RFID: Studie van de technologie, mogelijkheden en problemen gericht op eventuele implementatiedomeinen binnen de Nationale Bank van België.

RFID

Studie van de technologie, mogelijkheden en problemen gericht op eventuele

implementatiedomeinen binnen de

Nationale Bank van België.

Studiegebied

Industriële Wetenschappen en Technologie

Opleiding

Elektronica

Optie

Multimedia en Informatietechnologie

Academiejaar

2004-2005

Eindwerk                        Inghelbrecht Bram

Synopsis

Radio Frequency Identification (RFID) is een technologie waar er tegenwoordig heel wat om te doen is. Naast de grote aandacht in de vakliteratuur en op het web, is het ook de essentie van een aantal nieuwe bedrijven en organisaties.

Vele ondernemingen worden voorgehouden dat RFID belangrijke voordelen biedt en voor een omwenteling kan zorgen, maar weten niet goed wat de technologie exact inhoudt. Want wat is RFID nu juist? Is het gewoon het laatste modewoord (met de daarbij horende hype?) of is het een technologie die binnen tien jaar onmisbaar zal zijn?

Radio Frequency Identification staat -vrij vertaald- voor het draadloos identificeren van objecten met behulp van radiogolven. Om hier te kunnen in slagen heeft men drie grote basiscomponenten nodig: een tag (ook wel transponder genoemd), een lezer (met de daaraan gekoppelde antennes) en het dataverwerkend systeem.

De tag is in feite een minuscuul zendstation dat bestaat uit een antenne, gekoppeld aan een elektronisch circuit. Dit wordt bevestigd op de voorwerpen die men wenst te identificeren: van huisdieren over consumptiegoederen tot zelfs (Amerikaanse) legervoertuigen. Wanneer deze ‘getagde’ objecten zich nu binnen het bereik van een lezer bevinden, komt er communicatie tot stand, waarbij de tag (en dus het voorwerp) uniek geïdentificeerd wordt. Deze gegevens worden door de lezer doorgeven aan het dataverwerkend systeem, dat instaat voor de verdere afhandeling.

Binnen de industrietak van de automatische identificatie en data collectie, die momenteel beheerst wordt door de streepjescode, wil RFID zich positioneren als de nieuwe standaard en zo zijn voorganger van de troon stoten.

Draadloze identificatie heeft heel wat eigenschappen die de grootste minpunten van de streepjescode verhelpen. Eerst en vooral kan een tag heel robuust uitgevoerd worden en is ze dus uitermate geschikt voor gebruik in extreme omstandigheden (hoge temperaturen, druk, wrijving, ...). Verder is er een enorme diversiteit, zodat er voor elke toepassing wel een juiste tag kan gevonden worden. Door hun kleine afmetingen bieden ze ook nieuwe mogelijkheden voor antidiefstal en namaakbeveiliging.

Maar het grootste voordeel van RFID is het gebruik van radiogolven, zodat het voorwerp zich niet langer in het gezichtsveld (‘line-of-sight’) van de lezer moet bevinden om succesvol ingelezen te worden. Een RFID opstelling garandeert daardoor een aanzienlijke tijdswinst bij het inlezen (per item in grootteorde microseconden tegenover seconden bij streepjescode), hetgeen vooral bij grotere aantallen cruciaal kan zijn.

Toch zijn er ook enkele nadelen. De grootste hinderpaal is momenteel de kostprijs, want RFID is nog altijd een dure technologie. Het is vooral de tagprijs die, naargelang de uitvoering en mogelijkheden, een serieus deel van de investering uitmaakt. De tagprijs moet dus zeker te rechtvaardigen zijn ten opzichte van de waarde van het object. We zien dat door moderne productietechnieken en technologische evoluties deze kostprijs gestadig daalt. Toch zal het nog even duren vooraleer de kostprijs zo laag is dat het mogelijk zal zijn om de streepjescode te vervangen, ongeacht de waarde van het product.

Een ander nadeel van RFID is de onderhevigheid aan externe invloeden. Dit kan gaan van interferentie van andere stralingsbronnen tot de invloed van metaal en vocht in de nabije omgeving van de tag. Deze factoren zorgen ervoor dat elke toepassing van de technologie uniek én plaatsgebonden is.

