Achtergrond
De coronacrisis heeft de vrijheden van de Belgische jongeren sterk ingeperkt. Ook al is het duidelijk dat de genomen maatregelen essentieel zijn voor het bestrijden van het virus, toch is er een enorme impact op het mentale welzijn van deze jongeren en dit voornamelijk rond gevoelens van eenzaamheid. Eenzaamheid is een subjectief gevoel van gemis, leegte en van niet-verbonden zijn. Het is het ervaren van een tekort in kwaliteit en/of kwantiteit van sociale relaties. Eenzaamheid was echter reeds lang voor het ontstaan van COVID-19 een zorgwekkend probleem bij jongeren. Het aanpakken van deze problematiek is dan ook van groot belang, maar niet evident door o.a. het taboe dat rust op mentale problemen. Met dit schrijven wordt getracht te sensibiliseren en te verduidelijken door een antwoord te zoeken op volgende onderzoeksvraag: “Hoe kan de drempel voor het inschakelen van hulp bij jongeren met eenzaamheid verlaagd worden?”.
Methode
Om een antwoord te verkrijgen op de onderzoeksvraag is er in de literatuur gezocht naar wat eenzaamheid allemaal inhoudt, naar welke drempels er bestaan voor het inschakelen van hulp en welke interventies er effectief zijn. Daarnaast werd er naar de invloed van sociale media gezocht. In het totaal werd er gebruik gemaakt van 69bronnen. Deze info werd aangevuld door bevindingen van ervaringsdeskundigen en verschillende experts uit het werkveld. Tegelijkertijd werd een theaterstuk uitgewerkt om het thema aan te kaarten bij studenten van het secundair en hoger onderwijs.
Resultaten
Er bestaan reeds initiatieven om de eerste stap naar hulp te vergemakkelijken. Rode Neuzen Dag, Awel en Tele onthaalzijn enkele voorbeelden. Om de problematiek onder de aandacht te brengen is er ook een speciale rol voor de sociale media weggelegd. Dit kan positieve effecten hebben op de gevoelens van eenzaamheid omdat het voor sommigen bijvoorbeeld makkelijker is om een berichtje te sturen naar iemand dan in ‘real life’ een gesprek te starten. Er zijn echter ook negatieve invloeden aan het gebruik van sociale media verbonden zoals bijvoorbeeld wanneer mensen zich gaan spiegelen aan anderen. Er kan soms een vals beeld van een ‘perfect leven’ getoond worden. Wanneer laagdrempelige initiatieven niet voldoende zijn, kan begeleiding door professionele hulpverlening betere resultaten geven. In elk geval is het belangrijk iedere stap vooruit op te merken en te bekrachtigen om jongeren om te leren gaan met gevoelens van eenzaamheid.
Conclusie
Om de drempel te verlagen bij het inschakelen van hulp blijkt sensibiliserend te werk te gaan zeer belangrijk te zijn. Dit zorgt ervoor dat hulp toegankelijker maken wordt voor jongeren. Het is belangrijk dat mensen weten wat deze problematiek inhoudt en waaraan ze dit kunnen herkennen. Op deze manier kunnen ze hier sneller en beter op inspelen. Het bespreekbaar (durven) maken is ten alle tijden belangrijk. Daarnaast is het belangrijk ervoor te zorgen dat jongeren weten welke hulpinstanties er bestaan en waar ze terecht kunnen.