Hoe Instagram onze emoties beïnvloedt

Laura
De Schepper

Hoe Instagram onze emoties beïnvloedt

Heb jij soms ook het gevoel dat een ander een leuker leven leidt dan jij wanneer je al die perfecte foto’s ziet op Instagram? We brengen allemaal uren door op sociale media waarbij we het gevoel krijgen dat ons leven minderwaardig is in vergelijking met anderen die we volgen op Instagram. Maar is dat ook echt het geval? Studente Laura De Schepper (KU Leuven) onderzocht in haar masterproef hoe Instagram invloed uitoefent op onze emoties.

 

Sociale mediagebruikers verspreiden grotendeels positieve berichten op sociale media. Deze berichten kunnen iemand het gevoel geven dat een ander een beter en gelukkiger leven leidt dan hij of zij zelf en vormen bijgevolg de perfecte bron om zich sociaal te vergelijken met een ander. Sociale vergelijking treedt op wanneer iemand zichzelf en de eigen levensloop vergelijkt met een ander om daaruit te concluderen dat men een beter of een slechter leven leidt dan die ander. De huidige Instagramcontext met perfecte beelden vormt een ideale voedingsbodem voor sociale vergelijking.

 

Een rapport van de Royal Society for Public Health en de Young Health Movement toonde aan dat Instagram een negatieve invloed uitoefent wanneer het over psychologisch welzijn en het zelfbeeld van jongeren gaat. Naar de invloed van sociale vergelijking op emoties na een gebruikerssessie (gebruikersaffect) op Instagram werd echter nog geen onderzoek gevoerd. Deze studie onderzocht in welke mate sociale vergelijkingsprocessen invloed uitoefenen op het gebruikersaffect van Instagramgebruikers.

 

Er zijn twee soorten sociale vergelijking: opwaarts en neerwaartse sociale vergelijking. Opwaartse vergelijking gebeurt wanneer men zichzelf vergelijkt met een ander waar men naar opkijkt. Neerwaartse sociale vergelijking daarentegen vindt dan weer plaats wanneer men zichzelf vergelijkt met iemand die men als minderwaardig beschouwt. Verder analyseerde dit onderzoek of de bandsterkte met andere gebruikers invloed heeft op de emoties wanneer men sociaal vergelijkt.

 

“Berichten van vrienden beïnvloeden de emoties van Instagramgebruikers op negatieve wijze.”

 

Aan het experiment namen 139 participanten deel die gerekruteerd werden via het persoonlijk netwerk. Tijdens het onderzoek werden er twee types data verzameld. Ten eerste bevroeg een algemene enquête onder meer hoe vatbaar een deelnemer was voor sociale vergelijking. Daarna vulden de participanten na een scrollsessie op Instagram opnieuw een enquête in om de gebruikerservaring van zo een sessie te meten. Specifiek werd daarin gemeten of men voornamelijk berichten van vrienden, beroemdheden of organisaties had gezien tijdens de gebruikerssessie. Verder werd in deze enquête bevraagd of men voornamelijk een positief of negatief gevoel overhield aan een gebruikerssessie.

 

Uit de resultaten bleek dat de overgrote meerderheid van de participanten (83%) aangaf zich totaal niet sociaal vergeleken te hebben met anderen tijdens een Instagramsessie. Dit uitzonderlijk hoge percentage ging tegen alle verwachtingen in waaruit men kan veronderstellen dat de meeste participanten in het onderzoek niet toegaven dat ze sociaal vergeleken of het zelfs niet eens beseften. Verder bleek de uitkomst van een positief of negatief gevoel na opwaartse sociale vergelijking afhankelijk te zijn van het soort berichten die men als participant tijdens een gebruikerssessie te zien kreeg op Instagram. Dit onderzoek analyseerde namelijk ook de invloed van de bandsterkte die Instagramgebruikers hebben met de profielen die ze volgen op het positief of negatief gevoel dat men ontwikkelt na sociale vergelijking. Daarbij blijkt het zien van berichten van vrienden wanneer men opwaarts sociaal vergelijkt, er in de huidige studie voor te zorgen dat het positief gevoel daalt en men een licht negatieve emotie ontwikkelt. Hieruit kan men concluderen dat Instagramgebruikers emotioneel vatbaarder zijn voor de inhoud die ze te zien krijgen van vrienden.

 

De manier waarop Instagram werkt, geeft bijgevolg stof tot nadenken. Wil het bedrijf niets veranderen aan hoe gebruikers zich voelen na een Instagramsessie omdat het platform misschien veronderstelt dat participanten toch steeds opnieuw zullen terugkeren naar het platform? Of wil het platform extra moeite doen om participanten een positief gevoel te geven zodat het aantrekkelijker wordt om Instagram een volgende keer opnieuw te gebruiken? Wellicht zal Instagram voor de eerste optie kiezen aangezien dat de optie is die de minste inspanning vraagt en toch evenveel winst genereert als dat het platform nu reeds doet.

 

Toch is het aangeraden voor Instagram om haar gebruikers een positief gevoel te proberen bezorgen. Op die manier zou het platform een aantrekkelijke bron blijven om nieuwe sociale informatie te vergaren. Indien het bedrijf hier geen rekening mee houdt, dan zullen gebruikers zich steeds slechter voelen na een Instagramsessie. Toch zullen gebruikers ook dan steeds opnieuw gebruikmaken van Instagram omdat men niets wil missen van wat er op het sociale mediaplatform gebeurt. Hierdoor wordt Instagram een verslaving waar men inderdaad als gebruiker het gevoel krijgt een minderwaardig leven te leiden in vergelijking met andere Instagramgebruikers.

 

 

 

Download scriptie (747.34 KB)
Universiteit of Hogeschool
KU Leuven
Thesis jaar
2019
Promotor(en)
Prof. Dr. Cédric Courtois