Arrest Bosman: begin van een nieuw tijdperk in het sportlandschap. Zegen of vloek?
Arrest Bosman: begin van een nieuw tijdperk in het sportlandschap. Zegen of vloek?
Wie niet sterk is, moet slim zijn!
Iedereen kent het arrest Bosman. Zelfs de sportleken hebben er wellicht al van gehoord. Op 15 december 1995 raast er een orkaan door de sportwereld en vooral in het voetballandschap. Het Europees Hof van Justitie gaat zich immers bemoeien met de regels van de sport. Vanaf nu hoeft er geen transfersom meer betaald te worden voor een speler wiens contract afloopt. Einde contract staat nu synoniem voor ‘vrij als een vogel’. Het Europees Hof van Justitie wil hier het vrij verkeer van werknemers bewerkstelligen. Uiteraard heeft het hoogste rechtscollege van de Europese Unie de taak om te zorgen voor een ‘vrij verkeer van werknemers’. Het gaat hier om een basisbeginsel van de Europese Unie. Dit mag echter wel geen slachtoffers maken. De clubs zitten nu immers in de rol van het slachtoffer. Transferinkomsten blijven weg, de lonen schieten omhoog. Wat zijn de rechten van de clubs in deze affaire? Een club heeft plichten maar ook haar rechten moeten gerespecteerd worden. Wat nu? Welke oplossing gaat het Europees Hof van Justitie voor de clubs uitdokteren? Blijkbaar zijn de rechten van de clubs dan toch niet zo belangrijk. Het Europees Hof van Justitie beschermt de clubs (werkgevers) niet. Het behoort immers tot de taak van de clubs om inventief met dit arrest om te gaan, volgens het Europees Hof van Justitie. Een werknemer (speler) moet beschermd worden maar er bestaan uiteraard wel grenzen. Hier is duidelijk de lijn overschreden. Wie merkt dat zijn tegenstanders niet volgens de regels spelen, zal zelf ook vlugger zich op het randje begeven. Dit randje noemen sommigen ‘chantage’. Clubs dwingen hun spelers om bij tekenen of te vertrekken, één jaar voor het contract afloopt of nog zelfs eerder. Anders dreigt het gevaar van de beruchte B- en C-kernen. Het is wellicht geen pretje om hier in te vertoeven. Is dit chantage? Voor de werknemersgezinden is dit natuurlijk chantage. Een speler moet immers de vrijheid hebben om in eer en geweten te kunnen beslissen. Niemand mag een speler dwingen om een keuze te maken. Anders ruikt dit naar onethische praktijken. Het arrest Bosman is dan zeker wel ethisch? Dit arrest is het prototype waar alle voordelen louter naar één richting gaan, namelijk de speler (werknemer). Mag een club dan niet op legale wijze hier strijd tegen leveren? Soms heiligt het doel nu éénmaal de middelen. Voor alle zekerheid vechten de clubs dit best niet uit in de media. Anders krijgt de op papier zwakkere (= werknemer) toch weer alle steun. De zaak Davy De Beule is daar het levende bewijs van. Chantage veronderstelt toch dat een persoon geen keuze heeft. Hij wordt gedwongen om een bepaalde beslissing te nemen. Hier kunnen we toch moeilijk spreken van chantage. Een speler heeft twee mooie opties: ofwel bijtekenen bij zijn huidige club, ofwel vertrekken naar een andere ploeg. Als dit ook al naar chantage ruikt, dan gaan binnenkort onze Belgische rechtbanken hun handen in de mouwen kunnen wrijven. Clubs hebben dan ook het recht om hun transfersommen terug te verdienen. Het is toch niet de bedoeling dat een club verlies gaat lijden? Als er binnenkort veel Belgische clubs overkop gaan, waar gaan dan onze voetballers hun rechten uitoefenen? Dan zijn ze blij om nog bij een ploeg terecht te kunnen. Dan smeken ze voor een contract. Het arrest Bosman heeft veel van haar macht verloren door haar onevenwichtig voordeel aan één partij. Oneerlijkheid lokt immers altijd reactie uit. Clubs komen in opstand tegen het arrest Bosman. Ook hun belangen tellen immers mee. Een oud spreekwoord zegt immers: “Wie niet sterk is, moet slim zijn”!
Bibliografie
Boeken
BLANPAIN, R., Het statuut van de sportbeoefenaar naar internationaal, Europees, Belgisch en Gemeenschapsrecht. eerste druk, De Boeck & Larcier , Brussel, 2002, 311 pp.
BLANPAIN, R., Het statuut van de niet-professionele sportbeoefenaar. Transfer en tuchtregeling. Het decreet van 24 juli 1996. eerste druk, Peeters, Leuven, 1996, 182 pp.
HENDRICKX, F. (ed.), Buitenlanders in de sport: sport, recht en praktijk. eerste druk, Intersentia , Antwerpen, 2004, 153 pp.
Artikels
Tuyls, S., “Hof van Beroep verplicht bond om Davy De Beule vrijheid te geven”. Het Belang van Limburg, 15 december 2004, p. 21.
Tuyls, S., “Arrest zaait verdeeldheid”. Het Belang van Limburg, 16 december 2004, p. 24.
Tuyls, S., “Davy De Beule moet niks betalen”, Het Belang van Limburg, 3 februari 2005, p. 23.
Internet
CMS DERKS STAR BUSMANN (2001), Over twee jaar terugkomen: Het nieuwe transfersysteem voor beroepsvoetballers, http://www.cmsderks.nl
DAEMS, J., (s.d.), Voetbal en recht. Hoe rond is de bal?, http://www.interaxis.org/Interaxis2/html3/Vrecht.html
DE TIJD (2005), Belgische voetbaljeugd moet kans krijgen. CD§V-politici Ivo Belet en Dirk Claes willen discriminerende maatregelen wegwerken, www.ivobelet.be/content/downloads/voetbaltijd.doc
EUROPEAN COMMUNITIES (2005), Judgment of 15/12/95, Union royale belge des sociétés de football association and others / Bosman and others, http://www.curia.eu.int/nl/content/juris/index.html
FEDERALE OVERHEIDSDIENST JUSTITIE (2005), Wetgevingsindex, www.staatsblad.be/index_nl.htm
HET LAATSTE NIEUWS (2005), Ivo Belet wil Belgisch voetbal redden, http://www.hln.be/hln/cch/det/art_30000.html
HET LAATSTE NIEUWS (2005), De Beule krijgt gelijk voor de rechtbank en mag weer voetballen, http://www.hln.be/hln/cch/det/art_31509.html
Interviews
Cyriel Coomans, advocaat gespecialiseerd in sportrecht, 20 december 2004