Neuron, een didactisch pakket rond hersenen en zenuwstelsel.
Zoals elk jaar worden de universiteitsbibliotheken overstelpt met scripties. Ook dit jaar vormt daarop geen uitzondering. Toch is er een pakket dat ook in enkele secundaire scholen beland is. Elie Van Looveren, afstuderend als regent biologie, aardrijkskunde en fysica, creëerde Neuron, een interactieve biologie-website waarop de leerlingen via een vooraf bepaald parcours leerstof over hersenen en zenuwstelsel te verwerken krijgen. Doordat de jongeren dezer dagen meer en meer geconfronteerd worden met de mogelijkheden van informatica, worden ze er ook enorm door gefascineerd. Elke jongere is van nature leergierig en wanneer het leerproces dan op een aangename manier kan gebeuren, werkt dit naderhand enkel bevorderend voor het resultaat: de kennis. Voor de leerkrachten die nu denken dat de leerlingen hier alleen maar plezier aan beleven, zonder kennis op te doen: in Neuron zitten af en toe ook kleine evaluaties ingebouwd. De leerlingen worden op die manier verplicht om toch aandachtig te blijven. Het is geen spel!
Het pakket richt zich tot leerlingen van het 3e jaar secundair onderwijs (TSO). De bedoeling is dat zij zich elk aan een computer zetten, naar de website surfen en … bijleren. Het lijkt eenvoudig en dat is het ook! Tel hierbij op dat deze werkvorm ook bijdraagt tot de zelfstandigheid en de ontdekkingszin van de leerlingen en het werk krijgt een nog hogere pedagogische waarde. Zelfwerkzaamheid is een van de pijlers waarop het probleemgestuurd onderwijs steunt. Door de vorm waarin het pakket gegoten is, zijn de leerlingen genoodzaakt het heft in eigen handen te nemen en zélf op zoek te gaan. De bedoeling van Neuron is dus niet enkel cognitieve kennisoverdracht, maar Neuron wil ook bijdragen aan de complete ontwikkeling van de leerling.
Neuron is er niet enkel voor leerlingen. Het pakket bestaat uit twee grote luiken: een voor de leerlingen dat de doorloopcursus bevat en een tweede voor de leerkrachten dat met een wachtwoord afgeschermd is. Hierin vinden deze laatsten mogelijkheden tot evaluatie, achtergrondinformatie over de leerstof, extra figuren die ze kunnen gebruiken in de lessen, enz… Neuron hoeft dus niet als een lesvullend pakket gebruikt te worden! De leerkracht heeft de mogelijkheid om het pakket enkel als illustratie aan te wenden en er stukken uit te projecteren, af te drukken, te verwerken in een cursus, enz… Neuron is een bron van informatie, geen strak schema waarmee gewerkt moet worden. Het is onder meer bedoeld om het werk van de leerkrachten lichter te maken, maar toch vrijheid te laten voor eigen interpretatie.
De ontstaansreden van Neuron is echter elders te zoeken. Door eigen ervaringen in het onderwijs bemerkten we het tekort aan werkvormen die voor de leerlingen als “aangenaam” worden ervaren. Meestal worden de leerlingen namelijk belast met noteren, schematiseren, enz… Het hoofddoel van dit pakket is interesse wekken en inzicht geven. Doorheen de website wordt er gebruik gemaakt van een driedimensionaal model van de hersenen. Dit model wordt voortdurend bewerkt en aangepast, delen worden gemarkeerd of weggehaald, enz… Op die manier wordt er weer een ander didactisch principe in de verf gezet: het aanschouwelijkheidsprincipe. Het is vanzelfsprekend dat leerlingen makkelijker bijleren wanneer ze niet enkel schema’s en foto’s krijgen voorgeschoteld, maar ook een realistisch beeld krijgen van de materie waar ze mee werken. Daarom krijgen ze doorheen hun ontdekkingsreis door de hersenen steeds hetzelfde model te zien dat telkens naar gelang de behoefte van dat moment wordt aangepast.
De informatici geven we nog mee dat het geheel in HTML geschreven is (dat blijkt de doorgaans normale webpagina-taal te zijn) en dat voor het grafische aspect Flash-applets werden gebruikt. Wanneer de betekenis daarvan voor u niet meteen duidelijk is, kunt u gewoon even naar http://neuron.shows.it surfen en het resultaat bekijken!
Neuron is een erg beperkt pakket. Hoewel het een algemene bron is van informatie voor leerkrachten spreekt het een specifieke groep leerlingen aan. Onze bedoeling is echter om een aanzet te geven naar opvolgers van Neuron: meer dergelijke pakketten over andere onderwerpen, voor andere onderwijsniveaus, telkens aangepast aan de specifieke eisen die de leerplannen opleggen.
