwijswetenschappen aan de Universiteit Antwerpen.
In Vlaanderen zijn schoolleiders verantwoordelijk voor de onderwijskwaliteit van de school. Schoolleiders krijgen heel wat autonomie om te bepalen hoe zij de onderwijskwaliteit van de school bewaken en verbeteren. Wetende dat de kwaliteit van de leraar een heel belangrijke factor is in de onderwijskwaliteit van de school is het belangrijk om te onderzoeken welke eigenschappen schoolleiders belangrijk vinden om de kwaliteit of performantie van leraren te bepalen. Zijn leraren best streng of eerder zorgzaam? Moeten ze vaardig zijn met ICT-toepassingen of hebben ze best veel ervaring voor de klas? Zijn ze flexibel of zorgen ze eerder voor samenhorigheid binnen de klasgroep?
Ruim 140 schoolleiders uit het basisonderwijs namen deel aan dit onderzoek. Ze hadden keuze uit tal van professionele vaardigheden en persoonlijke kenmerken die we ons bij een goede leraar mogen voorstellen. Uit de resultaten blijkt dat de schoolleiders de ‘sociale leraar’ en de ‘efficiënte leraar’ het meest koppelen aan een kwalitatieve leraar die bijdraagt aan de onderwijskwaliteit in de school. Terwijl de efficiënte leraar heel goed en gevarieerd les kan geven en de klas én de leertijd heel goed kan managen, is de sociale leraar een zorgzame, flexibele en empathische leraar die een teamspeler in de klas én de school is. De ‘innovatieve leraar’ die interesse heeft in onderwijsvernieuwing en zelf creatief en innovatief is moet onderdoen. Volgens het onderzoek hinkt de eerder ‘klassieke’ leraar die veel ervaring heeft, de vakken goed kent en daarnaast ook stipt en streng is in de peiling bij de schoolleiders helemaal achterop als het over performantie gaat.
Een tweede deel van het onderzoek gaat over de manier waarop schoolleiders zich objectief trachten een beeld te vormen over de performantie van de leraren binnen de school. De klasobservatie is de meest gebruikte strategie. Na zo’n observatie hebben schoolleiders hierover liever een gesprek met de leraar dan er een verslag over te moeten schrijven. Ook de leerlingenprestaties vertellen wel iets over de kwaliteit van de leraar, ook al vinden niet alle schoolleiders het even eenvoudig om de leerlingenprestaties te evalueren en te interpreteren.
-----
Frank Cauterman is leraar Lichamelijke opvoeding en master in opleidings- en onderwijswetenschappen. In het kader van zijn masterscriptie in Opleidings- en Onderwijswetenschappen aan de Universiteit Antwerpen onderzocht Frank Cauterman, met promotor Prof. dr. Jan Vanhoof, welke eigenschappen van de leraar schoolleiders uit het basisonderwijs belangrijk vinden en hoe zij op zoek gaan naar informatie om zich objectief een
beeld te kunnen vormen over leraarperformantie. (f.cauterman@gmail.com)
