De privacybeleving bij rusthuisbewoners

Inleiding

Het samenleven met anderen heeft zowel voor- als nadelen. Zich thuis voelen in een woonzorgcentrum hangt af van verschillende factoren, onder andere het gevoel van privacy. (De Veer, 2001) Daarom wil onze projectgroep in dit onderzoek de privacybeleving van bewoners in kaart brengen en achterhalen hoe de bewoners het respect voor de eigen privacy ervaren.

Privacy  is vaak moeilijk te realiseren in een zorginstelling. (Applegate & Morse, 2002; Malcolm et al., 2005) Men doet er van alles aan om binnen de vaak beperkte mogelijkheden van het bestaande gebouw toch voldoende mogelijkheden te creëren voor bewoners om hun privacy te vrijwaren.

Onderzoek heeft aangetoond, dat bewoners van een WZC zo weinig mogelijk tot last willen zijn tegenover zorgverleners.  

Bij het opstellen van dit onderzoek hebben wij, de projectgroep, ervoor gekozen om de bewoners centraal te stellen. Zij moesten hun mening kunnen geven over hun beleving rond privacy. Dit alles werd in een kader gedaan zonder dat daarbij hun eigen privacy in gedrang kwam. De resultaten van dit onderzoek worden verder in het eindwerk toegelicht. Het is namelijk de bedoeling van deze resultaten dat deze naar de directie worden gecommuniceerd waar het onderzoek heeft plaats gehad. De directies op hun beurt kunnen deze resultaten gebruiken om de totaalzorg naar de bewoner te optimaliseren.

Met dit onderzoek trachten we te weten te komen wat de invloed is van onder andere de infrastructuur tegenover de privacy beleving. De Veer stelde in 2001 reeds vast dat er een verband bestaat tussen de infrastructuur en de privacybeleving bij ouderen. Ook binnen de residentiële setting streeft men ernaar om afdelingen op een huiselijkere manier in te delen en vorm te geven. Dit wordt door de overheid opgelegd. In nieuw gebouwde woonzorgcentra ontbreken slaapkamers voor meer dan 2 personen vrijwel volledig.

Privacy vervult één van de belangrijkste functies in het dagelijks leven en maakt deel uit van de sectorspecifieke minimale kwaliteitseisen of kortweg SMK’s (zie verder). Het reguleren van privacy draagt bij aan het feit dat men zich thuis voelt in een bepaalde omgeving omdat men de mogelijkheid heeft om de eigen identiteit te beschermen en te onderhouden. Daarnaast kan men door in groep te wonen de sociale contacten met anderen en de uitwisseling van informatie onderhouden.

Een nader onderzoek naar privacybeleving bij bewoners kan ons informatie verschaffen over de behoeften van bewoners. Eén item van deze informatie zou kunnen zijn wat de relatie is tussen gebrek aan privacy en de kenmerken op de omgeving.

Dit onderzoek vertrekt vanuit de tevredenheids - enquête die het OCMW[1] Antwerpen vorig jaar uitvoerde in haar woonzorgcentra en is deels gebaseerd op SMK’s. (zie verder). Omdat we vertrekken vanuit deze enquête en omdat we onze bevraging doen in woonzorgcentra van het OCMW Antwerpen, denk ik het dat het niet onbelangrijk is te vertrekken vanuit haar visie;

“We maken van ons huis een echte thuis waar iedere bewoner uniek is en waar hij of zij zich veilig, geborgen en gewaardeerd voelt in een huiselijke en gezellige sfeer. Respect voor de eigenheid, de overtuiging en de autonomie van onze bewoners en het waarborgen van hun privacy zijn toonaangevend voor onze werking.

We staan voor een open huis waar iedereen altijd welkom is, de residenten vrij bezoek ontvangen en de mening van onze bewoners en hun vertegenwoordigers meetelt. Door het organiseren van bewonersraden, familiebijeenkomsten en residentenbesprekingen proberen we onze zorgverlening af te stemmen op de individuele zorgvraag van onze bewoners. Openheid voor controle en inspectie draagt bij tot het borgen van de kwaliteit van onze dienstverlening.

Met onze multidisciplinaire aanpak streven we naar een totaalzorg op maat waarbij het werken aan of het instandhouden van de zelfstandigheid van de bewoner speciale aandacht krijgt.”[2]

De aspecten die zijn onderstreept, zijn die aspecten waar ook wij belang aan hechten in het onderzoek en die we bij de bewoners hebben bevraagd.

[1] Zie verklarende woordenlijst

[2] Bron: http://rvtmelgeshof.ocmw.antwerpen.be/