Een laatste pijnpunt is de privacy. Alhoewel we nog jaren verwijderd zijn van het taggen van stukgoederen, bestaat er bij bepaalde groeperingen nu al een grote ongerustheid. Zal RFID onze privacy niet te grabbel gooien? Is het zo onwaarschijnlijk dat tags, die bevestigd zijn aan persoonlijke bezittingen, zonder ons medeweten uitgelezen zouden worden?

Aan dit aspect werd tot voor kort een lage prioriteit toegekend, maar de onderzoekers beseffen nu dat dit essentieel kan zijn voor de maatschappelijke aanvaarding van RFID en formuleren voorstellen en oplossingen om hieraan tegemoet te komen.

Alhoewel de basis voor de technologie reeds in de Tweede Wereldoorlog gelegd werd, is de huidige opmars van RFID te wijten aan een combinatie van factoren.

De prijs, die de voorbije jaren gedaald is, bevorderde de interesse. Ook de toegenomen mogelijkheden en dalende energiebehoeften van de chips lag mee aan de oorsprong van het recente succes. Een andere stimulans is het verplichte gebruik: verschillende internationale bedrijven en organisaties, zoals Wal-Mart en het Amerikaanse ministerie van defensie, legden hun leveranciers deadlines op voor het gebruik van RFID. Hierdoor kwam de verspreiding in een stroomversnelling terecht. Tenslotte werd er ook werk gemaakt van de standaarden. Tot voor kort waren de RFID systemen merkafhankelijk, wat voor de nodige problemen zorgde. De voorbije jaren werden een aantal standaarden voorgesteld, die langzaamaan door de verschillende producenten aanvaard en gebruikt worden.

Deze standaarden, die door gespecialiseerde organisaties ontwikkeld werden, doen één van de grootste drempels tot het wijdverspreide gebruik verdwijnen. Ook de convergentie naar één mondiale standaard in de nabije toekomst zal ongetwijfeld veel aarzelende bedrijfleiders over de streep trekken om de overstap naar RFID te maken…

Standaardisatie is ook het sleutelwoord voor de evolutie naar ‘Open systemen’ in de andere componenten van de RFID opstelling. Deze open systemen zullen één mondiaal netwerk vormen, dat zal toelaten om de unieke identificatiecode van een tag te vertalen in concrete objectgegevens. Op deze manier zullen de voorwerpen volledig traceerbaar zijn doorheen hun afgelegde weg.

“Dit hoogtechnologisch circus zal vast en zeker aan mij voorbijgaan” hoor ik u nu denken. Niets is minder waar: ook vandaag zijn er reeds verschillende zichtbare (of minder zichtbare) toepassingen te vinden in onze nabije leefwereld. Er is de toegangscontrole, waarbij een persoonlijke toegangskaart ingelezen wordt, of het ‘chippen’ van huisdieren, waar de identificatiegegevens zich op een onderhuidse tag bevinden.

Een andere concrete toepassing werd uitgevoerd in de Permeke bibliotheek van Antwerpen. Daar werden onlangs een groot aantal procedures met behulp van RFID geautomatiseerd, wat resulteerde in een verbeterde dienstverlening.

De toekomst van RFID is moeilijk te voorspellen. Door het toegenomen gebruik zal de technologie ongetwijfeld verder verfijnd worden, met als gevolg opnieuw een groter toepassingspotentieel. Ook de (noodzakelijke) steun van alle grote spelers op de markt is aanwezig.

Belangrijk is wel dat ‘bijkomstige’ factoren, zoals privacy, niet mogen vergeten worden. Hoewel deze de opmars van de technologie niet zullen tegenhouden, kan de (vaak ongegronde) angst een obstakel vormen tot mondiale aanvaarding. De geschiedenis leert ons dat dergelijke angsten en vooroordelen slechts met veel moeite uit de wereld kunnen geholpen worden …

Hoe dan ook zal RFID in de volgende jaren vast en zeker verder doorbreken en is ze goed op weg om dé technologie van de 21ste eeuw te worden!