TiO2: Schitterend of schadelijk? De mening van belanghebbenden.
Nadat titaniumdioxide (TiO2) in augustus 2022 verboden werd in voeding, overweegt de Europese Unie een verbod op TiO2 als additief ingrediënt in geneesmiddelen en zelfzorgproducten. Een recente studie onderzocht de mogelijke effecten, uitdagingen en noodzakelijke acties met betrekking tot dit voorgestelde verbod.
Waar draait het om?
In een recente studie uitgevoerd door onderzoekers van de KU Leuven, werden perspectieven van verschillende belanghebbenden, waaronderde farmaceutische industrie, academici, beleidsmakers, zorgverleners en patiëntenorganisaties, in kaart gebracht om de gevolgen van een mogelijk TiO2-verbod in geneesmiddelen en zelfzorgproducten te identificeren. De bevindingen van de studie toonden aan dat veiligheid en toxiciteit van TiO2 een complex gegeven zijn, en het vervangen of weglaten van TiO2 in geneesmiddelen uitdagingen met zich mee brengt, zoals stabiliteitsproblemen en problemen met geneesmiddelidentificatie. Bovendien kan een verbod op TiO2 leiden tot tekorten en verschillen in productkwaliteit. Dit wijst erop dat een verbod aanzienlijke negatieve gevolgen zou hebben voor de verschillende belanghebbenden, zoals de patiënt en de farmaceutische industrie.
Waarom TiO2?
TiO2 beschikt over uitzonderlijke eigenschappen, zoals o.a. zijn hoge brekingsindex. Dit is één van de redenen dat het maar liefst 91.000 geregistreerde geneesmiddelen en talloze zelfzorgproducten in de EU wordt gebruikt. De veiligheid van TiO2 is echter het onderwerp van vele discussies. Hoewel het als veilig wordt beschouwd bij dermaal gebruik, tonen studies aan dat inademing ervan toxisch kan zijn. Orale toxiciteit blijft onzeker, hoewel sommige studies suggereren dat deze minimaal of zelfs onbestaande zou zijn.
EU versus de rest van de wereld
Buiten de EU hebben de autoriteiten van landen zoals Canada en de VS geconcludeerd dat het gebruik van TiO2geen gezondheidsrisico vormt. Niettemin zijn de meningen binnen de EU verdeeld over het voorgestelde verbod. Een verbod kan namelijk leiden tot tekorten en onbeschikbaarheid van bepaalde geneesmiddelen. Dit komt onder andere doordat bedrijven ervoor kunnen kiezen om producten niet langer op de markt te brengen in de EU. Bovendien zou het herformuleren van duizenden geneesmiddelen een enorme werklast betekenen voor zowel farmaceutische bedrijven als regelgevende instanties. Gezien de hoeveelheid aan dossiers en schaarsheid aan resources en werkkrachten zou dit kunnen leiden tot een enorme vertraging in deze processen, met alle gevolgen van dien voor de patiënt, die mogelijks geen toegang meer zal hebben tot zijn levensnoodzakelijke therapie.
Balanceren tussen de voor- en nadelen
Bijkomend benadrukte de studie het belang van een grondige risico-batenanalyse die rekening houdt met de voordelen van TiO2 in geneesmiddelen. Verder moet, in het geval van een verbod op TiO2, de enorme werklast voor zowel regelgevers als farmaceutische bedrijven worden erkend en aangepakt. Maar prioritair moet er gestreefd worden naar open, transparante en pragmatische discussies met alle belanghebbenden. Zo kan er uniformiteit in meningen worden gecreëerd en kunnen weloverwogen beslissingen worden genomen die door iedereen worden ondersteund, en waarbij de patiënt centraal staat.
De kracht van communicatie
Een ander cruciaal aspect dat in de studie naar voren kwam, was het belang van communicatie vanuit betrouwbare bronnen. Het vermijden van onnodige onrust onder het publiek en de belanghebbenden is van groot belang. Beschikbaarheid van geneesmiddelen voor patiënten, het leven van de patiënt en de kwaliteit van hun leven waren de belangrijkste prioriteiten voor alle belanghebbenden. Een goede en duidelijke communicatie met patiënten, patiëntenorganisaties en zorgverleners is dan ook essentieel om ervoor te zorgen dat patiënten goed geïnformeerd zijn over de situatie en mogelijke veranderingen in geneesmiddelen, zodat de therapietrouw en identificatie van geneesmiddelen hier niet onder lijden.
Samen sterk
Samenvattend roept de studie op tot een gebalanceerde benadering van het vraagstuk rond TiO2 en het mogelijke verbod in geneesmiddelen en zelfzorgproducten. Het betrekken van alle belanghebbenden bij besluitvorming en het in kaart brengen van risico's, uitdagingen en voordelen zijn cruciaal voor een weloverwogen en effectieve beslissing.
De patiënt centraal
Het is van het allergrootste belang te benadrukken dat elke genomen beslissing een directe impact heeft op de patiënt, met mogelijks verregaande gevolgen gaande tot onbeschikbaarheid van levensnoodzakelijke geneesmiddelen. Daarom is het cruciaal dat patiënten hun belangen centraal staan bij het bepalen van het beleid. Het is noodzakelijk om strategieën te ontwikkelen die niet alleen patiëntveiligheid waarborgen, maar er tevens voor zorgen dat behandelingen toegankelijk blijven.
En wat nu…?
De Europese Commissie zal moeten samenwerken met alle betrokken partijen, waaronder de farmaceutische industrie, regelgevende instanties en patiëntenorganisaties, om weloverwogen beslissingen te nemen over het al dan niet verbieden van TiO2 in geneesmiddelen en zelfzorgproducten. Het is van groot belang dat de gezondheid en het welzijn van de patiënt de hoogste prioriteit blijft, terwijl ook wordt gestreefd naar een beslissing die vanuit wetenschappelijk en praktisch perspectief wordt ondersteund.
