Vaccinatiebereidheid vergroten bij de Belgische bevolking

Herinner je je nog de datum dat de Nationale Veiligheidsraad in België besliste dat we in lockdown moesten gaan omdat het SARS-CoV-2 virus circuleerde? Die dag veranderde ons leven. Winkels en horecazaken moesten sluiten, contacten moesten verminderd worden, mondmaskers werden het nieuwe normaal en na een besmetting met het SARS-CoV-2 virus werd je in quarantaine geplaatst.  

SARS-CoV-2 had een grote impact op zowel fysiek, psychosociaal als economisch vlak. De farmaceutische industrie werd hierdoor aangespoord om een vaccin te ontwikkelen zodat SARS-CoV-2 ingeperkt kon worden. Momenteel zijn er vier vaccins op de markt doch is niet iedere persoon vaccinatiebereid.  

Doel van het eindwerk is om de barrières die de Belgische bevolking aangeeft omtrent het SARS-CoV-2 vaccin onder de aandacht te brengen en een tool te ontwikkelen om de Belgische bevolking te motiveren en sensibiliseren zich te laten vaccineren. Vaccinatie zorgt ervoor dat groepsimmuniteit gecreëerd kan worden en we terug kunnen overgaan naar een ‘normaal’ leven.  

Voor de selectie van relevante literatuur werden verschillende databanken geraadpleegd. De wetenschappelijke artikels werden weerhouden van Google Scholar, Limo, Pubmed, Science Direct, Springerlink en MPDI. Enkel Engelstalige en Nederlandstalige artikels werden weerhouden. De artikels werden afgebakend van 2011 tot op heden. In totaal werden 30 wetenschappelijke artikels weerhouden.   

Vaccinatiebereidheid bij de Belgische bevolking  

De literatuurstudie toont aan dat slechts 50% van de Belgische bevolking zich zou laten vaccineren tegen het SARS-CoV-2 virus. Maar liefst 17% gaf aan dat hij overtuigd was om zich niet te laten vaccineren.  De voornaamste barrières die werden aangegeven zijn de ongerustheid omtrent de veiligheid en de werking van de verschillende vaccins.  

Om de barrières die heersen bij de Belgische bevolking weg te nemen is het belangrijk dat er geen informatie wordt achtergehouden over het vaccin omdat dit wantrouwen kan opwekken. De bevolking heeft nood aan transparantie, dit met betrekking tot de kwaliteit, veiligheid en werkzaamheid van het vaccin. Anderzijds komt naar voren dat zorgverleners een belangrijke rol spelen in de aanbeveling van het vaccin.  

Om in te spelen op de barrières en de vaccinatiebereidheid te vergroten is er gekozen om een app te ontwikkelen namelijk de VacciNapp. Dit omdat uit onderzoek blijkt dat maar liefst 63% van de Vlaamse bevolking tussen 16 en 74 jaar beschikt over de digitale basisvaardigheden. De VacciNapp is een app die specifiek ontworpen is voor personen tussen 18 en 65 jaar omdat zij nog de meeste twijfels vertonen in kader van het SARS-CoV-2 vaccin. Bij de ontwikkeling van de app wordt er rekening gehouden met de privacywetgeving. 

Het gedragswiel werd als onderliggende methodiek gebruikt om de VacciNapp te ontwikkelen, dit om de barrières die de Belgische bevolking aangeeft in kader van het SARS-CoV-2 vaccin in kaart te brengen. Door de barrières in kaart te brengen en de VacciNapp hierop te laten inspelen kan gedragsverandering bekomen worden waardoor de vaccinatiebereidheid gaat toenemen. 

Noot: Overgenomen van Vlaams Instituut Gezond Leven

De VacciNapp  

De VacciNapp bestaat uit verschillende onderdelen. De focus van de app ligt voornamelijk op motiverende quotes, fact checks en informatie omtrent de verschillende vaccins. 

De motiverende quotes zijn uitspraken van zorgverleners over het SARS-CoV-2 vaccin. De zorgprofessionals zijn gekozen omdat uit evidentie blijkt dat zij betrouwbare en goede aanbevelers zijn voor vaccins. Door gebruik te maken van fact checks en informatie omtrent de verschillende vaccins wordt er getracht om het kennistekort dat heerst bij de Belgische bevolking weg te werken en de ongerustheid weg te nemen omtrent verkeerde informatie die op de media verschijnt. In het onderdeel fact checks wordt informatie die in de media verschijnt afgetoetst met evidence based onderzoek. Bij de informatie over de verschillende vaccins wordt er meer verteld over de werking van het vaccin, de leeftijdsgroep aan wie het mag toegediend worden, de veiligheid en ontwikkeling van de vaccins.  

De gebruiker kan bij het onderdeel persoonlijk profiel een profiel aanmaken met zijn persoonlijke gegevens en ervoor kiezen om zijn rijksregisternummer te koppelen aan de app. Bij het onderdeel omtrent het vaccinatiecentrum kan de gebruiker zijn vaccinatiecentrum selecteren. Daarna wordt het adres van het vaccinatiecentrum weergegeven en wordt er een link van Google Maps ter beschikking gesteld om zo een routebeschrijving te krijgen. Daarnaast wordt weergegeven welke documenten de persoon moet meebrengen en wordt er een visueel beeld getoond van de opbouw van het vaccinatiecentrum.   

Tot slot is er een vaccinatiekaart geïmplementeerd in de VacciNapp. Doordat de gebruiker zijn rijksregisternummer gekoppeld heeft aan de app wordt de vaccinatiekaart up-to-date gehouden en wordt deze gekoppeld aan het globaal medisch dossier (GMD). Er wordt ook een helpdesk voorzien, deze bevat een e-mailadres dat gehanteerd kan worden bij vragen of technische problemen.  

Wanneer de vaccinatiecampagne van het SARS-CoV-2 vaccin op zijn einde loopt en de VacciNapp een succes blijkt te zijn, bestaat de mogelijkheid om de app nog verder uit te breiden. Dit met betrekking tot informatie over de vaccins van het basisvaccinatieschema en de vaccinaties die je bijvoorbeeld nodig hebt om te reizen. De focus van de VacciNapp wordt daardoor niet alleen gelegd op het SARS-CoV-2 vaccin maar op meerdere vaccins. Hierdoor wordt getracht om de vaccinatiebereidheid bij de Belgische bevolking in het algemeen te vergroten.  

Wenst u meer details over het SARS-CoV-2 vaccin, de VacciNapp of de implementatie? Neem dan gerust een kijkje in onze bachelorproef.