Opstellen en implementeren van een food defense systeem met betrekking tot het corporate quality system van Farm Frites

Opstellen en implementeren van een food defense systeem met betrekking tot het corporate quality system van Farm Frites

Voorwoord

Naar aanleiding van de opleiding agro- en biotechnologie, richting voedings- middelentechnologie aan de Provinciale Hogeschool Limburg (PHL), wordt er verwacht een bachelorproef aan te vatten. Deze proef wordt gerelateerd aan een stage die werd uitgevoerd bij Bravi nv te Sint-Truiden, onderdeel van Farm Frites. Met als onderwerp “Opstellen en implementeren van een food defense systeem met betrekking tot het corporate quality system van Farm Frites” kon ik van start gaan. Het hoofddoel van deze bachelorproef is de opstelling van een food defense plan. Hierbij komen ook enkele nevenactiviteiten kijken zoals het opstellen van een questionnaire en een vergelijkende studie tussen verschillende voedingsstandaarden.

Food defense, wat is dat?

Om dit artikel en het bijhorende eindwerk voldoende te begrijpen moet er eerst een beeld gevormd worden van wat food defense is en wat een food defense systeem of plan inhoudelijk kan voorstellen. Het kan het best omschreven worden als een manier om de voedselveiligheid te beschermen tegen opzettelijk aangebrachte gevaren. Het kan beschouwd worden als een variant of een aanvulling op HACCP[1].

Terwijl HACCP zich bezig houdt met het beschermen van de voedselveiligheid ten aanzien van toevallige, onopzettelijke contaminaties afkomstig van de aard van het product en het productieproces (milieu,
biologisch, fysisch, etc.), zal food defense daarentegen zich bezighouden met de

bescherming tegen de overige gevaren, namelijk de opzettelijk aangebrachte. Het thema food defense kan ook verder bekeken worden dan enkel de bescherming van het product en de consument. Ook bescherming van de keten en het bedrijf, tot zelfs de bescherming van de samenleving kan betrokken worden in het verhaal.

Het idee rond food defense is relatief nieuw binnen Europa. Het vindt zijn oorsprong in Amerika waar men na de aanslagen van 11 september 2001 concludeerde dat de voedingssector relatief zwak staat tegenover aanvallen van buitenaf. Zeker wanneer men dan ook kijkt naar de impact (economisch, sociaal, etc. ) die een aanval kan veroorzaken. Met de hulp van de overheid werden er inspanningen gedaan om wetteksten, systemen en methodes te ontwikkelen waarmee het dreigende gevaar geweerd wordt.

De nood aan food defense

De vraag is nu of zo een food defense beleid of plan echt nodig is. Zijn er reële gevaren voor de voedselveiligheid of zit het allemaal maar tussen onze oren. Food defense is een aspect dat zeker en vast ernstig genomen moet worden.

Het gaat bij dit onderwerp niet alleen over zware terroristische aanvallen maar ook bijvoorbeeld over kleine incidenten waarbij de daders als doel hebben een bepaald iemand of iets (bedrijf, product, etc.) te schaden. Zulke acties kunnen daadwerkelijk voorkomen. Zo werd er bijvoorbeeld in 2005 glas en naalden terug gevonden in brood in het Verenigd Koninkrijk.


Er vinden regelmatig zulke gevallen plaats en om de bedrijven, de consument en de samenleving te beschermen is er dus nood aan food defense systemen in de voedingsbedrijven.

Andere redenen om een food defense systeem op te stellen komt vanuit verschillende voedingsstandaarden zoals IFS[2] en BRC[3]. Om gecertificeerd te blijven voor deze standaarden moeten voedingsbedrijven aan de eisen uit de standaarden voldoen. Tot deze eisen behoren sinds kort (sinds de laatste standaarden) ook food defense eisen. Met behulp van deze certificaten kan een levensmiddelen producerend bedrijf voldoen aan eisen van de klant en kan het bedrijf aantonen dat er op een goed niveau wordt omgegaan met de voedselveiligheid. Met een beleid rond food defense, documenteert en minimaliseert men de opzettelijk aangebrachte gevaren wat ten voordelen van zowel het product als de consument is.

Het food defense systeem

Omspringen met food defense kan in een voedingsbedrijf op verschillende manieren. Enkele reeds bestaande en gebruikte systemen zijn de Carvermethode, VACCP[4] en TACCP[5]. Elk van deze methodes of systemen bieden een oplossing voor bepaalde onderdelen die vallen onder het thema food defense met elk systeem zijn voor- en nadelen. Vanuit het bedrijf waar er stage werd gelopen werd er besloten dat met geen van de drie methodes een volledig food defense systeem kon worden opgebouwd. Vanuit deze redenering werd er een nieuw eigen systeem opgebouwd. Het hebben van een eigen systeem biedt heel wat voordelen voor een bedrijf als Farm Frites. Ten eerste bestaat het aardappelverwerkend bedrijf uit verschillende fabrieken die via de eigen tool een overkoepelend food defense beleid kunnen hebben. Tussen enkele van deze fabrieken heerst er al een samenwerking die met behulp van de tool versterkt kan worden. Een tweede voordeel aan de tool is dat deze gespecifieerd kan worden voor aardappelverwerkende bedrijven in plaats van een veralgemeend systeem dat momenteel nog vaak in verschillende levensmiddelenbedrijven wordt gebruikt.

De nevenactiviteiten

Naast de opstelling van een food defense systeem wordt er ook aandacht besteed aan een klantenquestionnaire waarbij er getracht wordt klanten versneld en beter te kunnen helpen zonder dat dit meer tijd vraagt van het personeel. Dit onderdeel kan een voordeel bieden om de klanttevredenheid te vergroten. De laatste activiteit is een vergelijking van enkele voedingsstandaarden waarbij voornamelijk gekeken wordt naar het onderwerp food defense. De eisen worden vergeleken met wat de zelf ontwikkelde tool uiteindelijk te bieden heeft.

Conclusie

Een volledig uitgevoerd en onderbouwd food defense plan was het uiteindelijke doel van de bachelorproef. Als resultaat wordt een voor Farm Frites ingevulde tool gecreëerd. Met de zelfontwikkelde tool wordt er al een grote stap in de juiste richting gezet. Hierbij ontbreekt het tweede deel van het doel, namelijk de implementatie van het food defense plan in het werkveld van Farm Frites. Doordat er veel tijd besteed werd aan de ontwikkeling van de tool werd de tijd voor het implementeren van food defense geminimaliseerd. Het systeem dat tijdens de bachelorproef opgebouwd werd bevat de nodige elementen om een zo volledig mogelijk food defense systeem te worden waar voedingsbedrijven, de producten, de consument en de samenleving baat bij hebben.

[1] HACCP: Hazard Analysis and Critical Control Points, is een risico-inventarisatie voor voedingsmiddelen

[2] IFS: International Food Standard

[3] BRC: British Retail Consortium

[4] VACCP: Vulnerability Analysis Critical Control Point

[5] TACCP: Threat Assessment Critical Control Point